Albert I st | |
![]() Albert I er , rysunek z witrażu Klasztor Königsfelden (1560). | |
Tytuł | |
---|---|
Król Rzymian | |
27 czerwca 1298 - 1 st May 1308 ( 9 lat, 10 miesięcy i 4 dni ) |
|
Poprzednik | Adolf I st |
Następca | Henryk VII |
Książę Austrii | |
27 grudnia 1282 r - 1 st May 1308 ( 25 lat, 4 miesiące i 4 dni ) |
|
Poprzednik | Rodolphe I er |
Następca |
Fryderyk I st Leopold I st |
Biografia | |
Dynastia | Dom Habsburgów |
Data urodzenia | lipiec 1255 |
Miejsce urodzenia | Rheinfelden ( Szwabia ) |
Data śmierci | 1 st May 1308 |
Miejsce śmierci | Windisch |
Pogrzeb | Katedra w Spirze |
Tata | Rudolf I er Habsburg |
Matka | Gertrude de Hohenberg |
Małżonka | Elżbieta z Tyrolu |
![]() |
|
Albert I er , urodzony wlipiec 1255w Rheinfelden i zamordowany dnia1 st May 1308w Windisch , jest księciem Habsburgów , syna króla Rudolfa I st i Gertrudy z Hohenberg . Był księciem Austrii i Styrii od 1282 roku , najpierw wspólnie z bratem Rudolf II (do 1283 roku ), a następnie z jego własnego syna Rudolfa III (od 1298 do 1307 ), a następnie sam dopóki jego żyje. Wybrany na króla Rzymian w 1298 roku, jest drugim władcą Świętego Cesarstwa z dynastii Habsburgów; jednak jego panowanie zostało radykalnie przerwane zabójstwem dokonanym przez jego siostrzeńca Jeana .
Pierwszy syn i drugie dziecko urodzony z małżeństwa hrabiego Rudolfa Habsburgów (1218-1291) i hrabiny Gertrudy Hohenberg († 1281), Albert dorastał w okresie Wielkiego Międzykrólewia po śmierci cesarza Fryderyka II , ojca chrzestnego swego ojca, w 1250 roku . Rudolf pozostał wiernie związany z domem Hohenstaufów i króla Konrada IV ; umiał również wykorzystać ogólną niepewność w Świętym Cesarstwie do pomnażania swoich posiadłości w Szwabii powodując liczne konflikty, w szczególności z Walterem de Geroldseck , biskupem Strasburga i hrabią Piotrem II Sabaudii . Pozostał jednak skromny w porównaniu z królem czeskim Ottokarem II, który jednocześnie stworzył rozległą strefę władzy na wschodzie cesarstwa.
Popierany przez papieża Grzegorza X , Rudolf Habsburg został wybrany królem Rzymian dnia1 st październik 1.273 i został ukoronowany dnia 24 październikaw katedrze w Akwizgranie . Ekspansjonizm jego przeciwnika Ottokara z Czech był postrzegany z podejrzliwością przez książąt-elektorów, którzy polegali na Rudolfie, aby przywrócić porządek. W rezultacie nowy król rozpoczął od odzyskania lenn, które wpadły w inne ręce, zwłaszcza w Szwabii i Alzacji , a także w Nadrenii ; jednak w przypadku Ottokara potrzebny jest konflikt zbrojny. Król Czech został zdecydowanie pokonany i zabity w bitwie pod Marchfeld na26 sierpnia 1278, Jej cesarskie stany przyszedł jako łanów wykonane do Rodolphe I er .
Po zwycięstwie Marchfelda Habsburgowie byli jedną z najpotężniejszych dynastii Imperium. Król Rudolf mianował swojego najstarszego syna Alberta I pierwszym regentem księstw Austrii i Styrii , spuścizny Fryderyka II Babenberga, którą przejął Ottokar Czech. Podczas sejmu w Augsburgu Imperium The17 grudnia 1282jego ojciec uczynił Alberta i jego brata Rudolfa II książętami Austrii i Styrii. Ustawa jest określona na27 grudnia ; obaj zostali w ten sposób książętami Świętego Cesarstwa .
Niemniej jednak, w następnym roku, „przysięgą Rheinfelden” ( Rheinfelder Hausordnung ) stosującą zasady primogenitury , Albert pozostaje jedynym księciem Rudolfem II, który ma odziedziczyć majątek rodowy w Szwabii, ale zmarł w 1290 roku bez ich wcześniejszego uzyskania. twierdze. Przysięga położyła podwaliny pod dziedziczne terytoria Habsburgów i ich własną suwerenną władzę; jednak wywołało to pewne niezadowolenie wśród książąt. Aby ich uspokoić, Albert i Rudolf II zrzekają się swoich praw w Księstwie Karyntii, które król Rudolf przekazał swojemu partyzantowi Meinhardowi de Goritz .
Jako suwerenny książę Albert, stosując dynastyczną politykę przedkładania klientów nad rodzime rody, zwłaszcza hrabiów Wallsee , szybko dostrzegł mnożenie się wrogów. Od 1291 wznosi się Styria, a następnie w 1295 szlachta austriacka. W 1295 cudem wyzdrowiał z niewyjaśnionego upojenia alkoholowego. Alberta najpierw dopadają skurcze . Jego lekarze podawali mu lekarstwa i zdołali złagodzić ból; ale kolka staje się coraz bardziej gwałtowna, traci przytomność. Jest zawieszony za nogi, aby spróbować usunąć truciznę z ciała. Książę przeżywa to doświadczenie, ale traci oko.
W samym Wiedniu nieżyjący już król Ottokar II cieszył się większą popularnością, choćby dzięki stosunkom handlowym Austrii z Królestwem Czech . W 1296 r. mieszczanie uzyskali nowy przywilej , pierwszy spisany w języku niemieckim . Podczas swojego życia, król Rudolf I er pyta Albert stać współ-regent, aby korona dziedziczne króla Rzymian na rzecz Habsburgów; ale na to nie pozwalają ani książęta-elektorzy, w szczególności elektor-palatyn , ani książęta-arcybiskupi nadreńscy Moguncji , Kolonii i Treves . Już w 1290 r., po zamachu na króla Władysława IV , nie udało mu się posadzić syna na tronie węgierskim ; Jednak śmierć Rodolphe I er15 lipca 1291 r kończy projekt.
Pomimo zaangażowania Rodolphe I er , to nie było możliwe, aby zagwarantować kontynuację linii Habsburgów. Po jego śmierci hrabia Adolf z Nassau , wspierany przez króla Czech Wacława II (syna Ottokara II ) i księcia-arcybiskupów, został wybrany nowym królem Rzymian na5 maja 1292 r. Albert, zmagający się ze zbuntowaną szlachtą własnych księstw, w następnych latach niewiele ingerował w sprawy cesarskie. Ale kiedy Adolphe został obalony w 1298 roku, ustanowił siebie jako swojego następcę:2 lipcaAdolphe zginął w obliczu armii habsburskiej w bitwie pod Göllheim . Kilka tygodni później27 lipca, Albert zostaje wybrany na króla; został koronowany na24 sierpnia 1298w Akwizgranie. W tym samym roku zwołał Hoftag w Norymberdze, gdzie przekazał księstwa Austrii i Styrii swoim synom Rudolfowi III , Fryderykowi Pięknemu i Leopoldowi .
Albert okazuje się zdolnym władcą: małżeństwem gwarantuje sobie pokój z Filipem IV le Bel , z którym do tej pory trwał konflikt o kontestację granicy we Flandrii i Lotaryngii . Na tron Polski rozdrobniony, dotarł na samą umowę z króla Wacława II Czeskiego: podczas gdy król Czech załączone większość zmarłego do jego królestwa ziemi, zgodził się rozpoznać Albert I st jak jego zwierzchnik. Ale rosnąca potęga Habsburgów nadal budziła niezadowolenie, przede wszystkim palatynów nadreńskich i książąt-arcybiskupów, a także papieża Bonifacego VIII . Albert uzyskał papieską aprobatę dopiero w 1303 r. , nie bez ważnych ustępstw, zwłaszcza zrzeczenia się suwerenności we Włoszech i rosnącego podporządkowania króla Stolicy Apostolskiej . Albert odrzucił jednak propozycję koronacji cesarskiej zaproponowaną mu przez Bonifacego.
