W astronomii , klasa jasność umożliwia odróżnienie Data zależności od ich jasności , tak jak typ widmowy pozwala je odróżnić w zależności od ich temperatury . Klasa jasności jest również drugą osią wykresu HR .
Jasność i temperatura są również powiązane, poprzez prawo Stefana-Boltzmanna , które można zapisać:
gdzie L jest jasnością, σ jest stałą Stefana-Boltzmanna (lub stałą Stefana), R promieniem gwiazdy, a T jej temperaturą . Ta zależność pozwala określić definicję rzeczywistej temperatury: temperaturę odpowiednika ciała doskonale czarnego gwiazdy, która promieniuje światłem L o promieniu R .
Dla gwiazdy o określonej masie i składzie chemicznym jasność gwiazdy zależy od jej wieku. Nie ma relacji jeden-do-jednego wieku i jasności. Jednak jako pierwsze przybliżenie, klasy jasności są wskaźnikiem stanu ewolucji gwiazdy, a tym samym jej wieku.
Podział gwiazd na klasy jasności nazywa się klasyfikacją MKK , wprowadzoną w 1943 roku przez Williama Morgana , Philipa C. Keenana i Edith Kellman z Yerkes Observatory . Klasyfikacja ta opiera się na liniach widmowych wrażliwych na grawitację powierzchniową , która sama określa jasność . Rzeczywiście, promień gwiazdy olbrzyma jest znacznie większy niż promień karła o tej samej masie, grawitacja na powierzchni olbrzyma jest znacznie mniejsza niż na powierzchni karła. Różnice te wpływają zarówno na intensywność, jak i szerokość linii widmowych.
Rozróżnia się następujące klasy i podklasy jasności:
Klasa | podklasa | opis | |
---|---|---|---|
ja | Ia + , Ia-0 lub 0 | (gwiazda) nadolbrzym | wyjątkowo jasny nadolbrzym (gwiazda) lub nadolbrzym (gwiazda) |
I | (gwiazda) świetlisty nadolbrzym | ||
I ab | |||
ja b | (gwiazda) supergéante małe światło | ||
II | (gwiazda) gigantyczna jasna lub (gwiazda) gigantyczna jasna | ||
III | III | (gwiazda) gigant normalny | |
III ab | |||
III b | |||
IV | (gwiazda) sub-gigant | ||
V | gwiazda ciągu głównego lub (gwiazda) karzeł | ||
SD lub VI | (gwiazda) sub-krasnolud (mało używany) | ||
D , śr lub VII | biały karzeł |
Na przykład, Słońce jest żółtym karłem , gwiazdą, która nie postarzała się na tyle, aby oddalić się od dużej części prostej ciągu głównego zerowego wieku (ZAMS dla ciągu głównego zerowego wieku w języku angielskim) na diagramie HR . Kiedy skończy spalać swój wodór w sercu, stanie się podolbrzymem, a następnie wdrapie się na gałęzie olbrzymów, z większą jasnością, ale też z niższą temperaturą powierzchni (dlatego będzie wydawał się czerwony, a nie żółty: czerwony olbrzym ).