Gabrielli - von Kármán schemat to schemat , który umożliwia porównanie efektywności energetycznej w transporcie .
Grafiki te zostały opracowane w 1950 roku przez Theodore'a von Kármána i Giuseppe Gabrielliego w artykule na temat efektywności różnych środków transportu.
Energia mechaniczna (lub praca ) wynika z przyłożenia siły na pewną odległość. W języku potocznym mnożymy siłę przez odległość, aby uzyskać energię. Również podział tej energii przez tę odległość jest równoznaczny z siłą, tj. siłą oporu przed postępem. Jeśli chodzi o jednostki , podzielony energię, na odległość stanowiącą odpowiednik podzielić na moc przez prędkością .
Na przykład zużycie małego samochodu elektrycznego, które wyniosłoby 15 kWh/100 km , wielkość odpowiadającą podziałowi energii na odległość, odpowiadałoby zatem sile 540 niutonów .
Gabrielli - schemat von Kármán reprezentuje rezystancję szczególne (zauważyć grecką literą epsilon dla „wydajność”) w zależności od prędkości pojazdu i jego ciężaru (który jest produktem masy przez ciężkości ).
Gabrielli i von Kármán zdefiniowali opór właściwy pojazdu jako stosunek maksymalnej mocy do masy pojazdu (z ładunkiem) pomnożony przez jego maksymalną prędkość ::
To ostatnie równanie można przepisać według . Ponieważ zgodnie z preambułą jest równa sile tarcia , otrzymujemy :
Siła tarcia mająca taką samą jednostkę jak ciężar, wynika z tego, że opór właściwy jest bezwymiarowy . Specyficzny opór brany pod uwagę przez Gabriellego i von Kármána ( właściwa siła pociągowa ) jest zatem stosunkiem siły tarcia przy maksymalnej prędkości (równej sile trakcyjnej lub ciągu) do masy pojazdu.
W architekturze morskiej możemy napisać , gdzie jest opór i jest obciążoną wypornością statku.
W lotnictwie często używamy odwrotności , którą nazywamy finezją . Ta finezja jest warta: Lift / Drag. Przy maksymalnej prędkości warto , gdzie jest waga (a więc siła nośna) i opór.
Ten wykres opiera się na wadze, maksymalnej zainstalowanej mocy i maksymalnej prędkości środka transportu. Nie uwzględnia:
W pracy Gabrielliego i von Kármána w zakresie gromadzenia danych brakuje zatem skutecznej oceny energii potrzebnej do poruszania samym pojazdem i energii potrzebnej do przeniesienia ładunku. W rzeczywistości obaj autorzy nie byli w stanie zebrać ani ładunku, ani prędkości przelotowej badanych pojazdów.
Dlatego wykres ten nie daje korzyści zwiększonemu przewożeniu ładunków lub pasażerów w tym źle zaprojektowanym pojeździe, którego konstrukcja byłaby o 1000 kg za ciężka i który, aby zrekompensować tę nadwagę, przewoziłby o 10 pasażerów mniej (z bagażem). ) miałby taką samą uogólnioną gładkość na wykresie obok, jak lepiej zaprojektowany pojazd przewożący dziesięciu pasażerów więcej.
Trancossi zgadza się ponadto, że nawet ta koncepcja uogólnionej próby nie uwzględnia wszystkich kosztów ponoszonych przez transport (np. w przypadku transportu kolejowego, kosztów budowy urządzeń kolejowych, torów, stacji, a także ich utrzymania, demontaż i recykling materiałów wycofanych z eksploatacji).
Z tych różnych powodów wykres ten nie daje żadnego bezpośredniego wskaźnika zużycia na przewożoną osobę (por. pasażerokilometr ).
Konieczne jest również poznanie natury energii, czyli czy jest to energia pierwotna czy końcowa , w szczególności w przypadku pojazdów elektrycznych (patrz Szara energia # Elektryczność ).
Specyficzny opór (lub jego odwrotność) jest przedstawiany jako funkcja prędkości, ponieważ ta ostatnia odgrywa nadrzędną rolę w jego wartości (patrz wykres).
Na powyższym schemacie stosunek masy całkowitej do maksymalnego oporu nazywany jest finezją , wzorowaną na tym, co robi się w lotnictwie. Wskaźnik ten reprezentuje wydajność każdego z rozważanych środków transportu, przy czym wydajność ta może być znacznie wyższa niż jednostka .
Wykres (zaktualizowany w 2004 r.) pokazuje lepszą sprawność pociągów i statków handlowych w porównaniu z samochodami i samolotami .
W świetle tego samego wykresu wydaje się, że krzywe próby całkowitej „statków handlowych”, „ promów ” i „statków wycieczkowych w liczbie” stanowią kontynuację siebie. Ponadto dla tego samego środka transportu (np. pociągi) wzrost prędkości zmniejsza finezję (ze względu na wzrost oporu aerodynamicznego ). Zjawisko to dotyczy również samolotów, gdzie finezja Concorde jest dramatycznie niska. Wreszcie, gładkość TGV Duplex jest, o rząd wielkości, cztery razy większa niż w przypadku samolotów komercyjnych.