Comenius

Comenius Opis tego obrazu, również skomentowany poniżej Rysunek Komeńskiego Reinecke, Pedagogikens historia , 1895. Kluczowe dane
Imię urodzenia Jan Amos Komenský
Narodziny 28 marca 1592
Uherský Brod , margrabia morawska
Śmierć 15 listopada 1670
Amsterdam , Holandia
Narodowość Czech
Zawód Filozof, gramatyk, nauczyciel

Comenius , urodzony Jan Amos Komenský le28 marca 1592w Uherskim Brodzie w morawskim margrabie i zmarł dalej15 listopada 1670w Amsterdamie ( Holandia ) jest morawskim filozofem , gramatykiem i pedagogiem .

Członek ruchu protestanckiego Braci Czeskich , całe życie poświęcił doskonaleniu metod nauczania.

Biografia

Jego ojciec był niezwykle religijnym mistrzem młynarskim, zgodnie z doktryną Johna Husa . Osierocony w wieku dwunastu lat, w wieku szesnastu lat wstąpił do szkoły łacińskiej w Přerovie, gdzie nauczyciele dostrzegli obiecujące umiejętności i chronili go. W 1611 r. Zapisał się na Kalwiński Uniwersytet w Herborn w Niemczech, gdzie pod wpływem teologów Johanna Piscatora i Johanna Heinricha Alsteda został wprowadzony w millenarianizm (oczekiwanie doskonałego tysiącletniego królestwa na ziemi). Jego wykształcenie filozoficzne jest rzeczywiście znacznie bardziej naznaczone studiowaniem Biblii niż studiowaniem myślicieli heterodoksyjnych. W 1613 r. Zapisał się na wydział teologiczny Uniwersytetu w Heidelbergu .

W 1614 r. Wrócił na Morawy, gdzie oddział Braci Czeskich (husytów) powierzył mu prowadzenie szkoły w Przerowie . Został proboszczem w 1616 r. , Aw 1618 r. Powierzono mu bardzo ważną parafię w Fulnek . W tym samym roku ożenił się z Madeleine Vizovská, z którą miał dwoje dzieci. W 1621 r. , Na początku wojny trzydziestoletniej , wojska hiszpańskie zajęły miasto Fulnek i wyznaczyły cenę za życie jego pastora, Komeńskiego. Uciekł do sąsiednich lasów, porzucając ciężarną żonę i syna. Napisał traktat pocieszenia dla swojej żony Reflections on Christian Perfection . Madeleine i jej dwoje dzieci umierają na zarazę, nie widząc ponownie Komeńskiego. Straciwszy w ciągu kilku miesięcy swój kraj, parafię, dzieła i rodzinę, jest skazany na wieczne wygnanie i podróżuje po dużej części Europy .

W 1624 roku ożenił się ponownie z Dorothée, córką pastora Cyrille'a. W 1628 r. Osiadł w Lesznie w Polsce . Od 1630 roku zaczął interesować się pedagogiką. Uczył łaciny w Lissie, gdzie opublikował swoje Pansophiae prodromus (1630) i Janua linguarum reserata (1631), dzieło, które miało zostać przetłumaczone na dwanaście języków europejskich, a także na arabski, perski i turecki. Stał się postacią niezwykle znaną, słuchaną zarówno przez katolików, jak i protestantów. W 1638 r. Został zaproszony przez Szwecję do sporządzenia planu rozwoju szkół w kraju. W 1641 r. Udał się do Anglii, gdzie parlament zaprosił go do udziału w komisji ds. Reformy edukacyjnej, ale projekt nie został zrealizowany z powodu niepokojów politycznych, które wstrząsnęły krajem. Kardynał Richelieu zaprosił go - bezskutecznie - do Francji. Na pewien czas osiadł w Anglii, a następnie w Szwecji, gdzie na zaproszenie Louisa De Geera zreformował szkoły . Zaproponowano mu nawet pójście i kierowanie szkołą Harvard w Nowym Świecie , w purytańskiej kolonii Massachusetts .

W latach 1651-1654 na zaproszenie węgierskiego księcia Zygmunta Rakoczego przebywa w Sárospatak , gdzie stara się realizować swoje pomysły edukacyjne.

Mając nadzieję na klęskę sił katolickich i Domu Austrii , wierzy w proroctwa garbarza Christophe'a Kotterusa, Nicolausa Drabiciusa i młodej Christiny Poniatovii, szesnastolatki z halucynacjami, którą uważał za własną córkę. . Gromadzi ich przepowiednie w Lux in Tenebris (1657), których kopię wysyła do Ludwika XIV, aby zaprosić go do przyłączenia się do jego kampanii przeciwko wrogom Boga.

Traci swoją drugą żonę i po raz trzeci wychodzi za mąż. W Lesznie , w Polsce, po ataku polskich katolików, Comenius traci swoją bibliotekę i wszystkie swoje dzieła z ostatnich dwudziestu lat. W 1656 roku Holandia , tak hojna dla ówczesnych uchodźców, przyjęła go, a miasto Amsterdam , w którym zmarł 14 lat później, wypłaciło mu pensję w wysokości 800 florenów. Comenius jest pochowany niedaleko tego miasta w Naarden .

