| Narodziny |
W kierunku 420 pne J.-C. Chalkida |
|---|---|
| Śmierć |
W kierunku 340 pne J.-C. Ateny |
| Imię w języku ojczystym | σαῖος |
| Zajęcia | mówca , mówca |
| Okres działalności | V th wpne. BC i IV th century BC. J.-C. |
Isée (w starożytnej grece Ἰσαῖος / Isaĩos , w. -420 - w. -340 ) jest jednym z dziesięciu mówców attyckich .
Jego aktywność wynosi ok. -400 r. , ale ani Plutarch, ani Dionizjusz z Halikarnasu (którzy zresztą szczegółowo o nim mówią) nie wskazują dat jego urodzin i śmierci. Uważa się, że urodził się w Chalkis , prawdopodobnie na wyspie Eubea ; ale papież Blount nazywa go Asyriusem , dając mu Chalcides jako swoją ojczyznę w Syrii . Po prowadzeniu dość nieuporządkowanego młodzieńca, Isée stała się wzorową wstrzemięźliwością . Wykształcony w elokwencji przez Lizjasza i Izokratesa , sam otworzył w Atenach szkołę, która odniosła największy sukces i był podobno pierwszym, który nazwał różne postacie retoryki . Jego styl ma wiele wspólnego ze stylem Lizjasza. Jest to prosty, elegancki, ale pełne siły, w taki sposób, że już dawno przeszedł jako przysłowie: Isaeo torrentior , znany jako Juvenal (III, 74). Uważa się, że właśnie z powodu tej gwałtowności Demostenes wziął go za mistrza, zamiast Izokratesa. Mistrz szybko zdał sobie sprawę, ile honoru może mu odnieść taki uczeń. Opuścił szkołę, aby otoczyć szczególną opieką Demostenesa; i uważa się nawet, że miał duży udział w prośbach tego ostatniego przeciwko swoim nauczycielom. Uczeń nie był niewdzięczny i dał swojemu mistrzowi dwa tysiące drachm . Isée błyszczał przede wszystkim dokładnością swojej dialektyki; a niektórzy uważają go za lepszego nawet od Demostenesa pod względem elokwencji baru. Również wszystkie jego przemówienia są tylko prośbami. Dionizjusz z Halikarnasu zarzucał mu przebiegłość, podstępność i próbę oszukiwania słuchaczy.
Mamy jedenaście przemówień Izeusza, z których wszystkie dotyczą spraw spadkowych. Dionizjusz z Halikarnasu częściowo cytuje z dwunastego dzieła , zatytułowanego Przeciw Efilétosowi , a nam też spłynęły tytuły około czterdziestu dzieł, które dotyczą różnych spraw, a nie tylko spadków. Ta przerwa między jego rzeczywistym korpusem a korpusem, który mamy, tłumaczy się prawdopodobnie aleksandryjskim zwyczajem grupowania przemówień tematycznie.
Isée był znany za swojego życia z manipulacji i sporów, wykorzystując szare obszary ateńskiego prawa do zdobywania wątpliwych interesów. W rzeczywistości jego przemówienia wyróżniają się pragnieniem skuteczności, przedkładają solidną argumentację nad błyskotliwość lub rozpiętość stylu. Te przemówienia pozostają jednym z nielicznych bezpośrednich świadectw prawa ateńskiego, oto one: