Karl Wittgenstein

Karl Wittgenstein Obraz w Infoboksie. Biografia
Narodziny 8 kwietnia 1847 r.
Gohlis ( w )
Śmierć 20 stycznia 1913(65 lat)
Wiedeń
Pogrzeb Cmentarz Centralny w Wiedniu
Narodowość Austro-Węgier
Zajęcia Inżynier , przemysłowiec , patron
Tata Hermann Christian Wittgenstein ( d )
Matka Fanny Wittgenstein ( d )
Rodzeństwo Paul Wittgenstein ( d )
Bertha Kupelwieser ( d )
Małżonka Leopoldine 'Poldy' Kalmus ( d )
Dzieci Ludwig Wittgenstein
Rittmeister Konrad Wittgenstein ( d )
Hermine Maria Franciska Wittgenstein ( d )
Johannes Wittgenstein ( d )
Dora Wittgenstein ( d )
Paul Wittgenstein
Helene Gabriele Sophie Wittgenstein ( d )
Margarethe Stonborough
Rudolf Wittgenstein ( d )
Pokrewieństwo Friedrich Hayek (bratanek)
Inne informacje
Obszary Przemysł stalowy , patronat
Właściciel Santa Reparata ( d )
Karl Wittgenstein plate.jpg tablica pamiątkowa Grób rodziny Wittgensteinów, Wiedeń.jpg Widok na grób.

Karl Wittgenstein ( Gohlis ,8 kwietnia 1847 r.- Wiedeń ,20 stycznia 1913) jest austriackim przedsiębiorcą i przemysłowcem, który dorobił się fortuny na stali i żelazie i stali, stając się jednym z głównych „żelaznych mistrzów” Cesarstwa Austro-Węgier i typową postacią „  Gründerzeit  ”. Jest m.in. ojcem filozofa Ludwiga Wittgensteina i pianisty Paula Wittgensteina .

Biografia

Dziadek Karla Wittgensteina, Moses Meyer, należy do zasymilowanej niemieckiej gminy żydowskiej: pochodzi z Laasphe w hrabstwie Wittgenstein (położonego na terenie dzisiejszej Nadrenii Północnej-Westfalii ). Został zarządcą ( Gutsverwalter ) posiadłości hrabiego Sayn-Wittgenstein-Hohenstein , następnie przed 1802 r. wyjechał do Korbach , gdzie otworzył ważną hurtownię tekstylną i został kupcem. W 1808 r., po ogłoszeniu w Królestwie Westfalii dekretu o asymilacji i obywatelstwie , wzorowanym na konstytucji francuskiej, Moses Meyer przyjął jako nazwisko miejsce swego urodzenia Wittgenstein . Przez pewien czas był znany jako „Mojżesz Meyer Wittgenstein”. Meyer miał m.in. syna Hermanna Christiana (Korbach,12 września 1802 r- Wiedeń, 1878), który przeniósł firmę do Gohlis pod koniec lat 30. Po przejściu na protestantyzm luterański Heinrich Christian ożenił się w 1839 r. z Fanny Figdor (1814-1890), z rodziny górnomieszczańskiej Wiednia , również nawrócony Żyd.

Karl urodził się w 1847 roku. Jest szóstym z jedenastu dzieci, które Hermann i Fanny mieli. Trzy lata później rodzina przeniosła się do Vösendorf w powiecie Mödling w Austrii. Tu urodziły się jej ostatnie cztery najmłodsze córki.

W 1860 r. rodzina wyjechała do Wiednia, gdzie Hermann pracował na rynku nieruchomości. W 1865 roku Karl potajemnie uciekł z domu, by szukać szczęścia w Stanach Zjednoczonych , zabierając ze sobą tylko swoje skrzypce. Tam zarabia na życie jako muzyk i kelner w barach (niewykluczone, że przeciwny portret pochodzi z tego okresu amerykańskiego). Wrócił do Wiednia w 1867 r. z wielką pewnością siebie, przetrwał bez pomocy rodziny i jako dyletant przyswoił dużą wiedzę.

Karl następnie zapisał się na Politechnikę Wiedeńską , uzyskał stopień inżyniera i został projektantem przemysłowym. Dzięki pośrednictwu Paula Kupelwiesera (1843-1919), który poślubił Berthę Wittgenstein, siostrę swojego ojca, Karl wszedł do służby w hutach w Teplitz . Ten duży kompleks przemysłowy założony przez Alberta Salomona von Rothschild  (w) był zarządzany przez Paula i jego brata Karla Kupelwiesera: to, co stało się Prager Eisenindustrie-Gesellschaft , położone w północnych Czechach , było w tym czasie głównym żelaznym i stalowym zagłębiem Cesarstwa Austro-Węgier .

