Substancja pomocnicza oznacza jakąkolwiek substancję inną niż czynnego w leku , kosmetyku lub żywności . Jego dodatek ma na celu nadanie określonej konsystencji lub innych szczególnych właściwości fizycznych lub smakowych produktowi końcowemu, przy jednoczesnym uniknięciu wszelkich interakcji, szczególnie chemicznych, z substancją czynną.
W związku z tym substancja pomocnicza nie jest definiowana przez określony skład chemiczny, ale przez jej zastosowanie, które wynika z jej właściwości fizykochemicznych, które czynią ją odpowiednią do spełniania roli zaróbki.
Lek składa się z jednej (lub więcej), substancje czynne i substancje powiązane (substancje pomocnicze), które nada mu cechy stabilności kształtu, rozwiązania, kierowanie, smak, kolor, estetyki, i tak dalej . Substancje te określone we wzorach w kolejności wagowej są bardzo zróżnicowane.
Substancje pomocnicze w pełni uczestniczą w sposobie działania leku, a zwłaszcza w procesie jego wytwarzania. Bez zaróbki, bez leku. Sztuką kształtowania leków jest farmacja galenowa. Substancje pomocnicze są zatem substancjami ściśle związanymi z substancjami czynnymi produktów leczniczych, które:
Dlatego włączenie ich do produktów leczniczych w większości przypadków jest odpowiedzią na właściwe względy medyczne.
Zaróbka jest wektorem lub nośnikiem substancji czynnej. Pozwala substancji aktywnej dotrzeć tam, gdzie ma działać. Dlatego zaróbka nie koliduje z substancją czynną. Substancje pomocnicze mają czasami określone właściwości kosmetyczne i mogą wtedy pełnić rolę substancji czynnej. Substancja pomocnicza ma zawsze znacznie większą objętość niż składniki aktywne. Ponadto to on określa galenę produktu, czyli jego konsystencję (krem, żel itp.) I wygląd. Najczęściej stosowanymi substancjami pomocniczymi są oleje , woda i alkohol . Na przykład słodkie migdały , awokado lub masło shea są substancjami pomocniczymi pochodzenia roślinnego. Te silikony są np nośnika syntetycznego.
Substancje pomocnicze odgrywają taką samą rolę w żywności jak w lekach, ale ich dodawanie częściej wynika z bardziej handlowych względów, przyczyniając się do atrakcyjności produktu: wyglądu, smaku, ceny za kilogram itp. Według Christophe'a Brusseta ich stosowanie jest bardzo częste, zwłaszcza do przypraw mielonych. Niektórzy, jak wanilii strąków wyczerpane z heksanu w lodów , służyć jako „visual marker”, to znaczy, uzyskując wrażenie rzemieślniczych lub autentycznym produktem.
Odgrywa również ważną rolę w smakach potraw. Maltodekstryna jest najpowszechniej stosowaną substancję pomocniczą w sproszkowanych środków aromatyzujących. Są to etanol i glikol propylenowy w płynnych smakach.