Cmentarzysko słoni jest miejscem, gdzie według europejskiej wiary pojawił się w XIX th wieku, ale od wywrócony przez zoologów , że słonie z Afryki realizować się na śmierć. Opierając się na przypadkowym odkryciu grup szkieletów i pewnych podobieństwach między zachowaniem słoni i ludzi, karmionych pociągiem do kości słoniowej , przekonanie to naznaczyło wyobraźnię i popkulturę (beletrystykę, kino, gry, kreskówkę, piosenkę) i zafascynowało wielu myśliwych z kości słoniowej z połowy XIX XX wieku do połowy XX th wieku. Termin cmentarz słoni jest czasami używany metaforycznie w odniesieniu do upadku lub złomowania niegdyś cenionych ludzi lub przedmiotów.
Mit ten, o którym wspomniał już David Livingstone , prawdopodobnie zrodził się z odkrycia szkieletów zgrupowanych razem w miejscach uczęszczanych przez starsze słonie. Enrico Bruhl hipotezę, że paleontologicznych znalezisk skamieniałości w dużych ilościach, takich jak 27 starożytnych Elephas z Saksonii-Anhalt , zachęcał to przekonanie. Ci ostatni mogli być ofiarami myśliwych, ponieważ ich kły zniknęły. Aby wyjaśnić te grupy, niektórzy badacze sugerują, że starzejące się słonie mają określoną kondycję fizyczną i potrzeby żywieniowe, które prowadzą do gromadzenia się w odpowiednich miejscach. Szukają bliskości punktów wodnych lub bagien, gdzie pożywienie jest bardziej obfite lub bardziej delikatne do przeżuwania dla ich zużytych zębów trzonowych (każdy trzonowiec odnawia się średnio raz na 10 lat i najwyżej cztery do sześciu razy w ciągu życia, starsze słonie mają blaszki tych zębów mocno wytarte). Christian Zuber sugeruje, że błotnista woda może złagodzić ich cierpienie i próchnicę. Ze swojej strony Rupert Sheldrake uważa, że niedożywione słonie starają się pić obficie, co zamiast tego może pogorszyć ich stan poprzez rozcieńczenie glukozy we krwi . W każdym razie, często umierający ze starości lub choroby w pobliżu rezerwatów wodnych lub błotnistych obszarów, ich zwłoki w końcu znikają. To wyjaśniałoby względną rzadkość szczątków słonia zauważonych przez europejskich łowców kości słoniowej, co zachęcało do wiary w istnienie ukrytych cmentarzy.
Cmentarze słoni mogą mieć związek z istnieniem naturalnych komór gazowych, takich jak „ Mazukus ” w Demokratycznej Republice Konga .
Kultury żyjące w sąsiedztwie słoni odzwierciedlają pogląd o szczególnym podobieństwie między tym zwierzęciem a człowiekiem. Jeśli chodzi o śmierć, Pliniusz jest pierwszym europejskim autorem, który wspomniał o tym, że słonie przebywają przez długi czas w pobliżu szczątków członka grupy. Zainteresowanie kośćmi i kłami swoich towarzyszy zostało potwierdzone badaniami przeprowadzonymi w 2005 roku. Ta antropomorficzna wizja nadaje wagę mitowi o cmentarzu słoni, który może stać się alegorią dobrowolnej śmierci i ścieżką, którą podążano, aby umrzeć samotnie i godnie, wybraną przez na przykład niektóre kultury Indian północnoamerykańskich . Przodkowie czując nadchodzącą śmierć izolowali się od swojej grupy, aby umrzeć samotnie w spokoju, chcąc zachować całą swoją godność i pozostawić piękny i szlachetny wizerunek, ale też chcąc oszczędzić rodzinie ciężaru przykuty do łóżka. Jednak w innych kulturach śmierć jest najczęściej traktowana jako akt zbiorowy; umieramy w rodzinie, ale także w miejscach zbiorowych (śmierć lub szpital).
W komentarzu politycznym wyrażenie cmentarz słoni jest używane do określenia instytucji, funkcji lub ról, w których mieszczą się działania osób publicznych pod koniec ich kariery.
W administracji wysocy urzędnicy wyznaczeni pod koniec kariery w służbach inspekcyjnych są często przedstawiani jako przebywający na cmentarzu słoni.
Cmentarz słoni jest tematem poruszanym w wielu dziełach fikcyjnych, z których najbardziej godnym uwagi w języku francuskim jest Le Cimetière des éléphants autorstwa Henri de Monfreid . Krótka historia Rudyarda Kiplinga , zatytułowana Toomai of the Elephants i zawarta w Księdze dżungli , oparta jest na faktycznym istnieniu cmentarza słoni.
Komiks również odnosi się do niego, w szczególności:
W muzyce The Elephant Cemetery to nazwa albumu i piosenki Eddy'ego Mitchella .
Filmowe odsyłającego obejmują:
World of Warcraft gry wideo przywołuje go przez „cmentarza z Kodos”; ponadto region zwany Dragonblight jest uważany za miejsce, w którym smoki z Azeroth umierają.
W grze karcianej Magic: The Gathering karta z edycji Arabian Nights zaprojektowana przez artystę Roba Alexandra nosi nazwę „ Elephant Graveyard ”.
Lyonnais youtubeur Bassem Braïki spopularyzował to wyrażenie, odnosząc się pejoratywnie do kobiet, na ogół powyżej 27 lat, zamężnych, a następnie rozwiedzionych i posiadających dzieci oraz „które starają się nadrobić stracony czas”, korzystając z sieci społecznościowych lub przyjmując zachowania młodzieńcze. Podczas tych pokazów na żywo w YouTube używa efektu dźwiękowego płaczu słonia, gdy mówca opisuje ten profil, przedstawiając się.