Afrodyta | |
Bogini mitologii greckiej | |
---|---|
Marmurowy posąg bogini Afrodyty, znaleziony na greckiej wyspie Milos w 1820 roku i błędnie nazwany Wenus z Milo . Praca hellenistyczna, ok. 150-130 p.n.e. | |
Charakterystyka | |
Inne nazwy) | Wenus |
Główna funkcja | Bogini miłości i prokreacji |
Rezydencja | Góra Olimp |
Miejsce pochodzenia | Grecja |
Okres pochodzenia | antyk |
Boska grupa | olimpijskie bóstwo |
Odpowiednik (s) przez synkretyzm | Isztar , Wenus , Turan |
Kult | |
Wspomniany w | Cypr |
Rodzina | |
Tata | Zeus (w Iliadzie ), Ouranos (w Teogonii ) |
Matka | Dione (w Iliadzie ) |
Pierwszy małżonek | Hefajstos |
Drugi małżonek | Ares |
• Dziecko (dzieci) | Eros , Fobos , Deimos , Harmonia , Anteros |
Trzeci małżonek | Hermes |
• Dziecko (dzieci) | Hermafrodyta |
Czwarty małżonek | Posejdon |
• Dziecko (dzieci) | Rod , Eryx |
Piąty małżonek | Dionizos |
• Dziecko (dzieci) | Priapus , późne źródła Charites |
Szósty małżonek | Anchise |
• Dziecko (dzieci) | Eneasz |
Siódmy małżonek | Adonis |
Symbolika | |
Atrybut (y) | lustro, pasek, muszla, jabłko |
Zwierzę | gołąb, łabędź |
Roślinny | róża, mirt, jabłko, mak i goździk |
W greckiej mitologii , Afrodyta (w starożytnej Grecji : Ἀφροδίτη / Aphrodite ) jest boginią miłości w jej najszerszym znaczeniu.
Jej główne święto, Afrodyty (w) , obchodzono co roku w środku lata. W Lakonii Afrodyta była czczona jako wojownicza bogini.
W mitologii greckiej Afrodyta jest czasami żoną Hefajstosa , boga ognia, kuźni i metalurgii. Legendy dzielą się także swoimi przygodami z wieloma kochankami, m.in. Aresem , Dionizosem i Hermesem .
Wraz z Ateną i Herą Afrodyta jest jedną z trzech bogiń, których kłótnia prowadzi do wybuchu wojny trojańskiej, podczas której odgrywa główną rolę.
Później Rzymianie utożsamiali Afrodytę z Wenus z rzymskiej mitologii .
Afrodyta była prezentowana w sztuce zachodniej jako symbol kobiecego piękna i pojawia się w wielu pracach artystycznych od renesansu po współczesność.
Już Grecy zadawali pytanie o pochodzenie Afrodyty.
Herodot , zgodnie z ówczesnymi informacjami, przedstawił pochodzenie wschodnie.
W rzeczywistości najprawdopodobniej odpowiada ona bogini Isztar - Astarte , z którą ma wiele cech: są androgynicznymi bóstwami ; Astarte jest „królową nieba”, podczas gdy Afrodyta jest nazywana „niebiańską” ( Orania ); ich kult obejmuje ofiarowanie kadzidła i ofiarę z gołębi . Ponadto imienia Afrodyty nie znaleziono na półkach Linear B , pisemnych świadectw cywilizacji mykeńskiej .
Od XIX -tego wieku, pochodzenia Afrodyty był przedmiotem wielu badań i kontrowersji. Dominująca opinia sprawia, że wywodzi się ona z bóstw Bliskiego Wschodu , które Grecy z biegiem czasu przejęli i przekształcili.
Niektórzy mitolodzy porównawczy twierdzili, że Afrodyta była jednym z aspektów greckiej bogini świtu Eos , a zatem ostatecznie wywodziła się od indoeuropejskiej bogini świtu * * h₂ewsṓs (greckie Eos, łac. Aurora , sanskryckie Ushas). Deborah Dickmann Boedeker podkreśla w ten sposób, że określenie Afrodyty jako „córki Zeusa” lub, zgodnie z tradycją, Uranosa , łączy się z określeniem Świtu jako córki Nieba w tradycji indoeuropejskiej. Większość współczesnych uczonych odrzuciła pojęcie czysto indoeuropejskiej Afrodyty, ale indoeuropejskie pojęcie bogini świtu mogło mieć wpływ na pierwotnie semickie bóstwo, Afrodytę, słynącą również ze swojego erotycznego piękna, agresywnej seksualności i związków ze śmiertelnymi kochankami.
Michael Janda analizuje imię Afrodyty jako epitet Eos oznaczający „ta, która wstaje z piany [oceanu]”, co odnosi się do teogonicznego opisu narodzin Afrodyty Hezjoda jako archaicznego odbicia mitu indoeuropejskiego. Jean Haudry interpretuje to również jako „chodzenie po pianie” lub „która ma blask pianki” . Mit Afrodyta wyłania się z wód po Cronos pokonanych Uranosa, by następnie być bezpośrednio związana z tą Indra podboju Vrtra i uwalniając Ushas , bogini świtu w Rig-Veda . Ten odziedziczony obraz znajduje się w jego epiklezie Afrodyty Anadyomene „tej, która wychodzi z wody”.
