Stan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pozycja w układzie okresowym | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Symbol | W | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nazwisko | Stan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Liczba atomowa | 85 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grupa | 17 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kropka | 6- ty okres | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Blok | Zablokuj p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rodzina elementów | Halogen / metaloid | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektroniczna Konfiguracja | [ Xe ] 4 f 14 5 d 10 6 s 2 6 p 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektrony według poziomu energii | 2, 8, 18, 32, 18, 7 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomowe właściwości pierwiastka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Masa atomowa | [ 210 u ] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Promień kowalencyjny | 150 po południu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Promień Van der Waalsa | 202 po południu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stan utlenienia | ± 1,3,5,7 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektroujemności ( Paulinga ) | 2.2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tlenek | nieznany | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Energie jonizacji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 Re : ~ 920 kJ · mol -1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Najbardziej stabilne izotopy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Proste właściwości fizyczne ciała | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo zwykłe | Solidny | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kryształowy system | sześcienny wyśrodkowany na twarzy (prognoza) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kolor | metaliczny (?) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punkt fuzji | 302 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Temperatura wrzenia | 312 ° C do 337 ° C (obliczone) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przewodność cieplna | 1,7 W · m -1 · K -1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Różnorodny | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
N O CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Środki ostrożności | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pierwiastek promieniotwórczy o znacznej aktywności |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jednostki SI i STP, chyba że zaznaczono inaczej. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Astat to radiowy elementu , symbolu W i liczbie atomowej 85. Jest najrzadszych pierwiastków poza transuranowych występujących naturalnie w skorupie ziemskiej , gdzie są wytwarzane przez rozpad radioaktywny cięższych pierwiastków . Wszystkie izotopy astatyny mają krótkie okresy półtrwania , najmniej niestabilny jest astatyna 210 z okresem półtrwania wynoszącym 8,1 godziny. Widoczna próbka czystego pierwiastka nigdy nie została wyprodukowana, ale każda makroskopowa próbka szybko wyparowałaby pod wpływem ciepła wynikającego z własnej radioaktywności.
Właściwości astatyny jako materiału nie są zatem znane z całą pewnością. Wiele z nich zostało oszacowanych na podstawie pozycji pierwiastka w układzie okresowym pierwiastków , jako że astat jest postrzegany jako cięższy chemiczny analog jodu i członek grupy halogenowej . Próbka astatynu byłaby prawdopodobnie ciemna i mogłaby być półprzewodnikiem lub metalem ; prawdopodobnie miałby wyższą temperaturę topnienia niż jod. Chemicznie znanych jest kilka anionowych rodzajów astatyny, a większość z tych związków przypomina związki jodu. Pierwiastek zachowuje się również jak metal z kilku punktów widzenia, w szczególności jest zdolny do tworzenia stabilnego kationu jednoatomowego w roztworze wodnym (w przeciwieństwie do lżejszych halogenów).
Pierwiastek został odkryty podczas jego pierwszej syntezy, przeprowadzonej w 1940 roku przez Dale'a R. Corsona , Kennetha Rossa MacKenzie i Emilio G. Segrè na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley . Zespół zasugerował nazwanie go astatine w języku angielskim, od greckiego astatos ( άστατο ), ), co oznacza „niestabilny”. Od tego czasu w naturze zidentyfikowano cztery izotopy astatynu, ale w tak małych ilościach, że w skorupie ziemskiej można znaleźć tylko około grama. Ani izotop o najdłuższym okresie półtrwania, astatyna 210, ani najbardziej obiecujący medycznie izotop , astatyna 211, nie występują w naturze; są one syntetyzowane w cyklotronie , zwykle przez bombardowanie celu bizmutu-209 cząstkami alfa .
Astatyna jest niezwykle radioaktywnym pierwiastkiem ; wszystkie znane izotopy mają okres półtrwania wynoszący 8,1 godziny lub mniej i rozpadają się na inne izotopy astatu , bizmut , polon lub radon . Większość jego izotopów jest bardzo niestabilna, z okresem półtrwania krótszym niż jedna sekunda. Z pierwszych 101 pierwiastków w układzie okresowym tylko frans jest bardziej radioaktywny, a wszystkie izotopy astatu mniej radioaktywne niż fran są wytworzone przez człowieka i nie występują w naturze.
Makroskopowe właściwości astatyny nie są do końca znane. Badania ogranicza jego krótki okres półtrwania, co zapobiega powstawaniu znacznych ilości (0,5 µg astatyny jest już bardziej radioaktywne niż gram radu ). Widoczna gołym okiem ilość astatynu szybko wyparowałaby z powodu intensywnego ciepła wydzielanego przez jego wysoką radioaktywność. Okaże się, czy możliwe byłoby, przy odpowiednich środkach chłodzących, osadzanie makroskopowej ilości astatyny w postaci cienkiej warstwy. Ten pierwiastek chemiczny zwykle zaliczyć niemetali lub niemetali ; mimo to przewidywano powstawanie fazy metalicznej.
