Ceremonii herbaty w Japonii , lub "Japanese tea service", zwany chanoyu (茶の湯 ) , Albo sado (茶道 ) , Albo Chado (茶道 ) ( "Droga herbaty") to tradycyjna sztuka inspirowana częściowo według buddyzmu zen, w którym sproszkowana zielona herbata , czyli matcha (抹茶 ) jest przygotowywana w sposób skodyfikowany przez doświadczonego praktyka i podawana małej grupie gości w spokojnym otoczeniu, które patrząc z zachodu może wywołać ceremonię .
Chanoyu (dosłownie „gorąca woda na herbatę”) zwykle odnosi się do sztuki, podczas gdy sadō lub chadō („ścieżka herbaty”) reprezentuje naukę lub doktrynę ceremonii parzenia herbaty w formie duchowej „drogi”. Termin chaji (茶 事 ) odnosi się do podawania pełnej herbaty, w tym kaiseki („lekki posiłek”), usługi usucha (薄 茶 , „lekka herbata” ) i koicha (濃茶 , „mocna herbata” lub „gęsta herbata” ) , trwa około czterech godzin; obejmuje również sumi demae (炭 手 前, por. infra ), a mianowicie umieszczanie i ponowne ustawianie, w obecności gości, węgla drzewnego używanego do podgrzewania czajnika. To czakai (茶会 , dosł. „spotkanie przy herbacie” ) nie obejmuje kaiseki i najczęściej sumuje się w służbie usucha - koicha , po której następuje usucha , rzadziej przy tej okazji.
W związku z tym, że praktykujący chanoyu musi znać się na produkcji i różnych rodzajach herbat, z kimonami , kaligrafią , kompozycjami kwiatowymi , ceramiką , kadzidłem i szeroką gamą innych tradycyjnych dyscyplin i sztuk oprócz praktyk herbacianych nauczanych w W jego szkole studiowanie ceremonii parzenia herbaty trwa wiele lat, a nawet całe życie. Nawet do udziału jako gość w oficjalnej ceremonii parzenia herbaty wymagana jest znajomość sadō , w tym zalecanych czynności, co mówią goście, prawidłowego sposobu picia herbaty i ogólnego stroju do przyjęcia w herbaciarni. serwowane.
Herbata jako napój, został wprowadzony w Japonii w IX th century przez buddyjskiego mnicha z Chin, gdzie - według legendy - herbata była już znana od kilku tysięcy lat. Herbata szybko stała się popularna w Japonii i zaczęła być uprawiana lokalnie.
Zwyczaj picia herbaty, najpierw w celach leczniczych, a potem wyłącznie dla przyjemności, był również szeroko rozpowszechniony w Chinach, kraju pochodzenia. Wczesnym IX XX wieku, chiński autor Lu Yu napisał CH'A Ching ( Chajing ), traktat o herbacie ze szczególnym jego kultury i jej przygotowanie. Życie Lu Yu było pod silnym wpływem buddyzmu, a szczególnie szkoły Chán, która później była znana jako Zen w Japonii, a jego idee miały silny wpływ na rozwój ceremonii parzenia herbaty w Japonii.
Podczas gdy wcześniej, herbata, sprężone, gotowano w mleka i zmieszano z przypraw i soli (sposób postępowania, który został zachowany w Tybecie i Mongolii), nowej postaci herbaty, matcha , pojawia się podczas XII p wieku . Jest to herbata zielona, której liście są sproszkowane: emulguje się ją w małej ilości w większej ilości wody (herbata lekka z liści pochodzących z młodych roślin) lub ugniata w większej ilości dużą w mniejszej ilości wody (mocna lub gęsta herbata z liści starszych roślin). Jest to ta sama roślina, z której następnie będzie otrzymywana napar z zielonej herbaty, następnie czarna herbata (utleniona lub sfermentowana).
Ksiądz Eisai (1141-1215), z buddyjskiej sekty Zen Rinzai , przypisuje się piciu herbaty w postaci sproszkowanej w Japonii. Po raz pierwszy jest używany w rytuałach religijnych w klasztorach buddyjskich, w szczególności w celu zachowania czuwania podczas długich sesji medytacyjnych. Od jego początków w uroczystościach Zen, praktyka kulturowa znany jako chanoyu pojawiły się w jego świeckiej formie w XV TH i XVI -tego wieku. Są klasztory Zen w połowie XIV -tego wieku, które dyktują przygotowanie i spożycie herbaty. Ich atrakcyjność, podobnie jak napoju, miała silny wpływ na wojowników, którzy wtedy dominowali w społeczeństwie. Feudalni panowie spotykają się i przygotowują matchę zgodnie z rytuałem chińskiego pochodzenia, cha-yoriai , „cztery głowy” lub „czterech gości”. Uczestnicy siadają na siedzeniach. Chińskie przedmioty, które są preferowane i rygor konwencji, rodzą chanoyu ("gorącą wodę herbaty") jako sztukę degustacji herbaty, tłumaczoną na francuski jako "ceremonia parzenia herbaty", termin nieistniejący w języku japońskim.
Chiny znają długi okres wojny i zamieszek po inwazji Mongołów, ustanowieniu Yuan (1279-1368), a następnie, 90 lat później, wojnie, która je wypędziła wraz z ustanowieniem, difficile, Ming w 1368 roku. Cena chińskich przedmiotów staje się wygórowana. Ceremonia herbaty, praktykowana przez panów, staje się okazją do afiszowania się ze swoim bogactwem. Szogun Ashikaga Yoshimitsu (1358-1408), jak shogun Ashikaga Yoshimasa (1436-1490) są doskonałymi przykładami. Ale kiedy ten ostatni postanawia wycofać się z polityki w domu, który budował dla siebie, wznosi budynek, w którym znajdzie się jedyna pracownia poświęcona herbacie i która pozostaje pierwszym modelem herbaciarni. Samuraj Toyotomi Hideyoshi (1537–1598) doszedł do najwyższego urzędu, dopóki nie został cesarskim regentem. Jednak to on zwrócił się do mnicha Zen i mistrza herbaty Sen no Rikyū (1522-1591). Poszukuje metafizycznego doświadczenia, które łączy w sobie wrażliwość wabi i suki . Narzuci rytuał wielkiej trzeźwości, charakteryzujący się pokorą, prostotą, naturalnością, ale także niedoskonałością i asymetrią. W szczególności podkreśla prostotę poprzez przedmioty surowe (nawet siermiężne w stosunku do dotychczasowych kryteriów estetycznych), małe, skromne przestrzenie architektoniczne oraz celebrację piękna, jakie czas i uwaga nadają materiałom.
Sen no Rikyū wprowadził również to powiedzenie: ichi-go ichi-e (一 期 一 会 , dosłownie „raz, spotkanie” ) , wyrażając w ten sposób ideę, że każde spotkanie powinno być traktowane jako skarb, który nigdy nie może się powtórzyć. Jego nauki doprowadziły do rozwoju nowych form architektury i ogrodu, sztuki oraz prowadzą do pełnego rozwoju sadō . W połowie stulecia wyrażenie chadō lub sadō , „droga herbaty”, stopniowo zastępowało chanoyu, aby określić dokładny zbiór zasad ( sarei ) rządzących przygotowywaniem i podawaniem herbaty.
Zasady transmitowane on - harmonii (和, wa ) , Szacunek (敬, kei ) , Czystość (清, sei ) , I spokój (寂, Jaku ) - są nadal centralnym chanoyu dzisiaj.
W środowisku bardziej skromne The XIV -go i XV th stulecia, burżuazja była wtedy pod wpływem sumptuary przepisów, które uniemożliwiły mu nabycie znacznie mniej wykazują cenne chińskie naczynia używane przez wojowników; Wtedy to rozwój przedmiotów codziennego użytku, a w szczególności ceramiki pochodzenia koreańskiego, rozwinął się w kontekście chanoyu .
Tak więc w innych kręgach społecznych jednostki wykształciły nawyk picia herbaty i spotkań według własnych zasad. Na tych mniej formalnych spotkaniach uczestnicy podążają za sobą, aby przygotować herbatę. Po tej herbacie może nastąpić bankiet, a nawet kąpiel. Jest to herbata „lot w chmurach”, unkyaku , którą praktykują zwykli ludzie.
Pokaźny zestaw przyborów jest niezbędny do nawet najbardziej podstawowego przygotowania herbaty ( temae , 点 前). Pełna lista wszystkich przedmiotów, przyborów, ich stylów i odmian mogłaby zajmować kilkaset stron, a takich tomów istnieje wiele. Poniższa lista przedstawia podstawowe komponenty:
Wszystkie przedmioty ceremonii herbacianej są utrzymywane z niezwykłą starannością. Są skrupulatnie czyszczone przed i po każdym użyciu oraz przed przechowywaniem. Niektóre elementy powinny być obsługiwane wyłącznie w rękawiczkach.
Główne szkoły, Omotesenke i Urasenke, a także Mushanokôji-Senke ewoluowały, a każda z nich ma zauważalne różnice w sposobie podawania herbaty. Istnieją również inne mniej znane szkoły. Obecnie szkoła Urasenke jest najbardziej aktywna i najczęściej uczęszczana.
Jednak wszystkie szkoły i większość odmian mają kilka cech wspólnych. Gospodarz, mężczyzna lub kobieta, zwykle nosi kimono , podczas gdy goście mogą nosić kimona lub ciemne, formalne ubrania. Jeśli herbata jest podawana w oddzielnej herbaciarni , a nie w herbaciarni, goście będą czekać w zadaszonym ogrodzie na wezwanie gospodarza. Następnie oczyszczają się rytualnie, myjąc ręce i płucząc usta w tsukubai (małym kamiennym basenie) zawierającym wodę. Następnie udają się do tokonoma , czyli wnęki, gdzie podziwiają zwoje i inne ozdoby. Następnie siadają w pozycji seiza na tatami , w kolejności prestiżu.
Herbaciarnie i herbaciarnie są na ogół małe. Standardowy rozmiar to cztery i pół maty tatami. Wielkość najmniejszej herbaciarni mogą stanowić dwie maty tatami, a większej ogranicza jedynie zamożność właściciela. Materiały budowlane i dekoracje są celowo proste i rustykalne.
Lekki i prosty posiłek, zwany kaiseki (石 ) Lub chakaiseki (茶 懐 石 ) Może być podawany gościom, a następnie sake . Pod koniec tego posiłku wracają do zadaszonej poczekalni, aż zostaną ponownie wezwane przez gospodarza.
