Ksieni |
---|
Księżniczka |
---|
Narodziny |
26 grudnia 1618 Heidelberg |
---|---|
Śmierć |
8 lutego 1680 r Gdzie 11 lutego 1680 r Opactwo Herford |
Zajęcia | Filozof , pisarz write |
Rodzina | Dom Wittelsbacha |
Ojciec | Fryderyk V |
Matka | Elisabeth Stuart |
Rodzeństwo |
Henrietta Maria von der Pfalz Henryk Frederick Gustavus Adolphus Palatyn Karol Ludwik I Palatynat Edward Prince Palatine Jean Philippe Frederic Palatynat Maurice Palatynat Prince Rupert of the Rhine Louise Hollandine Palatine Sophia of Hanover Charlotte of Palatynat ( w ) |
Religia | kalwinizm |
---|
Elisabeth Czech , księżniczka Palatynatu, urodzony w Heidelbergu na26 grudnia 1618, zmarł dnia 11 lutego 1680 rBył protestantem Abbess z Herford . Była filozofem i słynie z korespondencji filozoficznej, jaką utrzymywała z Kartezjuszem aż do jego śmierci. Jego krytyka metafizycznego dualizmu Kartezjusza jest pionierska. Jest ciotką Elżbiety-Charlotty Bawarskiej , księżnej Orleanu i szwagierką króla Francji Ludwika XIV , słynnego pisarki i króla Jerzego I Wielkiej Brytanii .
Elżbieta, księżna Palatyn, jest trzecim z trzynaściorga dzieci i najstarszą córką Fryderyka V i Elżbiety Stuart , którzy przez krótki czas byli władcami Czech. Po zwolnieniu ojca przebywała na emigracji, najpierw w Heidelbergu, u babci Louise-Juliana z Orange-Nassau , córki Wilhelma Orańskiego , który nauczył ją pobożności. W wieku około dziewięciu lub dziesięciu lat została wysłana wraz z braćmi i siostrami do Leiden (Holandia), aby ukończyć edukację. Tam studiowała pismo klasyczne i współczesne, matematykę, języki starożytne i współczesne, a także sztukę i wykazała szczególną skłonność do filozofii. Zasłużyła sobie na przydomek „Grecki” za imponujące opanowanie starożytnych języków.
Po studiach dołączyła do rodziców w Hadze, gdzie odbywali swój dwór na wygnaniu. Planowano poślubić ją Władysławowi IV Wazie , królowi Polski, ale bardzo przywiązana do religii protestanckiej odmówiła zjednoczenia się z władcą katolickim.
Około roku 1650 wyjechała na spotkanie ze swoim bratem Karolem Ludwikiem w Heidelbergu, któremu traktat westfalski przywrócił Palatynat , ale kłopoty małżeńskie zmusiły ją do wyjazdu. Podczas wizyty w Krossen, gdzie mieszkała jedna z jej ciotek, spotkała Johannesa Cocceiusa, który później nawiązał z nią korespondencję i który zadedykował jej swój komentarz do Pieśni nad Pieśniami . Poprowadził go do studiowania Biblii.
W 1667 roku stała ksieni protestanckich z opactwa Herford , gdzie została wyróżniona za dokładność wypełniać swoje obowiązki, przez swoją skromność i filantropii, a zwłaszcza jego gościnność prześladowanych ze względów sumienia. W 1670 przyjęła Jana de Labadie i jego uczniów , których pobożność ją pociągała. Zasmucona odejściem kongregacji w 1672 r. zachowała pod swoją opieką niewielką grupę sympatyków.
Za labadystami poszli kwakrzy . W 1677 sam William Penn przebywał tam przez trzy dni z Robertem Barclayem , przewodnicząc spotkaniom, które wywarły silne wrażenie na umyśle Elżbiety. Jego przyjaźń z Pennem trwała aż do jego śmierci, a pamięć o nim uczcił w drugim wydaniu swojej książki Bez Krzyża, Bez Korony ( Bez Krzyża, Bez Korony , 1682), wychwalając jego pobożność i cnoty, jego prostotę, jego uczciwość, jego pokorę. i jego miłosierdzie. Leibniz odwiedził go w 1678 roku .
