Akronim | SZT |
---|---|
Kraj | Francja |
Producent | Krajowy instytut statystyki i studiów ekonomicznych |
Stronie internetowej | www.insee.fr/fr/information/2400059 |
Format pliku | XLS , dBase |
---|
Zawody i kategorie społeczno-zawodowe (lub prościej PCS ) to nomenklatura statystyczna służąca do klasyfikacji zawodów. Klasyfikacja ta została stworzona przez Narodowy Instytut Statystyki i Studiów Ekonomicznych (Insee) w 1982 roku. Zastępuje nomenklaturę kategorii społeczno-zawodowych ( CSP ) ustanowioną w 1954 roku.
PCS to nomenklatura statystyczna bez wartości wiążącej. Na poziomie szczegółowym obejmuje 486 zawodów (PCS). Przez zawód rozumiemy zawód wykonywany przez osobę, czyli to, co wykonuje na swoim stanowisku pracy oraz sytuację społeczną związaną z pracą:
486 zawodów jest podzielonych na 31 kategorii społeczno-zawodowych (CS), które z kolei są podzielone na 6 grup społeczno-zawodowych (GS).
Na przykład zawód „asystenta księgowego” jest klasyfikowany:
Oprócz tych kategorii aktywów, nomenklatura obejmuje grupę do klasyfikacji emerytów i grupę do klasyfikacji innych nieaktywnych i bezrobotnych, którzy nigdy nie pracowali. Bezrobotni, którzy już wykonywali pracę, zalicza się do aktywnych kategorii według ostatniego zawodu.
Nomenklatura PCS została skorygowana w 2003 r., A następnie w 2017 r. I zmieniono tylko ostatni poziom. Innymi słowy, kategorie i grupy społeczno-zawodowe pozostały takie same, jak w nomenklaturze z 1982 r.
Nomenklatura społeczno-zawodowa jest wynikiem długiej ewolucji charakterystycznej dla Francji. „To nadaje mu pozornie odmienny wygląd”, jak przyznają Alain Desrosières i Laurent Thévenot , administratorzy Insee, którzy w znacznym stopniu przyczynili się do rozwoju nomenklatury.
Struktura PCS nie opiera się na prostej logice, ale na syntezie kilku aspektów, takich jak podział na zawody, podział na klasy społeczne, siatka kwalifikacji, hierarchia umiejętności, skala statusu, a nawet podział. środowiska skupiające ludzi bliskich swoim zachowaniom społecznym.
To historia o tym, jak statystycy rejestrowali zawody, pomaga wyjaśnić obecną strukturę PCS.
CSP - 1954 Insee: Obejmuje 8 grup społeczno-zawodowych |
PCS - 1982 Insee: Desrosières, Goy i Thévenot 6 grup społeczno-zawodowych |
---|---|
0. Rolnicy |
1. Rolnicy |
W Ancien Régime dominowała organizacja zawodowa. Słownictwo używane w 1800 roku pochodzi z korporacji, a osoby są klasyfikowane według pochodzenia ich dochodów:
W tamtym czasie rozróżnienie między działalnością indywidualną (lub „zawodem”) a działalnością zbiorową (lub „sektorem działalności”) tak naprawdę nie istniało. Struktury pracy są mniejsze i często rodzinne. Następnie asymilujemy „rzeźnika” do „sklepu mięsnego”, podczas gdy dziś te dwa pojęcia są przedmiotem oddzielnych nomenklatur: PCS dla zawodu i NAF dla działalności.
Przez cały XIX th century , uprzemysłowienie rozwija i korporacje zastąpić częściowo do małej produkcji. Prawo pracy nabiera kształtów. Pod koniec wieku pojawiła się dobrze skodyfikowana definicja pracy najemnej . Zaczynamy klasyfikować pracowników, oddzielając szefów od tych, których zatrudniają: pracowników.
Nadal istnieje grupa, którą trudno określić: izolowani. Są ich liczne i z grubsza odpowiadają obecnie samozatrudnionym bez pracowników. Ich status znajduje się na granicy między pracownikami najemnymi i niezatrudnionymi - na przykład: samozatrudnieni, ale mający tylko jednego klienta. Oto, jak pracownicy zostali sklasyfikowani na początku XX -tego wieku :
W 1936 r. Przedstawiciele związków pracowniczych ( CGT ) i pracodawców ( CGPF , dziś odpowiednik Medef ) spotykają się, aby omówić warunki płacowe we wszystkich sektorach. Pod wpływem przemysłu metalurgicznego zawierane są branżowe układy zbiorowe między pracodawcami i związkami prowadzącymi tę samą działalność. Podczas tych negocjacji pojawiają się tabele standaryzowanych stanowisk i poziomów kwalifikacji pracowników.
W 1945 r. Rady zakładowe pojawiły się w firmach zatrudniających powyżej 50 pracowników. Przedstawiciele personelu są wybierani zgodnie z trzema „kolegiami”: pracownikami, ETAM (pracownicy, technicy i przełożeni) oraz kierownictwo. Pomaga to wyznaczyć granice między grupami pracowników o różnym stopniu kwalifikacji.
Jednocześnie pojawia się „Ogólny Statut Służby Cywilnej ”, który określa poziomy kształcenia, które definiują kategorie A, B, C i D pracowników państwowych.
W połowie XX th wieku , nomenklatura podsumowuje więc przynajmniej trzy koncepcje:
Rozróżnienie między urzędnikami służby cywilnej a pracownikami sektora prywatnego istniało od początku, ale kolejne nomenklatury nie odzwierciedlają go systematycznie.
W 1954 r. Jean Porte, agent INSEE, sfinalizował nomenklaturę kategorii społeczno-zawodowych (CSP), która przez prawie 30 lat pozostanie siatką analityczną wykorzystywaną w prawie wszystkich badaniach przeprowadzanych we Francji. Podczas spisu powszechnego w 1982 r. Nomenklatura została zreorganizowana, ale ogólna architektura pozostała taka sama. Nazewnictwo zmienia nazwę i staje się PCS: zawody i kategorie społeczno-zawodowe.
Pomiędzy tymi dwiema nomenklaturami, pracownicy rolni zostali włączeni do grupy pracowników; personel służbowy został włączony do grupy pracowników, a pozostałe kategorie (artyści, duchowieństwo, policja i wojsko) podzielono na grupy od 3 do 6.
Poniższa tabela przedstawia podobieństwa między kategoriami społeczno-zawodowymi (po prawej) i grupami społeczno-zawodowymi (po lewej). Nie ma podziału na poziom zawodu na dwie nieaktywne grupy (7 i 8).
Grupy społeczno-zawodowe (8 stanowisk w tym 6 dla aktywnych) |
Kategorie społeczno-zawodowe (42 stanowiska w tym 31 dla aktywnych) |
||
---|---|---|---|
1 | Rolnicy operatorzy | 11 | Drobni rolnicy |
12 | Rolnicy w gospodarstwach średniej wielkości | ||
13 | Rolnicy prowadzący działalność na dużą skalę | ||
2 | Rzemieślnicy, handlowcy i liderzy biznesu | 21 | Rzemieślnik |
22 | Handlarz i zasymilowany | ||
23 | Menedżerowie firmy zatrudniający 10 lub więcej pracowników | ||
3 | Menedżerowie i wyższe zawody intelektualne | 31 | Wolne zawody |
33 | Kierownictwo służby publicznej | ||
34 | Profesorowie, zawody naukowe | ||
35 | Zawody związane z informacją, sztuką i rozrywką | ||
37 | Kierownictwo firmy administracyjno-handlowej | ||
38 | Inżynierowie i dyrektorzy techniczni firm | ||
4 | Zawody średniozaawansowane | 42 | Nauczyciele szkolni, nauczyciele i tym podobne osoby |
43 | Zawody średniozaawansowane w zakresie ochrony zdrowia i pracy socjalnej | ||
44 | Duchowni, zakonnicy | ||
45 | Zawody pośrednika administracyjnego w służbie publicznej | ||
46 | Zawody pośrednictwa administracyjnego i handlowego w przedsiębiorstwach | ||
47 | Technicy | ||
48 | Brygadziści, przełożeni | ||
5 | Pracowników | 52 | Pracownicy cywilni i urzędnicy służby cywilnej |
53 | Policja i wojsko | ||
54 | Pracownicy administracyjni firmy | ||
55 | Pracownicy komercyjni | ||
56 | Personel obsługujący bezpośrednio osoby fizyczne | ||
6 | Pracownicy | 62 | Wykwalifikowani pracownicy przemysłowi |
63 | Wykwalifikowani rzemieślnicy | ||
64 | Kierowcy | ||
65 | Wykwalifikowani pracownicy w obsłudze, magazynowaniu i transporcie | ||
67 | Niewykwalifikowani pracownicy przemysłowi | ||
68 | Niewykwalifikowani rzemieślnicy | ||
69 | Pracownicy rolni | ||
7 | Emeryci | 71 | Byli rolnicy |
72 | Byli rzemieślnicy, handlowcy i liderzy biznesowi | ||
74 | Byli dyrektorzy | ||
75 | Dawne zawody pośrednie | ||
77 | Byli pracownicy | ||
78 | Byli pracownicy | ||
8 | Inne osoby bez aktywności zawodowej | 81 | Bezrobotni, którzy nigdy nie pracowali |
83 | Kontyngentowi żołnierze | ||
84 | Uczniowie, studenci | ||
85 | Różne osoby bez aktywności zawodowej w wieku poniżej 60 lat (z wyjątkiem emerytów) | ||
86 | Różne osoby bez aktywności zawodowej w wieku powyżej 60 lat (z wyjątkiem emerytów) |
486 zawodów tworzących nomenklaturę to podział na 31 społeczno-zawodowych kategorii pracowników (grupy od 1 do 6). Zawód jest definiowany przez:
Po pierwsze, istnieją dwie grupy składające się wyłącznie z osób samozatrudnionych: rolnicy i rzemieślnicy, handlowcy i przedsiębiorcy. Pozostałe cztery grupy (3, 4, 5 i 6) składają się głównie z pracowników.
Przez „samozatrudniony” rozumie się każdą osobę założoną na własny rachunek, która automatycznie prowadzi działalność gospodarczą, jak również niezarobkowych pomocników rodzinnych. Zainteresowana osoba może jednak legalnie zajmować stanowisko pracownika we własnej firmie. Osoba samozatrudniona może lub nie może mieć pracowników.
Grupa „kadry kierowniczej i wyższe zawody intelektualne” składa się głównie z pracowników. Jednak jedną z kategorii społeczno-zawodowych (CS), z których się składa, jest 31: „wolne zawody”, które tworzą osoby samozatrudnione. Wśród wolnych zawodów jest jeden zawód, który obejmuje pracowników: 311c: „chirurdzy stomatolodzy (zwolnieni lub za wynagrodzeniem).
Istnieje kilka innych małych wyjątków w pozostałej części nomenklatury, ale należy zauważyć, że grupy 3 do 6 to zasadniczo grupy pracowników, podczas gdy grupy 1 i 2 to grupy osób samozatrudnionych.
Cztery grupy pracowników są częściowo uszeregowane zgodnie z kwalifikacjami wymaganymi do wykonywania zawodów, które je tworzą.
W grupach 3, 4 i 5 nazewnictwo opiera się na rozróżnieniu między publicznym a prywatnym. Każda z tych trzech grup obejmuje kategorię zarezerwowaną dla urzędników służby cywilnej.
Ale rozdział między pracownikami publicznymi i prywatnymi nie jest systematyczny. Na przykład nagłówki dotyczące pielęgniarek, sanitariuszy i pracowników socjalnych obejmują oba statusy. Z kilkoma wyjątkami rozróżnienie nie dotyczy również techników (47), przełożonych (48) i pracowników fizycznych (62 do 69).
Pracownicy są podzieleni według dwóch kryteriów: kwalifikacji oraz przemysłowego lub rzemieślniczego charakteru ich zadań. Kategorie 62 i 63 obejmują techników warsztatów, pracowników o wysokich kwalifikacjach i robotników wykwalifikowanych. W kategoriach 67 i 68 są klasyfikowani robotnicy niewykwalifikowani i robotnicy.
Dziedziny rzemiosła i przemysłu są określone przez rozszerzenie. Podsumowując, wykonywanie prac typu przemysłowego może polegać na prowadzeniu, monitorowaniu, przygotowaniu, regulacji, konserwacji instalacji przemysłowych, maszyn, maszyn budowlanych lub robót budowlanych. Pracownicy rzemieślniczy wykonują z zasady pracę fizyczną, która jest sprzeczna z pracą typu przemysłowego.
W przypadku osób prowadzących działalność na własny rachunek do klasyfikacji służy liczba zatrudnionych pracowników. Osoba samozatrudniona zatrudnia 10 lub więcej pracowników i jest uważana za kierownika firmy; albo jest uważany za rzemieślnika, kupca albo zasymilowany, w zależności od działalności prowadzonej przez niego firmy.
Z kolei rolnicy są uszeregowani według rozmiaru prowadzonej przez nich działalności. „Rozmiar” to skrzyżowanie powierzchni uprawnej i orientacji produkcji. Hektar winorośli nie ma takiej samej wartości jak hektar ziemniaków. W ten sposób rozróżnia się rolników z małych, średnich i dużych gospodarstw.
W rzemieślnicy, kupcy i liderów biznesu poniżej 50 pracowników są klasyfikowane według działalności instytucji one prowadzić.
W Operatorzy kawiarnie, restauracje czy hotele są dalej dzielone według tego, czy zatrudniają one od 3 do 9 pracowników.
Menedżerowie firm zatrudniający więcej niż 10 pracowników są klasyfikowani według wielkości firmy: mali (49 pracowników lub mniej); średnie (od 50 do 499 pracowników) lub duże (ponad 500 pracowników).
Dla kadry kierowniczej firmy i kadry kierowniczej w służbie publicznej istnieje PCS zarezerwowane dla kadry kierowniczej. Skupia pracowników, których zakres obowiązków jest szczególnie szeroki, takich jak dyrektorzy generalni i ich bezpośredni asystenci.
W inżynierowie i technicy są klasyfikowane w zależności od ich podstawowej funkcji: produkcja, badania i rozwój, utrzymanie, logistyka, itd. Wydzielane są również ze względu na specjalizację: rolnictwo, budownictwo, elektryczność, mechanika itp.
Ramy finansowe i administracyjne są podzielone ze względu na wielkość przedsiębiorstwa: kadra kierownicza w dużej części lub w MŚP.
Opiekunowie pracujący na własny rachunek są klasyfikowani jako osoby, którym pomagają. Istnieją trzy wyjątki:
które są sklasyfikowane w kategoriach zarezerwowanych dla pomocników rodzinnych: 219a i 313a.
Personel sprzątający i sprzątający (sprzątacze, sprzątacze, sprzątacze, itp.) Jest klasyfikowany według miejsca pracy: w szkołach, szpitalach, w szczególności w zakładach przemysłowych w kawiarni lub hotelu.
Od jego powstania w 1982 r., Rewizji w 2003 r. I dzisiaj, we Francji wiele się zmieniło. Nazewnictwo nie odzwierciedla już niektórych aspektów obecnej organizacji pracy.
Statuty ewoluowały w służbie publicznej. Korpus kategorii D wyginął, a PCS planowane do ich klasyfikacji stopniowo wychodzą z użycia. Podobnie ginie grono nauczycieli. Kilka zawodów, które wcześniej należały do kategorii B lub podobnej, teraz mieści się w kategorii A: nauczyciele szkolni, pielęgniarki przedszkolne, położne, niektóre pielęgniarki, porucznicy i kapitanowie policji itp.
W nomenklaturze (zaktualizowanej w 2003 r.) Pracownicy France Telecom , Post Office i ANPE są klasyfikowani w zawodach podobnych do tych dla urzędników służby cywilnej. Stało się to mniej sensowne od czasu prywatyzacji France Telecom w 2004 roku; utworzenie banku pocztowego w 2006 r. i utworzenie Pôle emploi w wyniku połączenia ANPE i Assédic w 2008 r.
Istnieją inne nomenklatury używane do badania zawodów. Nazewnictwo PCS jest z nimi mniej lub bardziej artykułowane:
Debata, prowadzona w ramach Eurostatu od lat 90. XX wieku, na temat znaczenia klasyfikacji społeczno-ekonomicznej wspólnej dla wszystkich krajów europejskich, doprowadziła w 2006 r. Do projektu Europejskiej Klasyfikacji Społeczno- Ekonomicznej (ESeC). W 2018 r. Różnice w analizach są znaczące między krajami: z badania opublikowanego w 2018 r., Porównującego logikę kategoryzacji we Francji, Niemczech i Hiszpanii, wynika, że we Francji to kwalifikacje i status zatrudnienia wydają się być decydujący, podczas gdy w Niemczech decyduje przede wszystkim posiadanie lub brak dyplomu zawodowego, który nakazuje klasyfikację, aw Hiszpanii poziom wykształcenia jest najważniejszy.