Większość właściwości fizycznych astatyny oszacowano (przez interpolację lub ekstrapolację ) przy użyciu metod teoretycznych lub półempirycznych. Na przykład halogeny są ciemniejsze im cięższe: fluor jest prawie bezbarwny, chlor zielono-żółty, brom czerwono-brązowy, a jod ciemnofioletowo-szary. Astat jest zatem czasami opisywany jako prawdopodobnie czarne ciało stałe (zakładając, że jest zgodne z tym wzorem) lub mające metaliczny wygląd (niezależnie od tego, czy jest to metaloid, czy metal). Oczekuje się również, że temperatury topnienia i wrzenia astatyny będą zgodne z trendem szeregu halogenów, wśród których wzrastają wraz z liczbą atomową . Zgodnie z tym założeniem szacuje się je odpowiednio na 575 i 610 K (302 i 337 °C ). Niektóre wyniki eksperymentalne sugerują jednak niższe wartości, z 503 K jako temperaturą wrzenia dla dwuatomowego astatynu. To sublimuje trudniej niż jod, mającego niższe ciśnienie pary . Mimo to połowa podanej ilości astatyny wyparuje w ciągu około godziny, jeśli zostanie pozostawiona na czystej szklanej powierzchni w temperaturze pokojowej. Jego widmo absorpcyjne w połowie nadfioletowym obszarze znajdują się linie, 224.401 i 216.225 nm , co wydaje się wskazywać 6p do 7S przejść elektronowych .
Struktura stałego astatyny jest nieznana. Jako halogen i jodu analogu może mieć rombowej strukturę krystaliczną złożoną z dwuatomowej astat cząsteczek i być półprzewodnikowy (ze szczeliną do 0,7 eV ). Jeśli astatyna w postaci skondensowanej zachowuje się bardziej jak metal, to z drugiej strony może krystalizować w układzie sześciennym skupionym na twarzy , a nawet może okazać się w tej hipotezie nadprzewodnikiem , jak jod, który pod wysokim ciśnieniem tworzy tego typu fazę . Wyniki eksperymentalne dotyczące istnienia lub nieistnienia dwuatomowego astatyny (A 2 ) są rzadkie i niejednoznaczne. Niektóre źródła twierdzą, że ta forma nie istnieje lub przynajmniej nigdy nie została zaobserwowana, inne argumentują lub sugerują coś przeciwnego. Pomimo tej kontrowersji wiele dwuatomowe właściwości astat przewidziano, na przykład, długość łącza będzie wynosić 300 ± 10 pm The energii dysocjacji z 83,7 ± 12,5 kJ mol -1 , a jej utajone ciepło parowania (AH VAP ) z 54,39 kJ mol- 1 . Ta ostatnia wartość sugeruje, że astatyn może być metaliczny, przynajmniej w postaci ciekłej, biorąc pod uwagę, że wszystkie pierwiastki o utajonym cieple parowania większym niż około 42 kJ mol- 1 są metaliczne w stanie ciekłym; dwuatomowy jodu , o wartości 41,71 kJ mol -1 , znajduje się poniżej tej wartości progowej.
Jego chemia jest „zaciemniona przez niezwykle niskie stężenia, przy których przeprowadzono eksperymenty z astatyną, oraz przez możliwość reakcji z zanieczyszczeniami, ze ścianami lub filtrami lub z radioaktywnymi produktami ubocznymi oraz przez inne interakcje pasożytnicze w skali nanoskopowej” . Wiele z jego pozornych właściwości chemicznych zaobserwowano w eksperymentach, w których astatyna znajduje się w ultra-śladowych, bardzo rozcieńczonych roztworze, zwykle mniej niż 10-10 mol L- 1 (co już odpowiada aktywności około 1,6 GBq L- 1 ). . Pewne właściwości, takie jak tworzenie anionów, występują w innych halogenach. Ma pewne właściwości metalu, takie jak osadzanie się na katodzie , współwytrącanie z siarczkami innych metali w kwasie solnym i tworzenie stabilnego kationu jednoatomowego w roztworze wodnym. Tworzy kompleksy z EDTA , czynnikiem chelatującym i wykazano , że jest zdolny do reagowania jak metal podczas znakowania przeciwciał ; pod pewnymi względami astatyna w stopniu utlenienia + I zachowuje się jak srebro w tym samym stanie. Główna część chemii organicznej astatynu jest jednak podobna do chemii jodu: w szczególności jest on zdolny do tworzenia wiązania halogenowego , nawet łatwiej niż jod.
Astat ma elektroujemność 2,2 w poprawionej skali Paulinga , niższą niż jodu i taką samą jak wodór. W nasyceniu wodoru (HAt) ładunek ujemny jest rzekomo przenoszony przez atom wodoru, co oznacza, że związek ten powinien zamiast tego nazywać się wodorkiem astatyny. Taka obserwacja byłaby zgodna z wartością elektroujemności w skali Allreda-Rochowa (1.9), mniejszą niż dla wodoru (2.2). W 2011 roku przewidywano, że powinowactwo elektronowe astatynu będzie o jedną trzecią mniejsze niż chloru (który wśród halogenów ma największe) ze względu na oddziaływania spin-orbita , powinowactwo to zostało potwierdzone w 2020 roku wynoszące 233 kJ · mol - 1 .
Astatyna jest mniej reaktywna niż jod , który sam w sobie jest najmniej reaktywny spośród innych halogenów. Jego związki zostały zsyntetyzowane w niewielkich ilościach i zbadane w miarę możliwości przed ich radioaktywnym rozpadem. Zachodzące reakcje zostały przetestowane głównie z rozcieńczonymi roztworami astatyny zmieszanymi z większą ilością jodu. Jod umożliwia zapewnienie obecności wystarczającej ilości materiału do prawidłowego funkcjonowania zwykłych technik laboratoryjnych, takich jak filtracja czy precypitacja . Podobnie jak jod, astatyna może przyjmować nieparzyste stopnie utlenienia od -1 do +7.
Znane związki utworzone z metalami są rzadkie. Poświadczono jakość sodu , palladu , srebra , talu i ołowiu . Pewne cechy charakterystyczne cech srebra i sodu, a także cech innych metali alkalicznych i ziem alkalicznych oszacowano przez ekstrapolację z halogenków innych metali.
Pionierzy chemii astatyny zauważyli tworzenie się związku astatyny i wodoru, ogólnie określanego jako wodorotlenek , chociaż bardziej trafną nazwą jest „ wodorek astatyny ”. Związek ten łatwo się utlenia; zakwaszenie rozcieńczonym kwasem azotowym daje formy At 0 lub At + , a następnie dodanie srebra (I) może co najwyżej tylko częściowo wytrącić astat w postaci srebra (I ) (AgAt). Wręcz przeciwnie, jod nie ulega utlenieniu i łatwo tworzy osad jodku srebra(I) .
Astatyna może tworzyć wiązania z borem , węglem i azotem . Różne kompleksy boru zostały przygotowane z wiązaniami At – B, które są bardziej stabilne niż wiązania At – C. Astatyna może zastąpić wodór w pierścieniu benzenowym, tworząc astatobenzen, C 6 H 5 At; może być utleniony do C 6 H 5 AtCl 2 przez chlor . Traktowanie związku z roztworem Podstawowy z podchlorynu można wytwarzać C 6 H 5 ato 2 . W dipyridine-astate (I), nadchloran [W (C 5 H 5 N) 2 ] [clo 4 ] oraz analog azotanu atom astat jest połączona z każdym z dwóch azotu pirydyny pierścieni .
Jako związki zawierające tlen, ato - i ato + jonów wykazano, że w roztworze wodnym, utworzone przez reakcję astat ze środkiem utleniającym, takim jak brom elementarny lub ATO ( + ) sodu, nadsiarczan w roztworze kwasu nadchlorowego . Uprzednio zidentyfikowane jako gatunki ato 2 - ten został uznany za ATO (OH) 2 - , produkt hydrolizy ato + (jak AtOOH). Dobrze scharakteryzowany anion AtO 3 - można otrzymać między innymi przez utlenianie astatyny podchlorynem potasu w roztworze wodorotlenku potasu . Lantanu triastatate LA (ATO 3 ) 3 wytworzono przez utlenianie astat w gorącym roztworze Na 2 S 2 O 8 . Dalsze utlenianie AtO 3 - , na przykład za pomocą difluorku ksenonu (w gorącym roztworze zasadowym) lub nadjodanu (w roztworze obojętnym lub zasadowym), skutkuje powstaniem jonu nadstatanu AtO 4 - , który jest stabilny tylko przy pH większym lub równym 7. Uważa się, że astatyna jest również zdolna do tworzenia kationów w solach z oksyanionami , takimi jak jodan lub dichromian , ponieważ współstrącanie astatyny w roztworze kwasowym obserwuje się w roztworze kwaśnym. jednowartościowy lub pośredni dodatni stan utlenienia z nierozpuszczalnymi solami kationy metali, takie jak jodan srebra (I) lub dichromian talu (I).
Astatyna może tworzyć związki z innymi chalkogenami , na przykład S 7 At + i At (CSN) 2 - z siarką , związek koordynujący selenomocznik z selenem oraz koloid astat-tellu z tellurem .
Wiadomo, że astatyna reaguje z lżejszymi odpowiednikami gazowego jodu , bromu i chloru ; w reakcjach tych powstają związki międzyhalogenowe o wzorach AtI, AtBr i AtCl. Pierwsze dwa z tych związków można również wytworzyć w wodzie – astatyna reaguje z roztworem jodu/jodku tworząc AtI, natomiast do tworzenia AtBr potrzebny jest (oprócz astatyny) roztwór jodu / monobromek / bromek jodu . Nadmiar jodku lub bromku może prowadzić do powstania jonów AtBr 2 - i AtI 2 - lub w roztworze chlorkowym mogą wytwarzać związki takie jak AtCl 2 - lub AtBrCl - poprzez reakcje równowagowe z chlorkami. Utlenianie pierwiastka dwuchromianem (w roztworze kwasu azotowego) pokazuje, że dodanie chlorków przekształca astat w cząsteczkę o niepewnej identyfikacji, prawdopodobnie AtCl lub AtOCl. Podobnie AtOCl 2 - lub AtCl 2 - może być wytwarzany . Te halogenki PdAtI 2 , Csati 2 , TlAtI 2 i PbAtI są znane zostały wytrącone (albo domniemana). W plazmowym spektrometrze masowym (jako źródło jonów) jony [AtI] + , [AtBr] + i [AtCl] + powstały przez wprowadzenie par lżejszych halogenów do wypełnionej helem komórki zawierającej astat, która jest wskazaniem na korzyść istnienia stabilnych obojętnych cząsteczek w zjonizowanym osoczu. Nie odkryto jeszcze fluorku astatyny. Ich brak przypisuje się prawdopodobnie ekstremalnej reaktywności takich związków, która obejmuje reakcję fluorowanego związku początkowo utworzonego ze szklanymi ściankami naczynia z wytworzeniem nielotnego produktu. Dlatego też, chociaż nie wyklucza się syntezy fluorku astatyny, może ona wymagać ciekłego rozpuszczalnika fluorowco-fluorowcowego, jaki zastosowano do scharakteryzowania fluorku radonu .
