Ofiara gladiatorów

Gladiatorski ofiara ( „  Sacrificio gladiatorio  ” w języku hiszpańskim, „  tlahuahuanaliztli  ” w nahuatl) to obrzęd z ofiar ludzkich było praktykowane w Mezoameryki .

Źródła

Gladiatorów ofiary są nam znane głównie za pośrednictwem trzech źródeł kolonialnych: the History Generalny rzeczy Nowej Hiszpanii przez Bernardino de Sahagún , a także Historia de las Indias de Nueva-España y Islas de Tierra Firme de Diego Durán i Crónica mexicana z Fernando Alvarado Tezozomoc ostatnie dwa źródła są bardzo blisko i prawdopodobnie na podstawie interpretacji hipotetycznej rdzennej kodeksu zwanego Przewlekłe X .

Rytuał

Ofiara była uzbrojona; jednak według Durána ten sprzęt wojskowy był fikcyjny i składał się z prostego drewnianego miecza z piórami, drewnianych kul (lub czterech kawałków drewna pochodni) i tarczy. Z kolei Tezozómoc wspomina jedynie o drewnianym mieczu „bez ostrza i krzemienia” oraz o „wilczej skórze” jako wyposażeniu .

Ofiara została następnie przymocowana do pewnego rodzaju dużego kamiennego kamienia szlifierskiego ( „  temalacatl  ” ) za pomocą białego sznurka (zwanego „  aztamecatl  ” , według Tezozómoc) biegnącego wokół talii (według Sahagúna ) lub stopy (według Durána). Według Sahagúna, tuż przed związaniem go zmuszono go do spożycia napoju alkoholowego zwanego „  teuoctli  ” ( „  pulque bogów” ).

Ofiarowani musieli następnie stawić czoła wojownikom uzbrojonym w drewniane miecze z krawędziami z obsydianu ( macuahuitl ) lub, zgodnie ze sceną tradycji Mixteków przedstawioną w Kodeksie Zouche-Nuttall , w rękawice zaopatrzone w pazury. Wojownicy ci zostali nazwani w nahuatl „  tlahuahuanque  ” ( „rayers” ), od nazwy rytuału ( „  tlahuahuanaliztli  ” oznacza, według Alonso de Molina , „akt grabienia lub drapania czegoś” ).

Według Michela Graulicha w tradycji Azteków pierwszym przeciwnikiem był wojownik orzeł  ; jeśli ofiara go przeżyła, musiał stawić czoła jaguarowi , potem prawdopodobnie drugiemu wojownikowi orzeł i drugiemu jaguarowi, a jakby tego było mało, to leworęczny (symbol Huitzilopochtli ) go wykończył. Według niektórych źródeł, jeśli więzień przeżył tę piątą walkę, został zwolniony i odzyskał wolność.

Gdy ofiara została pokonana, kapłani ( „  youallaua  ” i jego czterej asystenci) przystąpili do jego kardiektomii przy użyciu „  ixquacac  ” , a następnie do ścięcia . Ofiarę następnie otarto, a jego skórę nosił ksiądz przez miesiąc.

Uroczysta oprawa

Rytuał ten był obchodzony w religii Azteków , podczas święta „  tlacaxipehualiztli  ” ( „skórowania ludzi” ) oraz podczas ceremonii poświęcenia Templo Mayor , z których był to najważniejszy rytuał.

Znaczenie

Według Michela Graulicha ten obrzęd mógł być rekonstrukcją mitu, opowiedzianego w legendzie o słońcach , o masakrze czterystu „  mimixcoah  ” zarządzonej przez Tonatiuha .

