Osoba nazwy na terytorium starożytnej Galii VI TH do XII th wieku

Osoba nazwy na terytorium starożytnej Galii VI TH do XII th  wieku jest dziełem Marie-Thérèse Morlet identyfikacji starych świadectw średniowiecznych nazw we Francji. Tytuł tomu III jest nieco inny ( Imiona osób na terytorium starożytnej Galii ).

Praca, opublikowana przez CNRS , jest często przywoływana pod akronimem NPAG . Jest to przede wszystkim słowniku z dawnych antroponimów , sklasyfikowanych alfabetycznie. Składa się z trzech tomów 21 x 27  cm  :

• Nazwiska osoby na terytorium starożytnej Galii z VI TH do XII th  wieku I. - nazwy z kontynentalnej germańskich i galijskich-germańskie wytwory , 237 s. - Wydane w 1968 r . ; wznowione w 1971 r. ze wzmianką „przedruk w procesie fotomechanicznym tekstu wydania opublikowanego w 1968 r.” i bez wzmianki o ISBN.W pierwszym tomie przedstawiono datowane i przytaczane poświadczenia średniowiecznych antroponimów z kontynentalnych języków germańskich, z wyłączeniem nazw pochodzenia anglosaskiego lub skandynawskiego. Ze względu na specyficzną strukturę nazw typu germańskiego, złożoną z dwóch połączonych elementów i pozbawioną ogólnego znaczenia, atesty te klasyfikuje się w pierwszej kolejności według elementu początkowego (na przykład: bert- „znakomity, błyskotliwy”, na swoim miejscu alfabetycznie s. 55a) ), a następnie, w tej samej pozycji, zgodnie z drugim elementem (na przykład -hari „armii”, stąd latinized rodzaje Bertarius , Berterius , Berterus , Bertharius ., itp -hramn „raven”, a zatem w rodzaju Berthramnus , Bertramnus , Bertrannus itp.). Zjawiska te są następnie możliwe hypocoristics i wersje skrócone, utworzonych na precedensu ( na przykład , Bertho , Berto  ; Bertilo , Bertilius  ; Bertinus  ; Bertismus , itd.).
• Nazwiska osoby na terytorium starożytnej Galii z VI TH do XII th  Century II. - Nazwy łacińskie lub przekazywane przez łacinę , 200 p. - Opublikowano w 1972 r. Bez wzmianki o numerze ISBN.Tom II dotyczy antroponimów średniowiecznych, głównie pochodzenia łacińskiego, ale także greckiego i hebrajskiego. Są one przedstawione w ich alfabetycznej formie, sklasyfikowanej alfabetycznie, a po nich podane są różne warianty graficzne, z datą i odniesieniami do każdego certyfikatu. W ten sposób można znaleźć pod Eliseusem , który pojawia się w jego alfabetycznym miejscu s. 46b, warianty Heliseus , Heleseus , Elizaeus , Helisaeus i Eliseius . Po każdym artykule następuje analiza etymologiczna i ewentualne odniesienia do różnych autorów. Praca kończy się indeksem, w którym wymienione są i przywoływane wszystkie nazwy, a także ich warianty, o których mowa w tomach I i II.
• Nazwiska osób na terytorium starożytnej Galii III. - Nazwy osobowe zawarte w nazwach miejscowości , 563 s. - Opublikowany w 1985 ( ISBN  2-222-03427-2 ) . Tom III zawiera zasadniczo następujące listy alfabetyczne:
  • Część pierwsza: w przypadku nazw łacińskich lub przekazywanych przez łacinę  : Leksykon alfabetyczny wskazujący dla każdego antroponimu nazwy powiązanych miejsc.
  • Część druga: dla nazw osobistych z kontynentalnego  języka germańskiego : Leksykon alfabetyczny wskazujący dla każdego antroponimu nazwy powiązanych miejsc.
  • Ogólny indeks zawierający alfabetyczną listę nazw badanych miejscowości (s. 505–540).

Tom III dotyczy zarówno toponimii, jak i antroponimii, o czym świadczy jego właściwy tytuł Imiona osób zawarte w nazwach miejscowości .

Trzy tomy NPAG są znane i cytowane w pracy Ernesta Nègre Toponymie générale de la France (tom 1, 1990 ).

Badany obszar geograficzny odpowiada dzisiejszej Francji w dziele Ernesta Nègre i starożytnej Galii w dziele Marie-Thérèse Morlet .

Wydaje się, że Ernest Nègre w dużym stopniu polegał na Marie-Thérèse Morlet: w każdym razie proponowane etymologie często się zgadzają.

Wiele z tych nazw osobowych jest poprzedzonych w NPAG gwiazdką ( * ), ponieważ nie są one poświadczone poza nazwami miejsc, którym nadałyby początek. W rzeczywistości znajdujemy się w samym centrum przesłuchania, które sięga Henri d'Arbois de Jubainville . Ten dowiedział XIX th  century piłę głównie w szkoleniu w -acum nazwę domeny utworzone od imienia jej właściciela. Marie-Thérèse Morlet, zgodnie z tą tradycją, wprowadza na przykład imię osobiste * Stirpius (którego pochodna * Stirpiacum jest etymonem różnych Étréchy) z następującym wyjaśnieniem: „To imię [osoby] pochodzi od strzemion , szczep musiało mieć symboliczne znaczenie: dobra rasa, dobra rodzina, ponieważ wartość topograficzna: ziemia pełna pniaków jest zbyt powszechna, aby charakteryzować dziedzinę. "

Dzisiaj mamy tendencję do przyznawania, że ​​nazwy miejsc w - (i) acum mogą być również tworzone na nazwach pospolitych (jak to było w przypadku galijskim , gdzie przyrostek -acon miał tylko wartość przymiotnikową). Ta względna zmiana perspektywy została zapoczątkowana przez Marca Blocha , a szczególnie rozwinięta przez Michela Roblina w jego rozprawie doktorskiej na temat terroir Paryża w epoce galijsko-rzymskiej i frankońskiej. Tak więc Ernest Nègre w swojej monumentalnej Toponymie générale de la France nie zawsze idzie za Marie-Thérèse Morlet, gdyż wskazuje na Étréchy i podobne toponimy (ze wzmianką „może”): „miejsce pokryte kikutami”.

Uwagi i odniesienia

1. Zobacz w szczególności Xavier Delamarre, Słownik języka galijskiego , Errance, Paryż, 2001, passim .
2. Michel Roblin, Terroir Paryża w epoce galijsko-rzymskiej i frankońskiej: osadnictwo i rozliczenia w Civitas des Parisii (Seine, Seine-et-Oise) , przedmowa pana Alberta Greniera , członka Instytutu, wyd. A. i J. Picard, Paryż, 1951, 387 str .; trzcina. A. i J. Picard, Paryż, 1971, 491 str. - Praca magisterska obroniona na Uniwersytecie Paryskim.
3. Ernest Nègre, General Toponymy of France , Droz, Geneva, t. I, 1990, s. 430, § 6359.