W 1869 roku, kiedy Dmitrij Mendelejew opublikował swój układ okresowy pierwiastków , miejsce pod jodem było puste. Niegdyś fizyczna podstawa klasyfikacji pierwiastków, ustalona przez Nielsa Bohra , wydaje się, że miejsce to zajmuje piąty halogen . Przed oficjalnym uznaniem jego odkrycia, ten hipotetyczny pierwiastek nazywano eka-jod ( eka-jod w języku angielskim, z sanskrytu एक , eka dla "a"), aby odzwierciedlić jego pozycję o jeden stopień poniżej jodu (jak eka-bore, eka-cesium, lub inne). Biorąc pod uwagę jego wyjątkową rzadkość, z czasem ogłaszanych jest wiele fałszywych odkryć.
Pierwszy argument odkryciu eka-jod jest w 1931 roku przez American Fred Allison (IN) i jego współpracowników w Polytechnic Institute of Alabama (obecnie Auburn University ), przy użyciu 45 kg z monacytu Brazylia wyizolować element. Nadają mu nazwę alabam ( alabamina w języku angielskim) po Alabamie i symbol Am, następnie zmieniony na Ab, który pozostaje w użyciu przez kilka lat. Metoda Allisona i jego odkrycie zostały unieważnione w 1934 przez Herberta G. MacPhersona (w) z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley .
W 1937 roku indyjski chemik Rajendralal De ogłosił odkrycie pierwiastka 85 z monazytu. Chrzci go dakin , prawdopodobnie po mieście Dhaka, w którym pracuje, a następnie dekhine . Twierdzi, że wyizolował go z łańcucha rozpadu toru , gdzie miałby to samo miejsce w stosunku do toru, co rad F (polon 210) w szeregu radowym . Jednak właściwości dakin nie odpowiadają właściwościom astatyny, a w łańcuchu rozpadu toru nie ma izotopu astatyny, nawet w szlakach rozpadu mniejszości. Prawdziwa tożsamość dakina pozostaje zatem nieznana.
W 1936 roku rumuńska Horia Hulubei i francuska Yvette Cauchois ogłosili odkrycie pierwiastka 85 metodą spektroskopii rentgenowskiej . Publikują artykuł w 1939 r., który potwierdza i uzupełnia dane z 1936 r. Hulubei publikuje podsumowanie tych danych w 1944 r. i twierdzi, że potwierdzają je prace innych badaczy. Nazwał ten złoty element , z rumuńskiego „pragnienie, nostalgia”. Jego odkrycie zostało obalone w 1947 roku przez austriackiego Friedricha Panetha . Rzeczywiście, nawet jeśli próbki Hulubei zawierały astat, jego środki do wykrywania były zbyt słabe według współczesnych standardów, aby mógł skutecznie go zidentyfikować. Hulubei stoi również za błędnym ogłoszeniem o odkryciu franka , co mogło skłonić innych badaczy do patrzenia na jego pracę ze sceptycyzmem.
W 1940 r. Szwajcar Walter Minder ogłosił odkrycie pierwiastka 85 w produktach rozpadu beta radu A ( polonu 218 ) i nazwał go helwetem , na cześć Szwajcarii . Berta Karlik i Traude Bernert nie powielać jej eksperyment i atrybut jej wyniki do skażenia radonu strumienia ( radon 222 jest izotop rodzic polonu 218). Wraz z Brytyjką Alice Leigh-Smith , Minder ogłosił odkrycie w 1942 roku innego izotopu pierwiastka 85, prawdopodobnie produktu rozpadu beta toru A ( polonu 216 ). Obaj badacze ochrzcili ją Anglo-Helvetium w odniesieniu do swoich krajów. Jednak Karlik i Bernert po raz kolejny nie są w stanie powtórzyć tych wyników.
Pierwiastek został ostatecznie wyizolowany w 1940 roku przez Dale'a R. Corsona , KR MacKenzie i Emilio Segrè z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley . Zamiast szukać w naturze, że syntetyzuje się przez bombardowanie bizmut-209 z alfa cząstek w cyklotronie . Reakcji towarzyszy emisja dwóch neutronów, w wyniku której powstaje astat 211, pierwszy formalnie zidentyfikowany izotop. Odkrywcy nie od razu wymyślili nazwę dla tego nowego pierwiastka ze względu na swoją metodę: w tamtym czasie identyfikacja pierwiastka nieodkrytego jeszcze w przyrodzie, ale stworzonego przez syntezę w niewidzialnych ilościach, nie była uważana za zasadną. Ponadto chemicy niechętnie uważają radioizotopy za tak samo uzasadnione, jak izotopy stabilne. W 1943 roku Berta Karlik i Traude Bernert odkryli astat w dwóch łańcuchach naturalnego rozpadu, najpierw uranu 238, a następnie uranu 235. Następnie astat odkryto również w głównym łańcuchu rozpadu neptunu 237, ale neptun jest bardzo rzadki w stanie naturalnym, wytwarzany przez wychwytywanie neutronów w rudach uranu.
W 1946 roku Friedrich Paneth wezwał do ostatecznego rozpoznania pierwiastków syntetycznych, przytaczając w swoich argumentach w szczególności niedawne potwierdzenie ich naturalnego występowania i zaproponował, aby odkrywcami tych nowych pierwiastków byli ci, którzy je nazwali. Na początku 1947 roku Nature opublikowała sugestie odkrywców: list od Corsona, MacKenzie i Segrè zaproponował angielską nazwę astatine , pochodzącą od greckiego astatos ( άστατο meaning ), co oznacza „niestabilny”, ze względu na tendencję do rozpadu , z końcówka "-ine", która w języku angielskim jest charakterystyczna dla halogenów. Ta nazwa pomaga również kontynuować tradycję nazywania halogenów po jednej z ich właściwości. Został przyjęty przez Międzynarodową Unię Chemii Czystej i Stosowanej w 1949 roku.
Corson i jego koledzy klasyfikują astat jako metal na podstawie jego chemii analitycznej. Dalsze badania wykazują zachowanie podobne do jodu, kationów czy amfoterii. W retrospekcji w 2003 r. Corson napisał, że „niektóre właściwości [astatu] są podobne do właściwości jodu” i że pierwiastek „wykazuje również właściwości metaliczne, bliższe właściwościom polonu. i bizmutu , jego metalicznych sąsiadów” .
Istnieje 39 znanych izotopów astatynu o liczbach masowych od 191 do 229. Modelowanie teoretyczne sugeruje istnienie 37 dodatkowych izotopów. Nie zaobserwowano żadnych stabilnych izotopów o długim okresie półtrwania i nie oczekuje się ich istnienia.
Dane dotyczące rozpadu alfa dla niektórych izotopów | ||||
---|---|---|---|---|
Numer
z |
Nadmiar masy |
Pół życia | Energia
średni |
Prawdopodobieństwo |
207 | -13,243 MeV | 1.80 godz | 5,873 MeV | 8,6% |
208 | -12,491 MeV | 1,63 godz | 5,752 MeV | 0,55% |
209 | -12.880 MeV | 5.41 godz | 5,758 MeV | 4,1% |
210 | -11,972 MeV | 8,1 godz | 5,632 MeV | 0,175% |
211 | -11,647 MeV | 7.21 godz | 5,983 MeV | 41,8% |
212 | -8,621 MeV | 0,31 sekundy | 7,825 MeV | 100% |
213 | -6,579 MeV | 125 ns | 9.255 MeV | 100% |
214 | -3.380 MeV | 558 ns | 8,986 MeV | 100% |
219 | 10,397 MeV | 56 lat | 6,324 MeV | 97% |
220 | 14.350 MeV | 3,71 min | 6,052 MeV | 8% |
Te energie rozpadu z alfa rozpadu z Astat wykonaj tę samą tendencję jak innych przedmiotów ciężkich. Lżejsze izotopy mają stosunkowo wysokie energie rozpadu alfa, które maleją wraz z cięższymi izotopami. Astatin 211 ma znacznie większą energię niż poprzedni izotop, ponieważ ma jądro zawierające 126 neutronów, co odpowiada magicznej liczbie, a zatem wypełnionej warstwie neutronów. Chociaż jego okres półtrwania jest porównywalny z poprzednim izotopem (7,2 h dla 211 At, 8,1 h dla 210 At), jego prawdopodobieństwo rozpadu alfa jest znacznie większe: 41,81% wobec zaledwie 0,18%. Kolejne dwa izotopy uwalniają jeszcze więcej energii, w szczególności astat 213, który uwalnia najwięcej energii. Z tego powodu to właśnie znany izotop ma najkrótszy okres półtrwania. Chociaż cięższe izotopy uwalniają mniej energii, nie ma izotopu o długim okresie półtrwania, ze względu na rosnącą rolę rozpadu beta (emisja elektronów). Ten sposób rozpadu jest szczególnie ważny dla astatynu; już w 1950 roku naukowcy postulowali, że wszystkie izotopy tego pierwiastka ulegną rozpadowi na drodze beta. Stwierdzono tryby rozpadu beta dla wszystkich znanych nuklidów astatyny z wyjątkiem 213 At, 214 At, 215 At i 216 m At. Astat 210 i lżejsze izotopy mogą rozpadać się w trybie β + (emisja pozytonu), astat 216 i cięższe izotopy rozkładają się β - mode , a astata 212 może zanikać w obu trybach, podczas gdy astata 211 może ulegać wychwytowi elektronów .
Najmniej radioaktywny z izotopów to astatyna 210, z okresem półtrwania 8,1 godz . Jego głównym sposobem rozpadu jest β + , w kierunku polonu 210 , który sam jest emiterem alfa, który ma dłuższy okres półtrwania, równy 138 dni . W sumie tylko pięć znanych izotopów ma okres półtrwania większy niż jedna godzina (od 207 At do 211 At). Najbardziej radioaktywnym izotopem w znanym stanie podstawowym jest astat 213 o okresie półtrwania 125 ns . Rozpada się alfa do bizmutu 209 , który jest prawie stabilny.
Przy astatynie znane są 24 izomery jądrowe , które są jądrami zawierającymi jeden lub więcej nukleonów w stanie wzbudzonym . Izomer jądrowy jest czasami nazywany metastabilnym , co oznacza, że system ma wyższą energię wewnętrzną niż stan podstawowy (stan energii minimalnej), a zatem izomer jądrowy ma tendencję do powrotu do stanu podstawowego. Na jeden izotop może przypadać więcej niż jeden izomer jądrowy. Najmniej radioaktywny z nich jest astatyn 202m1, którego okres półtrwania wynosi około 3 minuty. Najbardziej radioaktywna jest astatyna 214m1, z okresem półtrwania 265 nanosekund (krótszym niż wszystkie znane nuklidy z wyjątkiem 213 At).
Wśród pierwiastków występujących w przyrodzie, jedynymi pierwiastkami mniej obfitymi niż astatyna są transuran , dlatego jest powszechnie uważany za pierwiastek najrzadszy. Szacuje się, że całkowita ilość tego pierwiastka w skorupie ziemskiej (masa 2,36 × 10 25 gramów) wynosi od jednej dziesiątej do trzydziestu gramów w danym czasie.
Każdy atom astatu obecny w formacji Ziemi uległ dezintegracji. Cztery izotopy występujące w przyrodzie ( 215 At, 217 At, 218 At i 219 At) są nieustannie odnawiane jako produkty rozpadu pierwotnych izotopów toru , uranu i śladów radiogenicznego 237 neptunu . Pierwsze szesnaście kilometrów w głąb całego kontynentu amerykańskiego zawiera w określonym czasie rząd 10 12 215 atomów astatu (rzędu 3,5 × 10 -10 gramów). Astat 217 jest wytwarzany podczas rozpadu neptunu 237 (patrz rysunek obok), obecny w śladowych ilościach w rudach uranu, gdzie jest wytwarzany przez transmutację. Astatyna 218 jest pierwszym izotopem odkrytym w przyrodzie, podczas gdy astatyna 219, o okresie półtrwania około 56 sekund, jest naturalnie występującym izotopem o najdłuższym okresie półtrwania.
Pewne izotopy astatyny nie zawsze są uważane za naturalnie występujące w środowisku z powodu ignorancji lub niezgodności w literaturze. Tak więc zgłoszono obecność astatynu 216 w przyrodzie, ale jego doniesienie jest kontrowersyjne i niepotwierdzone.
Reakcja | Energia cząstek α |
---|---|
209 83Bi + 4 2On → 211 85O + 2 1 0nie |
26 MeV |
209 83Bi + 4 2On → 210 85O + 3 1 0nie |
40 MeV |
209 83Bi + 4 2On → 209 85O + 4 1 0nie |
60 MeV |
Astatyna została po raz pierwszy wyprodukowana przez bombardowanie celu bizmutu-209 energetycznymi cząstkami alfa i ta droga syntetyczna pozostaje najszerzej stosowana do wytwarzania izotopów o stosunkowo długim okresie półtrwania 209 At, 210 At i 211 At Astatyna jest wytwarzana tylko w bardzo małych ilościach , nowoczesne techniki pozwalające na jednorazową produkcję do 6,6 GBq (około 86 ng lub 2,47 × 10 14 atomów). Synteza większych ilości astatyny tą metodą jest ograniczona niską dostępnością odpowiednich cyklotronów i perspektywą stopienia tarczy. Radiolizy rozpuszczalnika z powodu łącznego efektu zaniku astat również stwarza problemy. W przypadku technik krioskopowych możliwe jest osiągnięcie mikrograma wyprodukowanego astatyny przez napromieniowanie protonem z celu z toru lub uranu , generując radon 211, który rozpada się na astat 211. Oczekuje się jednak, że ta metoda powoduje zanieczyszczenie izotopu wytwarzanego przez astat 210.
Najważniejszym izotopem jest astatyna 211, jedyny, który ma zastosowanie komercyjne. Aby wytworzyć tarczę bizmutową, metal jest napylany na powierzchnię złota, miedzi lub aluminium w ilości od 50 do 100 mg cm- 2 . Zamiast tego można zastosować tlenek bizmutu; jest następnie lutowany do miedzianej płytki. Tarcza jest utrzymywana w atmosferze obojętnego azotu i jest chłodzona wodą, aby zapobiec przedwczesnemu odparowaniu astatynu. W akceleratorze cząstek, takim jak cyklotron, cząstki alfa zderzają się z bizmutem. Chociaż używany jest tylko jeden izotop bizmutu ( bizmutu 209 ), reakcja może przebiegać na trzy różne sposoby, w zależności od energii cząstek alfa, wytwarzając niepożądane nuklidy 209 At, 210 At lub 211 At, czyli maksymalną energię akceleratora cząstek jest ustawiony na wartość (idealnie 29,17 MeV ) większą niż wymagana do wytworzenia astatyny 211 (aby właściwie wytworzyć pożądany izotop), ale mniejszą niż ta, która dawałaby astat 210 (aby uniknąć wytwarzania niepożądanych izotopów).