Już w 1639 r. prowadziła korespondencję z Anne Marie de Schurman , uczoną nazywaną „holenderską Minerwą”. Niedługo potem nawiązała kontakt z Kartezjuszem, który na jej prośbę został jej profesorem filozofii i moralności i doradzał jej, jak wyleczyć jej melancholię. W 1644 zadedykował mu swoje Zasady filozofii . Kontynuowali korespondencję, gdy Kartezjusz wyjechał na zaproszenie królowej Szwecji Krystyny do Sztokholmu, gdzie zmarł w 1650 r . Elisabeth zadała Kartezjuszowi pytanie o relację między duszą a ciałem, które postrzegał jako dwa odrębne byty, ale których związek jest trudny do uchwycenia.
Elisabeth z Czech jest ważną postacią w feministycznej historii filozofii. Zwróciła uwagę swoją pracą filozoficzną i wsparciem, jakiego udzielała innym XVII-wiecznym intelektualistom. Niektórzy badacze interesują się jego korespondencją i jego życiem, aby zrozumieć ograniczenia nałożone na ówczesnych intelektualistów. Inni używają jej korespondencji z Kartezjuszem jako przykładu wartości włączenia kobiet do kanonu filozoficznego, chociaż ich wkład może przybierać różne formy. Badania te są również zainteresowane sposobem, w jaki płeć Elisabeth wpłynęła na jej podejście do filozofii.
Ponadto wykorzystała swój sąd emigracyjny w Hadze do stworzenia sieci sprzyjającej kobietom akademickim. Jej sieć była przestrzenią, w której kobiety mogły prowadzić korespondencyjne badania filozoficzne. Oprócz Elisabeth w sieci znalazły się Anna Maria van Schurman , Marie de Gournay i Lady Ranelagh .
16. Fryderyk III Palatynat | ||||||||||||||||
8. Ludwik VI Palatynatu | ||||||||||||||||
17. Marie z Brandenburgii-Culmbach | ||||||||||||||||
4. Fryderyk IV Palatynat | ||||||||||||||||
18. Filip I st Hesse | ||||||||||||||||
9. Elżbieta z Hesji | ||||||||||||||||
19. Krystyna Saksonii | ||||||||||||||||
2. Fryderyk V Palatynat | ||||||||||||||||
20. Wilhelm z Nassau-Dillenbourg | ||||||||||||||||
10. Wilhelm I st of Orange-Nassau | ||||||||||||||||
21. Juliana de Stolberg | ||||||||||||||||
5. Louise-Juliana z Orange-Nassau | ||||||||||||||||
22. Ludwik III Montpensier | ||||||||||||||||
11. Charlotte de Montpensier | ||||||||||||||||
23. Jacqueline de Longwy | ||||||||||||||||
1. Elżbieta Czeska | ||||||||||||||||
24. Mateusz Stewart | ||||||||||||||||
12. Henri Stuart | ||||||||||||||||
25. Margaret Douglas | ||||||||||||||||
6. Jacques VI Szkocji i I st Anglii | ||||||||||||||||
26. Jakub V ze Szkocji | ||||||||||||||||
13. Maria Stuart | ||||||||||||||||
27. Marie de Guise | ||||||||||||||||
3. Elisabeth Stuart | ||||||||||||||||
28. Christian III Danii | ||||||||||||||||
14. Fryderyk II z Danii | ||||||||||||||||
29. Dorothée de Saxe-Lauenbourg | ||||||||||||||||
7. Anna z Danii | ||||||||||||||||
30. Ulrich z Meklemburgii-Güstrow | ||||||||||||||||
15. Sophie z Meklemburgii-Güstrow | ||||||||||||||||
31. Elisabeth z Danii | ||||||||||||||||