Rehabilitacja wzroku (lub rehabilitacja wizualny ) jest specjalnością medyczną rehabilitacji mającej na celu przywrócenie jakości życia i niezależności w wykonywaniu codziennych czynności, dla osób z wadami wzroku . Większość usług rehabilitacji wzroku specjalizuje się w wadach wzroku. Słabe widzenie to wada wzroku , której nie można skorygować za pomocą standardowych okularów, soczewek kontaktowych, leczenia farmakologicznego lub operacji. Nisko-vision powoduje trudności w osiąganiu osobistych działań opieki , az działania instrumentalne , rozrywka, do orientu i użycie środka transportu, na zakupy, do korzystania ze swoich praw obywatelskich, ich pracę i powoduje trudności w relacjach społecznych (rozpoznające ludzi i język niewerbalny).
Kiedy w życiu dochodzi do utraty wzroku, niezbędny jest proces żałoby, aby zaakceptować resztkowe widzenie. Terapia zajęciowa nie przywraca pacjentowi ostrości wzroku , ale umożliwia wyrównanie deficytu strategiami, środkami technicznymi, modyfikacjami czynności i adaptacjami otoczenia. Celem interwencji terapii zajęciowej jest poprawa jakości życia osoby i pomoc w odzyskaniu samodzielności w wykonywaniu czynności, które są dla niego ważne.
Interwencja w przypadku wad wzroku jest często wielodyscyplinarna . Jednak w zależności od instytucji lub regionu rozkład zadań między zawodami jest różny.
Na całym świecie WHO wymienia około 185 milionów osób niedowidzących. Z tej liczby 19 milionów to dzieci. 90% osób niedowidzących żyje w krajach rozwijających się o niskich dochodach , a mniej niż 20% niewidomych to dzieci. Ponad połowa osób niedowidzących ma ponad 50 lat.
W Stanach Zjednoczonych 18% osób powyżej 65 roku życia ma problem ze wzrokiem. Wśród osób powyżej 85. roku życia 28% zgłasza problem ze wzrokiem.
W Stanach Zjednoczonych około 14 milionów ludzi cierpi na wadę wzroku . Słabe widzenie to utrata ostrości wzroku o 20/70 lub mniej, której nie można skorygować za pomocą leczenia, zabiegu chirurgicznego lub konwencjonalnych okularów optycznych.
W przeciwieństwie do osób niewidomych, osoby z wadami wzroku mają resztkowe widzenie. Chociaż może to być przydatne do niektórych zadań, samo widzenie szczątkowe nie wystarcza do wykonywania codziennych czynności, takich jak czytanie, gotowanie, prowadzenie pojazdu, rozpoznawanie twarzy i rozpoznawanie kolorów.
Występowanie niskiego widzenia w populacji 1% ludzi w wieku powyżej 65 lat wzrasta do 4% populacji osób w wieku 79 i 17% osób powyżej 80 ° C. Częstość występowania wad wzroku rośnie, a osoby z wadami wzroku często cierpią na depresję.
| Definicja | Ostrość widzenia | Pole widzenia |
|---|---|---|
| Umiarkowane upośledzenie wzroku | <20/60 do 20/160 | - |
| Poważne zaburzenia widzenia | ≤20 / 200 do 20/400 | Pole widzenia ≤20 stopni |
| Głębokie upośledzenie wzroku | <20/400 do 20/1000 | Pole widzenia ≤10 stopni |
| Niemal całkowita utrata wzroku | ≤20 / 1250 | |
| Całkowita ślepota | Brak percepcji światła |
Wiele patologii może powodować utratę wzroku. Upośledzenie wzroku może przybierać różne formy, a szybkość utraty jest różna. Główne formy widzenia wynikające z utraty wzroku to: niewyraźne widzenie , brak widzenia barwnego ze zmniejszoną ostrością wzroku, amputacja pola widzenia przez widzenie kanalikowe lub mroczki centralne lub obwodowe i wreszcie amputacje pola widzenia neurologiczne pochodzenie typu hemianopii . Inne trudności, takie jak na przykład światłowstręt , również mogą powodować niepełnosprawność.
Aby wymagać interwencji dla osób słabowidzących, zaburzeń widzenia nie można korygować za pomocą okularów, soczewek lub operacji. Na przykład zaćma powoduje słabe widzenie, które można rozwiązać chirurgicznie, ale w przypadkach nieoperacyjnych interwencja dla słabowidzących jest możliwa i może być konieczna. Te błędy refrakcji nie wymagają interwencji w słabym wzroku. Upośledzenie wzroku może być spowodowane uszkodzeniem oczu lub mózgu pochodzenia strukturalnego lub pourazowego.
Najczęstszymi przyczynami w krajach rozwiniętych w populacji osób dorosłych i starszych są głównie zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD), jaskra , retinopatia cukrzycowa , wysoka krótkowzroczność , neuropatia nerwu wzrokowego , centralna ślepota , zwyrodnienie palcowo-siatkówkowe , zaćma , uraz lub nawet achromatopsja . Według badania Owsley i wsp., Główną przyczyną upośledzenia wzroku wśród klientów usług rehabilitacji dla słabowidzących w Stanach Zjednoczonych jest deficyt widzenia centralnego. 67,1% klientów rozpoznaje zwyrodnienie plamki związane z wiekiem.
W krajach rozwijających się nieskorygowana ametropia jest główną przyczyną złego widzenia, a następnie zaćma (ponieważ nie była operowana), która jest główną przyczyną ślepoty, te same choroby, co w krajach rozwiniętych, mogą wpływać na wzrok, a także na onchocerkozę i trachoma. U dzieci najczęstszymi przyczynami są genetyczne choroby oczu, różne zespoły, niedobory (głównie w krajach rozwijających się), wrodzona zaćma i jaskra, noworodkowe zapalenie spojówek i retinopatia wcześniaków. W krajach rozwiniętych choroby dróg wzrokowych są główną przyczyną upośledzenia wzroku.
Utrata wzroku wywołuje również zmiany emocjonalne: chorzy mogą czuć się nieszczęśliwi, samotni lub beznadziejni. Według badań Zhanga i wsp. przeprowadzone na ponad 10000 uczestników w wieku 20 lat lub starszych w Stanach Zjednoczonych, wskaźnik populacji z depresją bez zgłaszania utraty wzroku wynosi 4,8%, w porównaniu z 11,3% dla osób, które samodzielnie zgłaszają utratę funkcji wzroku. Zhang i in. wskazują na silny związek pomiędzy utratą funkcji wzroku zgłaszaną przez same osoby a depresją, co tłumaczy się faktem, że utrata wzroku w tym kontekście jest niedawna lub ma jeszcze aktualny wpływ (osoba nie potrafiła jeszcze się do niej przystosować) . Według tych samych autorów związek między utratą wzroku a depresją nie jest istotny statystycznie w populacji dorosłych; przyczyną jest to, że niektóre osoby z utratą wzroku były w stanie przystosować się do deficytu od samego początku. Należy zauważyć, że częstość występowania depresji w populacji osób niedowidzących jest porównywalna z populacją z innymi przewlekłymi chorobami powodującymi niepełnosprawność.
Obecność depresji może zwiększyć niepełnosprawność spowodowaną słabym wzrokiem; klient może nie być proaktywny w poszukiwaniu leczenia, może mieć zwiększone trudności w uzyskaniu dostępu do terapii lub przestrzeganiu leczenia. Ponadto choroby współistniejące związane z depresją mogą również komplikować problem klienta. Pomimo znaczenia występowania depresji i jej wpływu na terapię, depresja jest rzadko diagnozowana lub leczona podczas leczenia wad wzroku. Według badania Reesa i wsp. , mniej niż jeden na trzech lekarzy słabowidzących próbuje zidentyfikować objawy depresji podczas swojej zwykłej praktyki.
Depresja jest częstą chorobą współistniejącą wśród osób ze zwyrodnieniem plamki związanym z wiekiem (AMD), przy czym klinicznie istotny wskaźnik depresji wynosi od 10 do 30%. Upośledzenie wzroku ma duży wpływ na bezpieczeństwo osób niedowidzących, ryzyko upadku rośnie wraz z wiekiem i trudnościami ze wzrokiem. Jeśli chodzi o ryzyko upadku, to według badania S.Lorda byłby to przede wszystkim spadek odczuwania niebezpieczeństw związanych z niskim kontrastem, możliwość oceny odległości, a także relacji przestrzennych, które zwiększałyby ryzyko upadku, zamiast utraty ostrości wzroku.
Według badania Owsley i wsp., Główne trudności klientów usług rehabilitacji dla słabowidzących w Stanach Zjednoczonych dotyczą:
W zależności od rodzaju osób niedowidzących trudności nie są takie same. Trudności w wykonywaniu czynności precyzyjnych (czytanie, szycie, rysowanie, rękodzieło itp.) Są trudne przy niewyraźnym widzeniu, mroczku i braku widzenia kolorów. Osoby z utratą pola widzenia (półpole lub widzenie rurkowe) czasami mają zachowaną ostrość, ale brak kontekstu dostrzeganych przez nich szczegółów. Wszystkie formy upośledzenia wzroku mają wpływ na złożone czynności, takie jak prowadzenie pojazdu, które wymagają zarówno nienaruszonego widzenia centralnego, jak i wystarczającego pola widzenia. Wszystkie formy upośledzenia wzroku powodują trudności w poruszaniu się, szczególnie w nieznanych miejscach.
Postępowanie z pacjentami niedowidzącymi i niewidomymi jest różne. W przypadku wad wzroku preferowane jest użycie pozostałego widzenia i jest ono wspomagane środkami optycznymi. W przypadku ślepoty utratę tę rekompensują określone techniki i / lub odpowiednie środki pomocnicze wykorzystujące zmysły inne niż wzrok. Jeśli dojdzie do ślepoty, osoba ma wspomnienia, aby zrozumieć i porównać to, czego dotyka i czuje, podczas gdy ślepe dziecko od urodzenia musi odkrywać wszystko innymi zmysłami. Często rozwój musi być wspomagany większą stymulacją niż u dziecka widzącego, co nie jest atrakcyjne dla dziecka, które nie zna swojego otoczenia. Ponadto zabezpieczenia dotykowe są powszechne u niewidomych dzieci, ponieważ nie są one w stanie uchwycić tekstury ani temperatury, wagi i rozmiaru tego, czego będą dotykać.
Utrata wzroku powoduje wiele zmian, z którymi dana osoba ma do czynienia. Kiedy trudno jest przystosować się do nowego stanu, często zdarza się, że dana osoba cierpi na depresję. Może mieć większe trudności z utrzymaniem lub tworzeniem nowych więzi społecznych i bardziej się bać w nieznanych, słabo oświetlonych miejscach. Te nowe trudności sprawiają, że jest on bardziej wrażliwy i kruchy. Osoby niedowidzące często odcinają się od pewnych relacji społecznych, na przykład ze względu na to, że nie dostrzegają już twarzy, nie rozpoznają ludzi na ulicy, a nawet, że podczas wizyt na świeżym powietrzu czują się zagrożeni. podróżować. Zdarza się również, że piętno przyjmowania pewnych środków pomocniczych (na przykład białych lasek) jest dodatkową przeszkodą do pokonania, aby umożliwić utrzymanie pewnych zajęć, a tym samym zaniechanie lub ograniczenie zajęć.
Interwencja w przypadku osób słabowidzących jest często wykonywana w zespole, w skład którego mogą wchodzić następujący specjaliści:
W przypadku, gdy klient jest dzieckiem, zaangażowani mogą być również następujący specjaliści:
Obecność lub nieobecność terapeuty zajęciowego podczas interwencji dla osób słabowidzących w dużym stopniu zależy od regionu i instytucji. Rzeczywiście, inni wyspecjalizowani specjaliści mogą przeprowadzić podobną interwencję, dotyczy to w szczególności AVJist lub ortoptysty. We Francji terapeuta, który przeszedł szkolenie jako AVJist, może interweniować w przypadku niedowidzenia i wykonywać pracę podobną do terapeuty zajęciowego. Należy pamiętać, że podstawowe szkolenie w zakresie terapii zajęciowej obejmuje zawód AVJist.
AVJiste (Aide à la Vie Dailyière) lub avéjiste to uzupełniające szkolenie, które pozwala interweniować szczególnie z osobami niedowidzącymi lub niewidomymi. AVJiste promuje niezależność osoby niedowidzącej w wykonywaniu codziennych czynności , takich jak poruszanie się, gotowanie, higiena osobista, wypoczynek itp.
W przypadku dorosłych lub osób starszych, gdy terapeuta interweniuje po utracie wzroku klienta, często zdarza się, że klient sprzeciwia się procesowi rehabilitacji. Rzeczywiście, klient często stara się przywrócić tę samą jakość widzenia, jaką posiadał wcześniej, prośbę, której terapeuta nie może spełnić. W takim przypadku klient stara się zaangażować w leczenie z perspektywą wyrównania deficytu strategiami i środkami pomocniczymi .
Przeszkodą w adaptacji klienta do utraty wzroku może być kilka czynników. Depresja powoduje trudności w inicjacji, utratę pamięci i ograniczenie aktywności. Jeśli klient znajduje się w jednym z pierwszych czterech etapów akceptacji swojego deficytu (1. trauma 2. szok i zaprzeczenie 3. żałoba i wycofanie 4. poddanie się i depresja) według modelu etapów radzenia sobie Tuttle'a i Tuttle'a, to również będzie przeszkodą.
Scheiman identyfikuje siedem innych czynników klienta, które terapeuta powinien wziąć pod uwagę:
Holzschuch dodaje, że sposób zapowiadania diagnozy ma również istotny wpływ na proces akceptacji upośledzenia i zaangażowanie w opiekę rehabilitacyjną. Wiedza danej osoby i wyobrażenia o chorobie, którą ma, również mogą mieć wpływ.
Rehabilitacja to główna metoda leczenia osób z wadami wzroku. Rehabilitacja polega na pomocy pacjentom w skutecznym wykorzystywaniu ich resztkowego wzroku w celu poprawy wykonywania codziennych zadań wzrokowych - co poprawia jakość życia . W razie potrzeby rehabilitacja może również wykorzystywać strategie poznawcze lub inne zmysły (słuch, dotyk, węch), aby zrekompensować utratę wzroku. Pomoce są często stosowane, albo w celu poprawy wydajności podczas korzystania z resztkowego widzenia, albo w celu umożliwienia użycia innych zmysłów zamiast wzroku.
Interwencja terapeuty zajęciowego z osobami z dysfunkcją wzroku pozwala na zachowanie ich niezależności w czynnościach życia codziennego, w tym ruchach, a tym samym na uniknięcie izolacji społecznej , zmniejszenie objawów depresji i przywrócenie pewności siebie.
W wielu ośrodkach rehabilitacji dla słabowidzących istnieją 3 obszary:
Przykładowo, interwencja dla słabowidzących osób z AMD może obejmować (w zależności od osobistych potrzeb użytkownika): ocenę pozostałych funkcji wzroku, zlokalizowanie najlepszych obszarów siatkówki i przeszkolenie pacjenta. Korzystanie z tego obszaru, przepisywanie i nauczanie pacjenta. korzystanie z pomocy, programów edukacyjnych i szkoleniowych, pomoc w YYYA, prowadzenie pojazdu, regulacja oświetlenia, doradztwo i wsparcie emocjonalne.