Artaxias I st

Artaxias I st
Rysunek.
Artaxias I st .
Tytuł
Król Armenii
190 / 189 - 159 pne. J.-C.
Poprzednik Nie
Następca Artavazde I st
Biografia
Dynastia Artaxiads
Data śmierci vs. 159 pne J.-C. 
Małżonka Satenik, córka króla Alanów
Dzieci Artavazde I st , Vruyr, Mazhan, Zariadres, Tiran, Tigranes (?)

Artaxias lub Artašēs I st (w ormiańskiej Արտաշես Ա ) jest królem Armenii mającej panowania 190 / 189 w159 pne J.-C.To jest tradycyjnie uważany za założyciela dynastii Dynastia artaxiad , chociaż napisami w aramejski odkryć w Marz z Syunik syn Say Zariadres z orontide dynastii  ; czasami jest też bezpośrednio związana z tą dynastią. Według Mojżesza z Khorene , poślubiłby córkę króla Alanów , Satenika, który dałby mu sześciu synów: Artavazde I er , Vruyr, Mazhan, Zariadrès, Tiran i Tigran.

Biografia

Generał Antiocha Wielkiego , uczynił siebie panem Armenii , której był namiestnikiem ( stratēgós ), i uczynił ją niepodległym państwem w 189 rpne. AD po klęsce Seleucydów w Magnezji  ; inny gubernator Seleucydów i prawdopodobnie bliski krewny, również o imieniu Zariadres , robi to samo w Sophene . Dwaj nowi monarchowie łączą siły, by podbić peryferyjne regiony zamieszkane przez Ormian; w przypadku Artaxias podboje z doliny Araxia odbywają się głównie kosztem Iberii i Media-Atropatene .

W ten sposób zaznaczając swoją niezależność od Rzymu , udzielił azylu Hannibalowi , gdy ten ostatni, który schronił się na dworze Seleucydów po bitwie pod Zamą , nie był już tam bezpieczny. Zgodnie z jego radą, Artaxias zbudował swoją nową stolicę, Artaxate („radość z Artaxias”), na brzegach Araxii . Na poziomie królestwa prowadzi rozgraniczenie własności, prowadzi politykę integracji językowej.

Około 165 pne. AD , Artaxias zostaje pokonany przez króla Seleucydów Antiocha IV  ; wzięty do niewoli odzyskuje wolność dopiero uznając zwierzchnictwo Seleucydów. Króluje do około159 pne J.-C., nie bez próby, prosząc o pomoc Ariarathe V z Kapadocji , zdobyć Sophene po śmierci Zariadresa i zachęcić do buntu Satrap Timarch w mediach . Według Mojżesza z Khorene pogrzebowi Artaksjasza towarzyszy dobrowolna śmierć jego żon, konkubin i sług.

Uwagi i odniesienia

  1. H. Dupont-Sommer. „Dwie aramejskie inskrypcje znalezione w pobliżu jeziora Sevan (Armenia)”. W: Syria . Tom 25, wydanie 1, 1946. str.  53-66
  2. Dédéyan 2007 , s.  114.
  3. (w) Edmund Herzig Kurkchiyan i Marina, Ormianie - przeszłość i teraźniejszość w tworzeniu tożsamości narodowej , Londyn, Routledge, al.  „Świat Kaukazu: Ludy Kaukazu”,2005( ISBN  978-0-7007-0639-6 ) , str.  35.
  4. (w) Mack Shahin, Królestwo Armenii - historia , Londyn, Routledge,1987( przedruk  2001) ( ISBN  978-0-7007-1452-0 ) , str.  207.
  5. Moïse de Khorène (tłum. Annie i Jean-Pierre Mahé), Historia Armenii , Gallimard, rozdz. „The Dawn of the Peoples ”, Paryż, 1993 ( ISBN  2-07-072904-4 ) , Księga II , 49-51, 53, 55, 66. Całkiem możliwe, że Tirana można utożsamić z Tigranem I er . Mojżesz z Khorene błędnie identyfikuje Tigrane'a jako Tigrana II .
  6. (en) „Armenia and Iran” , w Encyclopædia Iranica ( czytaj online ).
  7. Strabo , Geography , XI , 14, 15 [ czytaj online  (strona odwiedzona 13 czerwca 2008 r.)] .
  8. Inna hipoteza mówi o przejęciu władzy po buncie ormiańskiej szlachty. por. (en) Anne Elizabeth Redgate, The Armenians , Oxford, Blackwell Publishing, wyd.  „Narody Europy”,2000( ISBN  0-631-22037-2 ) , str.  65.
  9. Dédéyan 2007 , s.  115.
  10. Dédéyan 2007 , s.  116.
  11. Plutarch , Parallel Lives of Illustrious Men , „Lucullus”, XLVI [ czytaj online  (strona odwiedzona 13 czerwca 2008 r.)] .
  12. To przedsięwzięcie potwierdza odkrycie terminali z napisami w języku aramejskim . Por. (En) „Armenia and Iran” , w Encyclopædia Iranica ( czytaj online ).
  13. Dédéyan 2007 , s.  115-116.
  14. Mojżesz z Khorene, op. cit. , księga II , 60.

Zobacz też

Bibliografia