Jugosłowiańska Teatr Dramatyczny (w serbski Cyrillic Југословенско драмско позориште ; serbski łac Jugoslovensko Dramsko Pozoriäte ) jest teatr położony w Belgradzie , stolicy Serbii , na n ° 50 ulicy Kralja Milana . Powstał w 1947 roku jako reprezentatywny teatr nowej Jugosławii . Do współtworzenia tego teatru zaproszono wielu najważniejszych aktorów z Zagrzebia , Nowego Sadu , Sarajewa , Splitu , Lublany i innych miast.
W 1947 roku na stanowisko dyrektora artystycznego został awansowany dyrektor Bojan Stupica . Wraz z krytykiem Elim Finci stworzył podwaliny pod orientację repertuarową Jugosłowiańskiego Teatru Dramatycznego, jako teatru na wysokim poziomie literackim. To pozostanie podstawową orientacją Jugosłowiańskiego Teatru Dramatycznego do dnia dzisiejszego, z tym że obok bardziej literackiego, równorzędne miejsce zajmuje element teatralny. Zgromadzono około 60 wybranych aktorów, z których pięciu ostatnich żyjących to Мarija Crnobori , Мira Stupica , Branka Veselinović , Мladja Veselinović i Кapitalina Erić . Jugosłowiański Teatr Dramatyczny znajduje się w miejscu ujeżdżalni, stajnia została zaadaptowana i przekształcona w scenę. Pierwsze przedstawienie odbyło się dnia3 kwietnia 1948i to jest gra The King of Betajnova przez Ivan Cankar reżyserii Bojan Stupica . Ten dzień jest obchodzony jako Jugosłowiański Dzień Teatru Dramatycznego i do dziś wręczane są nagrody. Pierwsze sezony mijały pod znakiem reprezentacji klasycznych sztuk narodowych i światowych: Tchekhov , Goldoni , Sheridan , Ostrovski , Lope de Vega , Gorki , Shaw , Shakespeare , Plaute , Racine , Molière , Ibsen , Lorca i klasyki narodowe Cankar , Držić , Sterija , Јakšić i Nušić . Reżyserzy, którzy stworzyli wówczas sławę Jugosłowiańskiego Teatru Dramatycznego ( Bojan Stupica , Мata Milošević i Тomislav Tanhofer ), znajdowali się już między wojnami pod wpływem europejskiego modernizmu, co było widoczne w ich sztukach. Od połowy lat osiemdziesiątych teatrolog Jovan Ćirilov w ciągu czternastu sezonów swojej reżyserii ustanowił Jugosłowiański Teatr Dramatyczny jako reprezentatywny teatr nowoczesnej ekspresji teatralnej w szerszych ramach starego państwa. Jugosłowiańska Teatr Dramatyczny został spalony na ziemię na 17 października 1997 roku , najwyraźniej z powodu błędu instalacji. Teatr został odbudowany, a Wielka Scena została ponownie otwarta23 maja 2003spektaklem „Patrioci” Јovana Steriji Popovicia pod dyrekcją Dejana Mijača . Aktor Branko Cvejić był zastępcą dyrektora i od tego czasu12 lipca 2002jest dyrektorem Jugosłowiańskiego Teatru Dramatycznego. Dyrektor Gorčin Stojanović był dyrektorem od 2001 roku , a od tego czasu dyrektorem artystycznym12 lipca 2002. Wielka scena została nazwana na cześć wielkiego serbskiego aktora Ljuby Tadića . Od 2003 roku do dziś w odnowionym jugosłowiańskim teatrze dramatycznym prezentowane są teksty Czechowa , Szekspira , Bułhakowa , Wedekinda , Andreeva , von Horvatha , Оstrowskiego , LaBute , Christića , Dukovskiego , Srbljanovicia , Мarkovicia . Otwarto trzecią scenę teatru, Studio Jugosłowiańskiego Teatru Dramatycznego, eksperymentalną scenę dla młodych twórców.
W miejscu dzisiejszego Jugosłowiańskiego Teatru Dramatycznego, za czasów Księstwa Serbii , znajdowała się arena (manjez - karuzela) - budynek, z którego korzystała Królewska Eskadra Jeździecka. Wydłużona podstawa to prosty, parterowy budynek, w którym kilkadziesiąt lat później przenosi się cały Teatr Narodowy , na skutek szkód poniesionych przez macierzystą firmę w czasie I wojny światowej . Stara stajnia, popularnie zwana „Drewnianą Maneżą”, była na krótko używana przez wielbicieli teatru, kiedy w wyniku pożaru w 1927 roku spłonęła doszczętnie. W tym samym roku, zgodnie z planami wybitnego architekta rosyjskiego pochodzenia Nikołaja Pietrowicza Krasnowa i przy udziale funduszy kapitałowych, rozpoczęto budowę nowego budynku. Zaprojektowana w sposób akademicki fasada główna została ozdobiona dekoracyjnymi detalami architektonicznymi i alegorycznymi rzeźbami autora Vojislava Ratimirovicia Šikoparija , rzeźbiarza z Belgradu .
Od 1929 do 1931 r. Przez krótki czas służył jako budynek Teatru („Budynek w Vračar”), kiedy to dokonano zmian we wnętrzu z powodu tymczasowego przeniesienia Zgromadzenia Narodowego .
Pod koniec drugiej wojny światowej , w 1947 roku , znany architekt Мomčilo N. Belobrk stworzył projekt adaptacji budynku na potrzeby teatru. Budynek Jugosłowiańskiego Teatru Dramatycznego, który od tego czasu uzyskał nową oficjalną nazwę, był dziełem śmiałym, monumentalnym i nowoczesnym. Charakteryzuje się długą fasadą bez ozdób. Architekt Мomčilo Belobrk położył szczególny nacisk na rozwiązanie atrium , którego centralna część obejmuje mały basen z figurą z brązu, autorstwa rzeźbiarza Borisa Kalina . Nie tylko modernizacja teatru, obejmująca nowy typ sceny, oświetlenia, akustyki , widowni była głównym celem tego wielkiego architekta. Oprócz wyglądu zewnętrznego, autor był bardzo zainteresowany zaprojektowaniem całej inwentaryzacji teatru, z biletów. Ten nowy czas przyniósł nowe zmiany w budynku. Zespół autorów, architekt Djordje Bobić i malarz akademicki Čedomir Vasić , opracował nową koncepcję wyglądu budynku, która polegała na połączeniu starego i nowego. Na podstawie ogłoszonego w 1997 roku konkursu , który obejmował przebudowę, modernizację i całkowitą odnowienie budynku, rozpoczęto szeroko zakrojone prace według zwycięskiej koncepcji młodego architekta Zorana Radojičicia i jego przyjaciół (w tym autora oznaczonego jako współpracownicy) . Instalacja, oceniana jako „uwrażliwiona i modernistyczna interwencja”, jest dziś centrum bogatego życia teatralnego stolicy .
Architekt Zoran Radojičić zdobył pierwszą nagrodę w konkursie na przebudowę jugosłowiańskiej Teatrze Dramatycznym w Belgradzie w 1997 roku . W ramach biura projektowego „Arktik” architekci Zoran Radojičić i Dejan Miljković zaprojektowali nowy budynek. Wnętrze zrealizowali we współpracy z architektem Ivanem Milenkoviciem . Rzeźba rzeźbiarza Мrdjana Bajicia dominuje w foyer teatru. Budynek zdobył następujące nagrody: