Te efekty specjalne są techniki wykorzystywane w filmach , aby stworzyć iluzję działania i symulować przedmiotów, otoczenia, postaci i zjawisk, które nie istnieją w rzeczywistości, lub które nie mogły być filmowane podczas filmowania, ale które nie są uzyskiwane za pomocą cyfrowych. Te całkowicie utworzone lub modyfikujące obrazy już uzyskane podczas normalnego fotografowania nazywane są efektami wizualnymi . Mówimy też o efektach specjalnych , czyli olinowaniu .
Spopularyzowana przez film fantasy z science fiction i klęski, efekty specjalne obejmować różne procesy związane z obrazu i dźwięku: synteza obrazu 3D , przetwarzania cyfrowego , modeli , animowany klatka po klatce , pixilation , powolny i poklatkowy , make-up , dźwięku efekty , przechwytywanie ruchu itp. Można je wykonać w trakcie filmowania lub po (w postprodukcji ) lub w połączeniu obu.
Filmowcy wykorzystują efekty specjalne do różnych potrzeb:
Efekt specjalny powinien wyglądać jak najbardziej realistycznie. Jego celem jest zniknięcie. Jeszcze lepiej: potrzebuje rzeczywistości, aby istnieć. Film, który wykorzystywałby tylko efekty specjalne, znalazłby się w kategorii „ cudowny ”, w którym wszystko jest możliwe, jak na przykład w kreskówkach , i straciłby na realizmie z widzami.
Pierwsze iluzje wizualne sięgają latarni magicznych i zabawek optycznych , ale wraz z narodzinami kina efekty specjalne naprawdę się rozwinęły.
W siódmej sztuce pierwszy efekt specjalny z zatrzymaniem kamery i zastąpieniem modelki aktorką ma miejsce w amerykańskim filmie The Execution of Mary, Queen of Scots w reżyserii Williama Heise'a i Alfreda Clarka w 1895 roku . W 1896 roku Louis Lumière przeprowadził Burzenie muru , podczas którego grupa robotników zburzyła mur, który w końcu się zawalił. Brygadzistą jest nie kto inny jak Auguste Lumière w jednym ze swoich występów przed kamerą swojego brata. Ten „ animowany fotograficzny widok ”, jak Lumières nazywają swoje filmy, zainspirował Louisa do przedłużenia sukcesu odkrycia, którego dokonał podczas pokazu, poprzez przewinięcie filmu bez wygaszania latarni: ściana prostuje się po pchnięciu. Odwrotnej wynaleziono. Louis Lumière obraca kilka obiektów specjalnie po to, aby pokazać je publiczności w odwrotnej kolejności, na przykład sportowiec skaczący ze swojej trampoliny i wracający jak ptak siedzący na desce.
Francuski kuglarz Georges Méliès , pionier kina fantastycznego, jako jeden z pierwszych zaadoptował do kina pewne techniki latarni magicznych, wykorzystując w szczególności efekty trompe-l'oeil i superimpresje (film jest przewijany i inne obrazy nad pierwszymi) , pojawia się, zanika, zwrotnice . Odkrywa też na nowo proces zastosowany po raz pierwszy w produkcji Thomasa Edisona : zatrzymanie kamery , które pozwoliło Williamowi Heise'owi ściąć głowę królowej w egzekucji Maryi, królowej Szkocji : zatrzymujemy kamerę i nie ruszamy jej , nie zmieniając jego kadrowania, modyfikujemy jeden lub więcej elementów sceny (pojawienie się, zniknięcie lub zastąpienie obiektów lub postaci), wznawiamy filmowanie, trik zostaje wykonany po przycięciu negatywowych nożyczek opracowanych w celu usunięcia prześwietlonych obrazów z powodu wyłączanie i ponowne uruchamianie aparatu oraz spawanie acetonem w celu połączenia dwóch odcinków filmu ze sobą.
Sukces filmów takich jak Voyage to the Moon (1902), The Fairy Kingdom (1903) czy 20,000 Leagues Under the Sea (1907) w dużej mierze opiera się na wykorzystaniu tych efektów specjalnych.
