Motyé lub Motya ( grecki : Μοτύη ( joński ) lub Μοτύα ( poddasze ); włoski : Mozia (błąd Mothia); sycylijski : Mozzia), to starożytne i potężne fenicko - punickie miasto na zachodnim wybrzeżu Sycylii , między Drépane ( obecny Trapani ) i Lilybée (obecna Marsala ).
Jest położony na małej wysepce zwanej XI th century San Pantaleo (St. Pantaleon) przez mnichów z zakonu Bazylianów , później przemianowany Mozia od nazwy starożytnego miasta, około 1 km od wybrzeża Sycylii którego został podłączony przez sztuczna jezdnia, po której mogłyby poruszać się wozy z dużymi kołami.
Miasto zostało zniszczone podczas słynnego oblężenia w 397 roku pne. AD, ale miejsce to nadal było zamieszkane, jednak nie odzyskało swojej dawnej świetności. Wyspa przeszła gruntowne prace wykopaliskowe w całym XX th century , a badania nadal istnieje. Znaleziska są wystawione w lokalnym muzeum Whitaker Museum .
Położona na zachodnim wybrzeżu Sycylii wysepka ma powierzchnię około 45 ha i ma prawie okrągły kształt. Wyspa znajduje się w lagunie otoczonej przez Isola Grande, w centrum obecnego rezerwatu przyrody znanego jako riserva naturale regionale delle Isole dello Stagnone di Marsala . Gleba składa się z kruchej skały wapiennej.
Położenie Motyé u zachodnich wybrzeży Sycylii
Mapa Motyé w języku włoskim
Wykopaliska wykazały, że od epoki brązu przyszłe miejsce Motyé było okupowane, wyspa była jednak opuszczona po przybyciu Fenicjan.
Powstanie miasta prawdopodobnie pochodzi z VIII th wieku. Pierwotnie była to kolonia fenicka o nazwie Mtw , Mtw lub Hmtw . Imię pochodzenia semickiego oznacza przędzenie . Fenicjanie często wybierali podobne miejsca na swoje fundacje. Początkowo Motja był prawdopodobnie sam etap handlowych (lub emporium ), która jest stopniowo powiększany, staje się ważnym i zamożne miasto, obronny w VI th wieku od 2,8 kilometrów od okrążeń pozostałościach wcześniejszej ściany i ozdobione wewnętrznym porcie, połączony z morzem kanałem. Według Diodora „wyróżniał się pięknem i dużą liczbą bardzo dobrze zbudowanych domów oraz bogactwem mieszkańców. Wąska grobla, dzieło człowieka, pozwoliła mu połączyć się z wybrzeżem Sycylii ” .
Starożytni Grecy, zgodnie z jednym ze swoich zwyczajów, nadali mu legendarne pochodzenie i wzięli jego nazwę od imienia kobiety zwanej „Motyą”, która potępiłaby Heraklesowi kradzież wołów. Ta legenda rozprzestrzeniła się, gdy w tym samym czasie na Sycylii istniały inne zakłady fenickie, w późnym okresie, w którym miasto było pod rządami lub po prostu wasalem Kartaginy . Więc Diodorus kwalifikuje ją jako kolonię kartagińską, ale jest prawdopodobne, że nie jest to do końca poprawne.
Pomimo tych warunków jego wczesnego znaczenia i dobrobytu, imię Motyé jest rzadko wymieniane w historii przed jego pamiętnym oblężeniem podczas drugiej wojny grecko-punickiej . Jest to pierwszy cytowany przez Hecataeus i Tukidydes zauważa go wśród najważniejszych kolonii Fenicjan na Sycylii, które nadal pozostają w czasie ateńskiej wyprawy , -415 . Kilka lat później ( -409 ), kiedy armia punicka pod dowództwem Hannibala de Giscon wylądowała na cyplu Lilybée, generał ten zostawił swoją flotę w bezpiecznym miejscu w zatoce otaczającej Motyé, podczas gdy wraz ze swoimi wojskami lądowymi ruszył wzdłuż wybrzeża. aby zaatakować Selinunte .
Po upadku tego ostatniego miasta dowiadujemy się, że Hermokrates , Syrakuzanin na wygnaniu, który osiedlił się na tych ruinach z licznymi zwolennikami partyzantów, zdewastował tereny Motyé i Panorme i ponownie podczas drugiej wyprawy Kartagińczyków pod kierunkiem z Hamilkar ( -407 ), te dwa miejsca stając się stałym stacja floty punickiej.
Wraz ze wzrostem liczby i znaczenia greckich kolonii Fenicjanie stopniowo opuszczali swoje osady w bliskim sąsiedztwie przybyszów i skupiali się na swoich trzech głównych koloniach: Solonte , Panorme (dzisiejsze Palermo ) i Motyé.
Ten ostatni, ze względu na bliskość Kartaginy i uprzywilejowane położenie handlowe z Afryką, a także walory geograficzne wynikające z położenia, stał się jednym z głównych bastionów puników i jednym z ich głównych miast handlowych. Wyspa.
To właśnie pozycja, którą w ten sposób osiągnął Motyé, zdołała przekonać Dionizego Starszego do skoncentrowania swoich głównych wysiłków na jego redukcji, kiedy w -397 z kolei najechał na kartagińskie terytorium Sycylii. Mieszkańcy oblężonego miasta, licząc na pomoc Kartaginy, przygotowywali się do zaciekłego oporu i przecinając groblę łączącą ich z lądem, zmusili Dionizego do żmudnego i żmudnego procesu budowy kopca w kosmosie.
Kiedy to osiągnięto, a maszyny wojskowe Dionizego (w tym potężna katapulta, która pojawiła się po raz pierwszy przy tej okazji) zostały skierowane pod mury, Motjanie kontynuowali desperacki opór, a po tym, jak mury i wieże zostały zanurzeni przez miażdżące siły wroga, bronili swojego miasta ulica po ulicy, dom po domu.
Ta zaciekła walka tylko zwiększyła irytację Greków sycylijskich na Kartagińczyków, a kiedy wojska Dionizego w końcu przejęły kontrolę nad miastem, rzuciły całą ocalałą ludność na skraj miecza, mężczyzn, kobiety i dzieci. Splądrowano dużą masę bogactwa, a Kartagińczycy opuścili wyspę na rzecz Lilybée .
Następnie Syrakuzańczycy utworzyli garnizon pod dowództwem oficera imieniem Biton , podczas gdy jego brat Leptines uczynił go siedzibą swojej floty. Ale następnej wiosny ( -396 ), Himilcon , generał punicki, wysiadający w Panorme z bardzo silnymi żołnierzami, odzyskał Motyé ze stosunkowo niewielkimi trudnościami.
Jednak Motyé nie był skazany na odzyskanie dawnej władzy: Himilcon , najwyraźniej przekonany o zaletach Lilybée , założył nowe miasto na cyplu o tej samej nazwie, do którego przeniósł nielicznych ocalałych mieszkańców Motyé.
Po tym okresie miasto całkowicie zniknęło z historii, a niewielka wysepka, na której zostało zbudowane, była prawdopodobnie zajęta, tak jak teraz, przez nielicznych rybaków.
W czasie podboju Sycylii przez Rzymian, podczas pierwszej wojny punickiej ( -264 - -241 ), Motyé zostało zaćmione przez Lilybée .
To osobliwe, chociaż nie mamy dowodów na to, że Motyé otrzymał grecką ludność lub wpadł w ręce Greków przed jego podbiciem przez Dionizego, że istnieją waluty miasta z grecką legendą „ΜΟΤΥΑΙΟΝ”. Ostatecznie są one niezwykle rzadkie i najwyraźniej naśladowane z tych z sąsiedniego miasta Segesta .
Identyfikuje się z XVII -tego wieku , w miejscu był przedmiotem badań w XIX th wieku przez Schliemanna i rozległych wykopów przez Josepha Whitaker , prawdziwym dobroczyńcą serwisu, który kupił go, a następnie związany swoje życie, aby umieścić wartości. Dochód z wykopalisk kazał umieścić w muzeum znajdującym się na wyspie, które teraz nosi jego imię .
W 1979 roku zespół składający się w szczególności z Gioacchino Falsone i Vincenzo Tusa odkrył marmurowy posąg zwany Charioteer of Mozia .
Badania kontynuowano pod kierunkiem rzymskiego uniwersytetu „La Sapienza”, w szczególności Sabatino Moscati , aż do śmierci tego ostatniego w 1997 roku .
A mur otaczający całą wyspę został zbudowany w VI -tego wieku pne. AD , czasami 2 m grubości, w tym merlony, wieże i dwoje głównych drzwi.
Święty obszar zwany Cappiddazzu jest w ciąży 27,50 m 35,50 m, który został datowany na początku VI th wieku.
Plik Cappiddazzu
Północna brama
Tophet z Motyé, gdzie Molk był praktykowany aż do zakazu przez Gelon , która była przedmiotem kompletnych wykopów, jest najbardziej znanym z zabytków tego typu. Wobec braku późniejszej okupacji miejskiej możliwe było dokładne określenie jego obszaru, w przeciwieństwie do Kartaginy .
Siedem różnych warstw zostały zidentyfikowane, a obłożenie czterech stuleci, od VII TH do III th wieku pne. AD . Odkopano ponad tysiąc steli, protomy typu egipskiego i maskę z grymasem.
Stele i znaleziony materiał archeologiczny świadczą o krzyżowaniu się miejscowej kultury: pewne motywy można znaleźć w innych miejscach fenicko-punickich ( znak Tanit , idol butelki ), ale prace w koropatii zdradzają wyraźne wpływy grecko-egipskie.
Niewiele wiadomo o siedlisku Motyé, chociaż ślady starożytnego siedliska zostały znalezione w okolicach Muzeum Whitaker .
Na miejscu znajduje się willa z unikalną na Sycylii mozaiką, zbudowaną z czarno-białych kamyczków . Ta konstrukcja jest następstwem zniszczenia -397, a data 250 pne została uznana za terminus post quem . AD Wypuszczono również ruiny amfory domowej .
Na południu znajduje się Cothon , sztuczny obiekt portowy o powierzchni zaledwie 2 ha, połączony z morzem kanałem. Basen ma wymiary 51 m na 37 m, przy maksymalnej głębokości 2,50 m. Należy do typu budowy przeznaczone do utrzymania fenicki-punickiej granatowy, który znajduje się również w Carthage , Utica , Rachgoun a być może również w Mahdia .
Wejście do Cothon (stan obecny)
Cothon: wejście do portu znajduje się z tyłu