Don (czyn)

Darowizna jest aktem dawania bez rozpatrzenia, bezinteresowna i ponadczasowy sposób.

Jednak w systemach relacji społecznych, aby uhonorować prezent lub jako podziękowanie, odbiorca może oddać, co nazywa się kontrdarem . Nie jest to czynność polegająca na wymianie wartości, takiej jak sprzedaż czy handel wymienny , ponieważ odbiorca nie jest zobowiązany do zwrotu darowizny, a wartość darowizny nie jest bezpośrednio brana pod uwagę.

Problemy z darowiznami

Darowizna umożliwia zaoferowanie bez widocznej rekompensaty:

obiekt ,
dobro materialne lub niematerialne,
pieniądze,
z krwią ,
narząd lub organizm do nauki: pozwala w szczególności eksperymentów na zwłokach , takie jak eksperymenty w bioetyki .

W związku z tym darowizny obejmują spersonalizowane prezenty dla krewnych, darowizny lub anonimowe zapisy i są wpłacane testamentem na rzecz organizacji charytatywnych . Mówiąc o darowiznie, dawca powinien zatem działać bez reagowania na jakąkolwiek inną formę zobowiązania niż jego motywacja , poza dopełnieniem formalności prawnych w przypadku darowizn o znacznej wartości ( darowizna ).

Do tych transferów wartości pieniężnych dodajemy niekiedy wszystkie czynności, które choć związane z prezentem mają zasadniczo charakter symboliczny, najczęściej nagrody w dziedzinie zawodowej (medal za pracę), sportowej (medal, puchar itp.), Intelektualnej . (nagroda literacka, palmy akademickie itp.) itp. We wszystkich tych przypadkach darczyńca nie zawsze jest bezinteresowny, medale i nagrody są również potężnym źródłem motywacji.

Okazją do mniej lub bardziej tradycyjnych datków jest wiele okoliczności: jałmużna ; Nowy Rok prezenty i inne holiday- związanych prezenty ; te wskazówki i różne gratyfikacji; subskrypcje sprzyjające zbiorowym osiągnięciom; operacje solidarnościowe podczas wojen, katastrof itp.

Zbieranie pieniędzy lub pożywienia na ceremonie religijne to prezenty, ale w większości religii składa się ofiary w oparciu o ideę quid pro quo;

Osoby, które znaczną część swojego majątku przeznaczają na darowizny, nazywane są filantropami . Organizacje o różnych powołaniach, w zależności od czasu i miejsca, zapewniały większość swojego finansowania poprzez gromadzenie darowizn od osób fizycznych. Do głównych darczyńców, ale niekoniecznie najbogatszych, są motywowane chęcią wpływania bezpośrednio na bieg rzeczy, czy los dużej rodziny nazywany przyszłość ludności dotkniętej.

Filantropia w jakimkolwiek stopniu w ogóle, można ukryć poszukiwanie bezpośredniego lub symbolicznej rozstrzygnięty, a Jean-Luc Marais szacuje się na 30% udział dawców inspirowanych przynajmniej częściowo pragnieniem utrwalenia ich pamięci. Mówiąc bardziej ogólnie z religijnego punktu widzenia , „hojność” praktykowana na Ziemi jest często obietnicą oczekiwanej poprawy stanu pośmiertnego.

Darowizny przekazują również instytucje publiczne w postaci najpierw pomocy żywnościowej, potem pomocy społecznej i subwencji , ale także organizacje prywatne. Jednak sponsoring prywatny jest często również częściowo wolną od podatku operacją komunikacyjną, która jest korzystna dla firmy pod względem wizerunkowym i podatkowym. Przed ekspansją pracy najemnej , ale także później, darowizny od państw i od najbogatszych ludzi również przybrały formę patronatu ; zezwalając w szczególności autorom lub artystom na wykonanie ich pracy.

Darowizny w postaci konstytucji giełdy zwykłej pozwalają w ramach korporacji lub bractw na tworzenie systemów wzajemnej pomocy opartych na wzajemności .

W zależności od kraju i kultury, formy darowizn (pozornie) są nielegalne ( korupcja , nielegalne łapówki , itp.), A niektóre nawet bardziej przymusowe są bezpośrednio związane z przestępczością, taką jak okazjonalne lub zorganizowane wymuszanie haraczy ( mafia ).

Bezinteresowne dawanie jest źródłem radości. Badanie doświadczeń (2013) dotyczyło osób z poczuciem wspólnoty: dbają o dobro innych, odpowiadają na potrzeby innych i chcą podobnej troski o siebie. Pozytywne emocje odczuwane przez tych, którzy troszczą się o innych, są czynnikiem osobistej i międzyludzkiej nagrody oraz motywacji ludzi „zorientowanych na społeczność”. Badanie, w którym codziennie obserwowano 232 osoby przez 4 tygodnie, wykazało, że ci, którzy byli „zorientowani na społeczność”, mieli większą samoocenę , byli bardziej zadowoleni z życia i wykazywali codzienne życie. Większa miłość w ich związkach i większa miłość do ludzkości w ogóle . Pozytywne emocje odczuwane codziennie są większe u tych, którzy się opiekują, niż u tych, którzy ją otrzymują. Ma to konsekwencje dla prospołeczności i dobrobytu w relacjach między bliskimi osobami i poza nimi.

Charakterystyka darowizny

Filozoficzne aspekty prezentu

Definicja daru wymaga filozoficznych, antropologicznych, a nawet metafizycznych założeń wielkiej wagi i nie możemy twierdzić, że rozumiemy tajniki daru w jednym jego aspekcie (socjologicznym, technicznym). Aby wiedzieć, jak ktoś daje, konieczne jest określenie, jaki jest stosunek danej osoby do bogactwa.
- 1. Jeśli przeznaczenie człowieka ogranicza się do życia materialnego, jest rzeczą oczywistą, że całkowicie darmowy dar wydaje się irracjonalny i że musi istnieć ukryte zainteresowanie jakimkolwiek aktem dawania, w przeciwnym razie hojni ludzie straciliby tylko to, co mają. bez powodu, a potem brak racjonalności.
- 2. Jeśli jednak przeznaczenie człowieka jest także duchowe, może się zdarzyć, że przyjemność z dawania jest zupełnie innego rzędu niż przyjemność posiadania materialnego i że ją przewyższa. Prezent byłby wtedy nawet bardzo racjonalnym działaniem. Być może nadmiernie indywidualistyczna koncepcja człowieka sprowadziła go do samotnego poszukiwacza przyjemności. Ale jeśli zrozumiemy, wręcz przeciwnie, że człowiek jest z natury relacyjny i społeczny, i że swoje szczęście odnajduje najpierw w relacji przyjaźni (porządku duchowego), wówczas dar niekoniecznie byłby już darem. jako egoizm, ale sam w sobie dobry i przyjemny czyn, który de facto wypełnia tego, kto go dokonuje, ponieważ uczynił dobro drugiemu. Mówimy o empatii: człowiek dzieli się szczęściem drugiego, tak jak dzieli się jego nieszczęściem za pośrednictwem właściwej wiedzy i jest to cecha szczególna rozumu. Mówimy wtedy o miłości i przyjaźni. Filozofem, który jako pierwszy opracował koncepcję przyjaźni opartej na cnocie i wiedzy, jest Arystoteles w etyce w Nicomaque .
Według św. Tomasza z Akwinu nie jest sprzeczne, aby mieć jednocześnie gratyfikację i przyjemność, ponieważ ten, kto daje, daje darmo, a przyjemność przychodzi mu tylko z przyjemności drugiego, po raz drugi. Ta przyjemność jest nawet dobra, ponieważ pokazuje dawcy, że robi coś dobrego, i zachęca go do odnowienia. Tylko wtedy, gdy ofiarodawca nie szuka już przyjemności drugiego, a jedynie jego osobistej satysfakcji, wtedy będziemy mogli mówić o wypaczeniu daru.
Wniosek: definicja darowizny jest zawsze dowolna. Jeśli intencja jest poszukiwaniem zysku, jest tylko pozorem daru. Stwierdzenie, że dar poszukuje kontr-daru, oznacza kapitulację w definiowaniu daru lub rozpaczanie nad dobrem i społeczną naturą człowieka, kończąc się jego indywidualizmem.

Socjologiczne aspekty darowizny

Darowizna nie jest aktem wymiany wartości, ponieważ odbiorca nie jest zobowiązany do zwrotu darowizny ani jej wartościowego odpowiednika. Wartość darowizn nie jest bezpośrednio uwzględniana w tym systemie handlowym ( kula ).

Historycznie możemy wyróżnić trzy rodzaje darowizn / darowizn:

wymiana rytualna: jest to zatem kwestia uhonorowania mocy z nadzieją uzyskania ziemskich łask lub łaski bogów;
wymiana między społecznościami: jest to zatem kwestia zagwarantowania dobrych stosunków między dwiema społecznościami dzięki stosunkom uprzywilejowanym;
cecha wyróżnienia społecznego: jest to kwestia uznania swojego prymatu w drodze konkursu na dar, którego dane wartości można czasem zniszczyć ( potlatch ).

Te trzy formy dawania są w rzeczywistości przeplatane.

Darowizna powinna być porównana z innymi, bardziej aktualnymi formami wymiany:

barter : jeśli on może przynieść prezent / Gift-cons przez fakt, że jest niezabezpieczona wymiana na rzecz osoby trzeciej, to różni się od ustawienia wartości wymiany rynkowej, jak również przez czasowości wymiany i dlatego z połączyć;
sprzedaż : wymiana ta jest regulowana przez przepisy ustawowe trwałe mocy zależnej lub rynku, to jest przeprowadzane w ramach standardowej wartości (pieniądze) i jest czasowy. Może jednak wiązać się z powiązaniem między sprzedawcą a klientem, ale w ograniczonym zakresie (gwarancja).

Jeśli darowizna tworzy więź społeczną, może być również formą umowy społecznej (ludzie z Iks w Afryce, gdzie jest się zadłużonym przez darowiznę / kontrdarację przyjaciół, bardzo ważne w porównaniu z innymi formami powiązań: rodzina, społeczność ).

Darowizna chrześcijańska może być aktem miłosierdzia (datkiem dla ubogich bez możliwości kontrdary).

Według Marcela Maussa w książce Essay on the gift , dar jako akt społeczny zakłada, że szczęście osobiste przechodzi przez szczęście innych, implikuje zasady: dawaj, otrzymuj i zwracaj (przez kontr-dar: potlatch):

akt założycielski jest darem, dlatego uznanie alter ego (to, co należało do mnie, teraz należy do ciebie);
akt drugi obejmuje przyjęcie prezentu, a odbiorca uznaje w ten sposób wartość prezentu na swój własny użytek (jednocząca siła tak);
akt trzeci eliminuje różnicę wartości między wartością przyznaną mu przez darczyńcę a postrzeganą przez odbiorcę, co sprowadza się do zniesienia wartości materialnej wymiany w celu podkreślenia społecznej wartości wymiany.

Dar opiera się zatem na podstawowej wartości towarzyskiej : wzajemności.

Spirala darowizny niekoniecznie uspokaja, ponieważ może stać się piekłem, aż do zniszczenia wymienianych przedmiotów. Zobacz stosy ofiar w potlatch.

Prawne aspekty darowizny

We Francji darowizny są przewidziane w szczególności w artykułach 930 i 937 Kodeksu Cywilnego . Na mocy prawa z 1901 i 1905 r. Instytucje religijne utraciły możliwość przyjmowania darowizn lub zapisów .

Wszystkie stowarzyszenia mogą otrzymywać darowizny. Jednak 66% darowizn można odliczyć od podatku dochodowego do maksymalnie 470 euro rocznie, przenoszonych na kilka lat, w granicach 20% dochodu podlegającego opodatkowaniu .

Kwota ta może wzrosnąć do 75% w przypadku płatności na rzecz organizacji, których misją jest przekazywanie posiłków (np. Les Restos du cœur ), zakwaterowania lub opieki.

Musisz złożyć zeznanie podatkowe drogą elektroniczną i podać organizację będącą beneficjentem. W zamian stowarzyszenie musi przedstawić pokwitowanie .

Darowizny są regulowane przez Ordynację podatkową, w szczególności w art. 200.

Uwagi i odniesienia

Warto przypomnieć, co Montaigne (1533-1592) powiedział o prawdziwej przyjaźni (Księga I, XXVII), w której ten, kto otrzymuje prezent, zobowiązuje tego, kto to robi we wspólnych przyjaźniach, żywią się one świadczonymi usługami i przysługami ( prezenty i kontrprezenty).
Niektórzy twierdzą, że hinduskie przysłowie mówi: „wszystko, co nie jest dane, przepada”
Jean-Luc Marais, Historia darowizn we Francji od 1800 do 1939 roku. Darowizny i zapisy na cele charytatywne, pobożne i filantropijne , Rennes , Presses Universitaires de Rennes , 1999.
(w) Bonnie M. Emily A. Impett Aleksandr Kogan i Gregory D. Webster , " osobiste i interpersonalne nagrody orientacji komunalnego " , Journal of społecznych i osobistych relacji , Vol. 30 N O 6,wrzesień 2013, s. 694-710 ( ISSN 0265-4075 i 1460-3608 , DOI 10.1177 / 0265407512466227 , czytaj online , dostęp 19 lutego 2021 )
Bronisław Malinowski , Argonauci zachodniego Pacyfiku, 1922
Marcel Mauss , Esej o darze, 1924
Instrukcje korzystania z możliwości potrącenia darowizn na rzecz stowarzyszeń

Zobacz też

Powiązane artykuły

W archiwach departamentalnych (Francja) darowizny o charakterze publicznym należą do serii O.
W archiwach biur charytatywnych w gminach znajdują się pozycje dotyczące darowizn i zapisów.

Linki zewnętrzne

Darowizny i odzyskiwanie obiektów w Internecie
Witryna Recupe : strona zajmująca się rozwojem i promocją darowizn na rzecz ekologii i solidarności (ogłoszenia dla Francji, Belgii, Szwajcarii, Quebecu)
Artykuł dotyczący darowizn
Artykuł , między Marcelem Maussem i Paulem Veyne. Dla porównawczej socjologii historycznej daru
Artykuł Le Don: Co dać? Komu dać? Jak dawać?

Bibliografia

Teksty i prace dotyczące darowizn wzrosły w ostatnich latach. Musimy zacząć od przytoczenia tego, który ożywił współczesne badania i który pozostaje punktem odniesienia, nawet tak często dyskutowanym i krytykowanym.

Marcel Mauss , Esej o darze - pierwsza publikacja Roku Socjologicznego 1923-1924, przedruk. w Marcel Mauss, Sociologie et anthropologie , 2001, PUF, Paryż. następnie w osobnym tomie.

Wśród poprzedników:

Sénèque , The Benefits (wiele tłumaczeń).

Wśród (nowszych) prac:

Georges Bataille , przeklęty akcji ( 1 st ed. 1949) poprzedzony pojęcie wydatków , 1967 Éditions de Minuit Les.
Alain Caillé , Don, zainteresowanie i bezinteresowność, Bourdieu, Mauss, Plato i kilka innych , 1994 i 2005 (nowe, rozszerzone wydanie), Ed. La Découverte.
Alain Caillé , Anthropologie du don - Le Tiers paradigme - 2000, Ed. Desclée de Brouwer.
Alain Caillé , Unthinking Economics - Against fatalism - 2005, Ed. La Découverte.
Jacques Derrida , Donner le temps , 1995, Galileo. (esej filozoficzny na temat relacji między darowizną a czasowością).
Jacques Derrida , Give death , 1996, Galileo. (esej filozoficzny na temat relacji między darowizną, ofiarą i śmiercią).
Sylvain Dzimira, Mauss, uczony i polityk , 2008, La Découverte
Laurent Fontaine, Słowa wymiany i zasady społeczne wśród Indian Yucuna z kolumbijskiej Amazonii, 2008, L'Harmattan.
Jacques T. Godbout, L'Esprit du don (we współpracy z Alainem Caillé), 1992, wyd. La Découverte (wyd. Du Boréal dla Kanady).
Jacques T. Godbout, Le Langage du don , 1996, wyd. Fides (tekst konferencji wygłoszonej w marcu 1993).
Jacques T. Godbout, Don, dług, tożsamość - Homo donator vs homo œconomicus , 2000, wyd. La Découverte (wyd. Du Boréal dla Kanady).
Jacques T. Godbout, Co krąży między nami - Dawanie, otrzymywanie, renderowanie , 2007, wyd. Du Seuil.
Martin Degand, Seneca na ryzyko darowizny. Etyka oblatywna na styku dyscyplin , Brepols, 2015.
Maurice Godelier , L'Énigme du don , 1996, wyd. Fayard (zawarte w kolekcji Champs / Flammarion).
Mark Rogin Anspach, Odpowiedzialny za zemstę - elementarne liczby wzajemności , 2002, wyd. progu.
Jean-Luc Boilleau, Konflikt i więź społeczna. Rywalizacja przeciwko dominacji , 1995, La Découverte / MAUSS, Paryż.
Marcel Fournier , Marcel Mauss , 1995, Grasset.
Marcel Hénaff, Cena prawdy , 2002, wyd. Du Seuil.
Bruno Karsenti , Mauss, le fait social total , 1994, PUF, Philosophy collection, Paryż.
Guy Nicolas, Od rytualnego daru do najwyższej ofiary , 1996, La Découverte / MAUSS, Paryż.
La Revue du MAUSS , nr 4, 1994, „Komu ufać? Zaufanie, interakcja i teoria gier ”, La Découverte / MAUSS, Paryż.
La Revue du MAUSS , nr 5, 1995, „Jaki jest pożytek z poświęcania się? Dar, poświęcenie i zainteresowanie ”, La Découverte / MAUSS, Paryż.
Jean-Claude Passeron , 1995, „Weber and Pareto; spotkanie racjonalności w naukach społecznych ”, w: Louis Gérard-Varet i Jean-Claude Passeron (pod kierunkiem), Model i badanie, Zastosowania zasady racjonalności w naukach społecznych , Éditions de l '' EHESS, Paryż.
Luc Richir, Cook's Mistake , Ousia Bruxelles (nadchodząca)
Philippe Rospabé, La Dette de vie - The origins of wild money , 1995, La Découverte / MAUSS, Paris.
Alain Testart , Critique du don, badanie dotyczące obiegu nierynkowego , Éditions Syllepse , wyd . materiał , 268p., 2009
Świątynia Dominique, La dialectique du don - Esej o ekonomii społeczności tubylczych , La dialectique du don, 1983