Huaca Garagay
| Huaca Garagay | ||
.jpg) Widok satelitarny. | ||
| Lokalizacja | ||
|---|---|---|
| Kraj | Peru | |
| Departament | Lima | |
| Województwo | Lima | |
| Dzielnica | San Martín de Porres | |
| Informacje kontaktowe | 12 ° 00 ′ 13 ″ na południe, 77 ° 05 ′ 15 ″ na zachód | |
| Wysokość | 47 m | |
| Powierzchnia | 17 ha | |
Geolokalizacja na mapie: Peru
| ||
| Historia | ||
| Czas | 1400 pne J.-C. w 600 pne J.-C. | |
Huaca Garagay jest piramida w dzielnicy San Martín de Porres w środku aglomeracji stolicy Peru , 8 km od północno-zachodniej części historycznego centrum Limy .
Został zbudowany w dolinie Río Rímac , w tak zwanym okresie „formowania” cywilizacji andyjskich, około 3500 lat temu. To miejsce zawiera pozostałości ceremonialnego centrum, w którym wyróżniają się płaskorzeźby z cegły w stylu Chavín , prawdopodobnie przedstawiające ich bóstwa. Budynek składa się z trzech dużych konstrukcji tarasowych ułożonych w kształt litery U, co jest typowym stylem architektonicznym tamtych czasów.
Historia
Miejsce to zostało zbudowane w dolinie Río Rímac , w tak zwanym okresie „formowania” cywilizacji andyjskich, około 3500 lat temu. To miejsce zawiera pozostałości ceremonialnego centrum, w którym wyróżniają się płaskorzeźby z cegły w stylu Chavín , prawdopodobnie przedstawiające ich bóstwa. Budynek składa się z trzech dużych konstrukcji tarasowych ułożonych w kształt litery U, co jest typowym stylem architektonicznym tamtych czasów.
Znajduje się na obszarze znanym jako „Urbanización El Pacífico”, w pobliżu skrzyżowania alei Angélica Gamarra i Universitaria, w dzielnicy San Martín de Porres, 20 minut od historycznego centrum Limy. Znajduje się na terenie starej hacjendy „Garagay Alto”, wciąż należącej do rodziny Valle, wpisanej do rejestru nieruchomości w Limie.
W XX th wieku
To miejsce ujrzało światło dzienne dopiero w 1959 roku, dzięki informacjom od José Casafranca, inspektora centralnego wybrzeża Narodowej Rady Archeologicznej. Podmiot ten zlecił wykonanie wykopalisk Manuelowi Ontanedzie i Aquiles Ralli. W tym czasie odkryli polichromie związane z kulturą Chavína . Ponieważ nie było wówczas możliwości ich ochrony, odkrycia te zostały ponownie pogrzebane bez wcześniejszego fotografowania lub rysowania. Te szczątki zostały wkrótce splądrowane.
W 1974 roku Narodowy Instytut Kultury (INC) zlecił archeologom Rogger Ravines (es) i Williamowi H. Isbellowi przeprowadzenie prac w celu wytyczenia i ochrony huaca. Badania te ujawniły w 1975 roku niezwykłe polichromowane fryzy na dwóch piramidach, a także tysiące przedmiotów ceramicznych i tekstylnych.
Główna mitologiczna istota przedstawiona w tych fryzach w płaskorzeźbach wielobarwnej adobe jest przedmiotem różnych interpretacji:
- Peruwiańskie wąwozy i amerykański Isbell interpretują je jako mięczaki lub skorupiaki, a Ravines określił nawet, że będzie to homar .
- Według innych badaczy - Lucy Salazar i Richarda L. Burgera (w) - byłby to pająk .
- Ale wielki peruwiański specjalista od cywilizacji prekolumbijskich , w szczególności kultur Chavín i Chachapoyas , Federico Kauffmann Doig ze swojej strony uważa, że jest to bardziej prawdopodobne, że jest to „latający kot”, również przedstawiony w ikonografii Chavín i Tiahuanaco - Huari .
Kolejna kontrowersja dotyczy wieku strony:
- Wstępne badania przeprowadzone przez Ravines i Isbell wykazały, że Garagay był starszy niż Chavín de Huántar (zbudowany i zamieszkiwany w przybliżeniu między 1500 a 300 pne), a nie na odwrót, jak początkowo sądzono, badacze ci, pod tym względem, przedstawili teorię że Garagay może być jednym ze źródeł stylu znanego jako Chavín.
Jednak archeolog Peter Kaulicke, biorąc pod uwagę, że bezkrytyczne odczytanie dat spowodowało wielkie zamieszanie, uważa, że niewłaściwe byłoby przypisywanie Garagayowi wieku wcześniejszego niż wiek Chavína, niemiecki archeolog uważa, że bardziej istotne jest późniejsze datowanie radiowęglu , co daje780 pne J.-C..
Stan zachowania Garagay jest bardzo delikatny. Po rozpoczęciu badań i konserwacji w 1975 roku, przez cztery dekady był on nieustannie opuszczany i podlegał wpływom czasu i działań ludzkich.
W 1961 roku, podczas budowy autostrady na międzynarodowe lotnisko Jorge Chávez , firma budowlana wykorzystała huaca jako kamieniołom, niszcząc część jednej z bocznych piramid. Następnie, w 1963 roku, firma elektryczna umieściła słup wysokiego napięcia na szczycie głównej piramidy huaca.
We wczesnych latach 70-tych miejsce to było wykorzystywane jako kamieniołom do wyrobu cegieł.
Pomimo tego, że w 1974 r. Archeolog Wąwóz prowadził intensywne badania archeologiczne, kontynuował m.in. wytyczenie strefy niematerialnej i częściową budowę ogrodzenia obwodowego, to miejsce nie ominęła fala inwazji lądowej, która miała miejsce w latach 90. Lima w połowie lat 80.
XX wieku pylon został trzykrotnie wysadzony w powietrze przez terrorystów Świetlistego Szlaku .
Chociaż był ogrodzony, w 1985 roku teren archeologiczny został napadnięty i splądrowany i od tego czasu jego stan zachowania jest delikatny. 12 sierpnia 1985 r. Teren archeologiczny najechało 850 rodzin, które założyły niepewne domy, które z czasem stały się konstrukcjami stałymi, pomimo prób ich eksmisji zarządzanych przez INC. Najeźdźcy ci nawet zniszczyli niektóre fryzy, a inne poważnie uszkodzili, być może dlatego, że po zniknięciu pozostałości archeologicznych mogli spokojnie osiedlić się w regionie. Pomimo licznych procesów wygranych przez państwo peruwiańskie deportacja trwała wiele lat. Wykopaliskami, badaniami i ich konserwacją zajmował się wówczas Narodowy Instytut Kultury (INC), obecne Ministerstwo Kultury Peru.
W XXI th wieku
W 2014 roku pylon wysokiego napięcia został usunięty z huaca, a także odpowiadająca mu część linii energetycznej, która została przeniesiona na aleje Angélica Gamarra i Universitaria.
Obecnie stanowiskiem kieruje zespół specjalistów z metropolitalnej gminy Lima, kierowany przez archeologa Héctora Walde, który zajmuje się odzyskiwaniem, konserwacją i badaniami, podczas gdy od ostatniego badania minęło prawie 40 lat.
W styczniu 2017 r. W atrium głównej piramidy odkryto płaskorzeźbę jaguara, aw maju tego samego roku ogłoszono odkrycie innej godnej uwagi grupy polichromowanych glinianych fryzów, przedstawiających kota bóstwa, z których jeden jest w doskonałej stan: schorzenie. Prace trwają, biorąc pod uwagę, że nadal istnieją obszary, które nie zostały zbadane. Prace te są częścią planu odbudowy dziedzictwa kulturowego metropolii Limy, realizowanego pod kierownictwem burmistrza Luisa Castañeda Lossio.
Walde uważa, że ze względu na swoje cechy Garagay ma być najważniejszym stanowiskiem archeologicznym w Limie i jednym z ważnych ośrodków wysokiej cywilizacji, która pojawiła się w Ameryce .
Opis
Daty radiowęglowe określają początek budowy Garagay w okolicy, a sanktuarium obowiązywałoby przez kilka stuleci, aż 600 pne J.-C.Odpowiada tak zwanemu okresowi formacyjnemu (środkom formacyjnym i wyższym). W tym okresie przeszedł trzy główne remonty, które archeolodzy przekształcili w trzy fazy badań:
- „Świątynia prymitywna”, pierwsza budowa na miejscu,
- „Środkowa świątynia”, obiekt pierwszej poważnej przebudowy,
- „Późna świątynia”, druga i ostatnia duża przebudowa.
Garagay składa się z trzech głównych kopców ułożonych w kształcie litery U wokół dużej esplanady. U jest otwarta na północny wschód, element architektoniczny środkowego wybrzeża Peru w okresie formowania się (drugie tysiąclecie pne). Konstrukcje te są podobne do głównej piramidy Caral, która znajduje się na wybrzeżu Pacyfiku 140 km dalej na północ. Są zbudowane z naprzemiennych kamieni i kul adobe .
Garagay jest przykładem złożonych społeczeństw, które powstały na środkowym wybrzeżu Peru podczas formacji andyjskiej, ale szczególnie w dolinach rzek Lurín, Rímac i Chillón w Limie.1500 pne J.-C.. Jego ikonograficzne przedstawienia bogów o przerażających kocich rysach odzwierciedlają strach społeczeństw rolniczych przed siłami nadprzyrodzonymi.
W tym okresie dominowała tradycja architektoniczna świątyń w kształcie litery U, niewątpliwie wznoszonych pod kierownictwem kasty kapłańskiej, która swoją władzę oparła na kontroli środków produkcji. Świątynie te charakteryzują się trzema głównymi strukturami: główną, wyższą i centralnym placem, na którym spotykali się ludzie. Garagay jest właśnie przykładem tej tradycji architektonicznej.
Piramida główna
Najbardziej imponujący pomnik lub główna piramida początkowo składał się z trzech nałożonych na siebie platform. Całkowita wysokość powinna wynosić około 30 m .
- Niższy poziom zwany „Prymitywną Świątynią” jest trudny do zbadania, ponieważ dostęp do niego wymagałby uszkodzenia górnych konstrukcji.
- Górny poziom zwany „Późną Świątynią” zniknął z powodu zniszczeń czasu i wandalizmu.
- Najbardziej interesujący jest poziom średniozaawansowany, czyli „Middle Temple”. To właśnie w atrium tego poziomu, do którego prowadzą szerokie schody, znajduje się słynna tablica polichromowanych fryzów, z której wyróżniają się dwa oczywiste przedstawienia symboliki religijnej:
- Antropomorficzna głowa z wystającymi kłami, umieszczona w okręgu z frędzlami zwanym „medalionem”,
- Zoomorficzna istota o wydłużonym ciele i ludzkich kończynach, którą zinterpretowano jako pająka lub skorupiaka.
Styl projektów jest podobny do stylu kultury Chavín. Figury wykonane są w stiuku i płaskorzeźbie, z przestrzeniami zaznaczonymi rzeźbionymi liniami, detale są podkreślone w kolorze szaro-niebieskim, zielonym, czerwonym, różowym, żółtym, białym i czarnym. Kolor różowy został użyty jako tło na całej ścianie. Fryzy były kilkakrotnie przemalowywane, wykryto do dziesięciu warstw farby. Zastosowane pigmenty są głównie pochodzenia mineralnego.
Struktury boczne
Pozostałe dwa kopce to również mniejsze piramidalne konstrukcje, które tworzą boczne skrzydła litery U i nazywane są lewym i prawym skrzydłem. Na tym znaleziono również fryzy polichromowane, jeden z nich znany pod nazwą „fryz wojowników” przedstawia postaci ubrane w przepaski na biodrach i uzbrojone w tarcze.
Centralne miejsce
Bardzo rozległa esplanada, czyli główny plac, ma wymiary 415 × 215 m , czyli około 9 ha . Te duże wymiary wzbudziły wątpliwości co do wykorzystania tego dużego obszaru. Archeolog Carlos Williams (es) wysunął hipotezę, że miejsce, w którym gromadziła się ludność, było trudne do pogodzenia z niewielką liczbą mieszkańców w tamtym czasie, wysunął teorię, że jest to obszar kultury lub rynku.
W pracach z 2017 roku odkopano monolit o wysokości blisko czterech metrów. Przypuszcza się, że jest to huanca lub święty kamień, typowy dla kultury andyjskiej, pochowany tam przez kilka stuleci.
Bibliografia
- (es) Jaime Briceño, „ Recuperación de Garagay, Historia de un deicidio ” , na www.arqueologiadelperu.com , 15 de julio de 2010
- (es) Jorge ET Silva Sifuentes , Historia del Perú: Origen de las civilizaciones andinas , Lima,2000, 85–86 s. ( ISBN 9972-625-35-4 )
- (es) Federico Kauffmann Doig , Historia y arte del Perú antiguo , t. 2, Lima,2002, 213–214 s. ( ISBN 9972-40-214-2 )
- (es) Peter Kaulicke , Historia del Perú. El Perú Antiguo (9 000 aC-200 dC) , Lima,2010( ISBN 978-612-4069-86-4 ) , str. 61
- (es) Lizardo Tavera, „ Garagay ” , na www.arqueologiadelperu.com.ar ,2000
- (Es) „ Entidades públicas apoyan a invasores ” , El Comercio (Peru) , Lima, 30 de marzo de 1990
- (es) „ MML realizó histórico descubrimiento de frisos de más de 3500 years de antigüedad en Huaca Garagay ” , na www.munlima.gob.pe , 24 maja 2017 r.
- (Es) „ Huaca Garagay: estos son los hallazgos con más de 3500 years de antigüedad ” , El Comercio (Peru) , Lima, 25 de mayo de 2017 ( czytaj online )
- (es) Roberto Ochoa, „ Hallazgos en el templo Garagay ” , La República (Peru) , Lima, 8 de octubre de 2017 ( czytaj online )
- (es) Williams León, Carlos, „Complejos de pirámides con planta en U”.
- (es) Lizardo Tavera, " Los Templos en" U "Patrón Arquitectónico de la Costa Central del Perú " , w Boletín electronico AEG (PUCP) ,2000
- (es) Ten artykuł jest częściowo lub w całości zaczerpnięty z artykułu Wikipedii w języku hiszpańskim zatytułowanego „ Garagay ” ( zobacz listę autorów ) .
Załączniki
Bibliografia
- (es) Bonavia, Duccio. Perú: Hombre e Historia, de los orígenes al siglo XV , Lima: EDUBANCO, 1991, s. 197–198.
- (es) Druc, Isabelle; Burger Richard; Zamojska, Regina; Magny, Pierre. „Produkcja ceramiki Ancón i Garagay w czasach Chavína de Huántar”. W: Journal of archeological science , 2001, nr 28, s. 29–43: mapy, il., Tab., Wykres., Bibliogr. p. 42–43.
- (es) Fuentes Sadowski, José Luis, „Garagay: la sombra del monumento”. W: Tukuy Rikuq: informative boletín . Lima, 2007; Nr 4.
- (es) Ravines, Rogger, „Garagay como arqueología experimental”. W: Matos Mendieta, Ramiro (komp.), Arqueología peruana , Lima, 1979. s. 75–80.
- es) Ravines, Rogger, „Garagay: Un centro ceremonial del período formativo”. W: Los incas y el antiguo Perú: 3000 lat historii , Colección encuentros: Serie catálogos. Barcelona: Sociedad estatal Quinto Centenario, 1991. str. 218–229: chory, Bibliogr. p. 229.
- Ravines, Rogger, „Garagay: ceremonialne centrum szkolenia”. W: Inca-Peru: 3000 lat historii . Gent: Imschoot, uitgevers, 1990. str. 132–143.
- (es) Ravines, Rogger; Engelstad, Helen; Palomino, Victoria; Sandweiss, Daniel. „Materiały archeologiczne z Garagay”. W: Revista del Museo Nacional , Lima, 1982, T. XLVI, s. 135–233: chory, Tab., Wykres., Bibliogr. p. 230–233.
- (es) Ravines, Rogger; Isbell, William. „Garagay: sitio ceremonial temprano in el valle de Lima”. W: Revista del Museo Nacional , Lima, 1975, T. XLI, s. 253–275: chory, tab.
- (es) Williams León, Carlos. „Complejos de pirámides con planta in U, patron architektoniczny centralnego wybrzeża”. W: Revista del Museo Nacional , Lima, 1980, T. XLIV, s. 95–110.
Linki zewnętrzne
- Garagay Arqueología del Perú
- Huaca Garagay reclama su lugar en la historia - ZDJĘCIA
- Los secretos de la huaca Garagay - ZDJĘCIA