| Narodziny | Apamea |
|---|---|
| Śmierć | Apamea |
| Imię w języku ojczystym | Νουμήνιος ὁ ἐξ Ἀπαμείας |
| Czas | Imperium Rzymskie |
| Czynność | Filozof |
| Pole | Filozofia |
|---|
Numenius z Apamei (po łacinie Numenius Apamensis Platonicus w starożytnej grece : Νουμήνιος ὁ ἐξ Ἀπαμείας ) jest filozofem néopythagoricien czyli prekursorem neoplatonizmu , urodzonym w Apamei (w Syrii ) mieszkającym w II e s. Jest również zaliczany do środkowych platoników .
Napisał różne książki, z których pozostały tylko fragmenty: Platon i akademicy , Tajne doktryny Platona , O liczbach , O dobru . Jego pisma były omawiane na seminariach Plotyna .
Numeniusz podążał za ideami Pitagorasa i Platona i twierdził, że ten ostatni dużo zapożyczył z ksiąg Mojżesza , więc nazwał Platona „Mojżeszem na poddaszu”. Znaleźć fragmenty numenius w Euzebiusza i Orygenesa , w porfiru i Jamblicus . Proponuje powrót do doktryny Platona, wykluczając akademików i oddzielając Arystotelesa od Platona, aby zbliżyć Platona do Pitagorasa.
Wydaje się, że wywarł on wpływ na Wyrocznie Chaldaickie , napisane około 170 roku przez teurgistę, ale według H. Lewy'ego i Erica Doddsa, wręcz przeciwnie, Numeniusz byłby pod wpływem Wyroczni Chaldaickich .
Numenius jest charakteryzowany w sprzeczny sposób jako ktoś, kto chce wrócić do dawnej Akademii Platona , az drugiej strony jako myśliciel nadający oryginalną wersję platonizmu, czerpiący inspirację z Pitagorasa i myśli ludów Wschodu, w tym Mojżesz i Egipcjanie. Jest więc w tym samym czasie platońskiej, Neopythagorean i prekursor neoplatonizmu z Plotyna . Porfir , Orygenes i Euzebiusz klasyfikują go jako pitagorejczyka. Mimo to nalega na zgodę różnych myślicieli, aż do stwierdzenia: „Kim jest Platon, jeśli nie Mojżesz na poddaszu [mówiący po grecku]”? ” (Fragment 8).
Numenius wyróżnia najwyższego Boga, demiurgicznego Boga i myślowy Intelekt. Te triady są częste w środkowym platonizmie.
Absolut nazywany jest Jednym lub Dobrem; jest niepoznawalnym Bogiem, miejscem Idei. On rodzi drugiego Boga, zarówno kontemplatora idei, jak i stwórcę świata. Obraz absolutnego Boga, ten demiurg przekazuje ten boski obraz światu. Jest jednocześnie drugim (jako Demiurga, Inteligencja, Stwórca świata) i trzecim (związanym z materią). Pomiędzy tymi trzema Bogami a człowiekiem Numenius umieszcza demony i geniusze.
„Pierwszy Bóg mieszka w sobie; jest prosta, ponieważ skupiona całkowicie w sobie nie może podlegać żadnemu podziałowi. Drugi Bóg jest jeden w sobie, ale daje się ponieść materii, którą jest diada; jeśli ją jednoczy, to dzieli, ponieważ naturą materii jest pragnienie i ciągły przepływ. Dopóki kontempluje Inteligencję, pozostaje w sobie nieruchomy; ale kiedy spuszcza wzrok na materię i zajmuje się nią, zapomina o sobie: przywiązuje się do tego, co zmysłowe, ozdabia je i zaciąga coś z właściwości materii, z którymi chciał wejść w kontakt […] po pierwsze, Bóg nie spełnia żadnej funkcji demiurgicznej; jest tylko ojcem Demiurgi. Jeśli patrząc na kwestię Demiurga, stwierdzimy, że pierwszy Bóg istniał już wcześniej i że w ten sposób może sprawować najwyższą władzę, ten początek będzie tylko odpowiedni. Gdybyśmy zamiast zajmować się Demiurgiem, chcielibyśmy określić naturę pierwszego Boga, nie odważyłbym się poruszyć takiego tematu. Dlatego przemilczę to i zacznę od nowa przemówienie. Ale najpierw zrobimy następujące stwierdzenie: pierwszy Bóg [pierwszy] nie działa i jest prawdziwym Królem, podczas gdy wszechmocny Bóg, wędrujący po niebie, jest tylko Demiurgiem [drugim]. Dlatego uczestniczymy w Inteligencji ( do noêton , w starożytnej grece : τὸ νοητόν ), kiedy zstępuje i jest przekazywana wszystkim istotom [Trzeci, jako Dusza świata, kosmos lub iskry Boga?] Kto może ją otrzymać. Podczas gdy Bóg [Demiurg] patrzy na nas i zwraca się do każdego z nas, zdarza się, że życie i siła wlewają się w nasze ciała rozgrzane Jego promieniami; ale jeśli wycofa się do kontemplacji siebie, wszystko gaśnie, podczas gdy inteligencja nadal żyje i cieszy się błogim życiem […] Taka sama relacja istnieje między pierwszym Bogiem a Demiurgiem tylko między tym, który sieje a tym, który sieje kto kultywuje. Jeden, będąc nasieniem każdej duszy, rozsiewa swoje zarodki we wszystkich rzeczach, które w niej uczestniczą. Drugi, jako ustawodawca, uprawia, rozdziela i transportuje w każdym z nas nasiona, które pochodzą od pierwszego Boga. » (Numenius, fragment 11).Człowiek ma dwie dusze, jedną rozsądną, drugą pozbawioną rozumu. Jego przeznaczenie polega na poddaniu drugiego pierwszemu i powrocie do źródła, z którego pochodzi. F. Cumont uważa, że Numénios wprowadził następnie do filozofii teorię wznoszenia się duszy : ta powraca do swoich początków poprzez siedem sfer planetarnych.
Numenius, podobnie jak wielu myślicieli swoich czasów (w tym Celsus , Klemens z Aleksandrii ), wierzy w starożytny dyskurs, starożytną teologię i włącza nauki Wschodu:
„Po zacytowaniu i przyjęciu jako pieczęci świadectw Platona, konieczne będzie cofnięcie się wyżej i odniesienie ich do nauk Pitagorasa, a następnie odwołanie się do sławnych ludów, przywołując ich tajemnice, dogmaty, podstawy kultu, które są w zgodzie z Platonem, wszystkimi, którzy ustanowili Braminów, Żydów, Mędrców, Egipcjan ” (fragment 1, s. 42).Przypisuje mu się następujące prace:
(w porządku alfabetycznym)