Specters de Marx to książka francuskiego filozofa Jacquesa Derridy, wydana przez wydania Galilée w 1993 roku . Następuje po wykładzie wygłoszonym w tymsamym rokuna Uniwersytecie Kalifornijskim w Riverside podczas kolokwium poświęconego myśli Karola Marksa pt. „ Gdzie marksizm? ( Dokąd zmierza marksizm ? ). Jacques Derrida wprowadza w tej książce pojęcie widmowości i wzbudza kontrowersje wśród intelektualistów marksistowskich swoją metodą dekonstrukcji . Konferencja poświęcona była pamięcizamordowanego komunisty Chrisa Haniego , działacza przeciwko apartheidowi 10 kwietnia 1993.
Tytułowe pojęcie widmowości wywodzi się z pierwszych wersów Manifestu Partii Komunistycznej , w którym Karol Marks pisze: „Widmo nawiedza Europę - widmo komunizmu ” .
Derrida komentuje ten fragment w stosunku do stopnia występowania widma w Hamlecie z Szekspira . Widmo, o którym myśli się jako widmo, które ma nadejść w czasie, gdy Marks pisze swój tekst, jest przez Derridę postrzegane jako widmo z przeszłości. Pojęcie widmowości pozwala myśleć o tej tożsamości, którą Derrida nazywa hantologią . Powstaje pytanie o dziedzictwo marksizmu i „ducha Marksa” w czasie upadku komunizmu (rozdział 1).
Derrida krytykuje tezę Francisa Fukuyamy, zainspirowaną przez Alexandre Kojève, dotyczącą końca historii i historycznego dowodu wyższości liberalnej demokracji (rozdział 2).
Wręcz przeciwnie, wspomina o „dziesięciu plagach” „nowego porządku świata” w perspektywie „nowej Międzynarodówki” (rozdział 3).
W końcu wchodzi w dosłowną analizę tekstów, w których pojęcie widmowości pojawia się w filozofii samego Marksa: Manifest , ale także Osiemnaście Brumaire Louisa Napoleona Bonaparte , Ideologia niemiecka i kapitał (rozdziały 4 i 5).
William Shakespeare , Karl Marx , Paul Valéry , Maurice Blanchot , Martin Heidegger , Francis Fukuyama , Sigmund Freud , Hegel , Victor Hugo , Alexandre Kojève , Michel Henry , Emmanuel Lévinas , Max Stirner , Allan Bloom , Étienne Balibar .
Książka wywołała pytania i zastrzeżenia ze strony głównie marksistowskich czytelników, takich jak Pierre Macherey , Terry Eagleton , Fredric Jameson , Werner Hamacher , Aijaz Ahmad (en) czy Toni Negri, zebranych w książce w języku angielskim wydanej w 1999 roku ( Ghostly Demarcations ). Jacques Derrida odpowiedział w książce Marx & Sons w 2002 roku.