Muzeum Etnograficzne Trocadero

Musée d'Ethnographie du Trocadéro , pierwszy paryski muzeum etnograficzne, powstała w 1878 roku pod nazwą Muzeum Etnograficznego Misji Naukowych Ministerstwa Publicznego Instrukcji w dawnym Pałacu Trocadéro . Jej pierwszy reżyser, Ernest Hamy , odegrał główną rolę w jej powstaniu. Po dość znaczącym okresie działalności, aż do jego rezygnacji i zastąpienia go przez René Verneau w 1906 roku, brak funduszy, nieadekwatność lokalu i mobilizacja personelu w czasie I wojny światowej zahamowały jego rozwój i doprowadziły do ​​degradacji zbiorów częściowych. .

W 1928 roku Paul Rivet został mianowany jej szefem i skierował go do katedry antropologii w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej . Podjął się wraz ze współpracownikami, takimi jak Georges Henri Rivière, modernizacji muzeografii etnograficznej, ale pomieszczenia, które uznano za niewystarczające do pełnienia funkcji muzeum, zostały zburzone w 1935 roku, aby zrobić miejsce dla Palais de Chaillot . Muzeum odrodziło się tam w 1937 roku w formie Musée de l'Homme , którego francuskie zbiory znajdują się w utworzonym w tym samym czasie w tym samym miejscu Narodowym Muzeum Sztuki i Tradycji Popularnych . Wielu artystów z początku XX -tego  wieku udał się odkryć „  prymitywne sztuki  ”, a zwłaszcza „  negro sztukę  ”.

Narodziny

Na początku XIX -go  wieku, Edme-François Jomard (1777-1862) walczył na próżno, aby osiągnąć swój szczegółowy projekt muzeum etnograficzne. Od 1874 roku Ernest Hamy (1842-1908), antropolog Muzeum Historii Naturalnej, prowadził kampanię z kierunkiem Sztuk Pięknych na rzecz stworzenia w Paryżu takiego muzeum, jakie miały już inne europejskie metropolie. W samej Francji w Douai , Lille , Boulogne-sur-Mer , Le Havre , Caen , Bordeaux i Orleanie istniały już muzeum poświęcone tej tematyce. Oprócz tego, co donoszono w poprzednich stuleciach, rozproszonych w różnych muzeach, gabinetach i bibliotekach, misje naukowe drugiej połowy wieku, powierzone ludziom takim jak Charles Wiener , Léon de Cessac , Alphonse Pinart , Jules Crevaux , Édouard André , René Verneau , Charles-de Eugène Ujfalvy Mezőkövesd , Jules Harmand , Louis Delaporte ,  etc. znacznie zwiększył całość, nie wspominając o darowiznach, takich jak Léonce Angrand , dyplomata z Peru. Francja miała wówczas niewątpliwie najważniejszą kolekcję obiektów etnograficznych - i w mniejszym stopniu archeologicznych - pochodzących z Ameryki Południowej.

Wiener przekonał Oscara de Watteville'a, dyrektora ds. Nauki i literatury, do zainteresowania prezentacją roku Wystawy Światowej 1878, bardzo ważnej kolekcji peruwiańskiej, którą niedawno przywrócił. Ministerstwo Instrukcji zgodziło się zorganizować „tymczasowe muzeum misji etnograficznych” od stycznia do połowy stycznia.Marzec 1878, w Pałacu Przemysłu . Hamy uznał to za okazję, której nie można przegapić, i dodał inne kolekcje, aby stworzyć muzeum embrionów: Kolumbijskie i Ekwadorskie obiekty autorstwa André, amerykańskie dzieła Crevaux, Cessac, Pinart, kolekcja z Azji Środkowej autorstwa de Ujfavly, napisy Kambodżański z Harmand, kawałki z Celebes przywiezionych przez La Savinière i Ballieu, przedmioty z Wysp Kanaryjskich autorstwa Verneau. Zadbał również o muzeografię. Prace zostały zaprezentowane w wystroju ozdobionym wielkimi obrazami przedstawiającymi peruwiańskie i kolumbijskie stanowiska autorstwa pana Cetnera i Paula Roux, a także odlewami pozostałości archeologicznych wykonanymi pod kierunkiem Émile Soldi. Sukces tej wystawy, w połączeniu z korzyścią dla rosnącego państwa kolonialnego, polegającą na zachęceniu publiczności do zainteresowania się odległymi krainami, przekonały ministerstwo do przedłużenia muzeum. Komisje, w których Jules Ferry udział , zostały utworzone wPaździernik 1878decydować o ostatecznej lokalizacji, inwentaryzować i sortować zbiory. E. Hamy został mianowany sekretarzem i sprawozdawcą, a oficjalnym odpowiedzialnym był Watteville. Budżet został przydzielony w 1880 roku. Głównym personelem muzeum było dwóch kuratorów, Hamy, również dyrektor muzeum i misji naukowych, oraz Armand Landrin , pięciu strażników, oraz oficjalny artysta odpowiedzialny za odlewy i manekiny, Jules Hébert .

Charakter i działanie

Muzeum misji etnograficznych powstało jako muzeum czysto naukowe przy wydziale Nauki i Literatury, które miało nie powielać muzeów antropologicznych. Istotnie, aby dopełnić przekonania państwa do założenia tego nowego zakładu, konieczne było zagwarantowanie, że nie będzie ono konkurować z muzeami i bibliotekami, które już miały ugruntowaną pozycję. Tak więc zostało to określone w dekrecie ministerialnym z dniaListopad 1877Jeśli chodzi o niego, że przedmioty o znaczeniu historycznym lub artystycznym pochodzące z Włoch, Grecji, Egiptu lub Wschodu trafiły bezpośrednio do Luwru , przedmioty prehistoryczne lub galijsko-rzymskie pochodzące z Francji były częścią muzeum Saint-Germain-en Laye medale, książki i rękopisy miały zostać powierzone Bibliotece Narodowej Francji . Nowe muzeum nie mogło otrzymać dzieł antropologicznych lub przyrodniczych, nie mogło też zapewnić edukacji; w ten sposób odrzucono propozycję „szkoły misyjnej” Landrina. Mógł jednak przystąpić do wymiany z innymi placówkami francuskimi i zagranicznymi. W 1884 r. Z inicjatywy Landrina, zalążka przyszłego Narodowego Muzeum Sztuki i Tradycji Popularnych, otwarto salę francuską .

Hamy chciał przystąpić do metodycznej prezentacji starannie sklasyfikowanych wcześniej utworów, które oddałyby ich wartość, którą określił jako „względną”, to znaczy związaną z ich osadzeniem w kontekście. Idealnie byłoby, gdyby przestrzenie wystawiennicze były połączone wokół centralnego pomieszczenia, aby podkreślić powiązania geograficzne i etnologiczne. Naczelną ideą muzeografii było ukazanie ciągłego postępu ludzkości. Argumentem za utworzeniem muzeum było zdaniem Hamy'ego fakt, że etnologia może służyć jako punkt odniesienia i cenne źródło informacji dla innych nauk, a także dla sektorów gospodarczych rzemiosła, przemysłu, a nawet handlu zagranicznego. W 1882 r. Opublikowano Przegląd Etnograficzny, aby promować prace terenowe i obiektywne badania, w przeciwieństwie do istniejących czasopism poświęconych cywilizacjom lub etnografii, które sprzyjały debatom teoretycznym, ale trwało tylko siedem lat. Jednak według świadectwa z 1886 r. Sceny odtworzone przy pomocy manekinów przyciągały przede wszystkim publiczność, inne obiekty nie mogły jednak skorzystać z korzystnej ekspozycji ze względu na wady pomieszczenia. Malarze jednak, podobnie jak Pablo Picasso , stawili czoła tym niesprzyjającym warunkom, aby poddać się magii prymitywnej sztuki.

Jeśli chodzi o lokale, pałac na Polach Marsowych Wystawy Powszechnej wydawał się Hamy'emu najodpowiedniejszy do wyposażenia zgodnie z jego życzeniem, który mógł być ponadto wyposażony w ogrzewanie w piwnicy, ale budżet Ministerstwo uznało rozwój za zbyt ważny. Zdecydowano, wbrew radom Violleta-le-Duca , głównego specjalisty komisji terenowej, przeznaczyć na nowe muzeum przestrzeń w innym budynku zbudowanym na wystawę i odziedziczonym przez ministerstwo, pałac Trocadéro zaprojektowany przez Daviouda. i Bourdais . Jednak poza brakiem ogrzewania pomieszczenie nie było również wyposażone w oświetlenie. To nigdy nie może mieć obsługę pokoje lub laboratoriów, a ostatecznie dał wrażenie „sklepie śmieci . ”

Ponadto muzeum zawsze cierpiało z powodu niedostatecznego budżetu, który doprowadził na przykład do zamknięcia pokoju Oceanian w latach 1890–1910 oraz pokoju francuskiego w 1928 r. Picasso wspominał, że był „przygnębiony” zapachem stęchlizny i zaniedbania ” podczas wizyty w 1907 roku. Złe warunki ekspozycji i przechowywania sprawiły, że renowacje były konieczne już w 1895 roku. Meble musiały być kupowane z drugiej ręki lub wykonane z taniego drewna pomalowanego na czarno, aby nadać mu bardziej szlachetny wygląd, a nawet wykonane ze skrzyń używanych do wysyłki części. Problemy uwydatniły się w czasie I wojny światowej, która pozbawiła muzeum pracowników. W 1919 r. Zastępca nazwał muzeum Trocadéro „wstydem dla Francji” . Dyrektor R. Verneau odpowiedział projektem poprawy muzeograficznej, podkreślając jednocześnie trudność jego realizacji w ramach budżetu i ówczesnych założeń. Zainstalowanie kolekcji w odpowiednich dla nich pomieszczeniach zajęłoby 20 lat.

Rzeczywiście, dzięki wysiłkom Hamy'ego w kwestiach misji i public relations, muzeum rozrosło się z 6 000 początkowo do 75 000 w 1910 r. Bogaci się dzięki darowiznom lub misjom, szczególnie pod wpływem P. Riveta i G. Rivière, którzy bywali w humanistycznych środowiskach socjalistycznych aprobujących ich popularny projekt edukacyjny, a także artyści, z których część oferowała dzieła ze swojej kolekcji. Pisarz Raymond Roussel częściowo sfinansował misję w Afryce. Wystawy wzbogacono o gale i pokazy mody inspirowane kolekcjami w celu promocji muzeum i ułatwienia finansowania wypraw. Muzeum, do którego od 1928 r. Działało muzeum etnograficzne, ofiarowało mu pierwszą rzeźbioną głowę z Wyspy Wielkanocnej , ofiarowaną przez Laboratorium Geologiczne. Canadian National oferowane Totem British Columbia, który stanie się dla publiczności jednej z emblematami Musée de l'Homme. Dzięki dobrej współpracy z Musée de Saint-Germain i Musée Guimet , te dwie placówki przekazały Trocadéro darowizny, które miały charakter bardziej etnograficzny niż historyczny lub naukowy.

Ustanowienie zbiorów tego muzeum sprowadza się niekiedy do grabieży. Przywódcy Pałacu Trocadéro zainicjowali w ten sposób w 1931 roku Misję Dakar-Dżibuti, przywożąc do Francji tysiące przedmiotów z łupów afrykańskiego dziedzictwa  : „podczas swojej misji etnologicznej Griaule i jego towarzysze całkowicie przeczesali Afrykę, kupując tutaj po niskiej cenie, haraczy tam, w skrócie ograbianie tubylców ze wszystkich symboli ich kultury na rzecz francuskich muzeów. "

Muzeum i artyści

Wielu artystów Fauve i kubistów odkryło „  sztukę murzyńską  ” w muzeum Trocadéro. Pablo Picasso , zgodnie z jego słowami, zawarłby „samo znaczenie malarstwa, jako formy magii, która wkracza między wrogi wszechświat a nas, sposób na zdobycie władzy, narzucając naszym przerażeniom formę podobną do naszych pragnień. ” . Później, gdy od 1928 roku Paul Rivet i Georges Rivière przystąpili do reorganizacji muzeum, obawy etnologów i niektórych surrealistów częściowo spotkały się, aby promować wizję obiektu w jego kontekście społecznym i ludzkim, a nie tylko jako obiekt estetyczny. Dysydenccy surrealiści i etnolodzy, tacy jak Marcel Griaule , André Schaeffner , Rivet i Rivière, byli współproducentami czasopisma Documents , które ukazało się przez dwa lataKwiecień 1929 w Styczeń 1931. Niemniej jednak opozycje między etnologami i estetykami zapowiadające debatę wokół utworzenia muzeum Quai Branly stały się jasne, gdy Musée de l'Homme potwierdziło swój naukowy charakter.

Uwagi i odniesienia

  1. muzeum tymczasowe zostało otwarte w dniu23 stycznia 1878 ; po zakończeniu prac komitetów utworzonych w rPaździernik 1878aby określić miejsce i sklasyfikować zbiory, otwarto go dla publiczności w 1879 r. na jego stanowisku Trocadéro; podpisano dekret określający budżet19 lipca 1880.
  2. Emmanuelle Sibeud, „Biblioteka Muzeum Człowieka, zagrożony korpus”, Revue d'histoire des sciences sociales , 2000, 3, s.  187 .
  3. Pascal Riviale "Francuski Amerykanizm w przeddzień powstania Towarzystwa Amerykanistów," Journal of Towarzystwa Amerykanistów 1995 vol.81, n o  81, str.  225 .
  4. EO Lamy, Encyklopedyczny i biograficzny słownik przemysłu i sztuki przemysłowej i przemysłu , 1886.
  5. Françoise Gilot, Living with Picasso , Calman Levy, 1965, str.  248-249 .
  6. Paul Rivet i Georges-Henri Rivière cytowani przez Jeana Jamina w „Przedmioty znalezione z zaginionych rajów. O misji Dakar-Dżibuti ”, Pasja kolekcji , wydania Jacques Hainard i Roland Kaehr, Neuchâtel, Musée d'Ethnographie, 1982, s.  69-100 .
  7. Richard Lawrence Omgba, literatura antykolonialna we Francji od 1914 do 1960 , L'Harmattan ,2004, s.  222.

Załączniki

Bibliografia

Dokument użyty do napisania artykułu : dokument używany jako źródło tego artykułu.

Powiązany artykuł

Linki zewnętrzne