Znak |
19 września 1944 Moskwa , ZSRR |
---|
Sygnatariusze | Finlandia | związek Radziecki |
---|
Finlandia i Związek Radziecki podpisały rozejm Moskwa z tym 19 września 1944 roku , kończąc Kontynuacja wojny . Tego rozejmu nie należy mylić z moskiewskim traktatem pokojowym z 1940 r. kończącym wojnę zimową między tymi dwoma krajami. Ostateczny traktat pokojowy został podpisany pomiędzy Finlandią a ZSRR w Paryżu w 1947 roku .
W lipiec 1944, po zdobyciu miasta Wyborg zatrzymały się wojska radzieckie. Dowództwo sowieckie rozpoczęło przekazywanie wojsk pod dowództwo niemieckie i postanowiło przyspieszyć negocjacje .
4 sierpnia dowódca armii fińskiej Carl Gustaf Emil Mannerheim został prezydentem Finlandii. Stamtąd w jego rękach koncentruje się siła militarna i polityczna.
24 sierpnia zaprosił członków niedawno utworzonego rządu do swojej kabiny pociągu, gdzie praktycznie mieszkał podczas podróży do Helsinek, aby zdecydowali o zakończeniu wojny.
Alexandra Kollontai , ambasador ZSRR w Szwecji, została zapytana o warunki negocjacji pokojowych. Odpowiedź Stalina otrzymała pięć dni później; rząd sowiecki przyjął delegację fińską tylko pod warunkiem, że Finlandia oficjalnie zadeklarowała zerwanie stosunków z Niemcami i zażądała wycofania wojsk niemieckich ze swojego terytorium do 15 września.
W północnej Finlandii stacjonowało prawie 200 000 niemieckiego personelu wojskowego, którego nie można było ewakuować ani internować przez dwa tygodnie. Finlandia została pośrednio zmuszona do nowej wojny z Niemcami, korzystnej dla ZSRR. Wielkie wątpliwości Mannerheima doprowadziły do przeniesienia sił z Przesmyku Karelskiego do Laponii przed zawarciem rozejmu. Były prezydent Risto Ryti , były premier Edwin Linkomies i były minister spraw zagranicznych Henrik Ramsay zostali wezwani na posiedzenie jako członkowie nowego rządu . Niemal jednogłośnie postanowiono zaakceptować warunki moskiewskie, nie można było znaleźć innego rozwiązania.
2 września fiński prezydent Gustav Mannerheim oficjalnie ogłosił zerwanie stosunków z Niemcami. Następnego dnia, 3 września, zarządził przeniesienie jednostek wojskowych na północ.
Mannerheim zaproponował Stalinowi rozpoczęcie wycofywania wojsk fińskich z granic od 6 września 1944 r. I obiecał, że Finowie będą samodzielnie monitorować ewakuację jednostek niemieckich. W nocy 4 września, gdy Stalin przyjął propozycje Mannerheima, umowa o zaprzestaniu działań wojennych miała wejść w życie następnego ranka. Tak więc o godzinie 7 wojska fińskie, zgodnie z umową, przestały strzelać. Wojska radzieckie kontynuowały walkę na niektórych obszarach do 5 września.
7 września duża delegacja wyjechała do Moskwy, gdzie obecni byli tylko administratorzy Mannerheima. Nie ma w niej w ambasadzie pokoju przedstawiciela tzw. „pokojowej opozycji”, ani Paasikivi , byłego ambasadora Finlandii w Moskwie, doświadczonego i rozważnego polityka. Delegaci musieli czekać tydzień na rozpoczęcie negocjacji. Napięcie wzrosło. Strona sowiecka nie proponowała już traktatu pokojowego, ale rozejm.
Początkowo warunki były z grubsza podobne do tych zawartych w moskiewskim traktacie pokojowym z 1940 roku.
W rezultacie warunki zaproponowane przez Moskwę okazały się trudniejsze niż te, których oczekiwali Finowie:
Ponadto na mocy traktatu pokojowego z 1940 r. część Karelii została przekazana ZSRR na mocy traktatu pokojowego, a także region Salla i szereg wysp w Zatoce Fińskiej .
Umowa rozejmowa została podpisana 19 września 1944 r. z upoważnienia rządów ZSRR i Wielkiej Brytanii reprezentowanych przez Andrieja Żdanowa oraz rządu fińskiego reprezentowanego przez Karla Enkela, Rudolfa Waldena , Erica Heinrichsa i Oscar Enkel.
Zgodnie z warunkami umowy odstąpione terytorium zajmują wojska radzieckie. 26 września 1944 r. jednostki 272. sowieckiej dywizji piechoty zajęły Lakhdenpokhya .
28 września 1944 r. terytorium Porkkali zostało przeniesione na stronę sowiecką. Tego samego dnia miała miejsce pierwsza konfrontacja zbrojna z Niemcami w Laponii : to początek wojny w Laponii .
Od 1 st październik 1944, wojska radzieckie zaczęły chronić granicę państwową, którą ponownie przesunięto na zachód od Wyborga i ułożono wzdłuż określonej linii w 1940 r.
15 października 1944 roku powstała firma „Finlandia – Związek Radziecki”.
W listopadzie 1944 r. na wniosek alianckiej komisji nadzorczej w Finlandii pod przewodnictwem przedstawiciela ZSRR Andrieja Żdanowa rozwiązała kilka organizacji wojskowych, m.in. Fiński Korpus Bezpieczeństwa, Lotta Svärd i Karelskie Towarzystwo Akademickie .
Pod koniec 1944 r. ludność cywilna, ewakuowana w 1941 r., zaczęła powracać na tereny, które ponownie stały się integralną częścią ZSRR.
W ramach zacieśniania stosunków radziecko-fińskich ZSRR szybko zrzekł się w 1956 r. swoich praw do półwyspu Porkkala.
W latach powojennych Finlandia zajęła zdecydowaną neutralność, zachowując system demokratyczny i gospodarkę rynkową, stając się jednocześnie jednym z najważniejszych partnerów ZSRR.