Sedymentologia (lub osadowe petrologii ) jest gałąź geologicznych , że badania procesu formowania skał osadowych .
Badanie skał osadowych, które geolog napotyka na wychodni, pozwala na odtworzenie paleośrodowiska , paleogeografii i paleoklimatów w pobliżu formacji tej skały.
W większości przypadków stosowana jest zasada aktualizmu . Zasada ta została sformułowana przez Charlesa Lyella w 1830 roku : Teraźniejszość jest kluczem do zrozumienia przeszłości . Zasada ta opiera się na fakcie, że formowanie się obecnej skały w obecnych warunkach przekłada się na podobne (przeszłe) warunki w przeszłości. Warunki te dotyczą czterech procesów:
Sedymentologia facji to głównie dyscyplina terenowa. Opiera się na obserwacji postaci złożowych na skałach na wychodni. W ten sposób możemy rozpoznać na przykład liczby związane z falą lub przypływem. Te figury osadowe, związane z facjami skały, pozwalają na dokonywanie rekonstrukcji paleo-środowiskowych w czasie formowania się tych struktur (kontekst lodowcowy, jeziorny , głębinowy itp.). Te figury lub struktury dzielą się na dwie kategorie:
Manifestują się na powierzchni. Są to struktury osadowo-synagogalne.
Zróżnicowanie ze względu na ich rozmiaryOkreślamy kanały, łyżki, rowki lub garnek erozji oraz podstawowe figury ławki (ślady podeszwy).
Różnicowanie według diagenezy Aktualne ocenyŚlady szorowania związane z bezpośrednią aktywnością płynu w reżimie turbulentnym na dnie. Wyróżniamy:
Te ślady są tworzone przez przedmioty transportowane na dnie.
Odpowiadają objętości osadu determinującej stratyfikację.
Skutkuje to odkształceniem stratygrafii jedynie pod obiektem.
Belki układają się na płasko ( płasko ), co zapewnia najszybszy przepływ dużej energii o drobnych cząstkach. Niektóre z tych belek wykazują powolny przepływ, ale mają gruboziarnisty rozmiar. Na każdym arkuszu znajdują się linie wykroczeń ( linia podziału ), które są liniami równoległymi do siebie i równoległymi do prądu.
Pościel ukośnie do belek ( podsypka krzyżowa ) lub FLO. Są bardzo zróżnicowane i są spowodowane prądami lub falami. Badali je w szczególności MacKee i Weir (1953). Są podzielone na cztery typy:
Zmarszczki definiuje się według rozmiaru: istnieją zatem zmarszczki sensu stricto ( zmarszczki ), które mają mniej niż 5 cm wysokości i wydmy, które mają więcej niż 5 cm wysokości. Zachowanie tych zmarszczek jest zróżnicowane. Mogą być mocno lub częściowo ścięte przez erozję, tworząc zakrzywione, soczewkowe lub oczkowe struktury ( lentikularne łożysko ).
Po zachowaniu kształtu zmarszczka może przybierać różne formy:
Nieciągłe grzbiety z formami lingoidów, które są obecnymi zmarszczkami.
Ciągłe grzbiety: dzielące się na niesymetryczne pofałdowania prądu, pochodzenia wodnego (pionowa granodekrecja) lub pochodzenia eolicznego (niskie tętnienia z pionowym wzrostem ziarnistości) i symetryczne zmarszczki, które są falami oscylacyjnymi związanymi z falami warstwami w obie strony.
Mogą również występować zakłócenia ze strony ciągów tętnień oscylacyjnych tworzących podwójne grzebienie lub wielokątne pofałdowania sieci.
Większość belek ułożonych ukośnie (te większe) są wskaźnikami kierunku i kierunku prądu (należy jednak uważać na problem zapadu rzeczywistego i pozornego).
Są modyfikacją pierwotnych struktur (zasadniczo Deformacja).
Istnieje pięć sytuacji struktur reotropowych.
PrzegrupowaniaW przekroju spoistym uzyskuje się typowe struktury szczelin skurczowych przy zmniejszaniu się objętości osadu. Pod wodą te pęknięcia nazywane są szczelinami synerezy lub szczelinami wysuszającymi, jeśli powstają na lądzie.
Można również znaleźć ślady kropel deszczu lub ślady kubków ( loki błotne lub wiórki błotne ).
Należy pamiętać, że szczeliny wyjmujące różnią się od diastaz wynikających z różnicowego zagęszczenia podczas wczesnej diagenezy.
W części skroplonej wstrząs w skroplonym osadzie nazywany jest tiksotropią . Istniejąca ściółka jest zniekształcona lub nawet zniknęła.
Kiedy pościel jest utrzymywana, mówimy o „zawiłości”.
Wreszcie, gdy podłoże nie jest zachowane, przez wstrzyknięcie (grobla osadowa) powstają żyły klastyczne, które mogą dać wulkany błoto lub piasek.
Płyny wydechoweGdy płynem jest woda, tworzą się struktury naczyń z drobnymi cząstkami unoszonymi w górę.
Jeśli płyn jest gazem (powietrze, metan, H2S ...), mówimy o „fenestrae” .
Różnice gęstości między osadamiRóżnica w gęstości skutkuje synchroniczną deformacją prowadzącą do powstania struktur odlewanych pod obciążeniem i płomieni. Gdy odkształcenie wzrasta, obciążenie może się odłączyć i utworzyć pseudoguzki ( obciążenie i poduszka ).
Kiedy deformacja jest „późna post-sedymentacyjna”, pojawiają się kieszenie krioturbacji , zwłaszcza w obszarze peryglacjalnym.
Trening grawitacyjnyGdy osad jest miękki, opada formy na paleopentes. Jeśli osad jest twardy, treningi utworzą ślizgowe lupy na paleopentach. Kiedy tworzy się błąd ( błąd listryczny ), w takim kontekście przyjmuje on nazwę uskoku hydroplastycznego.
Bieżące szkolenieW takim przypadku ukośna ściółka jest zaakcentowana lub nawet odwrócona do góry nogami. Aby osiągnąć ten wynik, konieczne jest upłynnienie.
Struktury fizykochemiczneGuzki przylegają do siebie i tworzą pieczoną kurę lub Chickenwire . Guzki nie przylegają do siebie i tworzą strukturę jelitową.
Jeśli chodzi o kopalne struktury biogenne, zobacz artykuł paleoichnology
Sedymentologia znajduje zastosowanie w geologii ropy naftowej oraz w badaniach i eksploatacji użytecznych substancji. Takich jak wydobycie potażu , boksytu , halitu lub soli kamiennej, gipsu itp.