Cosmicisme można uznać za filozofia literacki wyrażone przez pisarza amerykański Howard Phillips Lovecraft (1890-1937) w swojej pracy związanej z gatunku weird fiction (w) .
Filozofia kosmicyzmu rządzi, że nie ma rozpoznawalnej boskiej obecności, jak bóg , we wszechświecie i że ludzie są szczególnie nieważni w szerszych ramach międzygalaktycznej egzystencji, o których mówi się, że są tylko prymitywnym gatunkiem, rzutującym własne przesądy na świat. ogromny kosmos. Sugeruje to również, że większość ludzkości byłaby zatem skupiskiem szkicowych i nieistotnych stworzeń w obliczu zmagań na kosmiczną skalę, w których niezmierzone siły – quasi-wszechmocne formy życia lub bardzo starożytne i bardzo mądre rasy ku zaawansowanej technologii – prowadzą walka, której moc, stawki i mocne strony przekraczają nasze zrozumienie.
Być może najważniejszym tematem kosmizmu jest znikomość człowieczeństwa. Lovecraft powiedział o tym:
„Żyjemy na wyspie spokojnej ignorancji, w czarnych oceanach nieskończoności i nie byliśmy stworzeni do długich podróży. Nauki, z których każda zmierza w określonym kierunku, jak dotąd nie wyrządziły nam zbyt wiele szkody; ale nadejdzie dzień, kiedy synteza tej oddzielonej wiedzy otworzy przed nami przerażające spojrzenie na rzeczywistość i przerażające miejsce, jakie w niej zajmujemy: wtedy to objawienie doprowadzi nas do szaleństwa, chyba że uciekniemy od tej fatalnej jasności, by schronić się w pokoju. bezpieczeństwo nowego ciemnego wieku. "
- HP Lovecrafta
W opowiadaniach Lovecrafta to nie tyle brak sensu budzi grozę u bohaterów, ile odkrycie, że nie mają oni absolutnie żadnej mocy, by wywołać jakąkolwiek zmianę we obojętnym i ostatecznie niezrozumiałym wszechświecie, który ich otacza. Bez względu na znaczenie lub cel, który może, ale nie musi być zainwestowany w działania kosmicznych istot w opowieściach Lovecrafta, pozostaje on całkowicie niedostępny dla ludzkich postaci.
Kosmizm Lovecrafta jest wynikiem jego pogardy dla wszystkiego, co religijne, jego poczucia egzystencjalnej bezradności ludzkości wobec tego, co nazywał „nieskończonymi przestrzeniami” otwieranymi przez myśl naukową, oraz jego przekonania, że ludzkość jest zasadniczo zdana na łaskę ogrom i kosmiczna pustka. W jego utworach beletrystycznych idee te są często eksplorowane z humorem („Herbert West, resuscytator”, 1922), poprzez fantastyczne relacje ze snów („The Dreamlike Quest of Kadath the Unknown”, 1927) lub poprzez jego słynny mit o Cthulhu („ Zew Cthulhu”, 1928 i inne). Tematy związane z kosmizmem poruszane w tych fikcjach to znikomość ludzkości we wszechświecie i poszukiwanie prawdy prowadzące do katastrofy .
Chociaż kosmizm wydaje się głęboko pesymistyczny, HP Lovecraft nie uważał się ani za pesymistę, ani optymistę, ale raczej za „obojętność”, co zostało wyrażone w jego powieściach. W pracach Lovecrafta ludzie często podlegają potężnym istotom i innym siłom kosmicznym, ale siły te nie są tak złośliwe, jak są obojętne na ludzkość. Ta obojętność jest ważnym tematem kosmizmu. Lovecraftowski badacz ST Joshi zwraca uwagę, że „Lovecraft był stale zaangażowany w (mniej lub bardziej) błyskotliwe debaty na temat religii z kilkoma kolegami, a zwłaszcza z pobożnym pisarzem i profesorem Maurice W. Moe . Lovecraft nie ukrywał swojego ateizmu i silnego antyreligijnego przekonania ; uważał religię za nie tylko fałszywą, ale i niebezpieczną dla postępu społecznego i politycznego. „Jako taki, kosmizm Lovecrafta wcale nie był religijny, ale raczej był wersją jego mechanistycznego materializmu ”. Dlatego Lovecraft przyjął filozofię kosmicznej obojętności . Wierzył w pozbawiony znaczenia, mechaniczny, nie reagujący wszechświat, którego istoty ludzkie, z ich naturalnie ograniczonymi zdolnościami, nigdy w pełni nie zrozumieją. Jego punkt widzenia nie miał pobłażania wierze religijnej, której nie można było poprzeć naukowo. Niezrozumiałe siły kosmiczne z jego opowieści nie mają szacunku dla ludzkości, jak ludzie mają dla owadów.
Bardzo wrogo nastawiony do religii, Lovecraft używał różnych „bogów” w swoich opowieściach, zwłaszcza w powiązanych opowieściach o Cthulhu. Jednak Lovecraft nigdy nie uważał ich za istoty nadprzyrodzone; są po prostu kosmitami, którzy rozumieją i stosują się do zestawu naturalnych praw, które dla ograniczonego ludzkiego zrozumienia wydają się magiczne. Istoty te ( Przedwieczne i inne) – choć niebezpieczne dla ludzkości – nie są ani dobre, ani złe, a pojęcia ludzkiej moralności nie mają dla nich znaczenia. Jako symbol reprezentują rodzaj wszechświata, w który wierzył Lovecraft, wszechświat, w którym ludzkość jest nieznaczną plamą, skazaną na przyjście i odejście, jej wygląd i niezauważone przejście nikomu nie brakuje.
Ta filozofia znajduje się również gdzie indziej niż w literaturze, na przykład w seriach gier wideo Mass Effect i Halo . Te serie mają wspólne miejsce w futurystycznej epoce, kiedy ludzkość zaczyna eksplorować kosmos. Ale ta eksploracja kosmosu doprowadzi ich do spotkania inteligentnych gatunków przewyższających ludzkość ( Żniwiarzy Mass Effect i Prekursorzy Halo). Możemy dokonać korelacji między tymi gatunkami przed pojawieniem się ludzkości a bytami stworzonymi przez Lovecrafta w jego opowiadaniach.