Jan Pieterszoon Sweelinck

Jan Pieterszoon Sweelinck Opis tego obrazu, również skomentowany poniżej Portret Jana Pieterszoon Sweelincka (1606),
autorstwa Gerrit Pietersz Sweelinck Kluczowe dane
Przezwisko Amsterdam Orfeusz
Narodziny Maj 1562
Deventer
Śmierć 6 października 1621(58 lat)
Amsterdam
Podstawowa działalność Kompozytor , organista
Studenci Andreas Düben Jacob Praetorius Heinrich scheidemann Samuel Scheidt Gottfried Scheidt Melchior Schildt Paul Siefert
Ascendants Pieter Sywertszoon
Potomków Dirk Janszoon

Jan Pieterszoon Sweelinck (ur. W maju 1562 w Deventer, zmarł dnia)16 października 1621w Amsterdamie ) to holenderski organista , pedagog i kompozytor, którego twórczość znajduje się na styku  epoki  „ renesansu  ” i „  baroku ”.

Biografia

Urodzony w Deventer w rodzinie muzyków, jego ojciec Pieter Sywertszoon jest organistą . Jej matka, Elsgen Sweling, jest córką miejskiego chirurga Johana Zwelicka: troje dzieci tej pary przyjmie imię matki jako patronimię.

W 1564 r. Pieter Sywertszoon został mianowany organistą tytularnym w Oude Kerk („stary kościół”) w Amsterdamie . Urząd ten młody Jan Pieterszoon godzi się na śmierć ojca w 1577 roku i zachowuje go do końca życia aż do śmierci w 1621 roku . Zostanie również pochowany w tym kościele. Jego syn Dirk Janszoon Sweelinck przejmie wówczas funkcję organisty tytularnego.

Sweelinck zdobyłby swoje doświadczenie po studiach u Jana Willemszoon Lossy i Gioseffo Zarlino , słynnego kompozytora i teoretyka, chórmistrza w Bazylice św. Marka w Wenecji - ale ten punkt pozostaje hipotetyczny i kontrowersyjny.

Pracuje i kariera jako instrumentalista

Uważany jest za najbardziej prestiżowego reprezentanta szkoły holenderskiej zarówno na organach, jak i na klawesynie ; jest nawet jednym z najlepszych europejskich specjalistów od tych dwóch instrumentów przed Johannem Sebastianem Bachem , podobnie jak Włoch Girolamo Frescobaldi, którego być może poznał, gdy przyjechał do hiszpańskiej Holandii .

Na instrument klawiszowy napisał ricercare i toccata , a także aranżacje chórów, pieśni i tańce. Jest pierwszym, który napisał fugę na organy, zaczynając po prostu od wyeksponowania tematu, następnie opracowując materiał kontrapunktyczny, aż do ukończenia i ostatecznego rozwiązania, idei, która jest w pełni wykorzystana, na koniec. Od baroku. okres, autorstwa Johanna Sebastiana Bacha . Poprzez swój styl, muzyka Sweelincka syntetyzuje bogactwo, złożoność i poczucie przestrzeni Gabrieli , z którymi miałby zapoznać się z jego rzekomym pobytem w Wenecji, oraz zastosowanie ornamentyki, a także intymność. Formalna szkoła angielskich wirginalistów. Jeśli chodzi o rozwój idei muzycznych, a zwłaszcza w wykorzystaniu kontr-tematu, rozciągnięć i sekwencji pedałów , jego prace wykraczają daleko poza to, co robi Frescobaldi, jego główny współczesny: zapowiadają prace JS Bacha.

Genialny improwizator, za życia nazywany był „Orfeuszem z Amsterdamu”. Zachowało się ponad 70 utworów na instrumenty klawiszowe iz pewnością wiele z nich jest z pewnością podobnych do tych, które Sweelinck zaimprowizował dla mieszkańców Amsterdamu około 1600 roku. niezwykłe bogactwo procesów kontrapunktycznych.

Jego sława opiera się również na jego kompozycjach wokalnych, ponieważ w swojej karierze napisał około 320 utworów wszelkiego rodzaju: pieśni, madrygałów, motetów, psalmów, z lub bez basso continuo. Niektóre z jego innowacji mają znaczenie w ewolucji muzyki, zwłaszcza w dziedzinie fugi .

Jego wpływ jako nauczyciela jest niewątpliwie równie ważny, jak w dziedzinie kompozycji, gdyż miał jak swoich uczniów najlepszych przedstawicieli północnoniemieckiej szkoły organowej , w tym Jacoba Praetoriusa Młodszego , Heinricha Scheidemanna , Paula Sieferta , Andreasa Dübena , Melchiora Schildta. , Samuel i Gottfried Scheidt . Z tego powodu nazywany jest „twórcą organistów” i, oczywiście, był bardzo poszukiwany do jego nauczania, często zapraszając swoich uczniów do swojego domu, nawet jeśli przebywali tam przez kilka miesięcy.

Już za życia jego reputacja była europejska. Utwory jego kompozycji pojawiają się w Fitzwilliam Virginal Book , jednej z głównych kolekcji muzyki skomponowanej w jego czasach przez angielskich muzyków. Sweelinck zwłaszcza skomponowane wariacje na bardzo słynnego Paduanæ Lachrimae przez John Dowland  ; angielski kompozytor zesłany na kontynent. John Bull skomponował również wariacje na temat Sweelincka: wszystko to wyraźnie dowodzi ścisłego związku między ośrodkami muzycznymi po obu stronach kanału.

Dźwiękowy przykład

Plik audio
„Czy to marzec? "
Trudności w korzystaniu z tych mediów?

„Czy to marzec? », Utwór na instrument klawiszowy, skomponowany około 1600 roku, składający się z 7 wariacji na popularny temat autorstwa Pierre'a Guédrona .

Rejestracja: każda odmiana odgrywa inną rejestrację.

  1. Bumblebee 8 solo
  2. Bourdon 8, flet 4
  3. Bourdon 8, flet 4, dublet
  4. Bourdon 8, Flute 4, Prestant, Doublet, mała pełna gra
  5. Róg
  6. Fundusze i mieszanki
  7. Uczta solo

Daniny

Holenderski kompozytor Klaas de Vries skomponował Le Tombeau de Sweelinck w 2011 r., Lament instrumentalny na viola da gamba i cztery flety proste (czas trwania: ok. 8  min ).

Dyskografia

Uwagi i odniesienia

  1. Nagrane przez Camerata Trajectina i Amsterdam Brisk Recorder Ensemble, na płycie zatytułowanej Sweelinck and the Art of Variation (czerwiec 2012, Globe GLO 5253) ( OCLC 821264056 ) .

Załączniki

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne