Przestarzały |
5 - 12 września 1914 ( 7 dni ) |
---|---|
Miejsce | po obu stronach Marny , między Paryżem a Verdun |
Wynik | Decydujące zwycięstwo Francji |
Francja Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii |
Cesarstwo Niemieckie |
1 082 000 mężczyzn 64 dywizje francuskie 6 dywizji brytyjskich |
900 000 mężczyzn 51 niemieckich dywizji |
227 000 Francuzów (21 000 zabitych, 84 000 zaginionych i 122 000 rannych) i 37 000 Brytyjczyków (3000 zabitych, 4000 zaginionych i 30 000 rannych) | 256 000 Niemców (43 000 zabitych, 40 000 zaginionych i 173 000 rannych) |
Bitwy
I bitwa nad Marną , często identyfikowane jako „bitwie nad Marną”, miała miejsce podczas pierwszej wojny światowej , od września 5 do12 września 1914między armią niemiecką z jednej strony a armią francuską i brytyjską ekspedycją z drugiej .
Walki toczą się na 225- kilometrowym łuku okręgu przez Brie , Szampanię i Argonne , ograniczonym od zachodu przez obóz w Paryżu, a od wschodu przez ufortyfikowane miejsce Verdun . To pole bitwy podzielone jest na kilka mniejszych bitew: na zachodzie bitwy pod Ourcq i dwoma Morinami , w centrum bitwy na bagnach Saint-Gond i Vitry , a na wschodzie bitwa pod Revigny . Bitwa dała początek słynnemu epizodowi: „ taksówek nad Marną ”.
Podczas tej decydującej bitwy wojska francusko-brytyjskie zatrzymały się, a następnie odepchnęły Niemców, pokonując w ten sposób plan Schlieffena (zrewidowany przez Moltke ), który przewidywał szybką inwazję Francji przez Belgię , aby uniknąć francuskich fortyfikacji, a następnie repatriować większość wojsk na front wschodni . Niemiecki odwrót zakończył się 14 września na prawym brzegu Aisne , co wywołało bitwę o Aisne .
Sytuacja militarna na początku I wojny światowej bardzo sprzyjała niemieckim siłom zbrojnym , które właśnie odniosły w drugiej połowie sierpnia 1914 roku serię zwycięstw nad wszystkimi przeciwnikami, czy to na froncie „Zachodu”. w Lotaryngii ( bitwa pod Morhange 20 sierpnia) lub w Belgii ( bitwy pod Ardenami od 21 do 23 sierpnia, pod Charleroi od 21 do 23 i pod Mons 23 sierpnia), jak na froncie wschodnim ( bitwa pod Tannenbergiem 26-29 sierpnia ).
„Armii niemieckie wkroczyły do Francji, od Cambrai po Wogezy , po serii ciągłych zwycięskich bitew. Wycofujący się wróg nie jest już w stanie stawiać poważnego oporu. "
- niemiecka informacja prasowa z27 sierpnia 1914.
Ze swojej strony francuski komunikat prasowy z tego samego dnia informuje, że „na północy linie francusko-angielskie zostały nieco cofnięte. „Czyli od 29 sierpnia w godzinach wieczornych wywołuje odwrót krytymi słowami: ” Sytuacja naszego przodu, od Somme do Wogezów, pozostaje do dziś, co było wczoraj. Wygląda na to, że siły niemieckie spowolniły marsz” .
Jeśli na płaskowyżu Lotaryngii i w Wogezach armia francuska zaprzestanie odwrotu 23 sierpnia i zdoła utrzymać pozycje przeciwko niemieckim atakom ( bitwa nad przepaścią Charmes od 24 do 26 sierpnia), wszystkie jednostki francuskie i brytyjskie, które posuwają się w Belgii pokonał rekolekcje z wieczora 23 sierpnia.
Taki odwrót tłumaczy się dysproporcją sił między Niemcami z jednej strony a francusko-brytyjską z drugiej: niemiecki sztab generalny zdecydował się na zmasowanie przed Belgią i Luksemburgiem większości swoich jednostek, w tempie 59 dywizji (w sumie 1.214.160 bojowników) zgrupowanych w pięć armii (ponumerowanych od I do V ) tworzących niemieckie prawe skrzydło, natomiast obronę Alzacji-Lotaryngii powierzono słabszemu lewicowi z 16 dywizjami (lub 402 tys. bojowników) zgrupowanych w dwa wojska ( nr . VI i VII ). Dla porównania, francuski pierwotnie planowane do wdrożenia w ich mobilizacji jako 16 działów (lub 299,350 osób) z 5 th armii przeciwko Belgii, szybko wzmocniony do około 45 dywizji (lub 943,000 osób) w walce z granicami , poprzez wysłanie 3 e i 4 th armie francuskie i brytyjskie siły ekspedycyjne .
Zdominowane licznie i zagrożone ominięciem przez flankę armie francusko-brytyjskie szybko przekroczyły granicę francusko-belgijską, by schronić się we Francji, a następnie ruszyły w kierunku południowo-zachodnim: ten francusko-brytyjski odwrót trwał przez dwa tygodnie, aż początek września, kiedy wojska docierają do Paryża .
„Widzieliśmy już rozpuszczające skutki tych powtarzających się, cofających się marszów, najczęściej nocą […]. Stopienie liczebności, wielu maruderów wpadło w ręce wroga, zagubiony bagaż, zdjęte karabiny i armaty, a przede wszystkim utrata morale wojsk; takie były rezultaty rekolekcji prowadzonych w ostatnich dniach przez nasze różne armie. "
- Inwentarz generała Gallieniego na samym początku września 1914 r.
Naczelny wódz Francji, generał Joffre , nie traci jednak nadziei na wyzdrowienie i w swoim raporcie dla ministra wojny Adolphe Messimy stwierdza, że armia francuska może jeszcze przeprowadzić zwycięski kontratak. Obwinia klęskę i wycofuje się na swoich podwładnych, krytykując swoich generałów, których uważa za niewystarczająco obraźliwych. To nakłada sankcje i odrzuca te, które uzna za niekompetentny, w tym dowódców wojskowych jak generałów Ruffey ( 3 th armii, zastąpiono 30 sierpnia Sarrail ) i Lanrezac ( 5 th armii, zastąpiono 5 września Franchet d'Espèrey ). Na niższych szczeblach między 10 sierpnia a 6 września Joffre „ zwolnił ” łącznie osiem korpusów i 38 dowódców dywizji .
Jednak Joffre jest również świadomy, że najpierw musi ustąpić. Dlatego też zamówienia licząc od końca sierpnia armie francuskie wycofujące się działać przeciwko bardzo tymczasowy i zlokalizowanych ataki opóźnić niektóre niemieckie pościg i oszczędność czasu: the IV th armii niemieckiej jest dobrze minusy zaatakowane przez 4 e francuski 27 wokół Sedan i III e niemiecki Signy-l'Abbaye wreszcie II e armii niemieckiej przez 5 th francuskim 29 w okolicy Saint-Quentin i Guise ( Guise bitwie w dniu 29 sierpnia).
25 sierpnia francuski Sztab Generalny planuje powstrzymać odwrót za Sommą i Aisne . Sześć podziały są pobierane z przodu Alzacji-Lotaryngii i wysyłane od 27 sierpnia przez zbrojenia kolei wokół Peronne , z Amiens i Montdidier , pogrupowanych w 6 th armii stworzonej na tę okazję. Ale lądowanie wojsk jest zagrożona od początku operacji w podejściu niemieckich jednostek kawalerii: walce projektu na linii Somme-Aisne został odwołany w dniu 31 sierpnia i 6 th armii dołącza emeryturę.
Na wrzesień 2 , Joffre ogłosił dowódców wojskowych swój plan do przywrócenia wzdłuż Sekwany i Aube , zamierzając tam wzmocnienia i uzupełnienia wojsk (wysyłając magazyny) przed przejściem do ofensywy. Odstęp pomiędzy 5 th i 4 th armii francuskiej jest wypełniony od 29 sierpnia wysyłając osiem dywizji podejmowane gdzie indziej, tworząc 9 th armii 05 września ; szczelina pomiędzy 5 th armii i armii brytyjskiej zostaje zablokowana przez dwie dywizje kawalerii. Wszystkie te posiłki przybyły koleją, służąc jako obejście do manewrowania przez linie wewnętrzne, co pozwoliło na wzmocnienie francuskiego lewego skrzydła: z 45 dywizji 23 sierpnia wzrosła do 57 6 września, a do 70 9 września.
Po stronie niemieckiej prawe skrzydło ruszyło natychmiast po zwycięstwach w bitwie granicznej w pościg za Francuzami i Brytyjczykami, z niemieckimi dywizjami kawalerii na czele. Ta prokuratura prowadzi się jak najszybciej: etapy składają się z 40 do 45 kilometrów dziennie dla I ponownie niemieckiego wojska, dalej na zachód, chcąc złapać przeciwników. 27-go szef niemieckiego sztabu generalnego gen. von Moltke wysłał dowódcom swojej armii zarządzenie generalne, w którym wspomina o możliwości ponownego osiedlenia się Francji na Aisne lub Marnie i nakazuje kolejne osie marszu:
„Jego rozkazy Majesty że niemiecka armia robi w kierunku Paryża: ja ponownie armię, z drugiego korpusu kawalerii, w odległości zachodzie Oise , niedaleko hodowli drobiu Sekwany . II e Army, z pierwszego korpusu kawalerii, Push pomiędzy La Fere i Laon w Paryżu [...]. III e [...] Postęp między Laon Guignicourt na Chateau-Thierry [...]. IV th [...] Spacer po Reims na Epernay [...]. V th [...] spowoduje przejście do linii Chalons - Vitry [...]. Verdun zostanie zainwestowane. […] Jeśli nieprzyjaciel przeciwstawi się silnemu oporowi na Aisne, a następnie na Marnie, może być konieczne, aby armie o kierunku południowo-zachodnim zbiegały się w kierunku południowym. "
- Zarządzenie generalne Naczelnego Dowództwa o kontynuacji działań z 27 sierpnia.
Skład pięciu armii niemieckiej prawicy ewoluował od mobilizacji na początku sierpnia , poprzez zmianę przydziału kilku jednostek. Sześć podziały są pozostawione do zapewnienia integracji twierdz negatywny (po pierwsze 3 th i 9 th Reserve Corps w siedzibie Antwerpii , z drugiej strony na 7 th Reserve i brygady z 7 th ustrojowym oblężenie Maubeuge ) lub obłożeniu zadanie (brygada 4 -go korpusu rezerwowego w Brukseli , a czterech brygad Landwehr w Liège i Namur ). Dodaje transfer koleją z czterech pionów do froncie wschodnim (rezerwowego korpusu gwardii i 11 -go Korpusu wydany przez przeprowadzaniu Namur w dniu 25 sierpnia). W konsekwencji, w sumie siły niemieckie zaangażowane na zachód od Verdun 5 września to 44 dywizje piechoty i 7 dywizji kawalerii, czyli około 900 000 ludzi i 2928 dział.
W dniu 30 sierpnia, ja ponownie armii niemieckiej , odpowiadając na wezwanie z II e zaatakowany Guise , chodzić na południowy wschód zamiast na południowym zachodzie; Moltke potwierdza ten wybór tego samego wieczoru, nakazując konwersję skrzydła na południu, unikając Paryż: I ponownie teraz w Meaux , w II e od Epernay i III e na Châlons . 02 września do 23 h 37 The OHL wysyła następującej kolejności: „Intencja Naczelnego Dowództwa jest powstrzymać francuskiej południowo-wschodniej w cięciu Paryża. I ponownie wojska po II th w poziomie, a także zapewnić pokrycie wojsk flankowych " .
„Angielski i francuski […] padły ofiarą ciosów Niemców i musiały zostać schwytane, aby mogły się zatrzymać, wzmocnić i odbudować. Zajmiemy się wtedy Paryżem. Ale ta operacja zmusiła Niemców do marszu, około 40 kilometrów na wschód od umocnionego obozu: miała okazać nieskrywaną pogardę dla armii paryskiej i, dodam, dla jej przywódcy. "
- generał Gallieni , wojskowy gubernator Paryża .
W dniu 3 września , lotnicy francuscy odkryli, że kolumny I ponownie armii niemieckiej odmieniają ich góry w kierunku południowo-wschodnim, a więc nie zrobić prawo pracy w Paryżu. Lotnicy ci ostrzegają oficera, którym jest Alfred Dreyfus . Ten ostatni pozwala im zawiadomić bezpośrednio Sztab Generalny, pomimo jego wyższej rangi; informacja została potwierdzona przez zwiad kawalerii 4 rano.