W 1304 r. Albert i jego syn Rudolf III rozpoczęli kampanię przeciwko Wacławowi II, który po śmierci króla Andrzeja III w 1301 r . osadził na tronie węgierskim swego syna Wacława III . Papież faworyzował swojego przeciwnika Karola Roberta Andegaweńskiego i prosił o pomoc. Albert wydał królowi Wacławowi wygnanie cesarstwa i oblegał kopalnie srebra w Kutnej Horze ; jego kumańskie siły pomocnicze popełniły liczne akty okrucieństwa. Po śmierci Wacława III w 1306 r. bez dziedzica polityczne zjednoczenie Europy Środkowej pod habsburską koroną wydawało się prawdopodobne, zwłaszcza że Albertowi udało się narzucić na króla Czech swojego syna Rudolfa III . Gdy czeskie organy ustawodawcze zbuntowały się i postanowiły wypędzić pretendenta, Albert musiał zmusić ich do posłuszeństwa.
Ale następny rok zarezerwował poważne komplikacje dla hegemonicznych ambicji Habsburgów. Przedwczesna śmierć Rudolfa III sprowadziła na tron Czech hrabiego Henryka de Goritz , syna księcia Karyntii Meinharda. Ponadto walka z Lucka The31 maja 1307Konsekwencją sporu o lenna Turyngii i Miśnia była klęska króla Alberta nad synami margrabiego Alberta II Zwyrodniałego , księcia rodu Wettinów . Kiedy Albert I st odkorkował Osterland całą swoją armię, Landgrafa Thierry Turyngia i margrabiego Fryderyka I st Miśni , szef rycerskości Brunswick , milicji miejskich i uzbrojonych chłopów, zadane mu decydującą klęskę.
W konflikcie, który sprzeciwia mu książąt niemieckich na pytania o dotacje , Albert nadal atakować aż do składania książąt-arcybiskupów i na palatyn Rudolph I er ; ale papież Bonifacy nadal stał na drodze do rozwiązania kolegium elektorów. Potem na nowo rozpoczęły się rewolty w Szwabii, Badenii , Alzacji i Szwajcarii . Kilka kapitulacji wynegocjowanych przez Alberta pozostało nieskutecznych.
Albert zginął zamordowany dnia 1 st maja 1308w Windisch w Aargau , niedaleko zamku Habsburgów . Zamachowcy byli swego bratanka Jana Szwabii (który po tym morderstwie został nazwany na ojcobójstwo ) i jego zwolenników, Barons Rudolfa Warth Rudolf z Balm , Walter z Eschenbach i Konrad Tegerfelden . Albert był w drodze, aby dołączyć do swojej żony w Rheinfeld, gdy jego napastnicy wyszli z zasadzki; jego bratanek Jan (syn jego nieszczęsnego brata Rudolfa II ) zaatakował go i bez słowa uderzył go mieczem w głowę. Jan, zgodnie z przysięgą Rheinfelden, zrzekł się regencji austriackiej i został nazwany „ księciem Szwabii ”, panem Alzacji i Argowia. Według niektórych kronik powodem udziału Jeana w zamachu było nieuiszczenie odszkodowania za wyrzeczenie się; według innych niezadowolenie spadkobiercy. Dzień przed morderstwem Jean nadal uczestniczył w bankiecie wydanym przez Alberta w Neftenbach koło Winterthur . Pod koniec bankietu Albert kazał każdemu ze swoich gości nosić wieniec z kwiatów: Jean rzuciłby go w twarz wujowi, krzycząc, że jest na tyle dorosły, aby otrzymać należność, a nie kwiaty.
Frédéric le Bel, syn Alberta, przejął księstwa, ale królem Rzymian został wybrany Henryk VII Luksemburski . Nowy władca pochował Alberta wraz z jego rywalem, Adolfem z Nassau, w katedrze w Speyer . Wdowa po nim Elżbieta założyła klasztor w Königsfelden w miejscu jego zamachu. Luksemburgowie muszą zachować cesarską koronę, tylko przeplatane panowania Ludwika Bawarskiego i Roberta z Palatynatu , aż do 1437 roku .
W 1274 roku , Albert I st poślubił Elisabeth (v. 1262/12), córka Meinhard de Goritz (1238-1295), w tym czasie hrabia Tyrolu i Elisabeth Bawarii (1227/73). Z tego związku urodziło się jedenaścioro dzieci: