Termin kifu (棋譜 ) , Z języka chińskiego :棋谱 ; pinyin : , oznacza w języku japońskim schemat części, w szczególności go i shogi .
Kifu reprezentuje siatkę gobanów (19 linii na 19 kolumn) i wszystkie kamienie grane z ich liczbą. Dawniej notowane wyłącznie na papierze, kifu są obecnie dostępne w postaci plików komputerowych (najczęściej w formacie SGF ). Istnieją również elektroniczne gadżety, które mieszczą się w dłoni, które pozwalają zanotować kifu gry, a ostatnio aplety na smartfony .
Wiele kifu z okresu Edo przetrwało i jest wykorzystywane do badania części dawnych mistrzów go. Tylko najsłynniejsze z tych kifu zostały opublikowane, zwłaszcza te autorstwa Hon'inbō Shūsaku , a tysiące innych są dostępne tylko w Nihon-kiin w Japonii.
Kifu najnowszych profesjonalnych gier jest prawie wszystkie do pobrania w formacie SGF na niektórych stronach internetowych, takich jak Gobase . Studiowanie tych kifu jest ogólnie uważane za jeden z najlepszych sposobów na rozwój dla silnych graczy. W języku francuskim często używamy terminu „ułożenie części” na określenie tej czynności, która polega na odtwarzaniu samodzielnie na gobanie części wskazanej przez kifu.
Użycie kifusa do zapisywania partii w go różni się znacznie od algebraicznej notacji partii szachów, która wskazuje współrzędne każdej poruszanej figury . Taki zapis jest możliwy dzięki temu, że gra w szachy toczy się na stosunkowo małej planszy (64 pola). Wręcz przeciwnie, gra w go toczy się na gobanie o bardzo dużych w porównaniu z nim wymiarach (361 skrzyżowań). Algebraiczna notacja gry w go nie przemówiłaby zbyt wiele do ludzkiego gracza, a zapis graficzny gry daje bardziej konkretny pomysł. Kifu ostatecznie jest niczym więcej niż jakimś zdjęcie z Goban na koniec gry, gdzie każdy kamień jest identyfikowany przez numer, aby wskazać, kiedy została ona odtworzona.
Szachy są z natury bardzo dynamiczną grą , w której każda figura jest przemieszczana wielokrotnie. Obraz z gry w szachy jest więc względne znaczenie, ponieważ zdjęcie będzie wymagana dla każdego ruchu grał. Z drugiej strony, ten obraz jest możliwy w przypadku gry w go, która jest szczególnie statyczna, ponieważ kamienie nigdy nie są poruszane i poza pewnymi rzadkimi przypadkami, prawie nigdy nie gra się dwoma kamieniami w tym samym miejscu.
Kiedy kamień jest odtwarzany w tym samym miejscu co inny (zazwyczaj podczas bitew ko), kifu zwykle wskazuje to na marginesie. Na przykład: „cios 54 w 21”.
Do pewnego poziomu graczom trudno jest odpocząć od kifu, ponieważ musisz znaleźć numery każdego kamienia w kolejności. Doświadczeni gracze znają jednak grę na tyle dobrze, aby odgadnąć lokalizację większości uderzeń, co pozwala im z łatwością czytać kifu. Profesjonalista może zrekonstruować i zrozumieć całość części z kifu, bez umieszczania kamieni na gobanie. Dla innych prasa często przedstawia gry za pomocą kilku diagramów. Na przykład jeden do pokazywania ruchów od 1 do 100, drugi do ruchów od 101 do 200 itd.
Papier kifu zawiera puste kratki przedstawiające gobana. Można go znaleźć w sprzedaży w krajach azjatyckich, zwłaszcza w Japonii, pod nazwą 碁 罫 紙 (gokeishi). Notowanie swoich partii jest znacznie bardziej uciążliwe w grze w go niż w szachach, aw praktyce papier kifu jest używany w poważnych partiach pomiędzy silnymi graczami.
Podczas gier tytułowych pomiędzy profesjonalistami osoba jest szczególnie odpowiedzialna za zapisywanie gry na kifu, na które składają się: lokalizacja każdego ruchu, ale także czas na myślenie wykorzystany przez gracza. Scena z mangi Hikaru no go pokazuje tę konkretną czynność.