San (rzeka)

la San
(Sanok, ukraiński  : Сян , niemiecki  : Saan )
Rysunek
San w Sanoku .
Menu.
dopływ na południe od dorzecza Wisły
Charakterystyka
Długość 433  km
Basen 16 861  km 2
Umywalka zbiorcza Vistula
Przepływ średni 125  m 3 / s
Zajęcia
Źródło źródło
Lokalizacja Bieszczady
· Wysokość 950  m
· Informacje kontaktowe 49 ° 00 ′ 10 ″ N, 22 ° 52 ′ 30 ″ E
Zbieg Vistula
Lokalizacja niedaleko Dąbrówki Pniowskiej
· Informacje kontaktowe 50 ° 44 ′ 12 ″ N, 21 ° 50 ′ 43 ″ E
Geografia
Kraje skrzyżowane Polska
Źródła  : GND: 4118318-6

San ( ukraiński  : Сян , Sian  ; niemiecki  : Saan ) to rzeka w południowo-wschodniej Polsce i prawy dopływ z tej Wisłą rzeki , w południowej jego zlewni.

Geografia

Z długością 433  km jest szóstą pod względem długości rzeką w Polsce. Jego dorzecze hydrograficzne zajmuje powierzchnię 16 861  km 2 , z czego 14 390  km 2 znajduje się w Polsce. San wzrasta w Karpatach na szyjce Oujok , przy małej miejscowości Sianki [1] - 49 ° 00 '10 „N, 22 ° 52' 30" E . Przez około 55  km wyznacza granicę między Polską a Ukrainą .

San, Wisłok , Wisłoka z Ropą, zaczynając od dolnego podnóża Karpat (od nasady Przełęczy Dukielskiej) mają znacznie mniejszą siłę napędową, którą można oszacować na 8,5 KM na km².

Etymologia

W języku galijskim słowo „San” oznacza „ rzekę ”. Na starych mapach odnajdujemy nazwy: 1097 Sanъ , reku Sanъ , k Sanovi , nad Sanomъ ( 1152 ), Sanu ( 1287 ), San (1339), Szan (1406), Sanok (1438), Saan (1439), Sayn (1445), San (1467), Szan (1517) czy Schan (1526).

Historia

San bierze swoje źródło na północnym stoku Karpat , w Galicji , na południowo-zachodnim krańcu koła Sambora , na granicy węgierskiego powiatu Unghvar , wpada do NNE, kąpieliska Sanok (na przeciwległym brzegu San ruiny zamku z XIII -tego  wieku, na szczycie wysokość z stromy wznosi się od rzeki) i Dynowie , gdzie skręca na wschód, do poniżej Przemyśla , że podlewa, a następnie wznawia swój pierwszy kierunek, przechodzi do Jarosławia , wypływa z Wisłoka w lewo, a następnie dociera do Polski, gdzie oddziela województwo lubelskie od galicyjskiego kręgu Rzeszowa, aż do ujścia do Wisły , w której płynie w prawo, po bardzo krętym kursie, około 90 l., 1 l. 1/2 NE Sandomira .

„The Lechs ( Lestko ) szybko chwycił cały trójkąt między Sanem a Wisłą ; przekroczyli Wisłę , a pozostawiając po swojej prawej stronie wielkie lasy stanowiące granicę Polesia , trudno dostępne dla kawalerii, rozszerzyli się na równiny Wielkopolski . […] Najpierw książęta ruscy najechali kraj polski, rozprzestrzenili się aż do Bugu i Sanu, wypędzili garnizony zamków Czerwonych Chrobatyków i nie mogąc utrzymać swoich podbojów, zabrali ze sobą na stepy za Dnieprem. , ogromna rzesza jeńców ”

- Adam Mickiewicz, Pierwsze wieki historii Polski .

Podczas „Polskiej Kampanii Wrześniowej” ( 1939 ) II wojny światowej polskie siły próbowały utrzymać linię obrony wzdłuż San le6 września 1939 r, dopóki siły niemieckie nie posuną się przyczółkiem, 12 września 1939 r.

Na zewnętrznym stoku północnym

Dniester-San. Źródła tych dwóch rzek oddziela rozgałęzienie, które opuszcza grzbiet na południowy wschód od Lutowisk, biegnie na północny wschód w kierunku Lwowa i wygasa na skraju równin Polski.

Gałąź ta rozdziela się na dwie odnogi biegiem Wisłoka , który wpada do Sanu i biegnie głównie na północ w kierunku Łańcuta i Kolbuszowej , a kończy na zachód od tego ostatniego miasta równinami, które dochodzą do ujścia Wisłoki. i Wisłę .

Główne miasta skrzyżowane

Od góry do dołu San przecina następujące miejscowości: Lesko , Zagórz , Sanok , Dynów , Przemyśl , Radymno , Jarosław , Sieniawa , Leżajsk , Rudnik nad Sanem , Ulanów , Nisko , Stalowa Wola

Główne dopływy

W porządku alfabetycznym :

Literatura

Zobacz też

Uwagi i odniesienia

  1. „Ponieważ nie sposób ich wszystkich wymienić, zacytujmy mniej: Brda , Brenna , Bzoura , Drwęca , Mroga, Nida , Raba , San itd. Bzoura zdaniem Jana Rozwadowskiego koresponduje z Brigulosem , Drwęca aves Druentia, Durance , Nida z Nidder , Raba z Raabem , San z Sadne i Sein . " [w:] Ethnologia Polona. Instytut Historii Kultury Materialnej ( Polska Akademia Nauk ). 1981. s.  49 .
  2. "Zmiękczony w san , wodę , rzekę ; stach, falisty, który się skręca. Aluzja do krętego biegu Charente". op. cit. Antiq. Francji. [w:] Przegląd studiów historycznych. Towarzystwo Studiów Historycznych . 1835 . p.  242 .; Senne , właściwa nazwa rzeki. - Scena ”. Miejsce, w którym gramy. - Sekwana , sf, coś w rodzaju „dużo”. 17. Cen ”, sm, podatek. - San NP Sen "orzeczenie sm [...]" [w:] pedagogiki i edukacji podstawowej Dictionary Ferdinand Edouard Buisson ... 1883 . P.  980 .
  3. "Termin przetarty" szczelina, wąwóz "jest powiązany z bretońskim san , saon sf"  akwedukt , san-dour  "." Studia celtyckie. Wydawnictwo „Les Belles Lettres”, 1985 s.  337 .
  4. "Korzeń san jest podstawą nazwisk: Sangnier, Sagne , Sagnolle, Lassassaigne i Delassassaigne, których przodek mieszkał w pobliżu bagien." [w:] Paul Bailly . Toponimia w Seine-et-Marne: nazwy miejsc. Wydania Amatteis, 1989 . p.  77 .
  5. Uniwersalny słownik geograficzny. AJ Kilian. 1831. s.  781
  6. Adam Mickiewicz , Władysław Józef Mickiewicz , Pierwsze wieki historii Polski , Adam Mickiewicz. Przetłumaczone z języka polskiego przez synów autora na niepublikowanym rękopisie. Księgarnia w Luksemburgu, 1868.
Dokumentacja urzędowa  :