Pierwotnie bogini Świtu, stała się boginią miłości we wszystkich jej formach, w tym prostytucji, wraz z Afrodytą pórnē z Abydos, Afrodytą hetairą z Aten, która to rola wywodzi się z mitu Świtu, który jednoczy się ze śmiertelnikiem.
Afrodyta pojawia się po raz pierwszy u Homera ( Iliada , II, 819-821): „ Dardańczycy poszli za Eneaszem, szlachetnym synem Anchisesa, owocem miłości Anchisesa i boskiej Afrodyty, bogini zjednoczonej ze śmiertelnikiem, na bokach Idy. " To będzie również wymienione w Iliada robaki III, 374-382; V, 130-132; 311-318; 329-430; XIV, 188-224; XIX, 282; XX, 4-40; 105; XXI, 385-520; XXII, 470-472; XXIII, 184-187 ...
Jest cytowany w Odysei : VIII, 266-366; 306-320; 363.
Afrodyta ma kilka legend o jej narodzinach.
W eposach homeryckich, Iliadzie i Odysei , najstarszych znanych greckich dziełach literackich, Afrodyta urodziła się z Zeusa (Iliada, V, 131; 329-351; 418-430; XIV, 188-224; XX, 105; XXIII, 184-187) i Dione ( Iliada , V, 348-417): „Kiedy Afrodyta upadła na kolana Dione, jej matka, a ta ostatnia przytuliła swoją córkę…” Dione jest postacią mało znaną, której imię jest spokrewnione z imię Zeusa ( Ζεύς , dopełniacz Διός ) sugeruje, że początkowo była jego małżonką .
W Teogonii z Hezjoda , kolejna wersja narodzin Afrodyty podano (około 173-206): Kronos prostu wyciąć stypendia, Uranosa . Rzuca je „następnie, na chybił trafił, za sobą”. Nie był to jednak próżny szczątek, który następnie umknął mu z ręki. Wypłynęły z niego krwawe plamy; Gaia (Ziemia) przyjęła je wszystkie i przez lata urodziła potężnych Erinyes i wielkich Gigantów [...] oraz Nimfy zwane Meliennes. Jeśli chodzi o sakiewki, to ledwie pokroił je stalą ( adamanti , czasami tłumaczone jako „diament”; idea to „bardzo twardy materiał”) i wyrzucił z ziemi do powodzi ( pontô ) (tu pisane bez wielkiej litery ), że zostały wywiezione przez długi czas; i dookoła wyszła biała piana z boskiego członka. Z tej piany uformowała się dziewczyna, która najpierw dotknęła boskiej Cythery , skąd była wtedy na Cyprze otoczona falami; i tam właśnie wylądowała piękna i czczona bogini, która wokół niej, pod swoimi lekkimi stopami, rosła trawa, a bogowie i ludzie nazywają Afrodytę [Tłumacz umieszcza nawiasy w wersecie 196, wskazując przez to, że jest to prawdopodobnie kwestia późniejszego dodania do tekstu Hezjoda: „bogini zrodzona z pianki ( aphrogenea ), a także Kythera z ukoronowanym czołem”], aby utworzyła pianę ( aphrô ), a nawet Cythereę, bo po wylądowaniu w Kythera [w nawiasach są umieszczone w wersetach 199-200: „lub Cyprogénéia, aby urodzić się na zniszczonym Cyprze, lub Philommédée, aby opuścić giełdy. "]. Eros (Miłość) i piękny Himéros (Pragnienie) bez zwłoki odbyli procesję, gdy tylko się urodziła i wyruszyła w kierunku bogów ”.
Kult Afrodyty często kojarzy się z seksualnością, ale nie jest to jedyna funkcja bogini. Wiąże się to ogólnie z aktywnością młodych dziewcząt.
Szczegóły mitu o Tezeuszu i jej miłości do Ariadny ukazują Afrodytę uprawiającą seks pozamałżeński, natomiast w Iliadzie Zeus przypisuje jej „urocze dzieła małżeństwa” . Kult ateński, podobnie jak w innych greckich miastach, wiąże go z płodnością.
Atrybuty Afrodyty mogły ewoluować w zależności od czasów i miast. W Sparcie, gdzie seksualność młodych dziewcząt jest bardziej rygorystycznie kontrolowana, kojarzy się ona z bardziej surowymi bóstwami.
W późnym okresie pisarze usiłowali bardziej rygorystycznie oddzielić moce bóstw Olimpu , a moce Afrodyty okazały się być węższe. Jednak zawsze to przede wszystkim młode dziewczęta i kobiety, bardziej niż mężczyźni i chłopcy, mają obowiązki wobec bogini.
Kobieca uroda, cenna dla młodych dziewcząt ze względu na ich małżeństwo, dla kobiet, którym sprzyja harmonii z mężami i dla kurtyzan, dla których jest to konieczność w ich rzemiośle, odbija się w lustrach ozdobionych postacią „Afrodyty, czasami ofiarowywany świątyni bogini, gdy ich właściciele się postarzają.
Afrodyta ma wiele epitetów, które odzwierciedlają aspekty jej kultu. W innych epiklesach znajdują się typy i nazwy miejsc kultu i sanktuariów.
Afrodyta UraniaWedług Herodota to właśnie kult Afrodyty Ouranii ( Ἀφροδίτη Οὐρανία / Aphrodítê Ouranía ) „niebiańskiej” został sprowadzony na Cypr z syryjskiego Askalonu . Według Pauzaniasza kult Ouranii po raz pierwszy osiedlił się w Pafos na Cyprze. Według epitetów, epitet jest potwierdzony w Attyce , w Koryncie (jako Πειθώ Οὐρανία / Peithṓ Ouranía) oraz w Panticapée na Krymie ( Οὐρανία Ἀπατούρη Βοσúπόρου μέδουσα / Ourania Apato més).
W Atenach istniała „w ogrodach” ( ν κήποις ), która prawdopodobnie stała na skraju Ilissos , świątynia Afrodyty Ourania, która na hermesie została opisana jako „najstarsza z Moires ”. W tym samym miejscu znajdował się również ważny posąg bogini ręki Alcamene . Druga ateńska świątynia Ourania została znaleziona w pobliżu Kerameikos i stoa króla ( Stoa Basileios ) z posągiem Fidiasza . W Pireusie znajdowała się świątynia Afrodyty Syría Ouranía ( Συρία Οὐρανία ).
Afrodyta PandemosEpitet Pandémos ( Πάνδημος / Pándêmos ) „wspólny dla wszystkich, wszystkich ludzi” był powiązany z organizacją polityczną różnych społeczności (patrz demos ). Afrodyta działała jako bóstwo „obywatelskiego zrozumienia i harmonii”. Założenie kultu Afrodyty Pandemos w Atenach przypisano Tezeuszowi i uznano za konsekwencję spotkania demów Ateńczyków w jednym mieście. Afrodyta jest więc „boginią całego ludu, suwerenny lud znajduje w niej uważnego opiekuna”.
Pandemos na poddaszu był również nazywany epitragią ( ἐπιτραγία „kozła”). Według Plutarcha przydomek ten nabyła z epizodu z życia Tezeusza, kiedy to na polecenie Apolla bohater złożył Afrodycie w ofierze kozę przed wyjazdem na Kretę w nadziei, że poprowadzi go w jego podróży. Zwierzę nagle zamieniłoby się w kozę. Ofiary kóz były charakterystyczne dla Afrodyty w całym kraju. Ten wizerunek bogini jadącej na kozie nie był jednak wyłączną cechą Afrodyty Pandemos ; ex-votos, z Aten i gdzie indziej, którzy ją w ten sposób przedstawiają, często umieszczają ją w kontekście, w którym jest szczególnie Ouranią . Według Vinciane'a Pirenne-Delforge'a Afrodyta, czy to Pandemos, czy Epitragia, również wydaje się być związana z przejściem młodych ludzi z okresu dojrzewania do seksualności dorosłych.
Afrodyta grała też rolę bogini miasta prawdopodobnie w Casope (en) w Epirze i Metropolis w Tesalii . Czasami jego dwie epiklezy pojawiały się obok siebie. Tak więc Tebańczycy chwalili się posiadaniem trzech archaicznych drewnianych obrazów Afrodyty Ouranii, Pandemosa i Apostrophii ( Ἀποστροφία „ten, który odwraca”), które zostałyby nadane przez Harmony i stworzone z dziobów statków Kadmosów .
Bogini miłościRóżne epitety odnoszą się również do sfery morskiej i żeglugi: Pelagia ( Πελαγία , patrz Św. Pelagia ), Pontia ( Ποντία ) „morski”, Thalassia ( Θαλασσία „morska”), Eúploia ( Εὔπλοια „ten, który udziela dobra przeprawa, szczęśliwa żegluga ”, stąd do Knidos ) lub Limenía ( Λιμενία „ schronienie ”) nazywana jest Afrodytą jako boginią zrodzoną z piany i obrońcą nawigatorów.
Jedną z najbardziej niezwykłych świątyń Afrodyty Pontia i Limenia jest świątynia Hermiony w Argolidzie , gdzie stał imponujący marmurowy posąg. Wreszcie Thalassa „morze” była „matką” bogini miłości, zgodnie z jedną z wersji opisujących jej narodziny; ona sama była często czczona z Posejdonem, zwłaszcza w Argolidzie i Arkadii , w Koryncie, Orchomenos i Patras .