Jeśli nie zostanie podany żaden posiłek, gospodarz przejdzie bezpośrednio do podawania małych smakołyków. Do smakowały te traktuje zostaną umieszczone na specjalnym papierze o nazwie Kaishi (懐紙 ) ; każdy gość przynosi własne, często w małym ozdobionym portfelu. Kaishi jest umieścić w kieszeni na piersi kimono.
Każde naczynie - w tym miseczka do herbaty ( chawan ), trzepaczka ( chasen ) i łyżeczka do herbaty ( chashaku ) - jest symbolicznie czyszczone w obecności gości w określonej kolejności i przy użyciu bardzo precyzyjnych gestów. Naczynia są umieszczane w dokładnej kolejności przechowywania zgodnie z kolejnym przygotowaniem. Po zakończeniu czynności czyszczenia i przygotowywania przyborów gospodarz umieszcza w misce ilość sproszkowanej zielonej herbaty w zależności od tego, czy parzy herbatę lekką, czy gęstą / mocną i dodaje odpowiednią ilość gorącej wody, a następnie miesza z nią herbatę.
Rozmowa jest ograniczona do minimum. Goście odpoczywają i cieszą się atmosferą stworzoną przez odgłosy wody i ognia, zapach kadzideł i herbaty, piękno i prostotę herbaciarni oraz odpowiednie sezonowe dekoracje.
Miska jest następnie podawana gościowi honorowemu (初客, shokyaku , dosłownie „pierwszy gość” ) albo przez gospodarza, albo przez asystenta. Zwykłe pozdrowienia są wymieniane między gospodarzem a gościem honorowym. Gość wita drugiego gościa i unosi miskę w geście szacunku dla gospodarza. Gość odwraca miskę, aby nie pić „z przodu”, a w przypadku gęstej / mocnej herbaty popija jej łyk, odpowiada gospodarzowi, który wcześniej pyta, czy herbata jest jego smakiem. jeszcze dwa łyki, przetrzyj brzeg, obróć miskę do pierwotnej pozycji i podaj następnemu gościowi, jednocześnie go witając. Ta procedura jest powtarzana, dopóki wszyscy goście nie wezmą herbaty z tej samej miski. Miska jest następnie zwracana gospodarzowi. W przypadku lekkiej herbaty każdy gość pije z indywidualnej miski, zawsze obracając miskę tak, aby nie pić „z przodu”.
Jeśli podano gęstą/mocną herbatę, koicha , po niej gospodarz przygotuje lekką herbatę, czyli usucha . Jednak w zależności od złożonego zaproszenia usucha może być doręczona samodzielnie.
Po wypiciu herbaty przez gości gospodarz myje naczynia. Gość honorowy poprosi gospodarza, aby pozwolił gościom obejrzeć naczynia i każdy po kolei goście obejrzą i podziwiają każdy przedmiot, w tym łyżkę herbaty, pudełko po herbacie - miseczkę podziwiano zaraz po wypiciu herbaty . Przedmioty traktowane są z niezwykłą starannością i pietyzmem, często są to bezcenne, niezastąpione ręcznie wykonane antyki.
Gospodarz zbiera naczynia, a goście opuszczają herbaciarnię. Gospodarz wita ich od drzwi, kończąc w ten sposób zaproszenie.
Przygotowanie herbaty może zająć od jednej do pięciu godzin, w zależności od praktykowanego rodzaju oraz rodzaju podawanego posiłku i herbaty.
Temae Bonryaku (盆 略 点 前 ) , dosłownie „krótkie przygotowanie na tacy”, to najprostsze przygotowanie w szkole Urasenke: to jest powód, dla którego zaczynamy praktykę chanoyu od nauki go. Jak sama nazwa wskazuje, zawiera zestawienie najistotniejszych czynności niezbędnych do prawidłowego przygotowania herbaty. Przygotowanie to odbywa się w szczególności nie za pomocą tradycyjnej kamy (czajnika), ale za pomocą tetsubin (czajnika żeliwnego) umieszczonego na binkake (emaliowany gliniany kociołek ) - dzięki temu nie ma potrzeby opanowania posługiwania się kadzią ( hishaku ), co znacznie upraszcza gesty.
W tym temae gospodarz umieszcza miskę do herbaty, trzepaczkę, łyżeczkę do herbaty, czakin i natsume na tacy w kształcie przełęczy górskiej ( yamamichi bon ). Na tacy parzona jest lekka herbata, goście i gospodarz siadają na podłodze w pozycji seiza – czyli klęcząc na piętach.
Hira demae (平 点 前 ) Jest najprostszą ceremonią w chanoyu . Pozwala zaparzyć herbatę lekką lub mocną. Hira demae („przygotowanie płaskie”, a więc proste) oznacza ceremonię, którą można wykonać przy użyciu lub nie przy użyciu tana (półki), na której jest już umieszczony mizusashi (garnek z zimną wodą) i natsume - gospodarz więc przynosi tylko miska (w której umieszczone są chakin i chasen , a na jej krawędzi znajduje się chashaku ), a także hishaku i garnek na ścieki ( kensui ).
