Ariusz (kapłan)

Ariusz

Ariusz błaga o supremację Boga Ojca. Biografia

Narodziny	Cyrenajka
Śmierć	336 Konstantynopol
Imię w języku ojczystym	ρειος
Czas	Klasyczny antyk
Zajęcia	Asceta , teolog , prezbiter

Inne informacje

Skazany za	Herezja

Wymowa

Ariusz ( starożytne greckie : ερειο ), ) , urodzony w 250 r. w Cyrenajce i zmarł w 336 r. w Konstantynopolu , jest kapłanem , teologiem i ascetą chrześcijańskim , którego posługa ma miejsce w Aleksandrii i którego nowatorska opieka duszpasterska leży u podstaw doktryny , jego imię, „ arianizm ”.

Kłótnia o Trójcy , generowany przez swoich pozycjach podczas IV XX wieku, trwały wpływ na chrześcijaństwo w pomaganiu, aby zdefiniować symbol Nicejsko natomiast arianizm stał za Nicejsko (później stał się katolicki i prawosławny ), przy czym archetyp od herezji .

Biografia

Pomimo znaczenia postaci w historii starożytnego chrześcijaństwa i roli, jaką odegrała w niej jego doktryna, biografia Ariusza jest niejasna i często zawiera sprzeczne elementy, w zależności od tego, czy pochodzą one od jego krytyków, czy od jego zwolenników.

Początki

Ariusz urodził się w roku 250, według kilku badaczy około 256 lub nieco później, prawdopodobnie w Cyrenajce, gdzie duchowieństwo i ludność będą mu stale wspierać, w Pentapolis w Libii , być może w Ptolématos . Możliwe, że otrzymał w Antiochii lub Nikodemii naukę Luciena z Antiochii – który jako subordynator wyznaje niższość Syna w stosunku do Ojca – podobnie jak Euzebiusz z Nikomedii i inne osobistości.Chrześcijaństwo wschodnie, ale oznaki takich formacja pozostaje słaba i możliwe, że Ariusz starał się skojarzyć swoje imię z imieniem prestiżowych osobistości kościelnych. Czasem wspomina się także o wpływach arystotelesowskiego Anatola z Laodycei w Syrii , a nawet jego ucznia, neoplatonika Jamblique , w Antiochii lub Apamei .

Ariusz wyczyścić w historii do Aleksandrii w drugiej dekadzie IV th wieku . Przed rokiem 313 jego podróż aleksandryjska pozostaje w dużej mierze hipotetyczna: byłby obecny w mieście od pierwszych lat prześladowań chrześcijan, które, zapoczątkowane przez Dioklecjana , trwają około dziesięciu lat, od 303 do 313 roku, podczas których wykazałaby się odwagą w pomaganiu uciskanej społeczności.

W tym okresie został wyświęcony na diakona przez biskupa Piotra z Aleksandrii, który uciekając przed prześladowaniami, zobaczył swoje prerogatywy w sprawach święceń przejętych przez Melitiosa z Lycopolis , co wywołało spór jurysdykcyjny , w którym Arius rzekomo stanął po stronie. przez niektórych z jego przeciwników, ale wydaje się to wątpliwe. Ariusz, ekskomunikowany przez Piotra, zostałby wówczas pojednany ze swoim następcą Achilasem, który następnie wyświęciłby go na „ prezbitera ”. Według niektórych komentatorów Ariusz i Aleksander Aleksandryjscy byliby kandydatami do sukcesji Achilasa, konkurencji, która, zwracając się na korzyść drugiego, byłaby źródłem rywalizacji obu mężczyzn.

Ministerstwo Aleksandrii

Tematem „Rozczarowany ambicji” ma charakter powtarzający się w literaturze kontrowersji chrześcijańskich i wydaje się, że po jego nominacji, Alexander przyznaje Ariusza uprawnienia do „narażać Pisma”, która umożliwia działalność duszpasterska być śledzone. Ariusza przez 313 najpóźniej . Już w kwiecie wieku temu ostatniemu powierzono chrześcijańską wspólnotę imieniem „Baucalis” prawdopodobnie w dystrykcie emporion , w którym swoim surowym wyglądem, ascezą i wiedzą zdobywa wielkie uznanie i reputacja kierownika sumienia, co w połączeniu z jego przymiotami kaznodziei i dialektyka daje mu popularność i autorytet.

Przyzwyczaił się zresztą do umieszczania swych teologicznych rozważań wierszem i intonowania ich słuchaczom, którzy z łatwością zachowują te hymny, co jest skutecznym środkiem popularyzowania i rozpowszechniania jego idei podejmowanych przez żeglarzy, rzemieślników i podróżników. To wyróżnia jego służbę w mieście, które zna naśladownictwo różnych kaznodziejów. W ten sposób, według Epifaniusza, otrzymał posłuszeństwo pewnej liczby prezbiterów i diakonów aleksandryjskich oraz wspólnoty dziewic żyjących w ascezie, które przywiązały się do jego parafii, a także biskupów, takich jak Ptolemais , Secundus z Ptolemais .

Właśnie z tą popularnością, prawdopodobnie około 318 lub 319 , w czasie, gdy nie ma formalnego dogmatu dotyczącego artykulacji między trzema „osobami” Trójcy , pojawia się rozbieżność doktrynalna u biskupa Aleksandra, szczególnie w kwestii relacja między Ojcem a Synem . Położenia Ariusza wygeneruje ruch chrześcijański nazwie „ arianizm ”, którego wpływ trwa w niektórych obszarach do VI th wieku lub VII th wieku i stanie się archetypem o „ odchyleniu chrześcijańskiej ” i herezji .

Doktryna Ariusza

Żródła

Z nauczania Ariusza pozostały tylko fragmenty, powiązane przez osoby trzecie, które często są teologicznymi przeciwnikami jego idei – szczególnie Atanazego z Aleksandrii – jego własne pisma zostały zagubione lub zniszczone. Te fragmenty są dalekie od przedstawienia systemowego myślenia Ariusza i nawet jeśli te fragmenty zostały poprawnie przekazane, nie można zapewnić, że są to jego własne teologiczne priorytety, ani temu zaprzeczyć.

Istnieją trzy stosunkowo kompletne teksty, które można bezpośrednio przypisać Ariuszowi: wyznanie wiary skierowane do Aleksandra Aleksandryjskiego i podpisane przez Ariusza i jedenastu jego naśladowców, datowane na ok. 321 r., następnie list zaadresowany przez prezbitera do Euzebiusza z Nikomedii z dn. w tym samym okresie wreszcie wyznanie wiary skierowane w 328 lub 335 do Konstantyna przez Ariusza i jego ucznia Euzojusza. Dodaje się jakieś czterdzieści linijek "o wyrafinowaniu i zwięzłości, które oznaczają zawodowego myśliciela", relacjonowane - w celu ich potępienia. - przez Athanase i stanowiącą pozostałość nieistniejącej już większej mieszanki prozy, wierszy i pieśni, zatytułowanej Thalie (po grecku: Θάλεια , „Bankiet”).

Doktryna

W Aleksandrii Ariusz wyznaje doktrynę, którą można podsumować w czterech głównych twierdzeniach:

jedyny Bóg jest nienarodzony: wszystko, co jest poza Nim, jest stworzone ex nihilo z Jego woli;
Logos jest pośrednikiem między Bogiem a światem, przed światem materialnym, ale nie wieczne: był czas, kiedy Logos nie istniał, gdy tylko Bóg istniał;
- Logos jest tworzony, jest produkowany, ale ten wywołania należy rozumieć jako przybranego synostwa (Bóg inspiruje logo, z Chrystusem, z Synem Człowieczym , ale jest to istota naturalny i śmiertelny, że Bóg „wzięte pod jego skrzydła„: Ariusz w ten sposób stara się z jednej strony przełożyć idee Celsusa na cudzołożne poczęcie Chrystusa , bez bezpośredniego atakowania jego dziewiczego poczęcia , a z drugiej strony chronić się przed spłodzeniem Chrystusa przez Ojca w akcie fizjologicznym (zob. Sobór Antiochii poniżej);
- Logos jest następnie omylny ze swej natury, ale jego moralna prawość zachował ją od wszelkiego upadku: jest gorszy do Boga, ale jest tak doskonała, że nikt inny nie może być lepszy od niego.

„kryzys” ariański

Aleksander Aleksandryjski i jego sekretarz i duchowy syn Athanase z Aleksandrii wyznają inne teorie w czasie, gdy ożywia się debata chrystologiczna. Chrystologia Aleksandra głosi, że „Syn jest wcieleniem Boga Izraela ”: ta teoria jest bardzo zbliżona do teorii gnostyków, którzy w końcu zostaną nazwani „ docetes ”. Ta rozbieżność między biskupem Aleksandrem a Ariuszem, prostym kapłanem, szybko prowadzi do równowagi sił: Ariusz utrzymuje, że „Syn”, stworzony przez „Ojca”, narodził się i dlatego nie jest wieczny, ustanawiając w ten sposób hierarchię w Relacja Ojciec-Syn, niezgodna z doktryną Aleksandra, zgodnie z którą Syn, wieczny, niezmienny i tej samej natury co Ojciec, zawsze istniał przed swoim wcieleniem i będzie istniał na zawsze po swoim wcieleniu.

Dlatego Aleksander zwołuje pierwszą radę regionalną, która zgromadzi około stu episkopów w 318 roku . Ariusz zostaje tam ekskomunikowany po odmowie podpisania wyznania wiary, co odpowiadało całkowitemu wycofaniu jego teologii.

Synod w Bitynii

Ariusz schronił się w Bitynii , gdzie otrzymał poparcie biskupa Euzebiusza z Nikomedii , wówczas stolicy prefekturze z Dioklecjana na który Alexandria zależało. W pobliżu Dworu Dioklecjana Euzebiusz cieszy się reputacją uczonego, którą kładzie na szalę, aby uprawomocnić doktrynę Ariusza w czasie, gdy debata teologiczna jest normalna, a dogmatyzacja jeszcze nie miała miejsca. Euzebiusz motywuje innych prałatów i w celu osiągnięcia kompromisu przekonuje Ariusza do napisania wyznania wiary. Ariusz utrzymuje wyższość Ojca nad Synem i jego niewieczność.

Jego poglądy zostały uznane za akceptowalne przez Sobór w Nikomedii, a ekskomunika ogłoszona wcześniej przez Sobór Aleksandryjski zostaje zniesiona. Po raz pierwszy lokalna rada lokalnego kościoła zniosła ekskomunikę ogłoszoną przez inny: procedura, która zostanie zakazana w 325 r. przez pierwszy sobór nicejski .

Próby rozwiązania kryzysu

Ossius z Kordoby

Cesarz Konstantyn, od dawna zainteresowany chrześcijaństwem, ma przy sobie chrześcijańskiego doradcę do spraw duchowych, Ossiusa z Kordoby , jednego z nielicznych ówczesnych zachodnich teologów. Zleca mu zbadanie „kłótni aleksandryjskich”.

Jesteśmy pewni, że spotkał Aleksandra i prawdopodobnie Athanase. Uważa się, że nie spotkał Ariusza, ponieważ mogło to zostać odebrane jako obraza potężnego biskupa monarchicznego. Jednak udał się do Antiochii, gdzie schronił się Ariusz. Przybywa na przygotowanie soboru w Antiochii, w którym zamierza interweniować.

Rada Antiochii

W 325 r. Ossius oferuje Ariuszowi trzeci szkic wyznania wiary, który prawdopodobnie przygotował z Aleksandrem i Atanazym i który jest kompromisem korzystniejszym dla nich niż dla Ariusza, ale bez zmuszania tego ostatniego do wycofania się.

Bóg jest Bogiem, jedynym wiecznym stwórcą, ale jest tylko jeden Pan: jego syn Jezus Chrystus (w którym Panowanie przechodzi od Ojca do Syna);
Jezus jest jedynym synem, zrodzonym i nie stworzonym ;
Istniała zawsze, nawet przed jej wcieleniem („pokolenie”: rozpoznajemy wpływ teologii Jana);
Jest niezmienna i niezmienna (w której rozpoznajemy wpływ neoarystotelizmu );
Nie jest obrazem „woli” (ponieważ nie jest „stworzony”), ale samego istnienia Ojca.

W uzupełnieniu do wyznania wiary, istnieje szereg anathemas , to znaczy, przekleństwa wywierany na tych, którzy posiadają inne zdanie. Po raz pierwszy zastosowano ten rodzaj potępienia.

Z powodu obecności posła cesarza Ossiusa przeprosiło wielu biskupów ariańskich, np. Paulina z Tyru . Ale Antiochia to metropolia bardzo dużego regionu: Kapadocji , Libanu z Tyrem , Syrii , Arabii i perskich marszów . To terytorium jest bardzo duże, ale nie ma jeszcze dużej liczby chrześcijan: poprzednie kulty , z których wiele ma charakter inicjacyjny , i judaizm są nadal bardzo obecne.

Niemniej jednak wyznanie wiary Ossiusa podpisuje 60 episkopów, a trzy je odrzucają: Teodor z Laodycei , Narcyza z Nerona i Euzebiusz z Cezarei . Wszystkie trzy są ekskomunikowane i obłożone anatemą . Ossius przewidział, że pomysł, iż Euzebiusz z Cezarei może zostać ekskomunikowany, szybko przemierzy znany świat i podejrzewał, że zaszkodzi to jego reputacji i osłabi jego wiarygodność jako teologa. Sobór w Antiochii pozostawia jednak wyjście, przewidujące przyszłą reaktywację, przed soborem w Ancyrze (obecnie Ankara ), który przystąpi do wyboru następcy filologii z Antiochii .

Sobór Nicejski

Cesarz Konstantyn zaskakuje wszystkich, przenosząc radę o 300 km z Ancyry do Nicei . 400 zgromadzeń na Soborze Nicejskim musi czasem dogonić po drodze biskupów, którzy już wyjechali do Ancyry. Z tej okazji sobór, dotychczas lokalny i mający na celu rozstrzygnięcie kwestii lokalnych w życiu kościoła, staje się soborem ekumenicznym wszystkich kościołów i jednocześnie trybunałem, który w 325 r . potępi Ariusza . Obecni tam biskupi przyjmują, przeciwko Ariuszowi, termin homoousios (przetłumaczony przez współistotność ) oznaczający, że Syn jest tej samej substancji co Ojciec.

Chociaż został wyklęty i wygnany w Ilirii , Ariusz i jego doktryna odniosły pewien sukces, zwłaszcza w prowincji Libia . W 330 roku Konstantyn wysłał publiczny list do Ariusza i jego zwolenników. Wraca do konkluzji soboru nicejskiego w bardzo krytycznych słowach, które przeciwne mu episkopy uznają za obraźliwe. Cesarz ze swojej strony dąży przede wszystkim do utrzymania jedności chrześcijan, co uważa za czynnik stabilności w Imperium.

Przywrócenie

Ariusz pozostaje jednak wspierany przez Euzebiusza z Cezarei i Euzebiusza z Nikomedii, którzy każą mu odwołać go z wygnania przez Konstantyna. Obaj biskupi zwołują synod w Jerozolimie, gdzie zdecydowano o przywróceniu Ariusza do Kościoła nicejskiego , czemu wydaje się sprzeciwiać nicejski biskup Konstantynopola, Aleksander Konstantynopolitański lub Paweł Konstantynopolitański . Zresztą Ariusz zmarł w Konstantynopolu, w 335 lub 336 r. , w warunkach, które również były niejasne, zanim mogło dojść do pojednania.

Potomkowie

W Imperium

Pomimo potępienia przez Sobór Nicejski, arianizm nie znika i uwodzi tak bardzo jak chrześcijaństwo nicejskie : Konstantyn został ochrzczony na łożu śmierci przez biskupa ariańskiego Euzebiusza z Nikomedii . Konstancja, jego syn i następca oraz panujący na Wschodzie cesarze Konstancja II i Walens również byli arianami, a spór trynitarny będzie trwał przez ponad pięćdziesiąt lat, aż do soboru w Konstantynopolu w 381 roku.

Na granicach Imperium

Głoszenie Arian biskupa Wulfila ( 311 - 383 ) doprowadziła do konwersji do arianizmu z niemieckich ludów . Ostatnim niemieckim królem wiary ariańskiej jest Rodoald : jego następca, Aripert , będzie próbował rozwijać chrześcijaństwo nicejskie wśród Longobardów .

Uwagi i referencje

Williams 2002 , s. 30.
Hanson 2005 , s. 3.
Williams 2002 , s. 29.
Obejmowało pięć miast Cyrene , Berenice , Arsinoë , Apollonia i Ptolémaïs , w północno-zachodniej Cyrenajce.
tym Asterios , Teognis z Nicei , Maris z Chalcedonu , Atanazy z Anazarbe , Antoniusz z Tarsu , Leoncjusz z Antiochii , Aleksander , ... por. Sophie Metivier, Kapadocja, IV th - VI th century prowincjonalny historia Cesarstwa Rzymskiego na Wschodzie , Publikacji de la Sorbonne,2005, 496 s. ( ISBN 978-2-85944-522-5 ) , s. 190
Williams 2002 , s. 31.
Rankin 2000 , s. 237-238.
Drobner 2012 , s. 259.
Williams 2002 , s. 33.
Rubenstein 2004 , s. 73-74.
Hanson 2005 , s. 4.
Marie-Françoise Baslez , Pierwsi Budowniczowie Kościoła , Fayard,2016, 304 pkt. ( ISBN 978-2-213-67287-8 , prezentacja online ) , s. 156
Teodoret z Cyru (he I.2, 6.14-18) i Filostorge (he I.3, 6.8-10)
Williams 2002 , s. 40.
Williams 2002 , s. 32.
Le Boulluec i Junod 2016 , s. 158.
Marcin 2004 , s. 694.
Rubenstein 2004 , s. 73.
Marcin 2004 , s. 692.
Epifaniusz z Salaminy cytuje prezbiterów aleksandryjskich o imieniu Kollouthos, Karpones i Sarmatas, którzy również przyciągają wiernych „według chwały i skłonności, jakie wzbudzają”; por. Marcin 2004 , s. 692
Bruno Dumézil i Magali Coumert , Barbarzyńcy Królestwa na Zachodzie , Presses Universitaires de France, coll. "Co ja wiem" ( n o 3877)2014, 128 pkt. ( ISBN 978-2-13-062736-4 , przeczytaj online ) , pt46pt
Michel Balard , Średniowiecze na Zachodzie , Hachette,2011, 368 s. ( ISBN 978-2-01-181835-5 , prezentacja online ) , s. 30
Williams 2002 , s. 1.
Rubenstein 2004 , s. 271.
Williams 2002 , s. 95.
(en) Philip Francis Esler , Świat wczesnego chrześcijaństwa , Taylor & Francis,2000, 1342 s. ( ISBN 978-0-415-16497-9 , prezentacja online ) , s. 240
Le Boulluec i Junod 2016 , s. 170.
Synodis , 15 i Orationes Contra Arianos I, 5-6
Marcin 2004 , s. 693.
Grégory Woimbée, Lekcje o Chrystusie, Wprowadzenie do chrystologii , Artège, 2013, s. 215.
Pierre Maraval, Listy i przemówienia Konstantyna , Paryż, Les Belles Lettres,2010
Drobner 2012 , s. 261.
Dariusz Spychala, „Św. Paweł i Macedonius czyli walka o tron biskupa Konstantynopola pod panowaniem Konstancji II” , w: Sebastian Ruciński (red.), Studia Lesco Mrozewicz abamicis et disipulis dedicata , Poznań, Instytut Historii UAM ,2011( ISBN 9788389407924 ) , s. 379
Rzadziej 337; różne opcje wybrane przez badaczy, zob. Spychala 2011 , s. 379.
Hanson 2005 , s. 265.
Euzebiusz z Cezarei, De vita Constantini, IV, 68-64

Bibliografia

Książki i artykuły specjalistyczne

(en) Richard Patrick Crosland Hanson , The Search for the Christian Doctrine of God: The Arian Controversy 318-381 AD , A&C Black,2005, 960 pkt. ( ISBN 978-0-567-03092-4 , prezentacja online )
Peter Van Nuffelen , „Reintegracja Ariusza”, w Dziedzictwo pokoju i pobożności: studium historii kościelnej Sokratesa i Sozomeny , Peeters Publishers, 2004, ( ISBN 9789042915411 , czytaj online ) , s. 30-41.
Richard E. Rubenstein ( tłumacz Marc Saint-Upéry, pref. Michel Vovelle), Dzień, w którym Jezus stał się Bogiem: „Sprawa Ariusza”, czyli wielka kłótnia o boskość Chrystusa w ostatnim stuleciu Cesarstwa Rzymskiego , La Discovery ,2004( ISBN 978-2-7071-4218-4 , czytaj online )
Annick Martin , „ Oszałamiający sukces Ariusza” , w Marie-Françoise Baslez, Les Premiers Temps de l'Eglise , Gallimard,2004( ISBN 978-2-07-030204-8 ) , s. 690-698.
(en) Rowan Williams , Arius: Heresy and Tradition , William B. Eenlmans Publishing Company,2002, wydanie poprawione wyd. , 378 s. ( ISBN 978-0-334-02850-5 , prezentacja online ).
(en) David Rankin , „Arianizm” , w Philip Francis Esler (red.), The Early Christian World , Taylor & Francis,2000( ISBN 9780415164979 , czytaj online ) , s. 237-259.
Charles Kannengiesser , Ariusz i Atanazy: dwóch teologów aleksandryjskich , Variorum,1991, 330 pkt. ( ISBN 978-0-86078-314-5 , czytaj online ).
Charles Kannengiesser , Athanase z Aleksandrii, biskup i pisarz: czytanie traktatów przeciw arianom , Editions Beauchesne,1983, 416 pkt. ( ISBN 978-2-7010-1074-8 , prezentacja online ).
Vladimir Latinovic: Arius Conservativus? Kwestia teologicznej przynależności Ariusza . w: Studia Patristica. XCV, 2017, s. 27–42.

Generalista działa

Alain Le Boulluec i Éric Junod , Antologia teologów starożytności , Editions du Cerf,2016, 472 s. ( ISBN 978-2-204-11156-0 , prezentacja online ).
Hubertus R. Drobner , Ojcowie Kościoła. Siedem wieków literatury chrześcijańskiej , Fleurus,2012, 642 s. ( ISBN 978-2-7189-0752-9 , prezentacja online ).
J.-M. Le Mayeur i in., Histoire du Christianisme - tom 2 - narodziny chrześcijaństwa , Desclée, 1995, s. 249-274.
Seria wideo L'Apocalypse autorstwa Gérarda Mordillata i Jérome'a Prieur, odcinek 9: Sobór Nicejski (52'), mówi obszernie o Ariuszu i jego przeciwnikach, poprzez skrzyżowanie wielu badaczy. Archipel wideo Ed Arte 33