Załączniki

Uwagi i odniesienia

  1. „  espada de palo emplumada  ” ( Durán , str . 284 ).
  2. „  pelotas de palo  ” ( Durán , str . 280 ).
  3. „  quatro troços de palo de tea  ” ( Durán , str . 284 ).
  4. „  dáuanle una rodela  ” ( Durán , str . 284 ).
  5. Crónica mexicana , rozdział 32 .
  6. Antonio Aimi, Majowie i Aztekowie , Hazan Publishing, 2009, s. 105
  7. Crónica mexicana , rozdział 32 .
  8. Bernardino de Sahagún , Historia general de las cosas de Nueva España , rozdział XX .
  9. Durán , rozdział XXXVI .
  10. Bernardino de Sahagún , Historia general de las cosas de Nueva España , Book II, rozdział XXI (cytowane przez Xaviera Nogueza i Alfredo Lópeza Austina w De hombres y dioses , str . 117 ).
  11. Crónica mexicana , rozdział 32 .
  12. (Es) Oswaldo Gonçalves de Lima , El maguey y el pulque en los códices mexicanos , Mexico, Fondo de Cultura Económica ,1978, 2 II  wyd. , 278  str. ( ISBN  978-968-16-0005-1 , LCCN  88168880 ) , str.  116.
  13. Graulich 2005 , s.  302.
  14. (Es) Osvaldo Silva Galdames , Civilizaciones prehispánicas de América , Santiago de Chile, Editorial Universitaria ,1985( Repr.  2006 (wyd 8-ty.)), 8 th  ed. , 204  s. ( ISBN  978-956-11-1857-7 , czytaj online ) , str.  136-137.
  15. Michel Graulich, Mity i rytuały starożytnego przedhiszpańskiego Meksyku , Królewska Akademia Belgii, 1982, s. 377
  16. (w) Leonardo López Luján , Ofiary Templo Mayor of Tenochtitlan , Albuquerque, UNM Press,2005, 421  str. , kieszeń ( ISBN  978-0-8263-2958-5 , LCCN  2004026815 , czytaj online ) , s.  220).
  17. Michel Graulich , Mity i rytuały starożytnego przedhiszpańskiego Meksyku , Pałac Akademii,1982(cytowane przez (w) Leonardo López Luján , Ofiary Templo Mayor of Tenochtitlan , Albuquerque, UNM Press,2005, 421  str. , kieszeń ( ISBN  978-0-8263-2958-5 , LCCN  2004026815 , czytaj online ) , s.  220).

Powiązane artykuły

Bibliografia

Studia współczesne
  • (es) Isabel Bueno Bravo , „  El Sacrificio gladiatorio y su vinculación con la guerra en la sociedad mexicana  ” , Gladius , CSIC , vol.  XXIX,2009, s.  185-204 ( czytaj online ).
  • Jean-François Genotte , „The" Sacredificio gladiatorio ": piktograficzne rękopisy ze starożytnego Meksyku jako źródła refleksji. Od obrazu-tekstu do obrazu-wsparcia tekstu ” , w XXVII Congreso Internacional de Americanística ,2005( ISBN  88-8234-366-9 ) , str.  333-340.
  • (es) Carlos Javier González González , „  Algunas ideas sobre la presencia del zapote en el culto a Xipe Tótec  ” , Estudios Mesoamericanos , vol.  6,2004, s.  38-47 ( czytaj online ).
  • (en) Carlos Javier González González , „Kult Xipe Tótec i promocja wojskowa Meksyku” , w Fanning the Sacred Flame: Mesoamerican Studies in Honor of HB Nicholson , O'Reilly Media,2012( czytaj online ) , s.  333-353.
  • (es) Carlos Javier González González , „El Sacrificio humano como generador de prestigeio social. Los mexicas y el llamado Sacrificio gladiatorio ” , in El Sacrificio humano en la tradición religiosa mesoamericana , INAH ,2010.
  • (es) Yolotl González Torres , El Sacrificio humano entre los mexicas , Meksyk, Fondo de Cultura Económica & INAH,1985( Repr.  2003), 1 st  ed. , 329,  s. ( ISBN  978-968-16-1695-3 , LCCN  85212259 ) , str.  229-233.
  • Michel Graulich , „  Tlacaxipehualiztli lub Azteckie święto zbiorów i wojny  ”, Revista española de antropología americana , Complutense University of Madrid , vol.  XIL,1982( czytaj online ).
  • Michel Graulich , Ofiara z ludzi pośród Azteków , Paryż, Fayard ,2005, 415,  s..
  • es) Silvia Limón Olvera , La religión de los pueblos nahuas , Madrid, Trotta,2008, 359  str. ( ISBN  978-84-8164-972-7 ).
  • (es) Guilhem Olivier , Símbolos de Poder en Mesoamérica , UNAM ,2008, 551  str. ( ISBN  978-970-32-4461-4 ).
Źródła kolonialne