Porządek sukcesji do tronu szwedzkiego jest zdefiniowany przez najstarszą z czterech podstawowych praw, które tworzą się na szwedzkiej konstytucji . Prawo to nazywa się w szwedzkim spadkobiercą , co można dosłownie przetłumaczyć według kolejności dziedziczenia , przy czym porządek słów ma tu jednak raczej znaczenie dekretu lub ustawy .
To właśnie to podstawowe prawo stawia dom Bernadotte na czele państwa szwedzkiego.
Zasady sukcesji korony szwedzkiej uległy znacznej ewolucji na przestrzeni dziejów.
W latach 1397-1523 Szwecja była częścią Unii Kalmarskiej , utworzonej przez królestwa Danii , Norwegii i Szwecji , ale rządzone przez tego samego władcę: ten ostatni został wybrany w ramach rodziny królewskiej.
Przy wyborach do szwedzkiego tronu Gustawa Wazy w 1523, Szwecja uzyskała niepodległość, aw 1544 roku monarchia stała się dziedziczna na rzecz potomków Gustawa I st Vasa: zasada stosowana jest od męskiego primogenitury , pod warunkiem Protestantyzm .
W 1627 roku Gustave II Adolphe , bez żyjącego potomka płci męskiej, uzyskuje zniesienie tej reguły dla swojej córki Christine jako następczyni po nim, co uczyni w 1632 roku. Reguła staje się primogeniturą z preferencją dla mężczyzn.
W 1810 r., Karol XIII nie posiadając spadkobiercy, Sejm wybiera przez aklamację swojego następcę w osobie generała Bernadotte , który zostaje adoptowany przez Karola XIII i zostanie królem pod imieniem Karola XIV Jean . Ustawa Zasadnicza z 1810 r. Stanowi, że tylko potomkowie płci męskiej króla Karola XIV Jana mogą wstąpić na tron.
W 1980 roku ustawa ta została znowelizowana. Obecnie potomkowie króla Karola XVI Gustawa , niezależnie od płci, mogą zasiąść na tronie.
W 1809 roku zamach stanu usunął z tronu króla Gustawa IV Adolfa . To jego wujek przejmuje swoją sukcesję pod imieniem Karola XIII . Nowy król, który ma 60 lat, wybiera na następcę Karola-Augusta ze Schleswig-Holstein-Sonderbourg-Augustenbourg , ale ten umiera przedwcześnie w 1810 r. Następnie organizowane jest głosowanie w celu wyłonienia nowego następcy tronu. Wbrew wszelkim oczekiwaniom wybrany zostaje Francuz, generał Napoleona Jean-Baptiste Bernadotte. Zostanie koronowany w 1818 roku pod imieniem Karola XIV Jean .
Po wyborze nowego następcy tronu zasady wstąpienia na tron muszą ulec zmianie. Nowy porządek sukcesji , który przyjmuje Jean-Baptiste Bernadotte jako punkt wyjścia dla porządku sukcesji, został przyjęty w 1810 r. Został ogłoszony dnia26 września tego samego roku.
Karol XVI Gustaw zasiada na tronie dnia15 września 1973, po śmierci swojego dziadka i składa przysięgę na urząd 19 wrześniaprzed ukonstytuowanymi ciałami zgromadzonymi w pałacu królewskim. Jest siódmym królem Szwecji z rodu Bernadotte. W 1976 roku poślubił Silvię Sommerlath . Król i królowa mają troje dzieci: Wiktorię w 1977 r., Carla Philipa w 1979 r. I Madeleine w 1982 r. W chwili urodzenia Carl Philip jest więc nowym następcą tronu. Do tego momentu, zgodnie z podstawowym prawem z 1810 r., Następcą tronu był tylko jeden, książę Bertil , urodzony w 1912 r., Wujek króla.
Jednak Carl Philip pozostał księciem koronnym tylko przez kilka miesięcy, ze względu na zmianę podstawowego prawa, które weszło w życie 1 st styczeń 1980. Kolejność dziedziczenia obejmuje teraz, z mocą wsteczną, żeńskie potomki władcy, a zatem to starsza siostra Carla Philipa, Wiktoria, zostaje nową księżniczką koronną.
Znowelizowana ustawa czyni również Karola XVI Gustawa nowym punktem wyjścia dla dziedziczenia. Wszystkie inne gałęzie rodziny Bernadotte są w ten sposób wykluczone. Ma to na celu niedopuszczenie do objęcia tronu szwedzkiego dużej liczby potomków Karola XIV Jana, uprzednio wykluczonych z dziedziczenia.
Reguła przejściowa umieszcza księcia Bertila w kolejności sukcesji, po potomkach króla Karola XVI Gustawa. Nie chcemy wykluczyć jedynego spadkobiercy tronu dorosłości, który może być regentem, o ile dzieci władcy są nieletnie. Ta przejściowa reguła stała się przestarzała po śmierci księcia Bertila w 1997 roku.
Oprócz kolejności dziedziczenia Ustawa Zasadnicza określa szereg zasad dotyczących religii i małżeństw członków rodziny królewskiej.
Tak więc członek rodziny królewskiej musi wyznawać wiarę luterańską, zgodnie z definicją zawartą w Wyznaniu augsburskim z 1593 r., W przeciwnym razie nie będzie możliwe, aby zasiadł na tronie. Dotyczy to zarówno władcy, jak i książąt i księżniczek.
Jeśli chodzi o małżeństwo, zasady ustanowione przez prawo podstawowe nie mają zastosowania do samego monarchy, który może poślubić kogokolwiek uzna za stosownego. Z drugiej strony książę lub księżniczka musi uzyskać zgodę władcy i rządu, aby móc zawrzeć związek małżeński bez utraty praw do tronu.
Wreszcie członek rodziny królewskiej nie może bez zgody monarchy i parlamentu stać się suwerenem obcego państwa, czy to w drodze dziedziczenia, małżeństwa czy elekcji. Każdy, kto narusza tę zasadę, traci prawa do dziedziczenia.
Artykuł 1 Ustawy Zasadniczej stanowi:
„Prawo do dziedziczenia tronu szwedzkiego należy do męskich i żeńskich potomków króla Karola XVI Gustawa , bezpośredniego potomka tronu Karola-Jeana . Potomkowie starszego rodzeństwa mają pierwszeństwo przed potomkami młodszego rodzeństwa. "
Kolejność sukcesji tronu szwedzkiego jest obecnie następująca: