Europa (rakieta)
| Europa | |
 Wyrzutnia Europa 2 na wystawie w Euro Space Center | |
| Ogólne dane | |
|---|---|
| Ojczyźnie | Francja , Wielka Brytania , FRG , Włochy , Australia |
| Status | Wycofany ze służby |
| Uruchamia (niepowodzenia) | 4 |
| Wysokość | 31,65 m² |
| Średnica | 3,69 m² |
| Baza startowa (y) | Woomera |
Europa jest pierwszym europejskim projektem kosmicznym . Rakieta ta została opracowana w latach 60. przez Europejskie Centrum Budowy Wyrzutni Statków Kosmicznych (ELDO for European Launcher Development Organization ), prekursora Europejskiej Agencji Kosmicznej . Celem jest umożliwienie Europie umieszczenia swoich satelitów na orbicie bez uzależnienia od warunków narzuconych przez jedyne dwa mocarstwa kosmiczne ( Stany Zjednoczone i Związek Radziecki ) - z działającymi wyrzutniami. W czasie, Wielka Brytania zdecydowała się zrezygnować, ze względów finansowych, produkcję swojego operacyjnego Blue Streak rakiety balistycznej . Inicjatorzy „Europa” postanowili ponownie wykorzystać ten pocisk jako pierwszy stopień rakiety, którego drugi i trzeci stopień dostarczyłyby odpowiednio Francja i Niemcy . Ograniczone zasoby, ale przede wszystkim brak koordynacji między różnymi podmiotami, doprowadziły do serii 5 nieudanych wystrzeleń w latach 1967-1970. Szybki rozwój rynku satelitów telekomunikacyjnych wymaga rewizji w górę ładunku użytecznego, który musi być teraz umieszczany w geostacjonarna orbita transferowa . Nowa wersja rakiety, nazwana Europa II, została zaprojektowana z ładownością na tę orbitę, która wynosi od 200 do 360 kg . Pierwsza kopia jest uruchamiana w dniu 5 listopada 1971z podstawy Kourou . To znowu porażka, która kończy program. Wnioski wyciągnięte z postępów w realizacji tego projektu oraz doświadczenia zdobyte na poziomie technicznym będą w dużej mierze źródłem sukcesu europejskiej rakiety Ariane .
Kontekst
W kwietniu 1960 r. rząd brytyjski wstrzymał program rozwoju rakiet balistycznych Blue Streak . Jego rozwój był prawie zakończony. W tamtym czasie europejska społeczność naukowa poszukiwała wyrzutni do umieszczania satelitów naukowych na orbicie i domagała się europejskiego rozwiązania. W celu zamortyzowania kosztów opracowania pocisku Wielka Brytania zaproponowała innym krajom europejskim opracowanie wyrzutni z jej pocisku. Po negocjacjach, które rozpoczęły się w styczniu 1961 roku, Belgia , Wielka Brytania , Francja , Niemcy Zachodnie , Włochy i Holandia , a także Australia jako członek stowarzyszony, podjęły decyzję w listopadzie 1963 roku o utworzeniu Europejskiego Centrum Konstrukcji Wyrzutni Statków Kosmicznych (CECLES). opracować wyrzutnię. Ten, zwany Europa, ma trzy kondygnacje i jest przeznaczony do umieszczenia satelity o masie jednej tony na niskiej orbicie okołoziemskiej . Pierwszy etap składał się z Blue Streak, drugi został dostarczony przez Francję, a trzeci przez Niemcy. Włochy zbudują eksperymentalnego satelitę, Holandia stację telemetryczną, a Belgia stację naprowadzania radiowego.
Pierwsza wersja - Europa 1
Owoc współpracy kilku krajów, ta pierwsza wersja rakiety o nazwie ELDO-A, a następnie Europa 1, składała się z trzech etapów :
- „ Niebieska smuga ” to pierwsze piętro, zbudowane przez Brytyjczyków;
- „Coralie”, drugie piętro, zbudowane przez Francuzów;
- "Astris", trzecie piętro, zbudowane przez Niemców.
Inne kraje miały obowiązki, takie jak Włochy, które zbudowały eksperymentalne satelity. Holandia i Belgia współpracowały z Brytyjczykami przy module Blue Streak.
Australijski , kraj tylko spoza Europy do udziału w programie, z zadowoleniem obiekty uruchamiania na miejscu Woomera .
