Valgaudemar

Valgaudemar
Dolina Valgaudemar, widziana ze zboczy Vernets.
Dolina Valgaudemar, widziana ze zboczy Vernets.
Masywny Masyw Ecrins ( Alpy )
Kraj Francja
Region Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże
Departament Wysokie góry
Gminy La Chapelle-en-Valgaudémar , Villar-Loubière , Saint-Maurice-en-Valgodemard , Saint-Jacques-en-Valgodemard , Saint-Firmin
Współrzędne geograficzne 44 ° 49 ′ północ, 6 ° 09 ′ wschód
Geolokalizacja na mapie: Alpy Wysokie
(Zobacz lokalizację na mapie: Alpy Wysokie) Valgaudemar
Geolokalizacja na mapie: Francja
(Zobacz sytuację na mapie: Francja) Valgaudemar
Orientacja pod prąd Południowy zachód
Długość 30 km
Rodzaj Dolina lodowcowa
Pływ Severaisse
Główna droga dojazdowa D 985a

Valgaudemar lub Valgodemar , jest dolina znajduje się w centrum masywu Ecrins . Pochodzenie lodowcowe, wąskie i głębokie, zdominowane jest przez mityczne szczyty takie jak Olan (3564  m ) czy Bans (3669  m ). Jest to jedna z wielkich dolin masywu, obok Vénéon , Vallouise i Valjouffrey . Przecina ją Severaisse , bulgocząca rzeka pochodząca z lodowców o długości 33  km , która wpada do Drac .

Toponimia

Valgaudemar (również napisany Valgaudemar do przestrzegania lokalnego wymowę) lub Valgodemar (również napisany Valgodemard) składa się z val ( „dolina”) i oryginalnego nazwiska burgundzkich Godemar król Burgundii , który żył w VI th  wieku i, według legendy, miałby na emeryturze w dolinie. Tak więc niektóre miejscowości są pisane Valgodemard , jak Saint-Jacques-en-Valgodemard i Saint-Maurice-en-Valgodemard , lub Valgaudémar w przypadku La Chapelle-en-Valgaudémar .

Geografia

Valgaudemar wcina się głęboko w masyw Ecrins w jego południowo-zachodniej części, między szczytem Bans a doliną Drac . Znajduje się w strefie peryferyjnej parku narodowego Ecrins, ale chociaż wchodzi do strefy centralnej z Villar-Loubière, dno doliny jest wykluczone.

Topografia

Dolina jest głęboko przesiąknięta. Od wejścia, Saint-Firmin (wys. 950  m ), na prawym brzegu, dominuje Grun de Saint-Maurice (2 775  m ), a Saint-Jacques , na lewym brzegu, Petit-Chaillol ( 2777  m ). Wyżej, Villar-Loubière (1033  m n.p.m. ) jest zdominowana przez Pic des Souffles (3098  m n.p.m. ) na północy i Pic de Pian (2826  m n.p.m. ) na południu. La Chapelle (1110  m n.p.m. ) znajduje się pomiędzy Olan (  3584 m n.p.m. ) a szczytem Parières (3076  m n.p.m. ). Dno doliny otaczają Rouies (3589  m ) na północy, szczyt Bans (3669  m , najwyższy szczyt w dolinie) na wschodzie i Sirac (3440  m ) na południu.

Valgaudemar jest otoczony serią szczytów przekraczających 3000 metrów. Najważniejsze z nich to:

Prawie 3000  m różnicy wysokości oddziela najniższy punkt i najwyższy punkt doliny. Jest to jeden z najważniejszych spadków w dolinach alpejskich.

Hydrografia

Valgaudemar jest przecinany ze wschodu na zachód przez Severaisse , dopływ Draku . Séveraisse to rzeka typu rwącego z reżimem nivo-pluwialnym. Jej powodzie są potężne. Ma kilka głównych dopływów: potok Gioberney w górnej części, następnie potok Navette w kaplicy i potok Prentiq w Saint-Maurice ubac.

Woda z Séveraisse zawsze była wykorzystywana w rolnictwie i do przemieszczania młynów . Kanały nawadniające, wielu zostało przeważnie opuszczone podczas XX th  wieku. Główny kanał, kanał Herbeys, pobierał wodę z rzeki w Pont du Roux i dostarczał wodę na równinę Aubessagne . Obecnie istnieją dwa kanały wodociągowe do elektrowni wodnych Saint-Maurice i Saint-Firmin.

Geologia

Pogoda

Flora i fauna

Populacja

Administracja

Valgaudemar składa się z pięciu gmin: Saint-Firmin , Saint-Jacques-en-Valgodemard , Saint-Maurice-en-Valgodemard , Villar-Loubière i La Chapelle-en-Valgaudémar , które razem tworzą kanton Saint-Firmin , ale są teraz przyłączone do kantonu Saint-Bonnet-en-Champsaur .

Te pięć gmin jest powiązanych z trzema gminami w dorzeczu Drac ( Aspres-les-Corps , Le Glaizil , Chauffayer ) w obrębie gminy Valgaudemar . Te osiem gmin jest również członkami lokalnej komisji ds. wody Drac-Amont (CLEDA).

Siedlisko

Zamieszkane miejsca położone są w pobliżu rzeki, ale z dala od cieku wodnego ze względu na czasami gwałtowne powodzie. Aby schronić się przed kamiennymi i śnieżnymi lawinami niegościnnych i nagich skalistych zboczy prawego brzegu, kilka wiosek wybrało ubac, chroniony przez lasy i zagajniki. W rezultacie niektóre domy nie widzą słońca przez całą zimę, do tego stopnia , że prefekt Ladoucette w swojej Histoire des Hautes-Alpes mógł przypisywać legendę, według której mieszkańcy wioski Andrieux świętowali powrót słońca w lutym ze zbiorowym omletem na moście Séveraisse.

Historia

Niewiele wiadomo o pierwszych mieszkańcach Valgaudemar. Katalog archeologiczny Josepha Romana Hautes-Alpes nie wspomina o żadnych pozostałościach sprzed okupacji rzymskiej. Jean Gueydan ograniczył się do zaznaczenia, że Ligurowie osiedlili się w sąsiednim Beaumont od 800 roku p.n.e. AD , pozostawili ślady toponimów, w tym Severasca , który dał nazwę Séveraisse . Tricorii grupa plemion celtyckich, zajmowała obszar około 300 pne. AD Zawdzięczamy im toponim morge , co oznaczało „granicę”, a znajduje się na jednym ze szczytów Valgaudemar.

Epoka rzymska pozostawiła niewiele śladów. Roman, nie przytaczając żadnego materialnego elementu, widzi w La Chapelle-en-Valgaudémar miejsce zwane na mapie Peutingera Geminae i uważa, że ​​droga z Briançon do Mens przebiegała przez cały Valgaudemar, do którego weszła przez Col de Bonvoisin (wysokość 3297  m ); z którego niektórzy wywnioskowali, że Hannibal mógł odbyć podróż w przeciwnym kierunku. Dla Gueydana znana jest tylko jedna droga, przechodząca przez Saint-Firmin i Saint-Jacques, a następnie kierująca się w stronę Champsaur. Hipoteza przejścia Hannibala przez Valgaudemar jest dla niego bezpodstawna. Inni lokalni historycy wybierają nawet rzymską drogę z Chorges do Grenoble na lewym brzegu Drac, w Glaizil. Z czasów rzymskich pochodzi nazwa Villard , wywodząca się od łacińskiej willi , oznaczającej zespół budynków o przeznaczeniu rolniczym, co dało dwa toponimy: Villard de Saint-Firmin i Villar-Loubière.

W połowie V -tego  wieku , że Burgundów inwazji regionu. Tradycja przypisuje nazwę dolinie król burgundzki Godemar (Godomar lub Gondemar), że zostanie ona usunięta na VI th  wieku , po podboju królestwa przez frankońskich królów Childebert I st i Clotaire I er w 534. To wyjaśniałoby pochodzenie częstotliwość w dolinie germańskich nazwisk i toponimów. X th do XV th  century, obszar ten jest częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego , ale jest rzeczywiście pod nadzorem Dolphins wiedeńczyków . Valgaudemar podlega władzom Grésivaudan , ale jego parafie są zależne od biskupa Gap . W 1377 roku Pierre III d'Ambel zlecił budowę zamku Saint-Firmin. W 1415 r. w bitwie pod Agincourt zginął pan Valgaudémar, Jean Gras . Około 1445 r. Raymond III d'Ambel przekazał swoje ziemie w Valgaudemar swoim córkom. Posiadłości te stworzą gminy Clémence-d'Ambel i Guillaume-Peyrouse , które pozostały pod tą nazwą do 1962 r., zanim połączyły się w obecną gminę La Chapelle.

Zajęcia

Rolnictwo i przemysł

Tradycyjna działalność doliny ma charakter głównie pasterski, nieopłacalny, ale utrzymywany dzięki dotacjom z Parku Narodowego Ecrins: owce na wełnę i mięso, kozy na mięso (mięso kozie jest bardzo cenione w regionie) i nabiał. Szczyt dolin Prentiq i Navette pozwala na letnie pastwiska.

Nieliczne tereny uprawne znajdują się w pobliżu rzeki, a zwłaszcza wokół ujścia rzeki z jej dopływami: potok Prentiq w Ubac w Saint-Maurice, potok Navette w kaplicy. Kilka kanałów zmienia kierunek wód rzeki i dopływających potoków i umożliwia lub umożliwiło nawadnianie ziem położonych w dole rzeki. Zasadniczym jest kanał Herbeys, zbudowany w XVIII -tego  wieku Red Bridge w Chauffayer prawie dziesięć kilometrów przez ChAUP Séchier i Saint-Jacques, ale teraz w dużej mierze porzucone. Utrzymanie i ewentualną odbudowę kanałów wspiera Europa w ramach sieci Natura 2000 .

Aktywność przemysłowa w dolinie jest ograniczona. Kilka kopalń dały trochę pracy do ludzi na początku XX -tego  wieku, ale zniknął całkowicie. La Filature du Valgaudemar założona w Saint-Firmin od 1830 roku na skraju Séveraisse podtrzymuje tradycję pracy z wełną. Działają dwie instalacje hydroelektryczne:

Wydaje się, że porzucono projekt mikroelektrowni w kaplicy, który wywołał protesty konserwatorów.

Podobnie jak sąsiednie Champsaur, Valgaudemar oferuje specjały kulinarne, takie jak tarta des Alpes, turtony , ravioli i uszy osła.

Turystyka

Turystyka, zwłaszcza latem, jest coraz bardziej motorem napędowym doliny. Wioska La Chapelle jest centrum i jest coraz lepiej przygotowana do przyjmowania gości. Szlak turystyczny Valgaude oferuje podróż w obie strony od wejścia do doliny do kaplicy przez oba brzegi; GR de pays Tour du Vieux-Chaillol idzie w górę cały lewy brzeg z Saint-Jacques do przełęczy Vallonpierre, połączonych w Villar-Loubière przez GR 54 pochodzących z Valjouffrey przez przełęcz Vouize.

Latem Valgaudemar, „Francuskie Himalaje” dla Gastona Rébuffata , „najbardziej himalajskie z alpejskich dolin” dla Lionela Terraya , wita wielu wspinaczy i wędrowców. W obliczu innych, bardziej udomowionych części Alp, Valgaudemar przypomina „Tybet Aleksandry David-Néel lub Himalaje Kiplinga  ” i czerpie swoją atrakcyjność z dzikiej przyrody, „tych zakazanych gór, gdzie mieszkają bogowie, gdzie powietrze jest rzadkość i szczeliny bez dna” ( Wyzwolenie ).

Liczne schroniska średnio- i wysokogórskie umożliwiają dostęp do szczytów. Zimą wokół kaplicy uprawia się narciarstwo biegowe, a narciarstwo biegowe od schroniska Xavier-Blanc do cyrków Gioberney i Sirac.

Schroniska górskie
  • Schronisko Xavier-Blanc (1397  m , CAF).
  • Schronisko Gioberney (1650  m ), dojazd samochodem.
  • Chata-biwak Chalance (2570  m ).
  • Refuge du Pigeonnier (2430  m ), przebudowany w 2003 roku (CAF).
  • Refuge de l'Olan (2344  m n.p.m. ), dwukrotnie zniszczony przez lawiny, został zrekonstruowany w oryginalny sposób: poprzedzony barierą lawinową dach podąża za zboczem, co pozwala lawinom przejść nad ostoją i nie zniszczyć jej (CAF).
  • Refuge de Vallonpierre (  2271 m ), przebudowany w 2000 roku na brzegu małego jeziora obok dawnej ostoi o tej samej nazwie (CAF).
  • Refuge de Chabournéou (2020  m , CAF).
  • Refuge des Souffles (1975  m , CAF).
Niezwykłe witryny
  • Tak zwany wodospad „zasłony panny młodej” w Gioberney; wodospad Casset przed Bourg, wodospad Combefroide przed kaplicą.
  • „Diabelskie Oule”, garnki utworzone przez potok Navette w skałach, między wioską Portes a wioską La Chapelle.
  • Jezioro Pétarel, nazywane „lustrem Olanu”.
  • Kościół Saint-Maurice, najstarszy w regionie, i jego lipa z Sully .
  • Młyn-muzeum Villar-Loubière.

Załączniki

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Charles-François de Ladoucette , Historia, topografia, antyki, zwyczaje, dialekty Alp Wysokich , wyd. Połączyć,1806.
  • Joseph Roman , Wydział Alp Wysokich, Dyrektorium Archeologiczne , trzcina. Res Universis, Paryż, 1991,1888.
  • „Le Vieux Dauphinois w La Chapelle-en-Valgaudemar”, w Almanach du Vieux-Dauphinois , 1995, Annecy-le-Vieux ( ISSN  0183-102X ) , s. 47-56.
  • Jean Gueydan , Władcy Beaumont , wyd. kosmogonu,2003.

Uwagi i referencje

  1. Pierre Barnola i Danièle Vuarchex, Nazwy miejsc, co za historia! , wydanie Barnola Vuarchex - Przyjaciele Muzeum Matheysin, 2008 ( ISBN  9782953221008 ) .
  2. Ladoucette 1806 , s.  600.
  3. Almanach du Vieux-Dauphinois , op. cyt. , strona 53; legenda wciąż przekazywana przez Courrier des Alpes w 1907 r. (patrz Alman'Alp 2007, s. 8); Robert Faure , w swojej Encyklopedii Champsaur na stronie 165 opisuje taki zwyczaj zaobserwowano w Saint-Jean-Saint-Nicolas do końca XIX th  wieku.
  4. Józef Roman 1888 , s.  143-149
  5. Joseph Roman 1888 , s.  144
  6. Gueydan 2003 , s.  40.
  7. Gueydan 2003 , s.  36.
  8. Almanach du Vieux-Dauphinois , op. cyt. , s. 48-49
  9. Almanach du Vieux-Dauphinois , op. cyt. , s. 49.
  10. Józef Roman 1888 , s.  148
  11. Yann Fossurier, Azincourt 1415: skąd pochodzili francuscy rycerze, którzy zginęli w bitwie? , Francja 3 , 23 września 2015
  12. Gueydan 2003 , s.  209.
  13. Utrzymanie kanałów ... z pomocą sieci Natura 2000 , na terenie parku narodowego Ecrins
  14. Fabrice Drouzy , „  Dolina Valgaudemar, przeznaczenie Alp  ” , na Liberation.fr ,11 sierpnia 2020 r.(dostęp 18 sierpnia 2020 )