Termin hakobi pochodzi z faktu, że w przypadku braku tana wszystkie wymienione powyżej przedmioty muszą być noszone (運 ぶ, hakobu ) Wewnątrz i na zewnątrz herbaciarni.
Istnieje wiele odmian demii Hira . Oto niewyczerpująca lista najczęstszych wariantów. Niektóre pasują do mocnej herbaty, inne do lekkiej herbaty, a jeszcze inne odnoszą się do obu.
Odmiany sezonoweNakaoki to wariant na miesiąc wrzesień-październik. Pierwsze zbliżające się zimno, gospodarz, aby utrzymać gościnność w herbaciarni, wznosi blask gości. Ceremonia ta odbywa się zatem z furo (przenośnym kominkiem) pośrodku tatami (podczas gdy latem znajduje się on daleko po lewej, aby jego ciepło nie przeszkadzało gościom w środku lata). Używamy mizusashi ( naczynia z zimną wodą, które zwykle znajduje się po prawej stronie) o cylindrycznym kształcie, umieszczonego po lewej stronie tatami. Ten wariant ma zastosowanie zarówno do herbaty lekkiej, jak i herbaty gęstej/mocnej.
Tsutsu jawan to wariant na luty. W tym ostatnim, będącym miesiącem ekstremalnego zimna, użyjemy wąskiej i wysokiej miski, aby zachować ciepło herbaty. W przeciwieństwie do zwykłego sposobu postępowania, najpierw wycieramy krawędzie, a następnie spód chawan .
Chakin Arai to wariant na lipiec. W tym drugim miesiącu, w którym panuje upał, gospodarz użyje miski z bardzo rozkloszowanymi krawędziami, aby zapobiec piciu przez gościa zbyt gorącej herbaty. Chakin będzie, przed rozpoczęciem ceremonii, umieszczony rozłożony w dole wody. Na początku przygotowania gospodarz opróżnia się, wykręca, a następnie składa czan , tak aby dać swoim gościom uczucie świeżości.
Habuta mizusashi to wariacja na lipiec, gospodarz użyje lakierowanego mizusashi, którego okładka wykonana jest ze świeżo zerwanego liścia drzewa, aby zasugerować gościom świeżość. Arkusz jest następnie wyjmowany i składany przed umieszczeniem w pojemniku na ścieki.
Ōbuta / Waributa mizusashi to wariacje na miesiąc lipiec. W przypadku Ōbuta gospodarz użyje dużego mizusashi , kryształowego lub ceramicznego, lakier pokryciowy, zbyt duży, aby można go było oprzeć o mizusashi , zostanie umieszczony na ekranie. Jak na Waributę, mizusashi też jest duże, ale jego wieko składa się z dwóch lakierowanych drewnianych półksiężyców, połączonych zawiasami. Jeden wrócił do drugiego. W obu tych przypadkach duża ilość wody pokazywana gościom zawsze sugeruje świeżość. Będąc za duże, te mizusashi nie są noszone - podobnie jak żeliwny czajnik, pozostają w pokoju od początku do końca.
Tsuri gama to tradycyjnie używany w marcu czajnik zawieszony na łańcuchu pod sufitem. W rzeczywistości nie ma potrzeby stosowania statywu do podtrzymywania garnka w kominku.
Sukigi gama to kociołek o bardzo szerokich krawędziach wsparty na małych białych drewnianych listwach, umieszczonych na krawędziach ro (paleniska zimowego). Tradycyjnie używa się go w kwietniu, aby ukryć przed gośćmi widok kominka, pierwsze oznaki wiosennego upału. Nie używa się statywu.
Warianty okolicznościowe (mocna herbata)Kinindate / Kinin kiyotsugu to dwa preparaty, które pozwalają na podanie herbaty osobie wysokiej rangi ( kinin ). Pierwsza pojawia się, gdy jest sama, druga, gdy towarzyszy jej lud. W obu przypadkach to przygotowanie odbywa się w dużym pomieszczeniu ( hiroma , ponad cztery i pół maty tatami), a miska spoczywa na dai (podstawie do miski, wykonanym z drewna, nielakierowanym). Zastosowanie półki jest obowiązkowe, a tacka na cukierki ma długą nóżkę. Istnieją wersje tego preparatu na herbatę lekką oraz wersje na herbatę gęstą.
Kazari mono to rodzaj przygotowania do zwrócenia uwagi na konkretny obiekt, który może być ofiarowany przez gościa lub mieć dla gospodarza wartość sentymentalną w stosunku do pory roku. Może to być miska ( chawan kazari ), chashaku ( chashaku kazari ), ambona ( kazari ambona ), a nawet przedmiot użytkowy, taki jak mizusashi lub czajnik ( chasen kazari ). Przedmiot, o którym mowa, zostanie umieszczony w tokonomie podczas pierwszej części chaji (przyjęcia z posiłkami), z wyjątkiem chasen kazari .
Istnieje również kazari ( tsubo kazari ) dla chatsubo ( słoiczka do herbaty), które zostanie umieszczone w tokonomie i które zostanie otwarte (ponieważ jest zaplombowane przez ekspres do herbaty) przed gośćmi zgodnie z określoną procedurą. Gospodarz idzie następnie sproszkować liście w pomieszczeniu przygotowawczym ( mizuya ) za pomocą tradycyjnej kamiennej tarczy szlifierskiej. Istnieje również jiku kazari, który zwraca uwagę na zwój kaligrafii.
Ambona Nagao to preparat z amboną mającą shifuku (mała jedwabna torebka), której sznurek zamykający jest dłuższy niż przeciętnie. Manipulacje, za pomocą których zdejmuje się ambonę z shifuku, różnią się zatem od zwykłej gęstej / mocnej herbaty.
Kasane jawan umożliwia zaserwowanie gęstej/mocnej herbaty więcej niż pięciu osobom za pomocą dwóch misek, umieszczonych jedna w drugiej na początku przygotowania. Pierwsza jest zwykle serwowana dla pierwszych trzech gości, druga dla kolejnych gości. Chawan służąc jako wsparcie dla pierwszego jest ogólnie nieco niższej jakości.
Ôtsubukuro to preparat, w którym pojemnikiem na mocną herbatę nie jest ceramiczna ambona , ale lakierowana czarna natsume owinięta fioletową krepą w kształcie woreczka ryżowego (pierwotnie używana w mieście Ōtsu, niedaleko Kioto).
Tsutsumi bukusa jest preparatem, w którym czarny lakierowany Natsume jest również stosowany , na mocnej herbaty, zapakowane, tym razem w gospodarza fukusa .
Warianty okolicznościowe (herbata lekka)Irekodate to preparat przeznaczony dla osób starszych lub osób, które doznały kontuzji stopy/nogi i dlatego nie mogą zbyt często wstawać i siadać. Wszystkie naczynia są więc umieszczane na półce na początku ceremonii. Gospodarz po prostu przychodzi z miską umieszczoną w kensui , co pozwala mu usiąść tylko raz.
Warianty okolicznościowe (herbata lekka i herbata gęsta/mocna)Tsuzukiusucha (続薄 茶 ) Jest to preparat, w którym z tego czy innego powodu nie przeprowadza się drugiego przygotowania węgla drzewnego ( gozumi ): po mocnej herbacie bezpośrednio następuje lekka herbata. Dzięki temu można na przykład nadrobić spóźnienie nagromadzone podczas posiłku, aby sprostać ograniczeniom czasowym lub, w środku lata, aby nie zrobiło się zbyt gorąco pod koniec zaproszenia.
Ryu-reishiki (立礼式 ) Jest preparatem wynalezione przez 11 -go Mistrzem Urasenke (Gengensai), który odbywa się na stole. Goście siedzą wokół tego samego stołu lub przy osobnym stole. Ta nazwa nawiązuje do praktyki pierwszego i ostatniego powitania przy wejściu do herbaciarni. W ryū-rei zwykle jest asystent, który siedzi za gospodarzem i przesuwa stołek gospodarza, gdy wstaje lub siada. Asystent serwuje również gościom herbatę i słodycze. Najczęściej używane stoły to ryūreidana (dosł. „półka na ryû-rei ”) i tenchaban . Pierwsza pozwala na zrobienie tylko lekkiej herbaty i jest często wykorzystywana podczas pokazów dla nieprzygotowanej publiczności. Druga pozwala na przygotowanie czterech przygotowań chaji : shozumi ("pierwszy węgiel"), koicha ("mocna herbata"), gozumi ("drugi węgiel") i usucha ("lekka herbata"). Preparat ten miał na celu zapoznanie mieszkańców Zachodu z degustacją matchy, bez narzucania im niewygodnej dla nich pozycji seiza (siedzenia klęczącego na piętach).
Bon kogō to węglowy odpowiednik kazari . Uwagę zwrócą pojemnik na kadzidła ( Kōgō ), który wyjątkowo zostanie umieszczony na tacy, podczas gdy zwykle umieszcza się go w koszyku na węgiel drzewny do klasycznego sumi demae . Pojemnik na kadzidełka jest zwykle ceramiczny zimą, a latem z lakierowanego drewna.
Sumi shomō to przygotowanie, w którym gospodarz prosi gościa bardziej doświadczonego w sumi demae (układaniu węgla drzewnego) o ułożenie węgla drzewnego na jego miejscu. Latem można zamówić tylko shozumi („pierwszy węgiel”). Zimą gospodarz może poprosić o shozumi lub gozumi („drugi węgiel”) - por. infra .
Hana shomō to przygotowanie, w którym gospodarz prosi gościa bardziej doświadczonego w chabanie (kompozycja kwiatowa na herbatę), aby wykonał kompozycję kwiatową w tokonomie . Gościem może być również osoba, która ofiarowała zużyte kwiaty lub wazon.
Gyakugatte to odwrócenie ułożenia mat tatami w herbaciarni. Zamiast siedzieć po prawej stronie gospodarza, goście siedzą po jego lewej stronie. Dostępne są w nim cztery motywy chaji ( shozumi , gozumi , usucha , koicha ), z półką lub bez. Wbrew pozorom gesty nie są całkowicie odwrócone: niektóre z tych, które wykonuje się prawą ręką w zwykłym znaczeniu, wykonuje się w ten sam sposób podczas gyakugatte .
