Ekoturystyka

Ekoturystyka , która jest związana z agroturystyki , jest formą turystyki zrównoważonej , bardziej skupia się na odkrywaniu natury (ekosystemów, ale systemy rolne i agroturystyka ), albo nawet od ekologii miejskiej ( ogrody ekologiczne , ekologiczne tereny zielone , miejski charakter rezerwaty i inne aspekty ekologii miejskiej …).

Definiowanie elementów

Urodzony około trzydziestu lat temu termin ekoturystyka składa się z przedrostka eco, który pochodzi z greckiego oikos i oznacza „dom” lub „siedlisko”. Po raz pierwszy umożliwiło uformowanie słów takich jak ekonomia i ekologia . Obecnie przedrostek eco– służy głównie do tworzenia neologizmów związanych ze środowiskiem.

Słowo pojawiło się w 1983 roku z meksykańskim architektem Héctorem Ceballos-Lascuráinem. Według niego, ekoturystyka byłaby „  Przyjazną dla środowiska podróżą i odwiedzaniem stosunkowo niezakłóconych obszarów przyrodniczych, aby cieszyć się i doceniać przyrodę (i wszelkie towarzyszące jej cechy kulturowe – zarówno przeszłe, jak i obecne), która promuje ochronę, ma niewielki wpływ na odwiedzających i zapewnia korzystne aktywne zaangażowanie społeczno-ekonomiczne społeczności lokalnych  ” , tj. turystyka o niewielkim wpływie na jej środowisko i korzystna dla populacji przyjmujących. Związek między działalnością turystyczną a jej wpływem na środowisko opisuje jednak po raz pierwszy Gerardo Budowski w artykule pt. „Turystyka a ochrona środowiska: konflikt, koegzystencja czy symbioza? (1976). Jest więc powszechnie uważany za wynalazcę tej koncepcji.

Międzynarodowe Towarzystwo Ekoturystyki podało definicję w 1991 r.: „Ekoturystyka to odpowiedzialne podróżowanie w środowisku naturalnym, w którym zachowane są zasoby i dobrobyt populacji”, zaktualizowana w 2016 r. przez Global Ecotourism Network , dodając, ze zrozumieniem ekosystemów i kultur lokalnych, aspekt edukacyjny dla wszystkich interesariuszy.

Ekoturystyka, zwana również zieloną turystyką, jest formą turystyki zrównoważonej , bardziej skoncentrowanej na odkrywaniu przyrody (ekosystemy, ale systemy rolnicze i turystyka wiejska), a nawet ekologii miejskiej ( ogrody ekologiczne , zielone tereny zielone , miejskie rezerwaty przyrody i inne przedmioty z zakresu ekologii miasta…).

Od krajobrazów lub poszczególnych gatunków można zaobserwować, jak lwy i słonie w Kenii , a także obserwacji i / lub badania ptaków lub wielorybów , z poszanowaniem ekosystemów lub pomaga przywrócić im dobrowolne podejście do „spłacenia dług ekologiczny  ” wygenerowany przez tę turystykę, która ponadto dąży do zmniejszenia swojego śladu ekologicznego .

Eko-wolontariat jest „forma życia, która ma na celu zaangażować ecovolunteers placówkom ochrony środowiska.”

Ta forma turystyki jest w równym stopniu odpowiednia dla krajów rozwiniętych, takich jak Francja, gdzie od 2005 r. broni jej francuskie Stowarzyszenie Ekoturystyki, a także Stowarzyszenie odpowiedzialnych ekologicznie podróżników i touroperatorów.

12 i 13 września 2008, podczas czterdziestego ósmego spotkania Komisji ds. Ameryk (Międzynarodowe seminarium na temat zarządzania turystyką w obu Amerykach) w Villahermosa (Meksyk), Francesco Frangialli, sekretarz generalny Światowej Organizacji Turystyki (UNWTO), mówił o zdefiniowaniu pojęcia „ turystyka ekologiczna i zrównoważona”. Istotnie, UNWTO uruchomiło w 2008 r. edycję konkursu fotograficznego na temat Światowego Dnia Turystyki (ŚDM) roku: „Turystyka stawia czoła wyzwaniom związanym ze zmianą klimatu  ”. Zwycięskie zdjęcia zostały zamieszczone na stronie internetowej UNWTO i wystawione w 2009 roku na najważniejszych targach branżowych. W tym kontekście zadeklarował w szczególności: „Ekoturystyka ma być „zrównoważoną” odpowiedzią na niepokojący wzrost turystyki masowej, niedostatecznie świadomą zagrożeń, jakie stwarza dla środowiska. Rozwój turystyki nastawionej na coraz szybszą i „opłacalną” konsumpcję podróży, w której każdy uważa, że ​​ma prawo odkrywać nawet najbardziej odległe zakątki świata, przyczynia się do zagrożenia, które ciąży na odnowie zasobów naturalnych, takich jak słodka woda , lasy i rafy koralowe oraz zagraża przetrwaniu wielu żyjących gatunków, zbyt często wystawionych na ciekawość turystów wyobrażających sobie siebie w ogrodach zoologicznych na świeżym powietrzu ”.

Jedną z zasad ekoturystyki jest zatem uświadamianie konieczności zachowania środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego. Z tego powodu ekoturystyka musi być powiązana z określonym terytorium i dlatego powinna być rozumiana zgodnie z podejściem terytorialnym.

Rozwój i perspektywa

Ze względu na to, że uwzględnia wymiar etyczny i eko-obywatelski w swoich lokalnych praktykach, ekoturystyka jest jednym z sektorów cieszących się największą popularnością na świecie, w przeciwieństwie do turystyki masowej, która degraduje środowisko naturalne. Wydaje się, że przewodniki dobrych praktyk uwzględniają różnorodność biologiczną w hotelach.

Ekoturystyka musi unikać pułapek, w które wpadła turystyka klasyczna. Pierwszym z nich jest podwykonawstwo dla sektora prywatnego, którego głównym celem jest osiągnięcie zysku. Dlatego główną stawką jest odpowiednie zarządzanie, co często jest dalekie od tego, co ma miejsce we Francji ze względu na podział administracyjny niezwiązany z geofizyczną naturą terytoriów. Najlepsze przykłady udanej ekoturystyki można znaleźć na ogół w parkach narodowych lub regionalnych parkach przyrodniczych, które otrzymały środki do działania w porozumieniu z zainteresowanymi populacjami i pracownikami społecznymi w sektorze. Jednak we Francji ci ostatni są często odsuwani od decyzji, które ich bezpośrednio dotyczą, co skutkuje opóźnieniami w niektórych krajach i demobilizacją wielu podmiotów. Wśród głównych graczy zaangażowanych w ekoturystykę są przewodnicy górscy. Związek Narodowy był gospodarzem komisji „ekoturystyki”, z której zrodziła się szeroka refleksja na temat ich roli w tej dziedzinie, i właśnie dołączył do Komitetu Sterującego Stanów Generalnych ds. transformacji turystyki górskiej.

Zasady i kryteria

Skojarzeniu zasad ekoturystyki z zasadami zrównoważonego rozwoju (a tym samym ochrony przyrody ) opowiada się wiele organizacji międzynarodowych (ONZ, organizacje pozarządowe, rządy i ich agencje itp.). W przypadku tych ostatnich musi spełniać kilka kryteriów, takich jak:

W wielu krajach ekoturystyka nie jest już zalecana jako działalność marginalna mająca na celu finansowanie ochrony środowiska, ale dlatego, że stała się sektorem napędowym gospodarki narodowej i sposobem generowania dochodu. Na przykład w krajach takich jak Kenia , Ekwador , Nepal , Kostaryka i Madagaskar ekoturystyka stała się głównym źródłem wymiany zagranicznej.

Krytyka lub ograniczenia

Przyrodnicy i naukowcy specjalizujący się w biologii konserwatorskiej obawiają się lub potępiają nadużycia związane z często dość elastyczną definicją ekoturystyki lub brakiem wskaźników i kryteriów dla tej stosunkowo nowej dziedziny (choć turystyka, eksploracja i przygoda naturalistyczna istnieje już od kilku stuleci).

Uważają, że ekoturystyka zbyt często usprawiedliwia hotele i infrastrukturę (drogi, parkingi, porty, lądowiska itp.) sztucznie narzucane lub umieszczane pośród wspaniałych krajobrazów ze szkodą dla lokalnych ekosystemów ; te nowe rozwiązania wymagają stworzenia nowej infrastruktury (drogi, energia, hydrografia itp.), potencjalnie rozdrobnionej , generującej zakłócenia i zanieczyszczenie , z rzadko analizowanymi sprzężeniami zwrotnymi .

Niektórzy uważają, że ekoturystyka musi przede wszystkim uświadamiać ludziom piękno i kruchość przyrody , ale pod tym pretekstem niektórzy operatorzy nie wahają się oferować tras 4×4 , zrzutów helikopterem , basenów i klimatyzacji, a nawet rejsów bez obawy o ich opóźniony wpływ na lokalną florę i faunę lub zasoby naturalne.

Czasami ekoturystyka ma być lżejsza, bardziej użyteczna lub naukowa, ale coraz większa liczba podróży lotniczych lub rejsów generuje duży ślad ekologiczny , na przykład zmuszając pasażerów do podróży do Arktyki lub Antarktyki , lub miejsc życia waleni ( obserwacja wielorybów ). (a czasami promienie , które próbujemy pogłaskać). Według operatorów chodzi o to, aby ludzie odkryli piękno krajobrazów, ale pewne praktyki przyczyniają się do zwiększenia globalnego ocieplenia ...

Ten rodzaj działalności, czasami nazywany przez profesjonalistów z branży greenwashingiem , skrywa konwencjonalną turystykę masową przedstawianą jako „zielona”; Podobnie w 2009 roku badaniu oszacowano, że 13 milionów z turystów wykonanych wycieczki zaprojektowane specjalnie, aby zobaczyć wieloryby, delfiny i / lub morświny w ich naturalnym środowisku. Ten „przemysł” wygenerowane w 2009 roku 2,1 miliarda dolarów (czyli 1,7 mld euro), przyczyniając się do wspierania 13.000 osób w 119 krajach , nie zawsze w najlepszych warunkach poszanowania środowiska naturalnego., Waleni, zgodnie z przeglądu z opublikowanych naukowych literatura i ich zdrowie, szczególnie podczas pływania z waleniami lub kontaktu fizycznego z nimi w 2012 roku.

Masowa ekoturystyka stanowi paradoks , być może źródło dysonansu poznawczego , ponieważ może zdegradować lub zniszczyć zasób, który chce odkryć.

Geografia ekoturystyki

Często wiązana jest głównie z turystyką odkrywczą lub przygodową , bardzo nastawioną na kraje tropikalne, najbogatsze w bioróżnorodność.

Obejmuje również pewne formy turystyki lokalnej, polegające na pobliskich zasobach naturalnych, aw szczególności na rezerwatach przyrody , lasach i terenach podmokłych .

Stany Zjednoczone jest cieszących się być głównym rezerwuarem ecotourists (ponad 5 milionów osób rocznie). Większość pozostałych ekoturystów pochodzi z Europy i elit niektórych krajów Południa, potocznie zwanych krajami rozwijającymi się.

Ta turystyka równie dobrze dostosowuje się do krajów rozwiniętych, takich jak Francja, której pozycji broniło Stowarzyszenie Podróżnych i Organizatorów Podróży odpowiedzialnych ekologicznie oraz inne krajowe stowarzyszenia ekoturystyczne w Europie i Australii. Zależy to jednak w dużym stopniu od sposobów zarządzania obowiązujących na danych terytoriach.

Eko-zakwaterowanie

W eko-noclegi są miejsca, które minimalizują wpływ na środowisko:

Uwagi i referencje

  1. Roy Ballantyne i Jan Packer, International Handbook on Ecotourism , Edward Elgar Publishing,2013, 250  pkt. ( ISBN  978-0-85793-997-5 , czytaj online ) , s.  20.
  2. (w) Héctor Ceballos-Lascuráin, Turystyka, ekoturystyka i obszary chronione: stan turystyki opartej na przyrodzie na świecie i wytyczne dla jej rozwoju , IUCN,1996, 301  pkt. ( ISBN  978-2-8317-0124-0 ) , s.  20.
  3. Christiane Gagnon i Serge Gagnon (red.), Ekoturystyka, między drzewem a korą: od ochrony do zrównoważonego rozwoju terytoriów , Presses de l'Université du Québec ,2006, 438  s. ( ISBN  978-2-7605-1897-1 , czytaj online ) , s.  18.
  4. (w) Gerardo Budowski, „  Turystyka i ochrona środowiska: konflikt, koegzystencja, symbioza złoto?  ” , Ochrona środowiska , tom.  3, N O  1,wiosna 1976, s.  27-31 ( ISSN  0376-8929 , e-ISSN  0376-8929 , czytaj online ).
  5. Christiane Gagnon i Serge Gagnon (red.), Ekoturystyka, między drzewa i kory: od zachowania zrównoważonego rozwoju terytoriów , Prasy de l'Université du Québec ,2006, 438  s. ( ISBN  978-2-7605-1897-1 , czytaj online ) , s.  4.
  6. (w) Globalna Sieć Ekoturystyczna (GEN), „  Czym jest (nie)ekoturystyka?  » , na www.globalecotourismnetwork.org ,2016. „  …Odpowiedzialne podróżowanie do obszarów naturalnych, które chroni środowisko, sprzyja dobremu samopoczuciu mieszkańców oraz tworzy wiedzę i zrozumienie poprzez interpretację i edukację wszystkich zaangażowanych (odwiedzających, personelu i odwiedzanych).  "
  7. Rada Europy , Turystyka i środowisko: naturalne, kulturowe i społeczno-ekonomiczne wyzwania zrównoważonej turystyki: materiały: Ryga (Łotwa), 9-11 września 1999 r. , obj.  43, Rada Europy ,2000, 152  s. ( ISBN  978-92-871-4360-0 , czytaj online ) , s.  113.
  8. Jean-Pierre Lamic, Zrównoważona turystyka: od utopii do rzeczywistości , Chambéry, Kalo taxidi,2019, 440  pkt. ( ISBN  978-2-490038-06-0 i 2-490038-06-0 , OCLC  1129118243 , czytaj online ) , s.  309 - 311
  9. Ecovoyageurs, „  Odpowiedzialne produkty podróżne  ” , na ecovoyageurs.com
  10. "  Ekoturystyka | ekoturystyka, turystyka zrównoważona  ” , na stronie www.voyagespourlaplanete.com (konsultacja 6 marca 2017 r . ) .
  11. Association of Eco-responsible Travellers and Tour Operators, „  Portret Céline Arnal, Cybelle Planète i nauk o uczestnictwie | VVE Ecotourisme  ” , na stronie www.vve-ecotourisme.com ,21 kwietnia 2021(dostęp 29 kwietnia 2021 )
  12. "  Światowa Organizacja Turystyki UNWTO | Wyspecjalizowana agencja ONZ  ” , pod adresem www2.unwto.org (dostęp 7 marca 2017 r . ) .
  13. Zrównoważone media turystyczne, „  Ekoturystyka: poza modą, wiedząc, jak rozważyć podejście terytorialne | The Sustainable Travel Media  ” , na stronie levoyagedurable.media ,2 grudnia 2020 r.(dostęp 28 kwietnia 2021 )
  14. Jonathan Tardif , „  Ecotourisme et développement trwałe  ”, VertigO – czasopismo elektroniczne w naukach o środowisku , nr  4 Numer 1,1 st maja 2003( ISSN  1492-8442 , DOI  10.4000 / vertigo.4575 , przeczytany online , dostęp 6 marca 2017 ).
  15. Przewodnik IUCn dotyczący uwzględniania różnorodności biologicznej w hotelach Przewodnik IUCN dotyczący zrównoważonego wykorzystania zasobów biologicznych , 2009.
  16. „  Jak przewodnicy górscy są wektorami wartości ekoturystyki?” | The Sustainable Travel Media  ” , na stronie levoyagedurable.media (dostęp 28 kwietnia 2021 r. )
  17. The Sustainable Travel Media, „  SNAM dołącza do Zgromadzenia Ogólnego w sprawie transformacji turystyki górskiej | The Sustainable Travel Media  ” , na stronie levoyagedurable.media ,18 marca 2021(dostęp 29 kwietnia 2021 )
  18. Jean-Pierre Lamic, Zrównoważona turystyka: od utopii do rzeczywistości , Chambéry, Kalo taxidi,2019, 440  pkt. ( ISBN  978-2-490038-06-0 i 2-490038-06-0 , OCLC  1129118243 , czytaj online ) , s.  298 - 305
  19. (w) "  Wytyczne dla Ekoturystyka ( 1 st  część)  " [PDF] , UN .
  20. „  Przewodnik dobrych praktyk w turystyce zrównoważonej  ” [PDF] , ONZ,2005.
  21. (w) Christina Semeniuk AD, Sophie Bud, Sylvia L. Smith i Kristina D. Rothley „  Różnice hematologiczne poproszone przez płaszczki na turystycznych i nieodwiedzanych stronach internetowych sugerują fizjologiczne koszty turystyki dzikiej przyrody  ” , Biological Conservation , tom.  142 N O  8,2009, s.  1818-1829 ( prezentacja online )
  22. Butler RW (1990), turystyka alternatywna: Pobożnego Nadziei lub konia trojańskiego? Journal of Travel Research 1990; 28 (3): 40-5.
  23. Wheeller B (1994), Ekoturystyka: podstęp pod inną nazwą. W: Cooper CP, Lockwood A, red.. Postęp w turystyce, rekreacji i hotelarstwie , t. 6. Chichester: Wiley; 1994. s.  3–11 .
  24. Reporterre , „  30 000 euro, aby zobaczyć topnienie Arktyki  ” , na Reporterre, dzienniku ekologicznym (dostęp 19 maja 2021 r. )
  25. Od 1 st do 26 kwietnia 2011 roku, Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne (TAAF) zorganizowany po raz drugi wyjątkowa wyprawa w wysp rozrzuconych ( Europa , Bassas da India , Juan de Nova , Glorieuses i Tromelin ) na pokładzie logistyki statków i oceanografii Marion Dufresne 2 , szesnastu eko-turystów na pokładzie.
  26. SO O'Connor, R. Campbell, H. Cortez i T. Knowles (2009), Obserwacja wielorybów na całym świecie: liczby turystyczne, wydatki i rozszerzanie korzyści ekonomicznych . Raport specjalny Międzynarodowego Funduszu na rzecz Dobrostanu Zwierząt, IFAW and Economists at Large, Yarmouth, Mass, USA.
  27. AM Cisneros-Montemayor, UR Sumaila, K. Kaschner i D. Pauly (2010), Globalny potencjał obserwacji wielorybów , Polityka Morska, tom. 34, nie. 6, s.  1273-1278 , 2010 ( streszczenie ).
  28. M. Orams (2004), Dlaczego delfiny mogą mieć wrzody: biorąc pod uwagę wpływ turystyki waleni w Nowej Zelandii Turystyka w środowiskach morskich, tom. 1, nie. 1, s.  17-28 , 2004.
  29. ECM Parsons (2012), Negatywne skutki obserwacji wielorybów  ; Journal of Marine Biology Volume 2012 (2012), artykuł ID 807294, 9 stron https://dx.doi.org/10.1155/2012/807294 (przegląd literatury) w ECM Parsons (2012), The Negative Impacts of Whale-Watching  ; Journal of Marine Biology Volume 2012 (2012), artykuł ID 807294, 9 stron https://dx.doi.org/10.1155/2012/807294 (przegląd literatury).
  30. Pleumarom A (1993), Co jest złego w masowej ekoturystyce? Kontury; 6 (3–4): 15–21.
  31. M. Lück, Edukacja o wycieczkach po ssakach morskich jako agent ochrony — ale czy turyści chcą się edukować? Zarządzanie oceanami i wybrzeżami, tom. 46, nie. 9-10, s.  943-956 , ([podsumowanie]) patrz zwłaszcza rozdział 2. Dysonans poznawczy i domena afektywna s. 947 ( podsumowanie ).
  32. James Higham i Michael Lück (2007), Ekoturystyka: rozważanie paradoksów Kwestie krytyczne w ekoturystyce (rozdz. 7), strony 117-135.
  33. Informacje o  terenach podmokłych nr 78-79, 2013, Turystyka, sport i rekreacja na terenach podmokłych .
  34. „  Dlaczego Stowarzyszenie Eko-Odpowiedzialnych Podróżnych i Organizatorów Turystycznych jest inne”? | The Sustainable Travel Media  ” , na stronie levoyagedurable.media (dostęp 28 kwietnia 2021 r. )
  35. Kryteria „europejskiego oznakowania ekologicznego” .
  36. Kryteria oznakowania ekologicznego „Zielony Klucz” .
  37. Kryteria oznakowania ekologicznego „Zielony klucz” Camping .
  38. Kryteria dla kempingu „European Ecolabel” .
  39. Kryteria przyznania „European ecolabel” Zakwaterowanie na zewnątrz na kempingach (tylko bungalowy) .

Załączniki

Bibliografia

Linki zewnętrzne