Równolegle z pierwszymi startami Blue Streak z 1964 roku, drugi i trzeci etap testowali Francuzi, te dwie części nazwano rakietą Cora .
Ta rakieta była w stanie umieścić na niskiej orbicie satelity o masie większej niż jedna tona. Po 10 startach program Europa-1 zatrzymał się, ponieważ Europejczycy zdali sobie sprawę, że ta rakieta nie ma misji aplikacyjnej. Satelity telekomunikacyjne miały być umieszczone na orbicie geostacjonarnej , znacznie wyższej niż pozwalała na to pierwsza wersja.
Dlatego zdecydowano się zastąpić ją nową rakietą Europa 2, zdolną do umieszczenia 150 kg satelitów na orbicie geostacjonarnej .
Druga wersja - Europa 2
Druga wersja rakiety została sfinansowana głównie przez Francję i Niemcy. Wielka Brytania i Włochy opuściły projekt w 1969 roku.
Wersja ta składała się z czwartym piętrze pochodzącego z 3 -go piętrze z rakietą Diamant BP4. Przy nośności orbitalnej 150 kg planowano wystrzelić dwa zdjęcia próbne, a następnie wysłać dwa satelity ( Symphony A i B).
Niestety jego pierwszy i jedyny start, od czasu ELA-1 w Kourou, w listopadzie 1971 roku , zakończył się niepowodzeniem. Badania wykazały, że przyczyną awarii była awaria zespołu bezwładnościowego związana z elektrycznością statyczną wytworzoną przez tarcie przepływów powietrza o owiewkę. Zatrzymał się silnik pierwszego stopnia rakiety, powodując przechylenie się zespołu, wybuch pierwszego stopnia i opad rakiety na Ocean Atlantycki.
Program zatrzymał się, chociaż etap Blue Streak drugiego strzału Europa 2 był już w drodze do Kourou. Pozostałe przygotowywane rakiety zostały zatrzymane podczas produkcji.
Projekt Europa 3
Trzecia wersja została opracowana od lat 70. XX wieku . Po ponad trzech latach badań projekt zarzucono. Jednak jego pierwszy etap służył jako baza dla europejskiej wyrzutni Ariane.
Charakterystyka techniczna
| Wersja | Europa I | Europa2 |
|---|---|---|
| Podłogi | 3 | 4 |
| Długość | 31,68 m² | |
| Średnica | 2,0 mln | |
| Msza podczas startu | 106 ton | 113 tys |
| Pchnięcie | 3962 kN | 8372 kN |
| Ładunek | 1,44 t LEO, 200 kg GTO | ? t LEO, 360 kg GTO |
| 1 st floor | ||
| Przeznaczenie | Niebieska smuga | |
| Długość | 18; 36 mln | |
| Średnica | 2,0 mln | |
| Pusta masa | 7 tys | 6,8 t |
| Msza podczas startu | 89 t | 94 tys |
| Napęd | 2 Rolls-Royce RZ.2 o ciągu 1471 kNN | |
| Ergol | Nafta i ciekły tlen | |
| Czas palenia | 346 lat | 352 |
| 2 e piętro | ||
| Przeznaczenie | Coralie | |
| Długość | 5,5 m² | |
| Średnica | 2 mln | |
| Pusta masa | 2,1 t | 2,1 t |
| Msza podczas startu | 11,9 t | 12 tys |
| Napęd | 4 x Vexin A o łącznym ciągu 275 kN | 4 x Vexin A o łącznym ciągu 262 kN |
| Ergol | UDMH i nadtlenek azotu | |
| Czas palenia | 96,9 s | 103 |
| 3 e piętro | ||
| Przeznaczenie | Astris | |
| Długość | 3,82 m² | |
| Średnica | 2 mln | |
| Pusta masa | 600 kg | 1,1 t |
| Msza podczas startu | 3,4 t | 4 tony |
| Napęd | Astris 1 z naciskiem 22,6 kN | Astris 2 z naciskiem 23,3 kN |
| Ergol | Aérozine 50 i nadtlenek azotu | |
| Czas palenia | 360 sekund | 375 tys |
| 4 e piętro | ||
| Przeznaczenie | Silnik kulminacyjny | |
| Długość | 2 mln | |
| Średnica | 0,73 m² | |
| Pusta masa | 120 kg | |
| Msza podczas startu | 807 kg | |
| Napęd | SEP P0.7 o nacisku 41 kN | |
| Gaz pędny | Propelent stały Izolan29 / 9 | |
| Czas palenia | 45 sekund | |
Historia uruchamiania