Również w 1902 roku Méliès sfilmował pod pełnym kątem 90 ° aktor leżący na ziemi, poruszający się w scenerii, która również była rozłożona na płasko. Postać potrafi wykonywać niewykonalne akrobacje w prawdziwym życiu. W ten sposób staje się pierwszym Flymanem, który chodził po suficie. Jego rodak Ferdynand Zecca natychmiast idzie w jego ślady, z genialną Panną, która wisi na ścianie obrazy, które powiesi, poruszając się na kolanach na pionowej ścianie. W 1907 roku Hiszpan Segundo de Chomón , kolejny wielki naśladowca Mélièsa, wygłasza jeszcze zabawną bufonerię : Kiriki, japońscy akrobaci, w których cała rodzina akrobatów wykonuje niesamowite akrobatyczne podnośniki . W Stanach Zjednoczonych, komik James Stuart Blackton , wynalazca w 1906 roku z kreskówek na nośnikach fotograficznych , dostosowuje swój klatka po klatce kamery znalezisko do obiektów objętościowych, z Straszny hotel , animacja objętość będąc olinowania wykonywany bezpośrednio. Na filmowym planie
W 1914 roku wynalezienie rotoskopu przez braci Dave'a i Maxa Fleischerów , które umożliwiło przekształcenie sfilmowanej sceny w kreskówkę, otworzyło drogę do nowych technik efektów specjalnych, takich jak retuszowanie i wycinanie obrazów w celu usunięcia pewnych elementów lub dodania inne.
Filmowcy z niemieckiego ekspresjonizmu szybko przyjęła efekty specjalne, które wyraziły swoją tożsamość do filmów takich jak Metropolis przez Fritza Langa ( 1927 ) lub Fausta przez FW Murnau ( 1926 ).
1933 Film King Kong przez Coopera i Schoedsack stosowane dwa rodzaje efektów specjalnych: animacji objętość i nadruk na szerokich ujęć i manipulacja marionetka na zbliżeniach. Co sprawia, że ten film Pionierem animatroniki , to technika, która polega na ożywiania robotów stwora , aby nadać jej wygląd życia, które będą szeroko wykorzystywane później, w szczególności dla dinozaurów z Parku Jurajskiego w 1993 roku.
W tych samych latach obficie korzystaliśmy z malowanych zestawów wstawionych między aparat a główny zestaw ( proces malowania matowego ), a także z modeli na planie, na którym znajduje się zestaw zbudowany do rzeczywistych wymiarów, na którym model jest połączony. unikając kosztownej konstrukcji.
W Man niewidzialnego od James Whale , wykonane w 1933 roku, proces cache / cache na które służy do maskowania aktora i przywrócić ukryte elementy wystroju. Te olinowanie są trudne do osiągnięcia (ze względu na utratę jakości przez druki pośrednie tak sfałszowanych strzałów), że manewr je zastąpi. Proces ten, który nosi imię swojego amerykańskiego wynalazcę, wykorzystuje dwa filmy załadowane przed siebie w fotografowania aparatem : sam ujemny, które dadzą nagraną scenę, a pozytywny scenerii należy dodać, zbudowany na pomarańczowo.. Postać, która ma zostać wprowadzona w to ustawienie, sam jest oświetlony pomarańczowym światłem, a za nim - przeciwnie - niebieskim światłem. Dzięki odejmowaniu chromatycznemu niebieskie tło zostaje zastąpione przez wcześniej sfilmowaną scenerię, przed którą porusza się postać. Oczywiście tego procesu można używać tylko w przypadku filmów czarno-białych . Technika ta zapoczątkuje inkrustację , jeden z głównych postępów w dziedzinie efektów specjalnych, opracowany po raz pierwszy w mediach audiowizualnych .
Wielka zmiana w wykorzystaniu efektów specjalnych we francuskiej twórczości kinematograficznej i audiowizualnej rozpoczęła się w latach 80. XX wieku. W 1982 r., Aby przeciwdziałać bezpośredniej konkurencji ze Stanów Zjednoczonych, premier Pierre Mauroy uruchomił obszerny Plan Badań Obrazu, który obejmował Francję stać się pionierem w dziedzinie produkcji audiowizualnej z wykorzystaniem nowych technik obrazowych.
Przełom nastąpił podczas kręcenia Jurassic Park przez Stevena Spielberga w 1992 roku. Reżyser zakwestionował technikę ruchu prowadzącego Phila Tippetta ze względu na jej brak realizmu. Animator Steve Williams, który pracuje w studiu ILM , firmie zajmującej się efektami specjalnymi stworzonej przez George'a Lucasa , udaje się stworzyć fotorealistycznego tyranozaura w grafice komputerowej 3D , do tego stopnia, że Spielberg przyjmuje ten typ animacji dla swoich dinozaurów w szerokim planie, zachowując animatroniczne dinozaury do zbliżeń.
W ramach swojej trylogii Władca Pierścieni reżyser Peter Jackson poprosił studia Weta Digital w 1996 r. O opracowanie oprogramowania do cyfrowej symulacji tłumu Massive, głównie do scen bitewnych.
Wiele technik wymyślonych w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku jest nadal używanych, takich jak kable do symulacji ruchu postaci lub obiektu w powietrzu, proces ten jest używany przed czarnym ekranem, który w dużej mierze maskuje rozmieszczone kable. Wiele filmów i seriali telewizyjnych opiera się na modelach obsługiwanych kablami, aby symulować budynki, pojazdy i statki kosmiczne. Dziś kable są maskowane przez przetwarzanie cyfrowe .
Najbardziej spektakularnym przykładem jest 2001, Space Odyssey , autorstwa Stanleya Kubricka , który narzuci jego model w wielu filmach i serialach telewizyjnych, od Kosmosu 1999 po Gwiezdne Wojny . Aby lepiej kontrolować ruch modeli i kamery komputerowej, John Dykstra opracował proces Dykstraflex podczas kręcenia filmu Gwiezdne wojny, odcinek IV: Nowa nadzieja . Następnie wraz z George'em Lucasem stworzy studio ILM , które zdobędzie specjalne narzędzia do pracy nad efektami specjalnymi po nakręceniu filmu.
Znaczące, wręcz gigantyczne, mechaniczne środki pozwalają na imponujące efekty specjalne. Pracownicy z początków przemysłu filmowego, ale ustanowiły mechanizm, który był już znany teatru w XIX th wieku, pitching naczyń, znaki pieszo od podłogi do sufitu ze zintegrowanym wystrojem w cylindrycznej kaftan, który może obracać się jego oś, podczas gdy kamera (i kamerzysta!), przymocowana do jarzma, towarzyszy jej w ruchu obrotowym. W 2001 roku, Space Odyssey , Stanley Kubrick zbudował diabelski młyn, który pozwolił nielicznemu nieważkości „wspiąć się na sufit”, by podawać śniadania załodze wahadłowca w drodze na Księżyc. Jeśli chodzi o ten sam nadmiar, część mostu Titanic w filmie w reżyserii Jamesa Camerona była pochyleniem dzięki potężnym hydraulicznym podnośnikom zbudowanym w studiu. Basen, który miał reprezentować ocean, w którym walczą rozbitkowie, zawierał kilkaset metrów sześciennych wody.
Innym sposobem przedstawienia wyimaginowanych postaci jest użycie marionetek. Są znakiem rozpoznawczym specjalistów, takich jak Jim Henson i Frank Oz (twórcy Muppet Show ), którzy w szczególności ożywili postacie Dark Crystal, a także Yodę w Empire Strikes Back . Pacynki, których każdy ruch był początkowo kontrolowany ręcznie (za pomocą przewodów, kabli lub silników elektrycznych), są teraz również sterowane komputerowo.
Wreszcie makijaż (znany jako FX) i tworzenie oryginalnych kostiumów są zwykle kojarzone z efektami specjalnymi.
Na początku lat 80. postęp w dziedzinie komputerów umożliwił reżyserom wyobrażanie sobie nowych produkcji na podstawie obliczonych i syntetycznych obrazów. Pierwsze miksy sfilmowanych obrazów i obrazów cyfrowych powstały w Tron ( Steven Lisberger , 1982 ) i The Last Starfighter ( Nick Castle , 1984 ). Od tego momentu nie mówimy już o efektach specjalnych, ale zaczynamy efekty wizualne .
Stopniowo lepsza jakość oprogramowania i ogromny wzrost mocy obliczeniowej maszyn umożliwiły realizację rzeczywistych efektów cyfrowych, takich jak morfing , wykorzystywanych w szczególności do transformacji Fin Raziela w Willow ( Ron Howard , 1988 ), czy animacja 3D, która pozwala na personifikację „Australijczyka”, noża posłusznego Louisonowi (Dominique Pinon) w Delikatesach ( Jean-Pierre Jeunet i Marc Caro , 1991 ).
Digital stopniowo zawładnął produkcjami w latach 90. Mnożyły się wyspecjalizowane studia, takie jak Dom Duboi ( Obcy, zmartwychwstanie ) czy Buf Company ( Matrix Reloaded , Harry Potter i Czara Ognia , Spider-Man 3 ). Niedawno niektórzy reżyserzy próbują uciec od cyfryzacji, na przykład Peter Jackson w trylogii Władca Pierścieni , która łączy makijaż, przetwarzanie cyfrowe i efekty analogowe, czy też Christopher Nolan we wszystkich swoich filmach, który najbardziej lubi efekty.
W Stanach Zjednoczonych niektórzy profesjonaliści audiowizualni często nazywają cyfrowe efekty specjalne „ efektami wizualnymi” . Mechaniczne efekty specjalne pozostają „efektami specjalnymi” ( efektami specjalnymi ), aby łatwiej je rozróżnić.
Wiele cyfrowych efektów specjalnych wymaga fotografowania na niebieskim lub zielonym tle, aby wykonać wkładkę .