Sumi demae (炭 手 前 ) Jest to preparat polegający na umieszczeniu węgla drzewnego we wbudowanym palenisku ( ro , zima) lub w przenośnym palenisku ( furo , lato). Podczas chaji (spotkania herbacianego) występują dwa temae: pierwszy, shozumi (初 炭 ) , przed lub po posiłku, drugi, gozumi (後 炭 ) Zachodzący pomiędzy gęstą/mocną herbatą a lekką herbatą. Różne względy uniemożliwiają to drugie przygotowanie - w tym przypadku następuje modyfikacja przebiegu nabożeństwa ' usucha i tematu określonego tematu : Tsuzuki usucha (続薄茶 , patrz wyżej ) .
Chabako demae (茶箱点前 ) Nazywa się tak dlatego, że naczynia umieszcza się w specjalnym pudełku ( chabako , dosłownie „pudełka”) - podczas przygotowywania wychodzi i tam je kładzie. Ten preparat ( temae ) umożliwia jedynie przygotowanie lekkiej herbaty. Podobnie jak w przypadku bonryakutemae , używany jest czajnik i emaliowany gliniany kociołek.
W przypadku szkoły Urasenke istnieje sześć różnych przygotowań:
Poezja odgrywa kluczową rolę w chano : zajmuje wybitne miejsce w kulturze japońskiej i odgrywa zupełnie inną rolę niż przyznana jej w Europie. Jednym z podstawowych elementów tego przygotowania jest zapewnienie tymczasowego kakejiku, które jest rozwijane i zawieszane we wnęce, tokonoma , przeznaczonej do tego celu. Pionowy zwój, czyli kakejiku , to kaligrafia, obraz lub obraz ozdobiony kaligrafią. Pisarz Jun'ichirō Tanizaki w żywych słowach obnażył wpływ, jaki musi wywrzeć na zebranych przez to dzieło ludziach ukazanych w półmroku, dotykając serca kultury, która przywiązuje ogromną wagę do cienia i gry filtrującego światła, przytłumionego .
Wisząca praca służy rozwijaniu ducha spokoju, szacunku, spokoju i czystości ( wa-kei-sei-jaku , „cztery cnoty herbaty”) i prowadzi herbatnika do odkrywania piękna w niezwykłości. Powinno być proste i trzeźwe – słowa, na które należy jednak podchodzić ostrożnie, bo japońskie doświadczenie piękna bardzo różni się od zachodniego (grecko-rzymskiego) doświadczenia i konceptualizacji piękna, słownictwa odnoszącego się do słów „piękna” i „ piękno”. »Wcale nie da się nałożyć. Kiedy herbatnik wchodzi do sukiyi tradycyjnie głową w dół, musi poświęcić trochę czasu na podziwianie kompozycji kwiatowych i kaligrafii lub obrazu przez długi czas, aby się w nich zanurzyć, zharmonizować swoje serce, kokoro . Następnie musi zgłosić swoją wdzięczność mistrzowi herbaty.
Chabana (茶花 , Dosłownie „kwiaty herbata” ) to najprostszy styl kwiatów układ stosowany w chanoyu . Chabana zakorzenione w ikebany , tradycyjnym stylu japońskiej kwiatów układ.
Chabana przekształciła się w mniej formalnym stylu ikebany, który był używany przez wczesnych mistrzów herbaty. Styl chabana jest obecnie standardem w układaniu kwiatów podczas ceremonii parzenia herbaty. Według niektórych źródeł został opracowany przez Sen no Rikyū .
W swojej najbardziej podstawowej formie chabana to prosty układ sezonowych kwiatów, które umieszcza się w wazonie lub innym pojemniku. Układy te zazwyczaj obejmują kilka obiektów. Wazony są zwykle wykonane z naturalnego materiału, takiego jak bambus , metal lub ceramika .
Chabana jest tak prosty, że często nie więcej niż jeden kwiat jest używany. Ten kwiat niezmiennie pochyla się w kierunku gości lub przed nimi.
Kaiseki ryōri (懐 石 料理 ) To nazwa rodzaju jedzenia podawanego podczas posiłków herbacianych. Nazwa pochodzi od praktyki mnichów Zen, którzy umieszczali gorące kamienie na wierzchu swoich szat, aby odegnać głód w okresach postu.
Podczas gdy kuchnia kaiseki jest zwykle ściśle wegetariańska, obecnie ryby i inne potrawy mogą być podawane okazjonalnie.
W kaisekach wykorzystywane są wyłącznie świeże, sezonowe składniki, przygotowane w taki sposób, aby wzmocnić ich smak i zapach. Przy doborze składników i rodzajów potraw dokłada się szczególnej staranności. Naczynia są pięknie zaaranżowane i przyozdobione, często prawdziwymi liśćmi i kwiatami, dzięki czemu niektóre potrawy wyglądają jak naturalne rośliny lub zwierzęta. Aspekt estetyczny jest tak samo ważny jak jedzenie podczas kaiseki .
Posiłki serwowane są w niewielkich ilościach w poszczególnych potraw, a mąka jest spożywane siedząc w seiza pozycji . Każdy posiłek ma swoją małą tacę. Bardzo ważni ludzie mają swój własny stolik kawowy lub kilka małych stolików.
Kaiseki do ceremonii herbaty jest czasami nazywany chakaiseki (茶懐石 ) . Ten ostatni zwykle zawiera jedną lub dwie zupy i trzy różne dania warzywne, którym towarzyszy gotowany ryż i marynowany ryż. Z sashimi innych dań rybnych lub mogą być podawane sporadycznie, ale ten rodzaj pokarmu jest rzadkością.
Kaiseki towarzyszy dobra .
O ile kimono miało być obowiązkowo używane przez wszystkich uczestników chanoyu , to już tak nie jest. Ale podczas oficjalnych okazji większość gości zwyczajowo nosi kimono. Praktykujący mają co najmniej jedno własne kimono, które noszą, gdy otrzymują zaproszenie lub uczestniczą w nim. Kimono to obowiązkowy strój dla uczniów chanoyu , ale coraz mniej nauczycieli nalega na ten fakt. Coraz częściej studenci noszą zachodnie ubrania podczas uczęszczania na zajęcia. Rzeczywiście, trudno jest posiadać więcej niż jedno lub dwa kimona ze względu na ich cenę i ważne jest, aby utrzymać je w dobrym stanie. Jednak większość uczniów przynajmniej czasami ćwiczy w kimonie. Niezbędne jest prawidłowe nauczenie się zalecanych ruchów.
Wiele ruchów i elementów ceremonii parzenia herbaty ewoluowało wraz z noszeniem kimona. Na przykład niektóre ruchy były oznaczone długimi „rękawami” kimona; niektóre ruchy wymagały odsunięcia uchwytów lub zapobieżenia ich zabrudzeniu podczas parzenia, serwowania lub picia herbaty. Inne ruchy pozwalały wyprostować kimono i hakamę .
Kaishi, fukusa i kobukusa są przechowywane w kieszeni na piersi kimono - jednak fukusa jest przechowywany w gospodarza obi , zawieszony poniżej dla mężczyzn i dla kobiet z góry (Urasenke). Kiedy ktoś nosi zachodnie ubrania, musi znaleźć inne miejsca, w których można je trzymać. Rękawy kimona pełnią funkcję kieszeni, w których przechowywana jest użyta kaishi .
Podczas ceremonii parzenia herbaty mężczyźni zwykle noszą kombinezon między kimonem a hakamą , ale niektórzy mężczyźni noszą tylko kimono. Noszenie hakamy nie jest niezbędne dla mężczyzn, ale sprawia, że wyglądają bardziej formalnie. Kobiety noszą kimona w różnych fasonach, w zależności od pory roku i wydarzeń. Kobiety na ogół nie noszą hakamy podczas ceremonii parzenia herbaty. Kimona z podszewką noszone są zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety w miesiącach zimowych, a kimona bez podszewki w okresie letnim. Na oficjalne okazje mężczyźni noszą kimona typu montsuki często z pasiastą hakamą . Zarówno mężczyźni, jak i kobiety noszą białe tabi .
Seiza jest integralną częścią chanoyu . Aby siedzieć w pozycji seiza (正 座 , dosł. „siedzieć prawidłowo” ) , zaczynasz od klękania, sadzasz pośladki na piętach, następnie składasz ręce razem (kciuk prawej ręki wsuwa się między kciuk i palec wskazujący lewej ręki, Urasenke).
Gospodarz i goście siedzą w pozycji seiza . Seiza to podstawowa pozycja, z której wszystko zaczyna się i kończy w ceremonii parzenia herbaty. Gospodarz siada w seiza, aby otworzyć i zamknąć drzwi do herbaciarni. Seiza to podstawowa pozycja za zorganizowanie i czyszczenia naczyń, jak również do przygotowywania herbaty. Nawet jeśli gospodarz musi zmienić pozycję podczas różnych części ceremonii, te zmiany pozycji są dokonywane w pozycji seiza . Goście utrzymują również pozycję seiza przez cały czas przygotowań.
Wszystkie pozdrowienia (istnieją trzy ich odmiany, różniące się ułożeniem rąk i amplitudą, z jaką pozdrowienie jest wykonywane: formalne ( shin ), półformalne ( gyō ), nieformalne ( sō ) ćwiczone są w pozycji seiza podczas oryginalnej ceremonii parzenia herbaty.
Istnieją jednak odmiany, które odbywają się w stylu zachodnim siedząc ( ryūrei ), a nawet ze skrzyżowanymi nogami ( zareidana ).
Tatami ma także centralne miejsce w ceremonii parzenia herbaty. Główne powierzchnie herbaciarni i pawilonów herbacianych mają podłogi tatami, a tokonoma (alkierz, w którym umieszcza się kaligrafię i kompozycje kwiatowe) w herbaciarniach często również ma podłogi tatami, ale których oczka są szersze niż w standardowych matach tatami.
Maty tatami są używane w chanoyu na różne sposoby . Na przykład ich umiejscowienie określa sposób, w jaki osoba przechodzi przez herbaciarnię. Kiedy chodzisz po tatami, musisz ślizgać się stopami, utrzymując wyprostowaną postawę i unikając nadepnięcia na stawy pomiędzy różnymi sekcjami tatami. Standardowe rozmieszczenie mat tatami w herbaciarniach polega na ułożeniu czterech i pół mat tatami, układając je w okrągły wzór wokół środkowej patelni (pół tatami). Zwyczajem jest unikanie w miarę możliwości chodzenia po tej środkowej części, ponieważ jest to ta, w której zimą umieszczany jest kominek do zabudowy (ro). Gospodarz stawia na niej miseczkę z herbatą do picia oraz naczynia, które oferuje swoim gościom.
Przez herbaciarnie przebiega wiele wyimaginowanych i rzeczywistych linii, które określają dokładne rozmieszczenie przyborów. Kiedy jesteśmy w obecności doświadczonych praktyków, rozmieszczenie przyborów nie różni się ani w nieskończenie mały sposób pomiędzy każdym przygotowaniem. Linie tatami ( heri ) są używane jako wskazówki do umieszczenia, a stawy są używane jako rozgraniczenia wskazujące, gdzie każda osoba powinna usiąść i każdy przedmiot umieszczony.
Mata tatami zapewnia wygodniejszą powierzchnię do siedzenia w pozycji seiza . W określonych porach roku (na przykład podczas uroczystości noworocznych) fragmenty tatami, na których siedzą goście, są przykryte czerwonym filcowym materiałem.
W Japonii ci, którzy chcą studiować chanoyu, zazwyczaj dołączają do tak zwanego „krąga” w Japonii, co jest ogólną nazwą grupy, która regularnie spotyka się i bierze udział w danym zajęciu. Istnieją również kluby herbaciane w szkołach podstawowych, gimnazjach, liceach i na uniwersytetach.
Większość kręgów herbacianych jest prowadzona przez lokalną szkołę herbaty. Często mają różne grupy, które chcą uczyć się w tej samej szkole w różnym czasie. Na przykład są grupy kobiece, grupy młodych studentów i wiele innych.
Zwykle uczniowie płacą za zajęcia raz w miesiącu, co obejmuje czas zajęć, korzystanie ze szkolnej (lub nauczycielskiej) miski, innego sprzętu, samą herbatę oraz smakołyki, które uczniowie serwują i jedzą na każdej lekcji. Uczniowie powinni zapewnić własną fukusę , wachlarz, papier i kobukasę , a także własną walizkę, w której można umieścić te przedmioty. Uczniowie powinni również zapewnić własne kimona i akcesoria, które do nich pasują.
Zazwyczaj nowi uczniowie zaczynają od obserwacji bardziej zaawansowanych uczniów. Zazwyczaj zaawansowani studenci nie rozmawiają z nimi. Rozmawiają wyłącznie z nauczycielem. Nowi uczniowie uczą się przede wszystkim, jak prawidłowo otwierać i zamykać przesuwane drzwi, jak chodzić po macie tatami, jak wchodzić i wychodzić z herbaciarni, jak się witać, do kogo i kiedy to robić, jak sprzątać, przechowywanie herbaciarni wyposażenie i pielęgnacja, jak przechowywać fukusę , jak prawidłowo czyścić miseczki na herbatę, pudełka na herbatę i szufelki do herbaty oraz jak myć i przechowywać czakin . Po opanowaniu tych podstawowych kroków uczniowie uczą się, jak zachowywać się jak gość podczas ceremonii parzenia herbaty, tj. jak trzymać miseczki, jak pić herbatę i jeść smakołyki, jak korzystać z papieru i wszystkie inne szczegóły.
Kiedy opanują wszystkie te podstawy, uczniowie uczą się, jak przygotować herbatę w proszku do użycia, jak napełniać pojemnik na herbatę, jak odmierzać i ubijać herbatę. Po opanowaniu tych podstaw uczniowie zaczynają ćwiczyć najprostsze przygotowania, w szczególności bonryakutemae (patrz wyżej). Studium obejmuje obserwację i praktykę; uczniowie nie robią często notatek, a niektóre szkoły nawet odradzają tę praktykę, przynajmniej z pewnego poziomu. Jednak publikacje opisują szczegółowo i ze zdjęciami przebieg przygotowań poziomu podstawowego (小 習, konarai ), chabako i kilku innych. Przygotowania na poziomie średniozaawansowanym i wyższym są ściśle przekazywane od mistrza do ucznia – teoretycznie nie powinny być wykonywane przed studentami, którzy nie zostali przyjęci na ich studiowanie.
Każda klasa kończy się tym, że cała grupa otrzymuje krótkie instrukcje od dyrektora, zwykle dotyczące tokonomy i smakołyków, które zostały podane tego dnia.
Kilka szkół herbaty jest reprezentowanych we Francji, w szczególności Urasenke i Omotesenke.
„Kintsugi jest częścią japońskiej myśli „Wabi Sabi” (Wabi: pokora w obliczu zjawisk naturalnych; Sabi: to, co czuje się w obliczu pracy czasu lub ludzi), która zachęca nas do rozpoznania drzemiącego w nim piękna w rzeczach prostych, niedoskonałych i nietypowych. Zgadzając się na otwarcie na Wabi Sabi, idziemy pod prąd nowoczesnych standardowych i sztucznych modeli. Wręcz przeciwnie, Wabi Sabi zachęca do kontemplacji i oderwania od doskonałości. Podkreśla nieodwracalność upływu czasu i efemeryczności wszystkiego, wzywa do docenienia skromnego piękna prostych rzeczy, zwietrzałych latami i próbami… Ceremonia herbaty wymaga akcesoriów o prostych i wyrafinowanych kształtach, skromne piękno, zachęcające do kontemplacji i doceniania swoich niedoskonałości, przypominające gościom o wszelkich niedoskonałościach świata i natury ludzkiej w duchu, który przypomina Kintsugi…”