| Wynik | Lot nr ° | Data uruchomienia (UTC) | Uruchom bazę | Model | Aktywna podłoga (y) | Ładunek (y) | Uwagi | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ✓ | 1 | 5 czerwca 1964 r. | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga | - | Sukces | ||
| ✓ | 2 | 20 października 1964 | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga | - | Sukces | ||
| ✓ | 3 | 22 marca 1965 | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga | - | Sukces | ||
| ✓ | 4 | 23 maja 1966 | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga | Model górnego piętra | Sukces | ||
| ✓ | 5 | 14 listopada 1966 | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga | Model górnego piętra | Sukces | ||
| ✕ | 6 | 4 sierpnia 1967 | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga i Coralie | Model trzeciego piętra | Niepowodzenie : Podłoga Coralie nie zapaliła się. | ||
| ✕ | 7 | 4 grudnia 1967 | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga i Coralie | Model trzeciego piętra | Niepowodzenie : Podłoga Coralie nie zapaliła się. | ||
| ✕ | 8 | 29 listopada 1968 | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga, Coralie i Astris | STV-1 | Niepowodzenie : Astris umiera przedwcześnie. | ||
| ✕ | 9 | 2 lipca 1969 | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga, Coralie i Astris | STV-2 | Niepowodzenie : Astris umiera przedwcześnie. | ||
| ✕ | 10 | 12 czerwca 1970 | Woomera | Europa 1 | Niebieska smuga, Coralie i Astris | STV-3 | Niepowodzenie : Zatyczka nie odpada. | ||
| ✕ | 11 | 4 listopada 1971 | Kourou | Europa 2 | Blue Streak, Coralie i Astris i PAS | STV-4 | Awaria : Eksplozja I stopnia, następująca po awarii jednostki inercyjnej. | ||
Awaria programu
Projekt Europa był zbyt ambitny, zbyt skomplikowany i zbyt drogi. Kraje związane z projektem podejmą decyzję o jego zaprzestaniu w grudniu 1972 roku . Główną przyczyną niepowodzenia tego programu będzie brak koordynacji między uczestniczącymi krajami. Ta porażka zakończyła współpracę ELDO .
Sukces jego następcy Ariane
Z tego projektu narodziła się wyrzutnia Ariane 1 , prostsza i bardziej niezawodna, a zarządzanie projektem powierzono francuskiemu CNES .
Ariane 1 jest pierwszym z rodziny wydajnych i niezawodnych wyrzutnie: Ariane 1 do 5, a wkrótce Ariane 6 , zarządzany przez Europejską Agencję Kosmiczną oraz umożliwiły Europę stać się n o 1 na świecie w tej dziedzinie, z ponad 50% rynku.
Uwagi i referencje
- Zasadniczo, jako członek Wspólnoty Narodów , za korzystanie z bazy startowej w Woomera .
- http://www.capcomespace.net/dossiers/espace_europeen/ariane/espace_europeen/europa.htm
- Ta wyrzutnia jest obecnie wystawiana w Euro Space Center w Transinne (Belgia)
- „ The Europa Launcher ” na capcomespace.net (dostęp 26 stycznia 2016 )
- (w) Norbert Brügge „ Europa LV ” o FEPS Laucn Vehicles na całym świecie (dostęp 5 kwietnia 2015 r. )
- (w) Gunter Dirk Krebs, „ Europa ” na Gunter's Space Page (dostęp 5 kwietnia 2015 )
Bibliografia
- Francja Durand-de-Jongh, Od rakiety Véronique do wyrzutni Ariane: historia ludzi 1945-1979 , Paryż, Stock,1998, 283 s. ( ISBN 978-2-234-04659-7 i 2-234-04659-9 , OCLC 406213682 , informacja BNF n O FRBNF37174307 )
- (en) J. Krige i A. Russo z udziałem M. De Marii i L. Sebesty, Historia Europejskiej Agencji Kosmicznej, 1958 - 1987: tom. 1 - ESRO i ELDO, 1958/73 (Monografia), Noordwijk, ESA Publikacje Division ( N O SP1235),kwiecień 2000, 703 s. ( ISBN 92-9092-536-1 , przeczytaj online )Historia Europejskiej Agencji Kosmicznej od 1958 do 1973