Narodziny |
4 września 1892 r Wiesbaden , Cesarstwo Niemieckie |
---|---|
Śmierć |
12 czerwca 1985(w wieku 92 lat) Getynga , Niemcy |
Czas | Antropologia filozoficzna |
Narodowość | Niemiecki |
Trening |
Uniwersytet we Fryburgu Bryzgowijskim Uniwersytet w Getyndze Uniwersytet w Heidelbergu |
Zajęcia | Antropolog , filozof , socjolog , profesor uniwersytecki |
Pracował dla | Uniwersytet w Groningen (1946-1951) , Uniwersytet w Groningen (1939-1943) , Uniwersytet w Groningen (1938) , Uniwersytet w Groningen (1935-1939) , Uniwersytet w Groningen , Uniwersytet w Getyndze , Uniwersytet w Kolonii |
---|---|
Pole | Filozofia |
Członkiem | Królewska Holenderska Akademia Sztuki i Nauki |
Archiwum prowadzone przez | Biblioteka Uniwersytecka. Groningen, Holandia ( d ) (uklu PLESSNER) |
Wie muß der deutsche Nation-Begriff heute aussehen? ( d ) |
Helmuth Plessner (4 września 1892 rw Wiesbaden -12 czerwca 1985w Getyndze ) jest niemieckim filozofem i socjologiem , jednym z głównych przedstawicieli antropologii filozoficznej (obok Maxa Schelera i Arnolda Gehlena ).
Podstawą niemieckiej antropologii filozoficznej było wykorzystanie nauk przyrodniczych ( biologii , zoologii , etologii , paleoantropologii itp.) oraz nauk humanistycznych do próby określenia cech gatunku ludzkiego, jego specyficznej pozycji w świat stojący przed królestwami minerałów , roślin i zwierząt .
W przeciwieństwie do Schelera, Plessner nie kwestionuje ponadczasowej istoty człowieka ani nie określa człowieka (jak woli Gehlen) jego niepełnym i niejasnym charakterem.
Antropologia plessnerienne (opracowany głównie w swojej książce Die Stufen od orga-und der Mensch ) opiera się wokół kategorii „ekscentrycznego pozycjonalność”. Ma to być odpowiedź na dwa pytania przewodnie:
Na pierwsze pytanie odpowiada pojęcie limitu („ Grenze ”). W przeciwieństwie do ciał niezorganizowanych organizmy mają związek ze swoim środowiskiem , związek regulowany własnymi ograniczeniami. Te rośliny i zwierzęta są dobrze istoty nie określono ich dopuszczalnej (lub granicy) szczególne. Druga odpowiedź jest nierozerwalnie związana z pojęciem „pozycji”. Plessner wyróżnia trzy formy (lub etapy) organizacji istot żywych: roślin, zwierząt i ludzi, z których każda posiada określoną „pozycyjność”. Rośliny mają otwartą strukturę, ponieważ nie mają centralnego organu. Zwierzęta są organizacją skoncentrowaną (lub zamkniętą), ponieważ ich życie jest zorganizowane wokół centrum konstytutywnego i koniecznego. Pozycjonowanie mężczyzn jest wręcz ekscentryczne, ponieważ z natury człowiek może utrzymywać refleksyjną relację przez całe życie. Samoświadomość stanowi element tej refleksyjnej relacji, której Plessner – wbrew tradycji filozoficznej – nie ocenia jako zjawisko mentalne („ geistig ”), lecz przeciwnie, rozważa je w odniesieniu do jego biologicznego pochodzenia. Według niego ten sposób organizacji jest nieodłączny od podwójnego aspektu („ Doppelaspekt ”): jako istota ludzka mamy ciało („ Körper ”) i jesteśmy ciałem („ Leib ”).
Z tej ekscentrycznej pozycji Plessner wyprowadza trzy prawa antropologiczne:
W późniejszym dziele ( Macht und menschliche Natur ) Helmuth Plessner doda czwarte prawo, prawo niezgłębienia („ Unergründlichkeit ”) człowieka, które otwiera się na rozważania natury politycznej .
Wychodząc od biologicznej konstytucji człowieka, Plessner dążył do filozoficznie odnalezionej socjologii i jej siostrzanych dyscyplin. Obecny zarzut pod adresem antropologii, zgodnie z którym pozostaje ona ograniczona do anhistorycznej koncepcji ludzkiej istoty, nie ma tu znaczenia. Wręcz przeciwnie, fundamentalne prawa Plessnera afirmują otwartość na świat człowieka i potrzebę jego sztucznego, historycznego i społecznego kształtowania – i to za sprawą jego szczególnej konstytucji.
Jednym z głównych innowacyjnych aspektów podejścia Plessnera było przezwyciężenie konfliktu między naukami przyrodniczymi a naukami o umyśle – co uzasadnia redukcyjną niezgodność między perspektywą subiektywną i obiektywną . Podstawą tej kłótni jest, zdaniem Plessnera, nadużycie „podwójnej aspektowości” odnoszącej się do sytuacji człowieka: faktu, że człowiek jest i ma zarówno ciało, jak i psychiczną egzystencję, że jednocześnie wie, że jest rzecz cielesna i istota duchowa. Od czasów Kartezjusza myśl zachodnia przezwyciężyła tę trudność, faworyzując umysł lub fizyczne (napięcie obiekt/podmiot). Ten typ myślenia podkreśla albo mentalny świat doświadczenia, albo przeciwnie, świat fizyczny, zamiast rozważać je w sposób ciągły, we wzajemnym przeplataniu się. Rozłam między naturalnym punktem widzenia a świadomością dzieli nauki przyrodnicze i ducha w tym sensie, że przekracza globalną reprezentację, jaką człowiek ma o sobie. Zachowując podwójną perspektywę przenikania się umysłu/natury, Plessner wychodzi poza ten problem. Jego filozofia oparta na faktach biologicznych nieustannie ponawia badanie paradoksalnej kompozycji ludzkiego doświadczenia siebie i świata.
Od 1928 Helmuth Plessner w swojej książce Stopnie organiczne i człowiek wyraźnie odstaje od ścieżki analitycznej Dasein filozofa Martina Heideggera oskarżanego o wykluczenie „życia” na rzecz „egzystencji” .