Nietypowy duch

Komeński jest przede wszystkim teologiem sprzeciwiającym się racjonalistycznym filozofom swoich czasów, w szczególności Kartezjuszowi, z którym spotkał się w 1642 roku, oraz kopernikańskiej koncepcji Wszechświata. Znajduje się na antypodach filozoficznego nurtu Oświecenia . Jak zauważa Claude Mouchet, komentując biografię O. Odpowiednio:

„Wola komenowska napisania pansofii jest wyrazem pragnienia ponownego założenia kosmosu w sensie arystotelesowskim, którego jedność, wstrząśnięta nowym obrazem świata, nadanym przez astronomię, fizykę i filozofię kartezjańską, zostanie poddana gruntownej przebudowie. Pansophy pozwoli właśnie na odtworzenie obrazu świata uporządkowanej całości, której centrum jest człowiek, sam na obraz Boży, przez analogię do odwiecznego porządku, którego wzorcem jest natura. "

Filozofowie jego czasów odrzucili go jako metafizyka tylnej straży. Dlatego filozof i historyk Pierre Bayle odnosi się do niego bardzo krytycznie: „Reformacja Szkół nie była jego głównym uporem: nosił jeszcze więcej proroctw, rewolucji, ruin Antychrysta, tysiącletniego panowania. niebezpieczny fanatyzm. " Encyclopedia of Diderota i d'Alemberta zrobi mu zaszczyt artykułu.

Jednak poprzez swoją utopijną myśl i „paradoksalną nowoczesność” , Komeński przygotuje świat protestancki do przyjęcia raczej antychrześcijańskiego racjonalizmu Oświecenia . Dziś jest często uważany za ojca nowoczesnej edukacji. Dla Jules Michelet , byłby Galileo wykształcenia , ale był zainteresowany w edukacji „jako teolog, a nie jako nauczyciela” . Uważany jest również za inspirację dla masonerii .

Komeński, duchowy spadkobierca Johanna Valentina Andreae i rzecznik różokrzyżowców , będzie odpowiedzialny za położenie fundamentów globalizmu rozumianego w jego nowoczesnym sensie, projektując plan społeczeństwa rozszerzonego na wszystkie narody, prawdziwy plan politycznego ekumenizmu. przywłaszczenie sobie wszelkich wartości polityczno-religijnych poprzez powszechną reformę społeczeństwa ludzkiego. Jean Piaget przedstawia w ten sposób cele, do których Komeński zamierzał dążyć poprzez swój program:

Taki program uczynił go „wielkim duchowym przodkiem” z UNESCO .

Ojciec nowoczesnej pedagogiki

Dla Komeńskiego reforma edukacyjna jest jedynym lekarstwem na głęboki kryzys kulturowy, przez który przechodziła Europa w czasie wojny trzydziestoletniej . Ta refleksja ma religijne korzenie. Wzywając do demokratyzacji edukacji, Komeński jest spadkobiercą egalitarnego przesłania chrześcijaństwa: ponieważ każdy człowiek jest obrazem Boga , każdy człowiek zasługuje na wykształcenie. Co więcej - i to jest jedno z postulatów czeskiej reformacji - ludność, która otrzymuje wykształcenie, może mieć bezpośredni dostęp do świętych tekstów, a tym samym zbliżyć się do Boga. W wydaniu Kompletnych Dzieł dydaktycznych (1657) przedstawił "typograficzną" interpretację tego projektu: edukacja mająca na celu zwielokrotnienie "żywych książek", które są młodymi ludźmi, coraz lepiej oddającymi "książkę". -Świat ": tak jak prasa drukarska umożliwia upowszechnianie wiedzy, tak szkoła, zorganizowana jako warsztat typograficzny, pozwoli na szybkie, bogate i eleganckie utrwalenie mądrości w umysłach ludzi.

Tak więc „należy uczyć wszystkich wszystkiego, bez względu na bogactwo, religię czy płeć”. Ten uniwersalistyczny wymiar myśli Komeńskiego, zawarty w koncepcji pansofii , czyli uniwersalnej mądrości , jest jej najbardziej ambitnym aspektem. W czasach, gdy niższość kobiet jest powszechnie akceptowana, Komeński twierdzi, że dziewczęta mają takie same zdolności intelektualne jak chłopcy  ; błaga również o lepsze wsparcie dla uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji. Co więcej, myśl Komeńskiego wywodzi się po części z jego własnego dzieciństwa: jako sierota, swój rozwój zawdzięcza nie swojej sytuacji społecznej, ale edukacji.

Powiedzenie, że „wszystkiego trzeba się nauczyć” nie oznacza jednak, że uczniowie muszą się wszystkiego nauczyć. W Prodromus pansophiae Komeński kpi z wysiłków encyklopedystów , których wiedzę uważa za absurdalną, przedstawiając ją raczej jako łańcuch zestawionych ze sobą elementów, a nie jako całość. Chodzi raczej o naukę dobrego myślenia; Dlatego uczniowie powinni jak najmniej zapamiętywać.

