Uralski alfabet fonetyczny

Uralskich lub uralskich alfabet fonetyczny (APO), zwany także ugrofiński alfabet fonetyczny ( tarkekirjoitus Suomalais-ugrilainen (SUT) w języku fińskim) jest transkrypcja fonetyczna układ , oparty na alfabecie łacińskim , używane głównie do transkrypcji i rekonstrukcja Języki uralskie . Po raz pierwszy został użyty w Journal of the Finno-Ugric Society i został po raz pierwszy sformalizowany w 1901 roku przez Eemila Nestora Setälä , fińskiego językoznawcę, w czasopiśmie Finnisch-ugrischen Forschungen . W przeciwieństwie do Międzynarodowego Alfabetu Fonetycznego (API), który w unikalny i precyzyjny sposób transkrybuje fonemy i cechy fonetyczne, APO pozwala również na zapis kategorii funkcjonalnych. Ta różnica czasami uniemożliwia konwersję notacji APO na API bez utraty informacji. Podstawowe symbole APO opierają się tam, gdzie to możliwe, na alfabecie fińskim , z dodatkowymi symbolami cyrylicy i pisma greckiego lub z kapitalikami . Stosowane są również symbole i znaki diakrytyczne specyficzne dla APO.

Historia

Uralski alfabet fonetyczny ma swój początek w pracach Eemila Nestora Setälä , JJ Mikkoli  (en) , Heikki Paasonen  (fi) , Yrjö Wichmanna i Karla Bernharda Wiklunda  (en) opublikowanych w latach 90. XIX wieku w Journal de la Société finno-Ugric . Po raz pierwszy została sformalizowana w 1901 roku przez fińskiego lingwistę Eemila Nestora Setälä w gazecie Finnisch-ugrischen Forschungen .

APO została przyjęta przez fińskich lingwistów do nauki języków ugrofińskich , ale także do nauki języków ałtajskich . Na Węgrzech system Setälä został po raz pierwszy skrytykowany przez Bernáta Munkácsiego  (hu) , ale spopularyzował go Jözsef Szinnyei.

Kilku fińskich lingwistów modyfikuje i rozwija APO na własne potrzeby, na przykład Eliel Lagercrantz  (fi) . Frans Ęimä  (fi) lub Arvo Sotavalla  (fi) proponują kilka zmian w latach 30. Niektóre propozycje Ęimä zostały powtórzone w wersji APO Antti Sovijärvi  (fi) i Reijo Peltola  (fi) w latach 50.

Uproszczenie APO zaproponowali Lauri Posti  (fi) i Terho Itkonen  (fi) w 1973 roku.

Reprezentacja komputerowa

Uralski alfabet fonetyczny można określić za pomocą przyrostka „fonupa” dla kodów języków IETF  ; na przykład "chm-fonupa" dla męża ("chm") w uralskim alfabecie fonetycznym.

Uwagi i referencje

1. Joki 1958 , s.  291.
2. Joki 1958 , s.  291-292.
3. Joki 1958 , s.  292.
4. Posti i Itkonen 1973 .
5. Rejestr komponentów i indywidualny plik .

Bibliografia

• (fi) „  Suomalais-ugrilainen tarkekirjoitus  ” w Kotimaisten kielten keskus (Instytut Języków Fińskich) (konsultacja: 12 sierpnia 2014 r. )
• (fi) Frans Ęimä , "  Ehdotuksia muutoksi suomalais-ugrilaisten kielten transskriptsioniin  " , Virittäjä , tom.  36,1932, s.  377-387 ( prezentacja online )
• (fi) Frans Ęimä , „  Muutamia lisächdotuksia suomalais-ugrilaisten kielten transskriptsioniasiassa  ” , Virittäjä , tom.  37,1933, s.  258-267 ( prezentacja online )
• (fi) Frans Ęimä , Yleisen fonetiikan oppikirja (opublikowane przez Arvo Sotavallan), Helsinki, Suomalaisen kirjallisuuden seura,1938
• (en) Finlandia, Irlandia, Norwegia ISO / IEC JTC1 / SC2 / WG2, uralskie znaki alfabetu fonetycznego dla UCS ,20 marca 2002 r.( przeczytaj online )
• (fi) Antti Iivonen , Antti Sovijärvi i Reijo Aulanko , Foneettisen kirjoituksen kehitys ja nykytila: Kansainvälinen foneettinen aakkosto (IPA), Suomalais-ugrilainen tarkekirjoitus (SUT) w Helsinkach, Helsinki .  "Helsingin Yliopiston fonetiikan Laitoksen monisteita" ( N O  16)1990
• (fi) Aulis J. Joki , „  Tarkekirjoituksemme yksinkertaistaminen  ” , Virittäjä , tom.  62, n o  3,1958, s.  291-298 ( prezentacja online , przeczytaj online )
• (by) Eliel Lagercrantz , Lappischer Wortschatz , t.  1-2, Helsinki, Suomalaisugrilainen seura, coll.  "Leksykony Societatis Fenno-ugricae" ( N O  6)1939
• (fi) Aarni Penttilä , „  Frans Ęimä: Yleisen fonetiikan oppikirja  ” , Virittäjä , tom.  42,1938, s.  395-397 ( prezentacja online )
• (fi + hu + de + en) Lauri Posti ( reż. ) i Terho Itkonen ( reż. ), FU-transkription yksinkertaistaminen . Az FU-átírás egyszerűsítése . Zur Vereinfachung der FU-Transkription . O uproszczeniu transkrypcji FU , Helsinki, coll.  "Castrenianumin toimitteita" ( N O  7)1973
• (fi) Erkki Savolainen , „  Foneettiset kirjoitusjärjestelmät  ” , na Verkkokielioppi, Finn Lectura ,2001(dostęp 5 lipca 2020 r. )
• (de) Eemil Nestor Setälä , „  Über die Transskription der finnisch-ugrischen Sprachen  ” , Finnisch-ugrische Forschungen , tom.  1,1901, s.  15-52 ( czytaj online )
• (fi) Arvo Sotavalta , »  Ehdotuksia suomalais-ugrilaisen kielitieteellisen transskriptiojärjestelmän kehittämiseksi  « , Virittäjä , tom.  40,1936, s.  340-388 ( prezentacja online )
• (fi) Antti Sovijärvi i Reino Peltola , Suomalais-ugrilainen tarkekirjoitus , Helsinki, coll.  "Helsingin Yliopiston Fonetiikan Laitoksen Julkuaisua / Publicationes instituti Phonetici Universitatis Helsingiensis" ( N O  9)1970( 1 st  ed. 1953) ( odczyt linii )
• (en) Kamil Stachowski , „  Uwagi na temat użyteczności różnych typów transkrypcji, ze szczególnym uwzględnieniem komparatystyki tureckiej  ” , Suomalais-Ugrilaisen Seuran Aikakauskirja = Journal de la Société finno-ougrienne , tom.  93,2011, s.  303-338 ( czytaj online )

Zobacz również

• Międzynarodowy alfabet fonetyczny
• Rosyjski alfabet językowy
• Fonetyczna transkrypcja