Pende (ludzie)

Bapende Muzyk towarzyszący maskom minganji w Lozo-Munene ( prowincja Kwilu ).

Znaczące populacje według regionu

Demokratyczna Republika Konga	701 000
Ogół populacji	701 000

Inny

Religie	chrześcijaństwo

Bapendé (liczba mnoga od Pendé ) to Bantu z Afryki Środkowej , obecna w prowincji Bandundu (terytoria Gungu , Idiofa , Feshi i Kahemba ), w prowincji Kasai , dawniej Kasai-Occidental (terytorium Tshikapa ) w Demokratyczna Republika Konga , a także w Angoli, skąd pochodzą.

Etnonimia

W zależności od źródeł i kontekstu istnieje kilka form: Apende, Bapende, Ba-Pende, Masangi, Masanji, Masindji, Pande, Pendes, Phende, Pindi, Pinji, Tupende.

Język

Mówią w Pende , języku bantu . Nazwa tego języka pochodzi od czasownika en pende: gupenda , co oznacza „zniewagę” lub „zniewagę”. Nazwę tę nadadzą im inne okoliczne ludy, które biorąc pod uwagę siłę ognia białego człowieka (w tym przypadku Portugalczyka), pozwolą mu zająć swoje ziemie. W przeciwieństwie do innych ludzi, którzy zdecydowali się na konfrontację. W obliczu zuchwalstwa tego ludu, chcącego walczyć z tą ognistą potęgą, zuchwałością, która dla innych narodów graniczyła z nieświadomością, nadali jej przydomek: pende (buntownicy). Długo później, kiedy lud ten, pokonany przez Portugalczyków, schronił się w głębi lądu, w swoim obecnym miejscu w Demokratycznej Republice Konga , a gdy w 1931 r. Wybuchł bunt przeciwko ówczesnej władzy kolonialnej, Królestwie Belgii , Belgowie ostatecznie utrwalili się w swojej tezie, zgodnie z którą rzeczywiście mieli do czynienia z buntowniczym ludem. Stąd użycie tupende (obraźliwego zdrobnienia liczby mnogiej w języku Pende), co oznacza: „mali buntownicy”. Mówiąc o nich w liczbie mnogiej, Pende wolą nazywać siebie Apende , co oznacza: „wielcy buntownicy”.

Kultura

Są znani ze swoich masek minganji i mbuya (pierwsze to maski inicjacji, a drugie to popularne maski przyjemności).

• Uroczysta fryzura Pende

• Munganji , duch przodków.

• Maska powieszona.

• Maska powieszona.

• Maska powieszona.

• Maska powieszona.

Reputacja Pende jest również związana z ich pracą z kości słoniowej: wisiorkami-amuletami i gwizdkami.

• Gwizdki z kości słoniowej.

Léon de Sousberghe , belgijski jezuita i etnolog , jest największym specjalistą w dziedzinie kultury Pende. Był w stanie obserwować, wymieniać i analizować zarówno sztukę Pende, jak i struktury pokrewieństwa i struktury władzy ludu Pende.

Bunt przeciwko dominacji Belgii

Według szacunków Julesa Marchala podczas buntu i represji, które po nim nastąpiły, zginęło około 1100 Afrykanów .

Galeria

Uwagi i odniesienia

1. Ngolo Kibango, Minganji, tancerze z maską pende, Ceeba, 1976, 51 str.
2. Źródło RAMEAU , BnF [1]
3. (en) Plik językowy[pem] w lingwistycznej  bazie danych Ethnologue .
4. Royal Museum for Central Africa , Tervuren , Belgia
5. „Gwizdki Tshokwe i Pende”, Détours des Mondes , 3 czerwca 2006 [2]
6. Jules Marchal (przetłumaczone przez Martina Thom. Przedstawione przez Adama Hochschilda), Lord Leverhulme's Ghosts: Colonial Exploitation in the Congo , London, Verso,2008, 244  str. ( ISBN  978-1-84467-239-4 ) , „9: The Revolt of the Pende (1931)”, s.  167 Po raz pierwszy opublikowany jako praca przymusowa dla oleju palmowego przez Lorda Leverhulme: The History of Congo 1910-1945, tom 3 w 2001 r.

Zobacz też

Bibliografia

• Muyaga Gangambi, Wiszące maski Gatundo , Ceeba, 1974, 244 s.
• Lengelo Guyigisa, Mukanda, tradycyjna szkoła Pende, Ceeba, 1980, str. 188.
• Lengelo Guyigisa i Lusambu Kauy Mutobo, Mistress of Fire and Cooking: Pende Myths (Rep. Zair) , CEEBA, 1983, 164 s.
• GL Haveaux, La tradition historique des Bapende Orientaux , Royal Belgian Colonial Institute, 1954, s. 55.
• Kinjanja Kayinge, Tabu i zakazy dotyczące żywności. Szczególny przypadek grupy etnicznej Bapende w Zairze , 1979
• Ngolo Kibango, Minganji, tancerze w masce pende, Ceeba, 1976, 51 s.
• Jean-Noël Maquet, Muzyka wśród bapende , 1954
• Mudiji Malamba Gilombe, Język masek afrykańskich. Studium symbolicznych form i funkcji „mbuya” z Phende , przedmowa Jacquesa Taminiaux , postmowa Mbonynkebe Sebahire. (RPA., 15). Kinszasa, FCK 1989, 287 s.
• Mudiji Malamba Théodore, „  Czytanie człowieka według filozofii Pende, B. Gusimana”, w Cahiers des religions africaines . 3 (1969), str.  133-138 .
• Mudiji Malamba Théodore, „The phende giwoyo mask from the museum of the Higher Institute of Archaeology and Art History of UCL”, w Revue des archeologues et historiens d'art de Louvain , 12 (1979), s.  169-193 , zilustrowane.
• Mudiji Malamba Gilombe, Symboliczne formy i funkcje masek mbuya z Phende. Esej o ikonologii i hermeneutyce , praca doktorska z filozofii, Louvain, 1981, 374 s.
• Mudiji Malamba Gilombe, „Życie społeczne i Kościół. Różne perspektywy i punkty styku w przypadku firmy Phende (Zair) ”, w: J. Overath (red.), Musices adaptatio . Consociatio internationalis musicae sacrae, Roma 1980, s.  43-55
• Mudiji Malamba Gilombe, „Język sztuki afrykańskiej”, w: M. Sabbe i F. Gestelinck (red.), Kronkronbali . Leuven, Bibliotheek van de Faculteit der Godgeleerdheid, 1991, s.  29-38 .
• Mudiji Malamba Théodore, „Ambiguity of the African mask and destiny”, w Parapsychology and progress of societies, Proceedings of the VI th   International Conference of CERA, (Kinszasa 19-25 listopada 2000), Cahiers des religions africaines , t. 32, n os  63-64, 2001, FC Kopenhaga, 2001, s.  71-86 .
• Jules Marchal (Martin Thom, Adam Hochschild), Lord Leverhulme's Ghosts: Colonial Exploitation in the Congo , London, Verso,2008, 244  str. ( ISBN  978-1-84467-239-4 ) , „9: The Revolt of the Pende (1931)” Po raz pierwszy opublikowany jako praca przymusowa dla oleju palmowego przez Lorda Leverhulme: The History of Congo 1910-1945, tom 3 w 2001 r.
• Mudiji Theodore, „Sztuka i duchowość fetysze country” w technologii kultury afrykańskie tożsamości i nowych, Proceedings of the XVI -tego Kinszasa filozoficznego tygodnia (od 10 do16 grudnia 2000) , (RPA, 31). Kinszasa, FCK, 2002, s.  139-146 .
• Mudiji Théodore, „Biblia i kultura spotykają się w rdzennych językach. Case of the Bible in giphende ”, Cahiers des religions africaines (tom XXIX, nr 58, 1995), Kinszasa, 2002, s.  47-57 .
• Faustin Mulambu-Mvuluya, Wkład w badanie buntu Bapende: May-Wrzesień 1931, Centrum Studiów i Dokumentacji Afrykańskiej, CEDAF, pl. Royale, 7, 1971, 104 s.
• Ndambi Munamuhega, Wiszące maski Ngudiego , Ceeba, 1975, 337 s. ( ISBN  9788439951919 )
• Nzamba Mundende, Gandanda: mity inicjacji i pende , Centrum Studiów Etnologicznych, 1974
• Nziata Mulenge, aby ją uleczyć, potrzebujesz swojego serca! : myths pende , Ceeba, 1974, 105 s.
• Léon de Sousberghe , „Sculpted Chieftains of the Ba-Pende” (wyciąg z Biuletynu Belgijskiego Królewskiego Towarzystwa Antropologii i Prehistorii , 1955, tom LXV, sesja29 marca 1954), Druk administracyjny, 1954
• Léon de Sousberghe, Rodzicielstwo i struktury sojuszy według wzorów Pende (ba-Pende, Kongo Belgijskie) , J. Duculot, 1955, 92 s.
• Léon de Sousberghe, The ritual dances mungonge and kela of the ba-Pende (Belgian Congo) , Royal Academy of Colonial Sciences, 1956, 62 s.
• Léon de Sousberghe, L'art pende: ilustrowany 372 zdjęciami. oraz rysunki autora , w tym 125 , Palais des académies, 1959, 165 s.
• Léon de Sousberghe, Two slave palaver at the Pende (prowincja Léopoldville, 1956) , 1961, 87 s.
• Léon de Sousberghe, Les Pende: aspekty struktur społecznych i politycznych , University of Bujumbura, 1963, 78 s.
• Renée van Coppenolle i René Pierson, Bapende: opowieści, legendy, bajki , Editions J. Dieu-Brichart, 1982, 321 str.
• Louis-François Vanderstraeten , Stłumienie buntu Pende du Kwango w 1931 r. , Koninklijke Academie voor Overzeese Wetenschappen, Bruksela, 2001, s. 146. ( ISBN  90-75652-23-2 )

Powiązane artykuły

• Demografia Demokratycznej Republiki Konga
• Lista grup etnicznych w Afryce

Linki zewnętrzne

• (en) Pende information (Arts & Life in Africa, University of Iowa )
• Dokumentacja urzędowa  :
  • System dokumentacji uczelni
  • Biblioteka Kongresu