Karl został jej dyrektorem w 1877 roku, a kilka lat później większościowym udziałowcem. Wykorzystując swoją pozycję i wiedzę dorobił się fortuny w branży stalowej . Najpierw założył „Böhmische Montangesellschaft”, a następnie w 1886 r. „Prager Eisenindustrie-Gesellschaft”. W latach 1887-1890 kartel wchłonął inne przedsiębiorstwa stalowe. Bliski mu jest amerykański milioner Andrew Carnegie, od którego importuje metody zarządzania ( integracja pionowa ), produkcji przemysłowej i zarządzania zasobami ludzkimi.

W 1897 r. nabył większościowy udział w konsorcjum metalurgicznym Österreichisch-Alpine Montangesellschaft (ÖAMG), które zreorganizował i zracjonalizował, prowokując gwałtowne demonstracje robotnicze, ale także rozpoczynając rządowe śledztwo w sprawie „możliwego porozumienia w sprawie ceny ropy” stali ”(w sytuacji oligopolistycznej cena stali ryzykuje uzgodnienie między trustami przemysłowymi, poza prawami rynku). W rezultacie, 52-letni Karl, w 1898 roku wycofał się z biznesu i wyruszył w światową trasę koncertową. Po powrocie sprzedał wszystkie swoje udziały w różnych spółkach i spółkach zależnych, których był właścicielem: wyceniony na kilkaset milionów koron , fortunę tę zainwestował następnie w formie obligacji rządowych przynoszących renty , ale także w Szwajcarii, w Holandii: „Trust Wittgensteina” (jako portfel zarządzany przez różne instytucje finansowe) przetrwał I wojnę światową, hiperinflację lat 1921-1923, następnie kryzys 1929 roku, a nawet II wojnę światową.

Jego córka Hermine i syn Paul byli przez długi czas posiadaczami tej fortuny, ale część austriackich nieruchomości została zrabowana w latach nazizmu .

Życie prywatne

W 1873 roku Karl poślubił Leopoldine Kallmus, wyznania katolickiego , którego matka była austriacką katoliczką, a ojciec nawróconej rodziny żydowskiej. Przez rok mieszkali w Teplitz w Czechach , następnie osiedlili się w willi w Wiedniu w dzielnicy Meidling i zlecili budowę pałacu Wittgenstein według planów Friedricha Schachnera , gdzie przyjęli całą wiedeńską inteligencję . W latach 1905-1906 w Hohenberg zlecili Josefowi Hoffmannowi dekorację i wyposażenie swoich letnich rezydencji.

Para miała jako dzieci:

Karl Wittgenstein, znany jako autorytarny, zarówno w sposobie zarządzania swoim imperium przemysłowym, jak i rodziną, niewątpliwie wywarł pewną formę presji na swoich synów Hansa, Kurta i Rudolfa, wszystkich zdiagnozowanych jako cierpiących na poważne problemy psychiczne, a którzy gdzie indziej mają popełnił samobójstwo.

Kuzyn Paul Wittgenstein (1907-1979), syn brata ojca Karla, był dość ekscentrycznym filozofem i był wzorem dla Thomasa Bernharda w jego powieści Le Neveu de Wittgenstein .

Patronat

Karl Wittgenstein zrzekł się tytułu paru ojczyzny, odmówił tytułu barona. Był przedmiotem wielu żartów o wątpliwym guście na temat swojego pochodzenia.

On i jego żona byli mecenasami i sympatykami rozwoju sztuki współczesnej: bardzo przyczynili się do budowy wiedeńskiego Pałacu Secesji , wspierali wielu artystów, nie tylko wiedeńskich secesjonistów. Do Pałacu Wittgenstein często zapraszano takich muzyków jak Johannes Brahms , Gustav Mahler , Bruno Walter i Pablo Casals .

Choroba i śmierć

W 1909 u Karla zdiagnozowano formę raka. Jest w trakcie leczenia opracowanego przez doktora Emila Theodora Kochera w Bernie, który wykonuje do dwunastu operacji, ale nie jest w stanie zapobiec nawrotowi choroby.

Lato i jesień 1912 spędził w swoim wiejskim domu w Hochreith. Po pobycie na Lazurowym Wybrzeżu, w Boże Narodzenie tego roku, wszedł do szpitala i nigdy nie opuścił swojego pokoju.

Został pochowany 22 stycznia 1913Ceremonia odbyła się w kościele parafii luterańskiej. Spoczywa na centralnym cmentarzu w Wiedniu w rodzinnym skarbcu.

Uwagi i referencje

  1. (w) „  Karl Wittgenstein, Business Tycoon and Art Patron  ” , Frostburg State University, Maryland , USA (dostęp 16 listopada 2008 )
  2. (w) Anne Marie O'Connor , Dama w złocie: niezwykła opowieść o arcydziele Gustava Klimta, Portret Adele Bloch-Bauer , Knopf,2012( ISBN  978-0-307-26564-7 , 0-307-26564-1 i 978-1-101-87312-0 , OCLC  727702774 , czytaj online ) , s.  18

Linki zewnętrzne