Ponieważ astatyna jest głównym produktem syntezy, po jej powstaniu należy ją jedynie odizolować od celu i wszelkich zanieczyszczeń. Możliwe są różne sposoby do tego celu „ale ogólnie stosują się do jednego z dwóch sposobów - suchej destylacji lub obróbki w roztworze kwaśnym w celu, a następnie przez ekstrakcję rozpuszczalnikiem . ” Omówione poniżej metody są współczesnymi adaptacjami starszych procedur, według przeglądu Kuglera i Kellera. Techniki sprzed 1985 r. często obejmowały usuwanie polonu 210, który był następnie współwytwarzany podczas napromieniania, ale środek ten jest mniej konieczny, ponieważ zapewnia, że energia w linii napromieniania cyklotronu nie przekracza wartości progowej.
W procesie suchymNapromieniowana tarcza zawierająca teraz astat jest podgrzewana do około 650 ° C . Astatyn ulatnia się , a następnie ulega kondensacji (zwykle w wymrażarce ). Wyższe temperatury (do 850 ° C ) mogą zwiększyć wydajność, z ryzykiem zanieczyszczenia próbki poprzez współulatnianie bizmutu. Może być konieczne ponowne destylowanie kondensatu w celu ograniczenia obecności bizmutu (ponieważ bizmut może zakłócać reakcje znakowania astatyną ). Astat jest odzyskiwany z pułapki przy użyciu rozcieńczonego wodorotlenku sodu, metanolu lub chloroformu. Można osiągnąć plony zbliżone do 80%. Droga sucha jest najszerzej stosowaną metodą wytwarzania chemicznie użytecznej formy astatyny.
MokryCel bizmutu (czasem trójtlenek bizmutu ) rozpuszcza się w stężonym kwasie (zwykle azotowym lub nadchlorowym). Astatyna jest ekstrahowana przy użyciu rozpuszczalnika organicznego, takiego jak eter butylowy lub izopropylowy lub tiosemikarbazyd . Opublikowano 93% wydajność rozdzielania kwasem azotowym, która spadła do 72% pod koniec operacji oczyszczania (destylacja kwasu azotowego, usuwanie resztkowych tlenków azotu i resolwatacja azotanu bizmutu w celu umożliwienia ekstrakcji ciecz-ciecz ). Metody mokre obejmują „kilka kroków obejmujących operowanie materiałami radioaktywnymi” i nie są zbyt odpowiednie do izolowania dużych ilości astatyny. Mogą jednak pozwolić na produkcję astatyny do określonego stopnia utlenienia i dlatego mogą znaleźć więcej zastosowań w dziedzinie radiochemii eksperymentalnej.
„[Astatin to] ból do produkcji i piekło do zniesienia. "
- P. Durbin, Badania promieniowania człowieka: pamiętanie wczesnych lat , 1995
Agent | Aplikacje |
---|---|
koloidy astatyno-tellurium | Guzy przedziałowe |
Difosforan 6-astato-2-metylo-1,4-naftachinolu | Rak gruczołowy |
Błękit metylenowy znakowany izotopowo | Czerniak |
Meta-astatobenzyl guanidyna | Guzy neuroendokrynne |
5-astato-2'-dezoksyurydyna | Różnorodny |
Radioznakowane związki biotyny | Różne kierowanie wstępne |
Radioznakowany oktreotyd | Receptory somatostatyny |
Przeciwciała monoklonalne i fragmenty znakowane radioaktywnie | Różnorodny |
Bifosfoniany znakowane izotopowo | Przerzuty do kości |
Astatine 211 jest przedmiotem aktywnych badań w dziedzinie medycyny nuklearnej . Izotop musi być użyty wkrótce po jego syntezie, biorąc pod uwagę jego okres półtrwania wynoszący 7,2 godziny ; okres ten jest jednak wystarczający, aby umożliwić strategie etykietowania na kilku etapach. Astatyna 211 ma potencjał do zastosowania w alfa-immunoterapii , ponieważ rozpada się albo w trybie alfa (w kierunku bizmutu 207 ), albo przez wychwyt elektronów (w kierunku polonu 211 , w bardzo krótkiej połowie długości). życie i sam emiter alfa) . Promienie rentgenowskie emitowane przez polon 211, między około 77 a 92 keV , pozwalają na monitorowanie astatyny u zwierząt i pacjentów. Mimo, astat 210, z nieco dłuższy okres półtrwania niż astat 211, mogą pojawić się bardziej interesujące dla tego samego zastosowania tego izotopu jest całkowicie nieodpowiednie do zastosowań medycznych, ponieważ rozpada się polon 210 , co jest bardzo toksyczny., Zwłaszcza szpik kostny , i o dłuższym okresie półtrwania.
Główna różnica w środowisku medycznym między astatyną 211 a jodem 131 ( izotop jodu stosowany w medycynie nuklearnej) polega na emisji wysokoenergetycznego promieniowania beta o 131 I w przeciwieństwie do 211 At beta ma większą moc przenikania w tkankach niż promieniowanie alfa: cząstka alfa o średniej energii emitowana przez 211 At może przekroczyć 70 µm w otaczających tkankach, podczas gdy cząstka beta o średniej energii wynikająca z 131 I może dotrzeć prawie trzydzieści razy dalej, przekraczając około 2 mm . Krótki okres półtrwania związany z ograniczoną mocą przenikania promieniowania alfa do tkanek jest zaletą, gdy „obciążenie nowotworem jest niskie i/lub populacje komórek nowotworowych znajdują się w bliskiej odległości od normalnej zdrowej tkanki” . Znaczącą śmiertelność komórek w hodowlach komórek rozmnażających ludzkie nowotwory osiągnięto zatem z jednym do dziesięciu atomów astatyny 211 związanych na komórkę.