Inne epiklezyAfrodyta kojarzy się głównie z ptakami: łabędziem , turkawki , gołębiem (zespół tych ptaków prowadzi rydwan), gęś.
Przedstawienia jego narodzin kojarzą go również z muszelkami (patrz wyżej galeria zdjęć).
Jest to równie ważne dla barana , kozy , zająca .
Homer ( Iliada ) nie daje żadnego intymnego związku z Afrodytą.
Co się tyczy Hefajstosa , Homer ( Iliada , XVIII, 380-383) daje Hefajstosowi jedynie żonę Charis (w czasie wojny trojańskiej). W Homerze ( Iliada , XX, 31-155) Afrodyta popiera Trojan (z Aresem, Apollo Phoibos, Artemis, Leto i Ksantus), podczas gdy Hefajstos wspiera Greków (z Herą, Pallas Ateną, Posejdonem i Hermesem).
Związek Afrodyty, starożytnej bogini Świtu, z Hefajstosem, który pierwotnie był bogiem ognia, tłumaczy się ogniem, który jest zapalany lub który budzi się rano, i rytuałem ofiarowania młodej żony w kominku.
Homer ( Odyseja , VIII, 266-366) mówi o miłości Afrodyty i Aresa : „Ade po kilku akordach rozpoczęła piękną pieśń o miłości Aresa i ukoronowanej Afrodyty. Najpierw potajemnie zjednoczyli się z Hefajstosem; Ares ją rozpieszczał i tak obraził łóżko Hefajstosa. Ale tego boga poinformował Helios (Słońce), który zaskoczył ich w pełnym objęciu. Gdy tylko Hefajstos usłyszał tę bolesną historię, pobiegł do swojej kuźni [...] i tam zakuł grube i solidne więzy, by zabrać kochanków ”. Hefajstos zastawia pułapkę wokół łóżka i udaje, że wyjeżdża do Lemnos. Ares pośpiesznie dołącza do Afrodyty w pałacu Hefajstosa. "Ale ledwo kładąc się i spać, sprytna sieć zręcznego Hefajstosa zamknęła się na nich, uniemożliwiając im poruszanie się i podnoszenie kończyn." Bóg kowala, ponownie ostrzeżony przez Heliosa, powraca. Pijany wściekłością ostrzega wszystkich bogów: „Ojcze Zeusa i ty też, wiecznie błogosławiony!” przyjdź tutaj, aby zobaczyć monstrualny i groteskowy pakiet! Ponieważ jestem kulawy, tylko mnie znieważa córka Zeusa, Afrodyta; kocha okrutnego Aresa, ponieważ jest atrakcyjny i dobrze ugruntowany, podczas gdy ja jestem kaleką. [...]. Ale moja siatka zatrzyma ich w niewoli, dopóki nie otrzymam od teścia wszystkich prezentów, które kosztowała mnie jego córka w oczach suki, ta dziewczyna tak piękna, a jednocześnie tak rozwiązła! Na te słowa przybiegli bogowie [...]. Ogarnął ich nieugaszony śmiech”. Apollo i Hermes żartują, ale Posejdon błaga Hefajstosa, by uwolnił Aresa i daje gwarancję. Hefajstos przyjmuje i uwalnia swoich więźniów. Ares leci do Tracji. Afrodyta dołącza do swojej świątyni w Pafos na Cyprze.
Hezjod ( Teogonii , 930-937) wspomina o potomkach Afrodyty i Aresa: „Zabójcy Aresa Cytherea (Afrodyta) dała za synów Fobosa (Rout) i Dejmosa (Panikę), którzy straszliwie popychają zwarte bataliony wojowników w drżącej wojnie, z pomocą niszczycielskiego Aresa, a także Harmonii , którą żarliwy Kadmos wziął za żonę”. Paul Mazon, o tym fragmencie, który zaczyna się od potomków Posejdona, precyzuje: „Posejdon jest jedynym z Cronidów, o których potomkach Hezjod jeszcze nie wspomniał. Dlatego wstawia swoje imię obok swojej siostry Hery; i wykorzystuje tę dygresję, aby powrócić do Afrodyty, która przez swoje narodziny jest związana z poprzednim pokoleniem, ponieważ jest Uranidą, ale która mimo wszystko należy do grupy olimpijczyków ”.
Według stosunkowo niedawnych źródeł, z Hermesa , urodziła Hermafrodyta , pół mężczyznę, pół kobietę. Pierwotnie Hermafrodyta była męską formą Afrodyty, która nazywała się Aphroditos i była czczona jako bóstwo na Cyprze . Forma nazwy Hermaphróditos wywodzi się z przedstawienia Afrodyty jako hermesa i początkowo oznacza tylko „ Hermes Afrodyty”. Jego imię jest po raz pierwszy udokumentowane w literaturze w The Characters of Theophrastus .
Dla Cycerona , który nie wspomina o Hermafrodycie, jedynym synem Hermesa i Afrodyty jest Eros .
