Idea współczucia polega na uczestnictwie, łączeniu, zgodności, komunikacji. Stąd różne znaczenia, w zależności od tego, czy mówimy o sympatii między rzeczami, czy o współczuciu między ludźmi. Jak ujął to Larousse : „Współczucie. 1) Wydział uczestniczenia w smutkach i radościach innych. 2) Instynktowne uczucie przyciągania do kogoś. 3) Korespondencja między pewnymi rzeczami ”. Sympatia psychologiczna, sympatia moralna i społeczna, sympatia uniwersalna (kosmiczna).
Słowo to wywodzi się z języka greckiego συμπάθεια ( sumpatheia ), od starożytnego greckiego σύν ( sýn ), co oznacza razem i od πάθος ( patosu ) namiętności , w tym przypadku cierpienia (z πάσχω - pascho , "być dotkniętym, cierpieć „), Stąd pierwotne znaczenie słów„ współczucie ”lub„ kondolencje ”, które to słowo ma do dziś na przykład w języku angielskim.
Powszechna sympatia dotyczy rzeczy, zakłada zgodność między różnymi fizycznymi rzeczywistościami. Wśród stoików świat jest przeniknięty wszędzie tym samym Logosem Ognia, który jest jego zasadą spójności, ruchu i życia. Jest wielkim żywym, więc części świata łączą się w tym samym uczuciu i oddechu. To, co wpływa na jedną część, wpływa na inne: sympatia. Ale starożytni stoicy ( Zenon of Cition , Chrysippus of Soles ) mówią tylko o związkach między rzeczami w niebie ( ourania ) a rzeczami na ziemi ( epigeia ):
Zakładając, że natura tworzy dobrze połączoną i spójną Całość ... że cały wszechświat jest jednym ... że wszystko jest utrzymywane w naturze uniwersalnej, w rzeczywistości stoicy podają więcej niż jeden przykład ... lira, inne struny rezonują; ostrygi i inne skorupiaki rosną i maleją wraz z Księżycem ... Odpływy i odpływy morza są kontrolowane przez fazy Księżyca. "
- Cicero , De divinatione , II, 14, § 33-34)
Posidonios z Apamei (131-51 pne ), który podlega środkowemu stoicyzmowi, okazuje współczucie związkowi między rzeczami ziemskimi:
„A co z tą harmonią wszechświata, która komunikuje się w tym samym uczuciu, w tym samym oddechu, w tej samej ciągłości między wszystkimi swoimi częściami? Czy to nie zmusza cię do zaakceptowania tego, co mówię? Czy ziemia mogłaby na zmianę pokrywać się kwiatami i wysychać? Czy moglibyśmy, gdy zmienia się tak wiele rzeczy, rozpoznać, jak Słońce zbliża się, a następnie oddala w czasie przesilenia letniego i zimowego? ... Wszystko to nie mogłoby się wydarzyć przy takiej zgodności we wszystkich częściach świata, gdyby ten sam Boski Oddech miał nie jednoczcie ich wszystkich i trzymajcie razem. "
- Cicero, De Natura Deorum , II, 7, § 19)
Dla Plotyna (205-270 po Chr. ) Współczucie jest „jak pojedynczy naciągnięty sznurek, który dotknięty jednym końcem przenosi ruch na drugi koniec” . Greckie słowo „współczucie” może być również stosowany przez animizm , do korespondencji między nieożywionych obiektów i / lub istot żywych, jak w okultysta bolus Mendes ( II th century BC. ). Cyceron mówi o niechęci między winem a kapustą. W okresie renesansu wielu autorów mówi o sympatiach i antypatiach: Paracelsus , Cardan , Tommaso Campanella , Giambattista Della Porta itp.
Hume opiera swoją teorię moralnego osądu wokół sympatii, zdefiniowanego jako naszą skłonność do otrzymania „skłonności i uczucia innych . ” „Korespondencja dusz ludzkich jest tak bliska i tak intymna, że nikt nie zbliżył się do mnie wcześniej, niż rozgłasza o mnie wszystkie opinie i kieruje do niego mój osąd w mniejszym lub większym stopniu” ; po drugie, współczucie oznacza pragnienie życia we wspólnocie z innymi mężczyznami; wtedy współczucie to zachowywanie się tak, jakbym miał uczucia, których nie mam, postawienie się w sytuacji innych ludzi, ponieważ wyobrażam sobie, że powinienem być w tym miejscu. Adam Smith , przyjaciel Hume'a, posiada sympatii do „zdolności do dzielenia się namiętności innych . ” Dla niego współczucie jest głównym motywem działań i podstawą sądów moralnych. Dla Maxa Schelera współczucie ( Mitgefühl ) to celowy akt komunikacji między ludźmi
Słowo „współczucie” może również oznaczać dotknięcie uczuciami lub emocjami. Zatem istotą współczucia jest silna troska o innych . Współczucie istnieje, gdy inna osoba głęboko rozumie i docenia uczucia lub emocje danej osoby. Stan psychiczny sympatii jest ściśle związane, że od współczucia , empatii, i empatii niepokoju . Chociaż empatia i współczucie są często używane zamiennie, można wykryć subtelne różnice w ich powszechnym użyciu. Empatia to reagowanie na stan emocjonalny innej osoby poprzez zwracanie uczuć podobnego rodzaju. Współczucie obejmuje nie tylko empatię (ale nie zawsze, ponieważ możliwy jest również błąd w ocenie emocji drugiej osoby), ale obejmuje również pozytywne lub nie efemeryczne troski o drugą osobę.
W obecnym użyciu współczucie jest ogólnie rozumiane jako zrozumienie, jakie ktoś ma dla drugiego, jego nieszczęścia lub cierpienia , jego smutku . Współczucie może również odnosić się do świadomości pozytywnych emocji, których doświadczają inni . W szerszym sensie może odnosić się do przynależności do określonej ideologii , na przykład politycznej. Mówimy wtedy o sympatycznej osobie .
Różnica między empatią a współczuciem pomaga je zdefiniować. W praktyce empatia to postawienie się w trybie „zrozumienia” uczuć innych, podczas gdy współczucie to postawienie się na jego miejscu. W drugim przypadku zrozumienie idzie w parze z inwestycją we własne siły. Poprzez fakty wyobraźni patrz „Teoria uczuć moralnych, Adam Smith” osoba wyobraża sobie i próbuje poczuć to, co czuje druga osoba, cierpi lub cieszy się z nią, stąd inwestycja. Różnica jest ogromna, gdy towarzyszysz komuś przez śmierć.
Fizjologiczna sympatia to rodzaj zarażenia, w wyniku którego ktoś naśladuje lub wpływa na zachowanie innej osoby. Więc z ziewaniem, śmiechem.
„U ludzi śmiech i ziewanie przez naśladowanie, maszerowanie krokiem, odtwarzanie ruchów linoskoczka, którego się obserwuje ... to przypadki fizjologicznej sympatii” ( Théodule Ribot , Psychologie des sentiments , II, rozdz. 4: „Sympathy and tkliwe emocje ”).