4, gubernator wojskowy w Paryżu , generał Gallieni , daje rozkaz do 6 th armii francuskiej (wtedy pod jego komendą) przesunięcie na północny wschód od Paryża i idź na wschód pomiędzy Ourcq i Marne , tym samym podejmując inicjatywę angażują się w walce. Wódz naczelny Joffre , który chciał poczekać jeszcze kilka dni, został przekonany rozmową telefoniczną i wieczorem o 4 wydał rozkazy wszystkim armiom francuskim, aby przygotować się do frontu: „Wskazane jest wykorzystanie ryzykowny sytuacja z I ponownie armii niemieckiej skoncentrować się na nią wysiłki alianckich wojsk skrajnej lewicy. Wszystkie ustalenia zostaną dokonane w dniu 5 września, aby przejść do ataku „THE 6. Kolejność ta jest ukończyło 5 rano przez sekundę do 3 th armii ” obejmującego północ i północny -est pojawią się w kierunku zachodnim do zaatakować lewą flankę sił wroga maszerujących na zachód od Argonne ” .
Następnie Joffre poinformował ministra wojny Milleranda , który schronił się w Bordeaux w obliczu zagrożenia ciążącego nad Paryżem: „[…] walka, która się rozpocznie, może mieć decydujące skutki, ale może też mieć dla kraju, w przypadku awarii., najpoważniejsze konsekwencje. Jestem zdecydowany zaangażować wszystkie nasze wojska w pełni i bez rezerwy […]” .
Wreszcie o 6 rano do wszystkich wojsk francuskich zostaje wysłany rozkaz dnia. Agenda ta została znaleziona 6 wieczorem przez Niemców na polu bitwy pod Vitry i została przekazana telefonicznie od pułkownika von Werder (ze sztabu III e Armii ) podpułkownika Tappen (z OHL ).
Bitwa nad Marną jest podzielona na pięć mniejszych bitew, z zachodu na wschód:
Walka z Ourcq oznacza walkę w dniu 5 września do 9 na prawym brzegu Marne między Nanteuil-le-Haudouin i Meaux , między 6 th armii francuskiej (dowodzonej przez generała Maunoury ) i prawym skrzydle ja ponownie armii niemieckiej ( generała von Kluck ).
6 th francuska armia zacznie na wschód od 4 rozkazu gubernatora wojskowego Paryża Gallieni , jego nagłówki kolumn spełniający 5 września 4 th niemieckiego korpusu rezerwowego (osłona lewa flanka przez Kluck) Kto kontrataki w godzinach wieczornych. Pozostałe cztery korpusy z I ponownie wojska niemieckie są wtedy już na lewym brzegu rzeki Marne, w procesie wyrównywania Grand Morin : francuska i grożą stronie, ale również tył Kluck. Walki nasiliły się w następnych dniach, między Meaux na południu a Nanteuil-le-Haudouin na północy, od 6 do 9 września.
Strona niemiecka, personel I ponownie armia wzmacnia swoją stronę bardzo szybko odwoływanie 2 e ciało stało Coulommiers 5: następnego dnia, był zatrudniony przez obu stronach 4 th ciało Reserve. 7, to kolej na 4 th corps przybyciu, natomiast dwa ostatnie ciało Niemiecki ( 3 e i 9 e ) z powrotem przez Marne (rzędu 7 do 10 h 15 ): zestaw do I ponownego armii maszerujących południu , w ten sposób przesunięty w kierunku zachodnim. Strona francuska, w obliczu tych potężnych sił niemieckich 6 th Armia otrzymała również wzmocnień, pięć podziały wysłane przez Gallieni karmić bitwę: a brygada (The 7 e DI ) to nawet wysłał do Paryża w Nanteuil pokład taksówek zarekwirowanych .
9, niemiecki wzmocnień (the 9 th ciała) zaatakować Betz do Nanteuil : the 6 th francuska armia grozi zawijanie od północy i ma rezerwę popełnienia. Ale w południe, podpułkownik Hentsch , wysłany przez OHL , przybywa w siedzibie I ponownie niemieckim i ogłosił emerytalnego II e Army od rana. Pomimo sprzeciwu szefa sztabu Kuhl który przedstawia szanse zwycięstwa na 6 th armii francuskiej, niebezpieczeństwo od lewej wymusza ja re armia śledzić odwrót. Niemiecki stragan miał miejsce po południu 9-go, wojska francuskie z powodu wyczerpania kontynuowały marsz bardzo powoli.
The Battle of Two Morini oznacza walkę od 6 do 9 września Brie Champagne , najpierw na Grand Morin wtedy Petit Morin , między z jednej strony Brytyjski Korpus Ekspedycyjny (dowodzona przez marszałka francuskiego ) i 5 th armii francuskiej (General Franchet d” Espèrey ), a drugi w lewo, ja ponownie armii niemieckiej (General von Kluck ) oraz prawo do II e armii (General von Bülow ).
Strona niemiecka, przegrupowanie z I ponownie wojska niemieckie na prawym brzegu rzeki Marne pozostawia lukę 40 km pomiędzy nim a II e wojsko, maskowany przez 1 st i 2 -go Korpusu Kawalerii (w sumie pięć i cztery dywizje) Sztab I ponownego zamówienia armii zbudować dwie brygady piechoty (kolejność 8 września do 9 th ciała). Te doraźnych, spowolnienie postępu konserwatywny francusko-brytyjskiej (pięć dywizji piechoty BEF The Brytyjska Dywizja Kawalerii i trzy francuskie dywizje kawalerii , a nie w lewo na 5 th armii francuskiej), 6 i 7 na Grand Morin The 7 i 8 na Petit Morin, 8 na Dolloir i Marne.
Francuski boku, GHQ identyfikuje naruszenie wyłącznie od 8 Joffre następnie planują wysłać brytyjską północy Marną grozić tyłu I ponownie armii niemieckiej, a 5 th armia francuska musi atakować na północ od Montmirail . Ale 8 wieczorem Henstch przybywa do kwatery głównej II e Armii: dzień po 9 września rano szef sztabu Lauenstein postanawia z nim wycofać swoją armię, która jest zagrożona po jego prawej stronie, za Marną. Dywizje brytyjskie przekroczyły Marnę pod Charly i Nanteuil w tym samym czasie , podczas gdy kawaleria francuska dotarła do Château-Thierry .
Bitwa pod Saint-Gond bagiennych oznacza walkę od 6 do 9 września między Sézanne i Mailly-le-Camp , po pierwsze między 9 th armii francuskiej (dowodził generał Foch ), a po drugie opuścił II th niemiecką armię generała von Bülow i prawica z III th armii generała von Hausen .
W nocy z 4 na 5 września Joffre nakazał Fochowi podjęcie akcji ofensywnej na oddziały niemieckie obecne przed jego armią. 6 września wojska francuskie rozpoczęły ruch na północ, ale szybko zostały powstrzymane przez wojska niemieckie. Foch jest zmuszony do zajmowania pozycji obronnych i ich ochrony.
Od 6 września do 8, walka jest coraz bardziej intensywna, po lewej stronie, wojska francuskie przeciwstawne X th niemieckiego ciała i części ciała Gwardii, kilka wiosek są podejmowane i stracił kilka razy. W centrum francuskiego urządzenia wojska obecne na północ od bagien Saint-Gond zostały szybko odepchnięte, ale wszelkie próby przejścia przez gwardię zostały zablokowane. Prawica z 9 th armii francuskiej, utworzona przez 11 th wojska jest pod ciśnieniem, z części ciała Guard i XII th ciała rezerw niemieckich, jest on zmuszony do wycofania się z miejscowościami Morains-le-Petit , Écury-le-Repos i Normée .
XII th niemiecki rezerwowy korpus jest wzmocniony przez żołnierzy z XII -go Korpusu i obsługiwane przez 2 e Straży Wydziału , podczas nocnego ataku między 8 i 9 września, prawicowy francuski przycisku powoduje wycofanie wojsk w środku urządzenia od 9 th armii francuskiej. W ciągu dnia z dnia 9 września Foch przejął kontrolę nad 10 th Korpusu armii francuskiej , początkowo pod dowództwem 5 th francuskiej armii na lewym skrzydle. Potrafi wyczyścić 42 th Dywizję Piechoty utworzyć rezerwę. Lewe skrzydło 9 th armii jest mocno atakowany, to daje do wsi i zamku Mondement, punkt widokowy z widokiem na pole bitwy. To samo wieczoru 77 th pułku piechoty wspierany przez artylerię z 42 th Infantry Division i Liga marokańska zajmuje zamek.
42 th Division jest skierowany do Fere-Champenoise do walki wojsk niemieckich w ołowiu. W dniu 10 września, przed naporem 5 th armia francuska, II e armia niemiecka rozpoczęła trend spadkowy do owijania uniknąć. Ruch ten powoduje również wycofanie wojsk III e armii niemieckiej. Foch i jego armia pozostali mistrzami pola bitwy i zaczęli ścigać wojska niemieckie.
Bitwa środków Vitry walczących od 6 do 10 września kredowym Champagne , po obu stronach miasta Vitry-le-François pomiędzy lewym skrzydle i środku 4 th armia francuska dowodzona przez generała z Langle de Cary i na prawym skrzydle z IV th armii niemieckiej na księcia Wirtembergii i lewym skrzydle III e niemiecką armię generała von Hausen .
Niemieckie ataki w środku urządzenia 4 th francuska armia pociąga za sobą zaostrzenie jego przedniej linii, 17 th corps początkowo odpowiedzialny za łączność z 9 th francuska armia została zmuszona do pomocną dłoń do wojska zaatakowały. Ruch ten był początkowo maskowane przez 9 th Dywizji Kawalerii a następnie od 8 września przez przybycie Wogezów na 21 st Army Corps . To wzmocnienie marki atakujące III e niemiecka armia następnie rozpocząć owijanie IV th armii niemieckiej z 10 września.
Bitwa środków Revigny walcząc w dniu 6 września do 12 w południowej Argonne wokół revigny-sur-ornain , między prawym skrzydle 4 th francuska armia utworzyła 2 e wojska , skrzydło z lewej strony 3 th francuska armia dowodzona przez generała Sarrail a lewe skrzydło IV th armii niemieckiej oraz V th armii niemieckiej (The tronu Prus ).
Wojska niemieckie próbują podczas tej bitwy przebić się przez linie francuskie, rozpoczynając bardzo śmiertelne bitwy frontalne. Wojska francuskie pod ciśnieniem są zmuszeni do przyjęcia postawy obronnej przybycie 15 th wojska z Lotaryngii pozwala Walne Sarrail wzmocnić jego lewej poobijany przez niemieckich ataków i zapobiec pęknięcia czoło.
W dniu 10 września II th armii niemieckiej, zagrożony przez owinięcie 5 th francuska armia rozpoczęła odwrót manewr zabierając ze sobą usunięcie III e niemiecką armię. W dniu 12 września, w centrum 4 th armii francuskiej rozpoczęły przepełnienie ruchu zmusza IV th armii niemieckiej, aby przerwać walkę i spaść z powrotem na linię obronną poza Argonne. V th również zagrożone armii niemieckiej został zmuszony do odwrotu przez przejście pomiędzy masywu Argonne i ufortyfikowanego miasta Verdun.
Zatrzymanie Marny oznacza fiasko niemieckiego manewru przez Belgię i północną Francję (nazywanego „ planem Schlieffena ”). Ale, słowami generała Chambe , ówczesnego młodego oficera kawalerii, „była to bitwa wygrana, ale zwycięstwo przegrane”: rzeczywiście, jeśli armie francusko-brytyjskie położą kres nieodpartemu postępowi wojsk niemieckich dowodzonych przez Moltkego , nie mogli lub nie wiedzieli, jak wykorzystać tę przewagę, wypychając te armie z terytorium Francji. Z jednej strony wojska francuskie są zbyt wyczerpane i osłabione, by wyruszyć w pościg. Z drugiej strony niemiecki sztab generalny przerzucił część swoich sił, wysyłając z Lotaryngii kilka korpusów armii we wzmocnieniu na prawym skrzydle.
Niemiecka prawica zatrzymała się 13 września, osiedlając się na brzegach Aisne : francuskie i brytyjskie ataki nie były w stanie ich odeprzeć podczas bitwy o Aisne, a ta część frontu stabilizowała się podczas zakopywania w okopach.
Strony wojujące dążą następnie do rozstrzygnięcia poprzez serię wzajemnych prób okrążenia na zachód, potem na północ, co doprowadziło ich do brzegów Morza Północnego , podczas walk zwanych „ wyścigiem do morza ” (wrzesień-listopad 1914 r.). ).
Rolę inicjatora bitwy przypisuje się albo Joffre'owi, albo Gallieniemu . Kilku generałów (Foch, Pétain, Dubail, Franchet d'Espèrey ...) przypisało zwycięstwo Joffre'owi ; według Pétaina „Czy ci się to podoba, czy nie, Joffre jest na zawsze zwycięzcą Marny” .
Charles Péguy zginął w akcji w Villeroy 5 września. Ojciec pisarza Alberta Camusa zmarł z powodu obrażeń odniesionych podczas tej bitwy.
Dyplom w bitwie nad Marną przyznawane porucznika Brebant 48 th RI.
Tablica upamiętniająca bitwę z 9 th Dywizja Kawalerii dowodzonej przez generała Espée w I bitwa nad Marną.
Wydanie specjalne Widziałem... : "Zwycięstwo Marny"
Główną ofiarą wyniku bitwy nad Marną jest Moltke . Modyfikując Plan Schlieffena poprzez wzmocnienie niemieckiej lewe skrzydło, a następnie rozproszenie sił prawego skrzydła (the VII th Reserve Korpusu stacjonuje w Antwerpii , rezerwowy korpus gwardii i XI th armii ciała zostały wysłane do froncie rosyjskim) osłabiło prawe skrzydło, które miało przewagę liczebną nad armiami alianckimi. Chory Moltke został zastąpiony na czele armii niemieckiej przez Falkenhayna od 13 września. Hausen identyfikuje problem z przekazywaniem rozkazów: w sierpniu i na początku września główna siedziba została przeniesiona do Koblencji , potem do Luksemburga , zbyt daleko od linii frontu, by zamówienia dotarły na czas i miały realny wpływ na drogę toczy się walka, pozostawiając dowódcom armii niezależność. Podkreśla również potrzebę tworzenia grup armii w celu koordynowania działań armii na tym samym polu bitwy. Bierze przykład 3 E armii niemieckiej, bez jasnych celów, spędził większość sierpniu i wrześniu do wspierania 2 th lub 4 th armii niemieckiej.
Tożsamość osoby, która nakazała wycofanie się różnych armii niemieckich, budzi kontrowersje. Wysłannik Moltkego na froncie zachodnim, podpułkownik Hentsch , jest cytowany jako główny wykonawca przez różnych bohaterów w ich powojennych pismach. Ten ostatni zniknął w lutym 1918 roku i dlatego nie mógł przedstawić swojego punktu widzenia. Bülow krytykuje Klucka za jego chęć osiągnięcia taktycznego sukcesu nad brytyjskimi siłami ekspedycyjnymi poprzez łamanie rozkazów flankowania niemieckiego skrzydła marszowego. Wycofanie III th i IX th korpus armii w ciągu dnia, w czasie walk w celu wzmocnienia I ponownie armii niemieckiej na Ourcq, nie tylko galwanizowane aliantów, ale otwarty w urządzeniu niemieckiej naruszone ściśle 50 km . To wyłom poszerza się, gdy Bülow rzuca lewe skrzydło, aby uniknąć bycia ominiętym.
Zgodnie z Hentsch, postanowił w dniu 9 września, aby rozpocząć wycofywanie swej armii, wyjaśniając, że jego usunięcie pozwoliłoby mi ponownie armii niemieckiej do wiązania swoją armię wokół Fismes . Jak ja ponownie armię, spadek nie jest przewidziana początkowo Kluck uważa jego czas wojska, aby zniszczyć 6 th armii francuskiej i przebazowanie stawić czoła wojsk brytyjskich. Ale w obliczu wycofywania się niemieckiej II Armii E i w obliczu postępów wojsk alianckich, postanawia rozpocząć wycofywanie armii.
Hausen ze swej strony uważa, że działania wojsk alianckich zostały dodatkowo ważone na II E na I ponownego armii. On powiedział, że otrzymał wiadomość od siedzibie II e Armii informując go, że z powodu braku nowości I ponownie wojsko, II e armia została zmuszona do odwrotu do Vesle .
W reakcji na francusko-brytyjskie zwycięstwo w tej bitwie, decyzja cesarza Niemiec została podważona, co sprowokowało w Niemczech spontaniczne sporządzenie manifestu przez 93 germańskich intelektualistów o międzynarodowej renomie , 4 października 1914 roku. tego dokumentu miało pokazać całemu światu jednoznaczne poparcie klasy rządzącej i niemieckich intelektualistów dla ich suwerennego Wilhelma II .
Ze względu na jej decydujący wpływ na przebieg kampanii, a więc i wojny, bitwa nad Marną była przedmiotem wielu hipotez kontrfaktycznych , ogólnie proponujących scenariusz niemieckiego zwycięstwa, w ciągłości historiografii lat 20. i 30. XX wieku. : „Gdyby samochód pesymistycznego podpułkownika Hentscha rozbił się gdzieś podczas jego podróży 8 września o drzewo, dwa tygodnie później mielibyśmy zawieszenie broni, a następnie uzyskalibyśmy pokój, w którym moglibyśmy prosić o wszystko” , pisał w 1965 roku były adiutant Bülow. Ten punkt rozwidlenia znajduje się również w sztuce La Bataille de la Marne , cytowanej w ramce powyżej.
Takie odwrócenie wyników misji Hentscha jest także źródłem kontrfaktycznej relacji o uchronii Drugiego stulecia , dla której: „Podpułkownik Hentsch, przedstawiciel niemieckiego sztabu generalnego , odegrał tu decydującą rolę: przekonawszy sam w miejscu, w którym przeciwnik był na skraju zerwania, nalegał na decyzję o utrzymaniu presji zakazem jakiegokolwiek odwrotu” . W rezultacie „wszędzie wtedy, ale w różnym czasie, w zależności od lokalizacji i jednostek, cała linia francuska ostatecznie ustąpiła po 9 września. Klęska wiąże się z drugim odwrotem, jeszcze trudniejszym niż ten, który nastąpił po bitwie o granice miesiąc wcześniej” .
Ta chroniczna teza została zakwestionowana: rzeczywiście można uznać, że przedłużenie niemieckiej ofensywy 9 września spowodowałoby cięższą porażkę armii Klucka i Bülowa, „Berezyny nad Ourcq”. Trudno jest wyobrazić sobie niemiecką zwycięstwo na Marną bez dodatkowych sił, które mogło być corps dwa wojska zabrany do Prus Wschodnich w dniu 25 sierpnia, rezerwowy korpus gwardii wspierające I ponownie wojsko stoi Maunoury i XI th ciała Saskie posiłki III e armii Hausenów, które byłyby w stanie przebić front Focha.
Słownik z „objawień” z Maryi Panny oznacza, że niemiecki krotnie od 5 do9 wrześniajest uważany za cud. ten3 stycznia 1915, opowiada niemiecki ksiądz zatrudniony jako żołnierz: „Widzieliśmy Matkę Boską całą ubraną na biało, z niebieskim pasem, pochyloną w kierunku Paryża… Odwróciła się do nas plecami i prawą ręką jakby nas odpychała . „ Dwóch niemieckich oficerów myślało, że rozpoznali „Dziewicę z Marny” w posągu Matki Bożej z Lourdes , a pielęgniarka z Issy-les-Moulineaux opowiada, że Niemiec otrzymujący najwyższe namaszczenie powiedział „[że] Dziewica… stała przed nami, z wyciągniętymi ramionami, odpychając nas za każdym razem, gdy kazano nam iść dalej…” po tym, jak wraz z towarzyszkami zapytała, czy to Joanna d'Arc czy Geneviève de Paris .
Po tej pierwszej bitwie nad Marną, do biskupa Meaux , M gr Emmanuel Jules Marie Marbeaux wnosi pomnik jest zbudowany. Będzie to rok 1924 i był obiektem wielu pielgrzymek. Budynek jest z granitu i żeliwa i przedstawia Matkę Boską z napisem „Dalej nie pójdziesz”. Wspomniany słownik pozostaje jednak krytyczny wobec tego objawienia maryjne ponieważ świadectwa nie są zgodni i są anonimowe.
Bitwa nad Marną oznacza fiasko planu Schlieffena . Do Niemców , po niewątpliwych sukcesów w Belgii i północnej Francji , nie wziął Paryż . Na milion ludzi zaangażowanych po obu stronach szacujemy straty w każdym obozie na prawie 250 000 zabitych, rannych i zaginionych, do czego dodaje się ponad 15 000 więźniów niemieckich, którzy pojadą, aby wypełnić pierwsze obozy przetrzymywania. Bitwa nad Marną, w której słynne taksówki odegrały malowniczą, ale niezbyt decydującą rolę, położyła kres niemieckiej ofensywie i sprawiła, że nadzieja na świeżą, radosną wojnę zniknęła - i to krótko. Straty były niezwykle dotkliwe, znacznie większe niż przewidywały sztaby. Oba obozy rozpoczną teraz tak zwany „ wyścig do morza ”. Pierwszej wojny światowej to dopiero początek i wkrótce wprowadzić prawdziwy impas.