Od Dionizosa , ona dała początek Priapus (ojcostwo przypisuje przemian Zeusa lub Adonis ), Hyménaios , boga weselnej piosenki (powiedział również, aby urodzić się z jednym z dziewięciu Muz ), a według orfickiej Hymn 54, chthonian Hermes albo piekielny.
Jeśli chodzi o Charites , istnieje kilka wersji ich genealogii: według Hezjoda i Pindara są to córki Zeusa i Eurynomé (lub Eunomia ). Niektóre późne tradycje czynią je raczej córkami Heliosa (Słońca) i Eglé lub Dionizosa i Afrodyty (lub Hery ) .
Hezjod ( Teogonia , 985-991) daje Faetonie jako syn bogini Eos (Aurora) i cephalus. Powiedział: „[Eos] zrodził wspaniałe dziecko, potężnego Faetona, wszystkich jak bogowie. Czuły kwiat szlachetnego młodzieńca był jeszcze losem małego dziecka o świeżej duszy, gdy Afrodyta, która kocha uśmiechy, zachwyciła go i odeszła; i z niego uczyniła w swoich boskich świątyniach strażnika nocy sanktuarium, boskiego geniusza. ”. Tłumacz Paul Mazon precyzuje, że fragmenty od wersetu 965 do końca Teogonii są podejrzane o dodanie do tekstu Hezjoda. W notatce dodaje: „Faethon, który jest pierwotnie jedną z nazw Słońca, jest tutaj nazwą Gwiazdy Wieczornej, to znaczy [planety] Wenus. Dlatego ten Faethon jest opisywany jako nocny geniusz, przywiązany do Afrodyty. "
Adonis , urodzony z Mirry (przemienionej w drzewo mirry) będzie przedmiotem sporu między Afrodytą a Persefoną . Zeus zdecyduje się podzielić czas Adonisa między dwie boginie: jedną trzecią roku dla każdej i trzecią według własnego wyboru. Spędzi go z Afrodytą, dopóki dzik nie zrani go śmiertelnie.
Czasami uważano, że z tego związku narodził się Priapus , podobnie jak nimfa i założycielka bohaterki Béroé , jedna z niezliczonych kochanek Dionizosa ( Nonnos de Panopolis , Dionizyacy, różne pieśni).
Zemsta Afrodyty jest straszna. W celu zemsty nie ceduje niczego na Herę , ale jeśli ta ściga kobiety tylko z zazdrości, Afrodyta uderza je tylko wtedy, gdy źle jej służą lub odmawiają jej służby, a kobiety są wtedy jej ofiarami. mężczyźni, rzadziej z zazdrości, czasem inspirujący ich bardzo trudnymi miłościami:
Jego podopieczni są niewiele lepsi. Hélène gorzko skarży się na łaskę bogini: „Niestety, że jestem”, powiedziała do niej, „tu znowu jesteś u mego boku, pełna zdradzieckich zamiarów” !
Kiedy Zeus postanawia stworzyć Pandorę , bogowie zostają wezwani: Hezjod ( Dzieła 59-68): "Złota Afrodyta na jej czole rozsieje łaskę, bolesne pożądanie, troski, które miażdżą jej członki".
Pseudo-Apollodorus (I, 9, §17): „ Lemnienowie nie czcili Afrodyty; bogini, aby się za to zemścić, dała im wszystkim tak nieprzyjemny zapach, że ich mężowie, nie mogąc się do niej zbliżyć, uprowadzili w Tracji, która była bliska, młode dziewczęta i dzielili z nimi łóżko. Zirytowani tą pogardą Lemnienowie zabijali swoich ojców i mężów o godz. wyjątkiem jedynego Hypsipyle, który ukrył Thoasa, swojego ojca ”. Następnie Argonauci lądują na Lemnos.
Statek Argo i Argonauci w drodze powrotnej przelatują w pobliżu Syren. Orfeuszowi, dzięki swojej lirze, udaje się przełamać urok ich pieśni. Poddaje się tylko Boutès.
Wraz z trojańskimi Anchises rodzi Eneasza , którego chroni w bitwach wokół Troi. Pomoże mu, podczas upadku Troi, przenieść Penaty Troi do Włoch, zanim uzyska dla niego nieśmiertelność przyznaną mu przez Zeusa.
Jabłko niezgody i wyrok ParyżaMityczna przyczyną wojny trojańskiej jest znana głównie z Metamorfozy z Owidiusza i dialogów Bogów przez Lucien z Samosate .
Eris , jedyna bogini nie zaproszona na ślub króla Peleusa i morskiej nimfy Tetydy, ze złości rzuca w sali bankietowej złote jabłko z napisem „Najpiękniejszej”. Walczą o nią boginie Hera, Atena i Afrodyta. Aby rozstrzygnąć między sobą, proszą Parysa , księcia Troi , aby został ich arbitrem. Wszyscy trzej próbują go zepsuć: Hera obiecuje mu władzę królewską, Atena — chwałę wojskową i Afrodyta — najpiękniejszą kobietę. Paryż wybiera Afrodytę i prosi w nagrodę Helenę z Troi, żonę greckiego króla Menelaosa . Porwanie Hélène przez Paryż spowoduje wojnę trojańską.
Wojna: Afrodyta jest sojusznikiem trojanówPodczas tej wojny grecki bohater Diomedes lekko zrani boginię, ratując swojego syna Eneasza.
Święto Afrodyty (en) ( starożytne greckie : Ἀφροδίσια ) było corocznym świętem. Miało to miejsce w kilku miastach starożytnej Grecji, ale było szczególnie ważne w Attyce i na Cyprze , gdzie Afrodyta była obchodzona wspaniałym świętem. Święto miało miejsce w miesiącu Hekatombaion , który według współczesnych uczonych trwa od trzeciego tygodnia lipca do trzeciego tygodnia sierpnia kalendarza gregoriańskiego. Afrodyta była czczona w większości miast Cypru, a także w Kitera, Sparcie, Tebach, Delos i Elis, a jej najstarsza świątynia znajdowała się w Pafos .
Źródła tekstowe wyraźnie wspominają o świętach Afrodyzji w Koryncie i Atenach, gdzie wiele prostytutek mieszkających w mieście celebrowało ją jako sposób czczenia swojej bogini patronki. Święto Afrodyzji było jedną z najważniejszych uroczystości w Delos , choć o szczegółach tej uroczystości nie wiemy zbyt wiele. Napisy mówią po prostu, że festiwal wymagał zakupu lin, pochodni i drewna, które były zwykłymi kosztami wszystkich festiwali na wyspie.
Afrodyta jest szczególnie czczona w Azji Mniejszej .
PróchnicaAfrodyta ma sanktuarium, Afrodyzja w mieście Afrodyzja , miasto noszące imię bogini. Afrodyta z Afrodyzji powstała w okresie archaicznym lub nawet wcześniej jako miejscowa bogini Karii, ale w okresie hellenistycznym , jak zwykle w interpretatio graeca , utożsamiana jest z grecką Afrodytą i otrzymuje zupełnie nowy obraz kanoniczny.
Ruiny świątyni Afrodyty w Afrodyzji .
Afrodyta z Afrodyzji.
Miasto Cnidus poświęca mu coroczne igrzyska, Euploia lub Knidia . Kupiła też od rzeźbiarza Praksytelesa jedną z najsłynniejszych rzeźb starożytności , znaną jako „ Afrodyta z Knidos ”.
Wenus Kapitolu.
Kopia Afrodyty z Syrakuz.
Afrodyta znana jako Cnidus (przywrócona).
Miasto Nouvelle-Ilion ( Novum Ilium ) wybijało monety z jego podobizną .
W Amathus, innym ważnym miejscu kultu wyspy, znajdował się brodaty posąg męskiej Afrodyty, zwany Aphroditos . Filochorus w swoim Atthis (ap. Macrobe loc. Cit.) Identyfikuje to bóstwo, przy którego poświęceniu mężczyźni i kobiety zamienili się szatami z Księżycem. Płyta terakota VII th century BC. AD reprezentujący Afrodytę znaleziono w Perachorze , co sugeruje, że był to archaiczny kult grecki. Ta cypryjska Afrodyta jest taka sama jak późniejsza Hermafrodyta , co oznacza po prostu Afrodytę w formie Hermesa , popiersia wieńczącego czworokątny blok: Ten ostatni jest po raz pierwszy udokumentowany w literaturze w Postaciach (XVI) Teofrast .
Afrodyta jest również nazywana „ Kytherą ” Κυθέρεια . Według Hezjoda wyspa Kythera była pierwszą, która powitała Afrodytę wyłaniającą się z morza, ale to na Cyprze pozwolił bogini naprawdę zdobyć przyczółek. Kult bogini na wyspie ma reputację starożytności, a starożytni autorzy przypisują jej pochodzenie fenickie lub trojańskie.
Znajduje się tam sanktuarium Afrodyty Ouranii . Boginię reprezentuje uzbrojony xoanon . Numizmatyka podkreśla znaczenie kultu wysp. Brązu monety pochodzący z III th wpne oferty wizerunkiem głowy bogini towarzystwie gołębi.
W Attyce dostrzegamy dwie duże grupy kultów, niektóre związane z gestem Tezeusza lub inne postacie z tego cyklu legend, w tym Aegeus , Fajdros i Hipolita , inni, którzy umiejscawiają Afrodytę w ogrodach.
W Atenach na agorze znajduje się sanktuarium Afrodyty Ourania z monumentalnym ołtarzem . Pauzaniasz wspomina również kult Afrodyty Ourania w Athmonia, a Deme znajduje się w północno-wschodniej części miasta. Grecki pisarz twierdzi, że to Aegean ustanowił kult w Atenach, motywowany jego dążeniem do posiadania dzieci i pragnieniem ułagodzenia gniewu bogini, która sprowadziła nieszczęście na jej siostry .
Jest również prawdopodobne, że II th century, przyjaznej ukryte rzeźby Afrodyty i Pejto stała świątynia Temidy i wejście do Akropolu , w pobliżu sanktuarium Ge i Demeter . Epigraficzne dowody i źródła literackie potwierdzają égalemenmt istnienia sanktuarium Afrodyty w związku z Hipolit w Atenach, na południe od Akropolu z V -go wieku pne przynajmniej.
Aphrodite posiada dwa sanktuaria w Pireusie , na skraju portu kantaros, który został przypisany do Temistokles , drugi Konon , że „był zbudowany po marynarki zwycięstwa zdobył ponad Lacedemończycy, wobec Knidos , w Chersonese. Z Carie”.
W Peloponezie , jej najbardziej znanym miejscem kultu jest Korynt : w ramionach, ona jest czczona na Akrokorynt i pod epiklezie z Melainis w drewnie Cranion. Według Strabona , który pisał na początku ery chrześcijańskiej, praktykowano tam świętą prostytucję: „świątynia Afrodyty w Koryncie była tak bogata, że posiadała jako hieroduli lub świętych niewolników ponad tysiąc kurtyzan, oddanych kultowi bogini przez darczyńców obu płci” . Już w V -tego wieku pne. AD , Ksenofonta z Koryntu poświęca kilka święte prostytutki do świątyni w podzięce za jego podwójne zwycięstwo w igrzyskach olimpijskich i zamówień piosenkę gala z Pindar ( scolia ), który śpiewa „Bardzo przyjazna córki, słudzy Pejto [perswazja]) w Wystawne Koryncie” . Ci hierodule biorą udział w lokalnych afrodyzjach i w razie niebezpieczeństwa wstawiają się za miastem. Współczesne badania zakwestionowały jednak rzeczywistość sakralnej prostytucji korynckiej. Vinciane Pirenne-Delforge , na podstawie ważnych badań, wykazał w książce L'Aphrodite grecque (1994), że taka praktyka nigdy nie istniała w mieście Koryncie. Miasto Przesmyk słynęło z wielu prostytutek, ale byłaby to prostytucja „profaniczna”. Ofiary, które Afrodyta otrzymała od pornai i kurtyzan, były częścią zaszczytów, jakie te kobiety zawdzięczały bóstwu, które patronowało ich zawodowi.
W porcie Cenchrea, jednym z dwóch portów Koryntu, znajduje się świątynia i kamienna statua Afrodyty. Tutaj, zdaniem Vinciane Pirenne-Delforge, na brzegach zatoki bez wątpienia panował marine Afrodyty, opiekun żeglugi.
W Sparcie bogini miała niezaprzeczalny charakter militarny w mieście Sparty. Na akropolu znajduje się świątynia Afrodyty Areii „armii wojownika”. Afrodyta ma tam kilka świątyń, z których najstarsza ma dwie archaiczne posągi: uzbrojoną Afrodytę i Afrodytę Morfo , której posąg siedzi, ubrana w welon i łańcuchy na nogach. Morpho wywodzi się od μορφή, co oznacza formę w jakiej ma harmonijną, a więc „piękno”. Helena , ludzka sobowtórka bogini, przejmuje w Sparcie prerogatywy na ogół przypisywane Afrodycie i została uhonorowana tym, że obdarza urodą wszystkim młodym dziewczętom, które osiągnęły wiek zamążpójścia. To piękno oznacza ich zdolność do wzbudzania męskiego pożądania, obszar, w którym moc Afrodyty jest niepodzielna. Afrodyta jest więc szczególnie związana z seksualnością młodych ludzi, ale tutaj to matki młodych narzeczonych składają ofiarę bogini.
W Gythéion, porcie Sparty położonym na zachodnim wybrzeżu Zatoki Lakońskiej , Aphrodite Μιγωνῖτις / Migônitis jest uhonorowany kultem, jaki założyłby Paryż , po uzyskaniu po raz pierwszy łask Heleny na sąsiedniej wysepce, Cranaé. Epikleza Migônitis jest wymowna: utworzona na czasowniku μίγνυμι , wyraźnie przywołuje stosunek płciowy, naturalną kwalifikację dla bogini patronki seksualności.
pseudo-Orfeusz (Hymny orfickie, 43, Perfumy Liknitès - La Manna):
pseudo-Orfeusz (Hymny orfickie, 52, Perfumy Afrodyty):
Pseudo-Orfeusz (Hymny orfickie, 54, Podziemne perfumy Hermesa - Styrax):
W Bankiet z Platona , dyskusja wynika między Sokratesem i jego krewnych. Jeden z nich, Pauzaniasz , deklaruje: „Wszyscy wiedzą, że Miłość jest nieodłączna od Afrodyty. To powiedziawszy, gdyby Afrodyta była wyjątkowa, wyjątkowa byłaby też Miłość. Ale ponieważ są dwie Afrodyty, koniecznie są też dwie Miłości. Jak możemy zaprzeczyć istnieniu tutaj dwóch bogiń? Jedną, niewątpliwie najstarszą, która nie ma matki i jest córką Nieba, jest ta, którą nazywamy Ouranią (Niebiańska). Ale jest jeszcze inna, mniej starożytna, która jest córką Zeusa i Dione , tę samą, którą nazywamy Pandemos (Gmina, Wulgar)”. Następnie Pauzaniasz opisuje dwie formy miłości. Wulgarna Afrodyta jest najmniej moralna. Kieruje tych, których „cele zmierzają tylko do dopełnienia czynu”. Ci ostatni „nie martw się, czy to piękny sposób”. Natomiast niebiańska Afrodyta jest najwyższa. Inspiruje męskie przyjaźnie.
Ksenofont (-430 do -355, uczeń Sokratesa), w jego Banquet , mówi również o wulgarnym Afrodyty (Pandemos) i niebieskiego (Ourania Afrodyty). W dyskusji bierze udział Sokrates i kilku jego krewnych (Charmides, Critobule, Nicératus, Hermogenes, Antistenes, Callias). Sokrates powiedział: „Czy jest tylko jedna Afrodyta czy dwie, Afrodyta Urania i Afrodyta Pandemos?” Nie wiem: ponieważ Zeus, który bez wątpienia jest sam, sam ma tyle imion! Ale czy mają osobne ołtarze i świątynie? czy składamy mniej wzniosłe ofiary Afrodycie Pandemos, a bardziej czyste ofiary Afrodycie Ouranii? Nie jestem tego nieświadomy. I możemy uwierzyć, że Afrodyta Pandemos inspiruje miłość ciała, podczas gdy Afrodyta Ourania bardziej czystsze ofiary? Nie jestem tego nieświadomy. I możemy wierzyć, że Afrodyta Pandemos inspiruje miłość ciała, podczas gdy Afrodyta Urania inspiruje jedność dusz, przyjaźń, hojne czyny. "
Dla Vinciane Pirenne-Delforge , mimo sukcesu, jaki ta intelektualna koncepcja odniosła w swojej popularnej interpretacji, dwa epiklesy bogini nie dzieliły jej na równie antagonistyczne postacie boskie. Jeśli istnieją różnice między kultami Afrodyty Ouranii i Afrodyty Pandemos, to w żaden sposób nie usprawiedliwiają one tej nieredukowalnej opozycji wyobrażonej przez Platona i Ksenofonta.
W Pafos , głównym centrum kultu Cypru, bogini nie była przedstawiana w ludzkiej postaci, ale jako stożek, piramida lub omphalos, według starożytnych autorów. Tę figurację anikoniczną ilustrują monety, pierścienie i pieczęcie.
Afrodyta jest jedyną boginią, którą w starożytności często przedstawiano nago. Aphrodite nagi reprezentacja pojawia VI th wieku pne i jest nadal bardzo rzadkie w V -tego wieku.
W okolicach -460 wazony na strychu z czerwonymi figurami przedstawiają narodziny Afrodyty. Bogini prowadzi za nią Erosa i alegoryczne bóstwa, takie jak Péitho (Perswazja), Pothos czy Himéros (Pragnienie). Często towarzyszą jej Nimfy , Godziny , Charity , Trytony i Nereidy .
Rodzaj Aphrodite Anadyomene , wychodzącej niespodzianka wody, czasem z synem Eros gdy V th wieku przed naszą erą. Wariant znany jako Aphrodite Pudique pojawia się około -330.
Posąg Afrodyty (znaleziony w 1820 r. na wyspie Milos i błędnie ochrzczona wówczas Wenus z Milo ) reprezentuje nowszy typ (okres hellenistyczny, około 150-130 p.n.e.). Tylko tors jest nagi; draperia sugeruje kształt kończyn dolnych (z mocnym kontrapostem ). Venus Arles ilustruje również to reprezentacja .
Są też wizerunki Afrodyty Courotroficznej (z dzieckiem na rękach).
Przykucnięta Afrodyta. Haft z lnu i wełny. Egipt koptyjski III E - IV th century.
Afrodyta- Wenus była obiektem wielkiego zainteresowania od czasów renesansu , z wieloma artystycznymi interpretacjami.
Sąd Paryski ,
Alabaster na tablicy drewnianej, ok. 1535 ( Muzeum Bodego , Berlin).
Hefajstos przygotowuje się do złapania Aresa i Afrodyty w sieć.
Raphaël Mengs , Sąd Paryski , 1757, Ermitaż .
William-Adolphe Bouguereau , Narodziny Wenus , 1879.
Iwan Ajwazowski , Narodziny Afrodyty , 1887.
Aktorka Lex King występuje w roli Afrodyty w miniserialu Troy: Upadek miasta z 2018 roku, który rozpoczyna się, gdy trojański książę Paryż postanawia dać jej kość niezgody .