Cypryjski grecki
Greków cypryjskich , (w nowoczesny grecki : Κυπριακή διάλεκτος / dialektos Kypriaki ) lub po prostu Cypr ( Κυπριακά / Kypriaká ) jest dialekt z nowogreckiego używany przez ponad pół miliona ludzi na Cyprze i kilkuset tysięcy do „obcych.
Zastosowanie i zakres
Jest to język potoczny większości Greków cypryjskich . Jest to również pierwszy język byłych Turków cypryjskich w niektórych wioskach (na przykład region Louroudjina, Tylliria / Dillirga), a większość innych byłych Turków cypryjskich posługiwałaby się nim jako drugim językiem. Istnieje również diglossia między standardową greką demotyczną a dialektem cypryjskim. W niektórych sytuacjach znajomość standardowej greki jest wymagana lub uważana za uprzejmą, na przykład w salach lekcyjnych (ale nie podczas przerw), w parlamencie, w mediach i w obecności obcokrajowców mówiących po grecku . Grek cypryjski jest powszechny w internecie i wiadomościach z telefonów komórkowych.
Ogólnie rzecz biorąc, im częściej mówca używa tego dialektu (zbliżonego do bazylektu ), tym częściej uważa się go za pochodzącego ze wsi ( χώρκατος / Chórkatos ) lub z defaworyzowanego środowiska, bez wykształcenia. Może to być szczególnie piętnujące w uprzywilejowanych klasach społecznych. Z drugiej strony, nadmierne unikanie dialektu na rzecz standardowego akrolektu greckiego może być piętnem w innych kręgach, w których używanie dialektu uważane jest za szykowne.
Konsensus społeczny na rolach acrolect i basilect bliżej sytuacji na Cyprze, co panowały w Grecji w połowie XIX th wieku (gdy demotyczny grecki zostało napiętnowane) niż ten, który opracowany w XX th century (gdzie konsensus został uszkodzony a dhimotikí i katharévousa rywalizowały, by stać się szlachetnym językiem). Cypryjski dyglosji sprawia, że ten jeden dialekt trzech powszechnie stosowanych (pozostali to przęsłem greckiej i kreteńskiej grecku , a dialekt pontyjski jest bardziej żywa w byłego Związku Radzieckiego i Turcji niż w Grecji . Sama nawet, gdzie jego używanie jest tylko symboliczny, natomiast kreteńskiej dialekt jest rzadko używany w piśmie, w wyniku czego grecki cypryjski jest jedynym dialektem greckim, który ma znaczącą obecność w Internecie , z blogami, a czasami na stronach używających greckiego .
Historia i literatura
Współczesny dialekt cypryjski nie jest ewolucją starego dialektu Arcadochypriot , ale koine, który stopniowo wyparł starożytny dialekt Arcadochypriot. Podobnie jak większość regionów helleńskich, Cypr doświadczył wewnętrznej ewolucji swoich cech językowych, porównywalnej z tą na Rodos i innych starożytnych regionach Cesarstwa Bizantyjskiego , a częściowo związanej z jego historią. Cypr został zdobyty w 1191 przez Ryszarda Lwie Serce , który podarował go Guy de Lusignan , założyciela Królestwa Cypru , a Bizancjum zostanie podzielony na kilka Łacińskiej Zjednoczonych po tym upadku Konstantynopola w 1204 roku.
Prawodawstwo Królestwa Cypru w średniowieczu zostało napisane w tym dialekcie. Innymi ważnymi dziełami średniowiecznymi są kroniki Léonce Machairas i George Boustronios, a także zbiór sonetów w stylu Petrarki .
W ciągu ostatniego stulecia dialekt był używany w poezji przez głównych poetów, takich jak Vasílis Michailidis (en) i Dimitris Lipértis (in) . Jest również tradycyjnie używany w popularnych piosenkach i poezji popularnej, w tym τσιαττιστά (poetyckie potyczki , forma twojej matki ) i tradycji ποιητάρηες (bardów). Niedawno był używany w reggae przez Hadjiego Mike'a oraz w rapie przez kilka cypryjskich grup hip-hopowych . (Zobacz także Muzyka Cypru ).
Lokalne programy telewizyjne, najczęściej komedie lub seriale telewizyjne, posługują się dialektem.
Charakterystyka językowa greki cypryjskiej
Fonologia
- Podwójne spółgłoski zachowały wyrazistą wymowę starożytnej greki .
- Podwójne spółgłoski zwarte głuchy ( ττ , ππ , κκ ) są wymawiane zasysane ([n H ] [P h ] [K H ] i [C H ] zgodnie z następującą po niej samogłoskę).
- Pozostałe podwójne spółgłoski są wymawiane jako bliźniacze . (np. wymawiane λλ [lː], wymawiane μμ [mː] itp.)
- Ekstremalna palatalizacja od greckich Velars w Palato-pęcherzykowych , gdy są przestrzegane przez przedniej samogłoski [e] i [i] lub semi-samogłoska [j]. Wymowa standardowego języka greckiego pokazuje rzeczywiste palatyzację welarów w podniebienne ([k]> [c] i [x]> [ç]). Palato-alveolar w cypryjskiej grece może być wykonywany przez afrykaty ( [tʃ] ) i frykaty ( [ʃ] ):
- Palatalizacja κ ( κάππα ), czyli κ > κ̌ : standardowa greka [c] staje się miękką afrykatem [tʃ] . Ten dźwięk jest zwykle oznaczany jako τζι lub przez najbardziej poprawne κ̌ . Na przykład standardowe greckie καί [ce] oznacza i staje się τζιαί w cypryjskim języku greckim lub κ̌αί [tʃe] . Podobnie standardowe greckie εκείνος [e'cinos] staje się cypryjskim greckim κ̌είνος [„tʃinos] . Nie jest to jednak reguła absolutna (kontrprzykłady, w tym zapożyczenia ze standardowego języka greckiego: κηδεία , κέρδος , άκυρο , ρακέττα ).
- Palatalizację od KHI ( χι ), to znaczy χ > Ď : W ten sam sposób, a średnia grecki [C] staje [ʃ] . Ten dźwięk jest generalnie oznaczany jako σι lub przez najbardziej poprawny χ̌ . Na przykład standardowe greckie χέρι ['çeri] oznaczające rękę staje się po grecku cypryjskim σιέρι lub χ̌έρι [' ʃeri] .
- Notacja σι jest powszechna, ale zakłada samogłoskę, która następuje: σιέρι = <sjeri>. W końcowym okresie słowem pozycji lub przed spółgłoską (w pożyczek), σι nie można stosować: / paʃ / <turecki baş „głównym”, nie można zauważyć πάσι , bo to należy interpretować w [pasi]. Ponieważ znaki diakrytyczne nie są używane poza językoznawstwem, Cypryjczycy często uciekają się do angielskiego sh : παsh .
- Dźwięk φ , θ i χ (spółgłoski przydechowe w starożytnej grece ) przed cieczami i nosami, odpowiednio w β , δ i γ . Np. Γρόνος (dialekt cypryjski) zamiast χρόνος ( współczesna greka ) (= rok), άδρωπος (dialekt cypryjski) zamiast άνθρωπος ( współczesna greka ) (= człowiek). Zjawisko to jest częściowo anulowane wśród młodych użytkowników języka ze względu na wpływ standardowej greki.
- Tłumienie szczelinowych dźwięków międzyokresowych β , δ , γ ; dawny. κοπελλούδιν > κοππελούιν „małe dziecko”. W tekstach lingwistycznych usunięty frykatyw jest czasami umieszczany w nawiasach dla jasności: κοππελού (δ) ιν .
- / θ /> / x /: np. άνθρωπος > άχρωπος „człowiek”
-
Defrication of [ʝ] / [ç], które funkcjonują jako półsamogłoski we współczesnej grece w [c], z większością modyfikacji poprzedzającej spółgłoski. (np. ποιός [pços] w standardowej grece byłoby wymawiane πκοιός [ pcos ], σπίτια [spi'tça] w standardowej grece byłoby wymawiane σπίθκια [spi'θca]). Zjawisko to jest jeszcze większe w niektórych miejscach na Cyprze, gdzie mówcy używają np. πσοιός [pʃos]
- Zewnętrzne prawa sandhi dla spółgłosek nosowych na końcu słowa:
- / n / zanim bilabial stanie się [m]: ex. τον παπαγάλον [tom bapa'ɣalon] papuga (wg.).
- / n / przed welarami staje się [ŋ]: np. την κρατικήν [tiŋ grati'kin] rząd (wg.).
- Prawa sandhi ze standardowej greki dotyczące ostatniego słowa [n] nie mają zastosowania w cypryjskiej grece; / n / jest używany znacznie częściej w cypryjskiej grece.
Morfologia
- Końcówka imiesłowów obecna w -οντα zamiast współczesnego greckiego -οντας .
- Archaizmy, w tym użycie bezokoliczników jako rzeczowników (np. Το δειν , the gaze)
- W slang ten przyrostek z obejścia tureckiej -lik dostosowany -λίκκι (v) , jest wykorzystywana do przekształcania nazwę betonu w nazwie streszczenie jako turecki .
Na przykład: „ ο πρόεδρος ” (prezydent) staje się „ το προεδρι λίκκι ” (prezydencja).
Uwaga : Zapożyczenie tego konkretnego typu tureckiej morfologii znajduje się również w
standardowym slangu
greckim , na przykład z przyrostkiem
-λίκι .
Grek cypryjski używa dwóch
κ , z podwojeniem wielu spółgłosek.
- Przyrostki -ούης / -ούα / -ούι (ν) odpowiednio dla rodzaju męskiego, żeńskiego i nijakiego są używane do tworzenia zdrobnień , zamiast standardowego greckiego -άκης / -ίτσα / -άκι . Przyrostki grecko-cypryjskie pochodzą od starożytnego -ούδης / -ούδα / -ούδι (ν) z upadkiem interokalicznej δ (en) .
Słownictwo
- Nowoczesny cypryjski leksykon zawiera wiele zapożyczeń w tym włoski , prowansalskim , turecku , angielsku iw innych językach. Dlatego użytkownicy niemuzułmańskiego pochodzenia używają dwóch typowo muzułmańskich wyrażeń, takich jak i (n) shalla (h) lub mashalla (h), które weszły do słownika.
- Leksykon cypryjski zawiera również słownictwo ze starożytnej greki, które nie jest już używane w standardowej grece współczesnej. Na przykład: Συντυχάννω / λαλώ (rozmowa).
Składnia
- Czasownik być : ένι lub εν zamiast είναι ( nowoczesny grecki ); εν prezenty dwuznaczność pomiędzy ujemnym cząstki (nowoczesny grecki: δεν ), przed czasownikiem (np εν πειράζει = δεν πειράζει „który ma nie materia”), a kopuła . (np εν δαμε = είναι εδώ „ona jest ”)).
- „ Έννα ” użyty jako przyszła cząstka, w przeciwieństwie do standardowego greckiego „ θα ” (ale dwie cząstki są skurczem θέλει νά )
- Zaimki osobowe :
|
|
Silny
|
Powolny
|
|---|
| Nazwisko.
|
Acc.
|
Gen.
|
Acc.
|
Gen.
|
|---|
|
1 st osoba
|
Sg.
Pl.
|
εγιώ / εγιώνι / εγώνι
εμείς
|
εμένα (ν)
εμάς
|
με
μας
|
μου
μας
|
|---|
| 2 e osoby
|
Sg.