Dla Komeńskiego system edukacji powinien skupiać się nie tylko na działaniach myślowych i rozumowych ( ratio ), ale także na pracy fizycznej ( operatio ), której, jak twierdzi, w żaden sposób się nie wstydzi. Uważa, że ​​szkoły powinny wykazywać mniejsze zainteresowanie nauczaniem łaciny, a znacznie większe zainteresowanie przedmiotami takimi jak geografia, historia czy biologia. Szczególnie podkreśla znaczenie edukacji artystycznej; uważa, że ​​sztuka musi być dostępna dla wszystkich. Dlatego jako mądry muzykolog opowiada się za uogólnieniem nauczania muzyki na wszystkich poziomach szkolnych.

Aby nadać konkretny wyraz „uniwersalnej mądrości”, Comenius zaprojektował zracjonalizowany system edukacji, unikalny dla obu płci, składający się z czterech etapów: przedszkola dla najmłodszych (pomysł, który rozwinął w szczególności), publicznej szkoły dla dzieci , szkoły średniej. dla młodzieży i akademii dla osób starszych. Ponadto Comenius uważa, że ​​edukacja jest procesem trwającym całe życie, a cały świat jest szkołą.

Zdaniem Jeana Piageta „jest bezsporne, że Komeńskiego można uznać za jednego z prekursorów idei genetycznej w psychologii rozwojowej i za twórcę progresywnej dydaktyki zróżnicowanej w zależności od etapów tego rozwoju. "

Tym, co czyni Komeńskiego jednym z pionierów nowoczesnej pedagogiki, jest refleksja nad sposobem nauczania, a zwłaszcza myśl, że nauczyciel musi wzbudzać zainteresowanie ucznia. W tym celu Comenius zaleca wykorzystanie obrazów. Dlatego jego podręcznik Orbis sensualium Pictus (1659) ma na celu nauczenie dzieci łaciny poprzez kojarzenie słowa z obrazem. Comenius broni również roli gier, w szczególności gier grupowych; Według niego nie ma to jak nauka podczas zabawy. Nauczyciel powinien również zachęcać uczniów do udziału. Jednocześnie zdecydowanie odradza się stosowanie kar cielesnych. Według Komeńskiego uczeń nie potrzebuje przymusu uczenia się, ponieważ jest to naturalne pragnienie.

W swojej Didactica magna zaproponował utworzenie kolegiów, w których kształciliby się przyszli nauczyciele.

Nauczanie języków

Comenius jest najlepiej znany z małego dzieła zatytułowanego Janua linguarum reserata lub Klucz języków  (en) ( Lesna , 1631 ): zebrał w 1000 zdaniach wszystkie zwykłe słowa, tak aby w tym samym czasie wydać bardzo krótkie , znajomość słów i rzeczy. Ta praca odniosła ogromny sukces; był często przedrukowywany i tłumaczony na prawie wszystkie języki.

Comenius zakończył tę pracę różnymi książkami: Orbis sensualium pictus  (en) , Norymberga ; Grammatica janualis i Lexicon januale , zbiory, w których wszyscy radykałowie są zebrani w następujących po sobie zdaniach.

Jego najważniejsze traktaty zebrano pod tytułem Opera didactica , Amsterdam , 1657 .

Podobnie jak Kartezjusz pragnął ustanowienia wspólnego języka pomocniczego. Świat potrzebuje wspólnego języka. Musi być „zupełnie nowy” i „łatwiejszy niż jakikolwiek język”.

Komeński pisał także o historii, religii, filozofii. Niektóre z jego dzieł są napisane w języku czeskim, a nie w naukowym języku łacińskim.

Dzieła Komeńskiego

Ostatnie wydania

Bibliografia

Potomkowie

Jego data urodzenia jest upamiętnione w Czechach i Słowacji przez się Dzień Nauczyciela . Jego wizerunek
widnieje na banknotach 200 koron w Republice Czeskiej . Uniwersytet Komeńskiego w Bratysławie (stolica Słowacji ) nosi jego imię.

Bibliografia

  1. Encyclopaedia Britannica , artykuł „Comenius”
  2. Mouchet , str.  90.
  3. Mouchet , str.  91-92.
  4. Pierre Bayle , Słownik historyczny i krytyczny , I, 2, s. 884
  5. Mouchet , str.  89.
  6. Jules Michelet , Nos fils (1870), Paryż, Slatkine, 1980, s. 174-176.
  7. Mouchet , str.  93.
  8. Piaget , str.  13.
  9. Piaget , str.  14.
  10. Comenius, The Living Typography. , Paryż, Honoré Champion, 2014.
  11. Piaget , str.  4.

Zobacz też

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne

Częściowe źródło

Marie-Nicolas Bouillet i Alexis Chassang (reż.), „Comenius” w Universal Dictionary of History and Geography ,1878( czytaj na Wikiźródłach )