Rozwój leków na bazie astatyny do walki z rakiem napotkał kilka przeszkód. II wojny światowej opóźniony badania prawie dekady. Wstępne wyniki testów wskazywały, że należałoby opracować selektywny czynnik transportujący raka i dopiero w latach 70. na rynku pojawiły się przeciwciała monoklonalne, które mogłyby pełnić tę rolę. W przeciwieństwie do jodu, astatyna ma tendencję do zrywania wiązania z takimi cząsteczkami, zwłaszcza z węglami zhybrydyzowanymi sp 3 (mniej dla tych zhybrydyzowanych sp 2 ). Biorąc pod uwagę toksyczność astatyny, która ma tendencję do gromadzenia się w organizmie, gdy radioizotop może swobodnie krążyć, konieczne jest upewnienie się, że pozostaje on związany z cząsteczką gospodarza. Chociaż można ocenić skuteczność cząsteczek transportowych, które są wolno metabolizowane, cząsteczki szybciej metabolizowane pozostają istotną przeszkodą w ocenie astatyny jako leczenia medycznego. Inną możliwą ścieżką rozwoju jest osłabienie radiolizy (z powodu astatyny) cząsteczek nośnika. Praktyczne zastosowanie astatyny jako leczenia przeciwnowotworowego mogłoby potencjalnie przynieść korzyści „oszałamiającej” liczbie pacjentów; problemem pozostaje produkcja astatyny w ilościach, które byłyby wówczas konieczne.
Badania na zwierzętach pokazują, że astatyna, podobnie jak jod, choć w mniejszym stopniu, koncentruje się głównie w tarczycy . W przeciwieństwie do jodu, astatyna wykazuje również tendencję do gromadzenia się w płucach i śledzionie , prawdopodobnie z powodu utleniania in vivo At - do At + . Kiedy astatyna jest podawana jako radiokoloid, ma tendencję do koncentrowania się w wątrobie . Eksperymenty na szczurach i małpach sugerują, że astatyna 211 powoduje znacznie poważniejsze uszkodzenia tarczycy niż jod 131. Powtarzane wstrzyknięcia nuklidu powodują zatem martwicę i dysplazję komórek w komórce tarczycy. Wstępne badania sugerują, że wstrzyknięcie astatyny 211 samicom gryzoni powoduje zmiany morfologiczne w tkance piersi; wniosek ten pozostawał kontrowersyjny przez lata. Konsensus, jaki został następnie osiągnięty, jest taki, że efekt ten był prawdopodobnie spowodowany napromieniowaniem tkanki sutka w połączeniu ze zmianami hormonalnymi spowodowanymi napromienianiem jajników. Bardzo małe ilości astatynu można bez obaw przenosić pod wyciągiem, jeśli okap jest dobrze wentylowany; należy jednak unikać wprowadzania pierwiastka do organizmu.
Niestety, zagadką stojącą przed polem 211 At jest to, że komercyjna dostawa 211 At czeka na wykazanie skuteczności klinicznej; jednak wykazanie skuteczności klinicznej wymaga niezawodnej podaży 211 At.
„Niestety, dylemat stojący przed dziedziną badań astatyny 211 polega na tym, że komercyjny rozwój produkcji astatyny 211 czeka na wykazanie skuteczności klinicznej; jednak ta demonstracja skuteczności wymaga istnienia wiarygodnego źródła astatyny 211. ”
: dokument używany jako źródło tego artykułu.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | ||||||||||||||||
1 | H | Hej | |||||||||||||||||||||||||||||||
2 | Li | Być | b | VS | NIE | O | fa | Urodzony | |||||||||||||||||||||||||
3 | nie dotyczy | Mg | Glin | tak | P | S | Cl | Ar | |||||||||||||||||||||||||
4 | K | To | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Współ | Lub | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | |||||||||||||||
5 | Rb | Sr | Tak | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Płyta CD | W | Sn | Sb | ty | ja | Xe | |||||||||||||||
6 | Cs | Ba | To | Pr | Nd | Po południu | Sm | Miał | Bóg | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Czytać | Hf | Twój | W | Re | Kość | Ir | Pt | W | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | W | Rn | ||
7 | Fr | Ra | Ac | Cz | Rocznie | U | Np | Mógłby | Jestem | Cm | Bk | cf | Jest | Fm | Md | Nie | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og | |
8 | 119 | 120 | * | ||||||||||||||||||||||||||||||
* | 121 | 122 | 123 | 124 | 125 | 126 | 127 | 128 | 129 | 130 | 131 | 132 | 133 | 134 | 135 | 136 | 137 | 138 | 139 | 140 | 141 | 142 |
Metale alkaliczne |
Ziemia alkaliczna |
Lantanowce |
Metale przejściowe |
Słabe metale |
metalem loids |
Długoterminowe metale |
geny halo |
Gazy szlachetne |
Przedmioty niesklasyfikowane |
aktynowce | |||||||||
Superaktynowce |