Pl.
|
εσού / εσούνι
εσείς
|
εσένα (ν)
εσάς
|
σε
σας
|
σου
σας
|
|---|
|
3 th osoba
|
Sg.
|
Pan.
fa.
nie.
|
τούτος
τούτη (ν)
τούτο (ν)
|
τούτο (ν) / τούντο (ν)
τούτη (ν) / τούντη (ν)
τούτο (ν) / τούντο (ν))
|
τούτου / τούντου
τούτης / τούντης
τούτου / τούντου
|
το (ν)
τη (ν)
το
|
του
της
του
|
|---|
| Pl.
|
Pan.
fa.
nie.
|
τούτοι
τούτες
τούτα
|
τούτους / τούντους
τούτες / τούντες
τούτα / τούντα
|
τούτων / τούντων
τούτων / τούντων
τούτων / τούντων
|
τους
τες
τα
|
τους
τους
τους
|
|---|
Uwaga: εγιώ / εγιώνι i εσού / εσούνι nie są obecnie tak używane jak standardowe greckie formy εγώ i εσύ .
Τούντο to skurcz ούτον το itp. Można użyć obu form: np. Τούτον το πράμαν = τούντο πράμαν .
Oprócz τούτος jako rodzajowego wskazania istnieje jeszcze bardziej specyficznie przestrzenny zaimek wskazujący τζείνος, -η, -ο („on, ona, tamto”). (ze standardowego greckiego εκείνος ).
- Kolejność czasowników i zaimków osobowych różni się od współczesnej greki, na przykład:
- „(On) powiedział mi” na Cyprze mówi się: „ Είπεν μου ”, podczas gdy w standardowej nowoczesnej grece mówi się: „ Μου είπε ”.
Bibliografia
- Beaudouin, M. 1884: Studium współczesnego i średniowiecznego dialektu cypryjskiego , Paryż.
- Horrocks, G. 1997: grecki: A History of the Language and its Speakers , Londyn, ελλ. μτφ. υπό Μ. Σταύρου & Μ. Τζεβελέκου (Ateny, 2006).
- Thumb, A., 1909, Handbuch der griechischen Dialekte , Heidelberg.
- Κοντοσόπουλος, Ν., 1994, Διάλεκτοι και Ιδιώματα της Νέας Ελληνικής , Ateny.
- Μενάρδος, Σ., 1969, Γλωσσικαί Μελέται , Λευκωσία.
- Μηνάς, Κ 1987 "του ερρίνου oferujący Αφομοίωση τους άηχους κλειστούς φθόγγους στην ελληνική γλώσσα " [Asymilacja nosa zamknięte Ciche dźwięki w języku greckim.] - Πρακτικά Β Διεθνούς Κυπριολογικού Συνεδρίου, τόμ. 3, σελ. 253-283, Λευκωσία.
- . Μηνάς, Κ, 2000, „Φωνητικά και ετυμολογικά τής Κυπριακής διαλέκτου” [Phonetics i Etymologie cypryjskiej Dialekt] - Νεοελληνική Διαλεκαλλληνική Διαλεκαλλονική Διαλεκαλλονική Διαλεκαλολονική Διαλεκα . 151-188
- Newton, B., 1972, Cypriot Greek. Jego fonologia i odmiana , La Haye: Mouton.
- Παντελίδης, Χ., 1929, Φωνητική των Νεοελληνικών Ιδιωμάτων Κύπρου, Δωδεκανήσου και Ικαρίας [ Phonodetics of Neoese -Icaria.
- Χατζηιωάννου, Κ., 1996, Ετυμολογικό Λεξικό τής Ομιλουμένης Κυπριακής Διαλέκτου [Etymological Dictionary of the Spoken Cypriot Dialect], Λευκωία.
- Χατζηιωάννου, Κ., 1999, Γραμματική τής Ομιλουμένης Κυπριακής Διαλέκτου [Grammar of the Spoken Cypriot Dialect], Λευκωσία.
- Χριστοδούλου, Μ 1970 "Περί των διαλεκτικών ζωνών εν τη νέα Ελληνική γλώσση και της θέσεως της κυπριακής διαλέκτου εν αυταίς " [Stanowisko cypryjskich Dialekt dans le dialektycznego obszarach neo-HBC języka.] - Επετηρίς Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου , τόμ. 3, σελ. 119-138.
Uwagi i odniesienia
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Oprogramowanie