Mitologia fińska
Mitologia fińska ma wiele wspólnego z mitologią estońskiego ale również zapożyczone elementy z mitologii nordyckiej i Sámi . Wiersze tej mitologii, przekazywane ustnie zostały jeszcze dobrze znany w Finlandii w XVIII -tego wieku . Mitologia fińska odnosi się do „przestrzeni fińskiej” lub fińskiej, to znaczy do populacji fińskojęzycznych obejmujących dziś głównie Finlandię i Karelię .
Kosmogonia
Świat zostałby stworzony przez eksplozję ptasiego jaja. Niebo jest utworzone przez szczyt skorupy tego jajka i jest podtrzymywane przez kolumnę łączącą ziemię z gwiazdą biegunową . Ruch gwiazd tłumaczy rotacja nieba i kolumny. Ta rotacja tworzy ogromny wir na poziomie gruntu. Ten wir stanowi dostęp do świata zmarłych, Tuonela .
Ziemię uważa się za płaską i okrągłą. Na krańcu ziemi znajduje się Lintukoto („dom ptaków”). Region ten ma być ciepłym regionem, w którym ptaki będą spędzać zimę. Ptaki są bardzo ważne w mitologii fińskiej, ponieważ przynoszą duszę człowieka w momencie urodzenia i zabierają ją w chwili śmierci. W niektórych rejonach zwyczajem było noszenie amuletu w kształcie ptaka, aby chronić się przed utratą duszy we śnie.
Tuonela
Wszyscy zmarli trafili do Tuoneli, nie ma różnicy między „dobrymi” a „złymi”. Tuonela to nieco mroczne, pozbawione życia miasto, w którym umarli śpią na zawsze. Uważano, że niektórzy szamani mogli podróżować do Tuoneli, gdy wpadli w trans. Aby mogli komunikować się ze zmarłymi. Aby przybyć na ten świat, dusze zmarłego musiały przejść przez ciemną rzekę.
Ukko Ylijumala
Ukko to najważniejszy bóg w fińskim panteonie.
Bogowie i bohaterowie
-
Ahti (lub Ahto ), bóg wędkarstwa
-
Ajattara (lub Ajatar ), zły duch lasów.
-
Akka („stara kobieta”), bogini.
-
Ękräs , bóg płodności i roślin.
-
Antero Vipunen , gigant związany z magią.
- Hiisi
-
Ihtirieko , obrońca pozbawionych życia nieślubnych dzieci.
-
Iku-Turso , zły potwór morski.
- Ilmarinen
-
Ilmatar , kobiecy duch powietrza.
- Jumala
- Kalevanpoika
-
Kave , pierwotnie bóg nieba, a następnie związany z cyklem księżycowym, ojciec Väinämöinena.
-
Kotitonttu , bóg paleniska.
- Kullervo
-
Kuutar , bogini księżyca.
- Lemminkäinen
-
Lempo , duch wrzący krwi, pełniący funkcję Horny u boku Turji.
- Lalli
- Louhi
- Loviatar
-
Luonnotar , duch natury.
-
Menninkäinen , dobroczynny duch, gnom.
-
Mielikki , żona Tapio, bogini lasu.
-
Nyyrikki , bóg łowów, syn Tapio.
- Näkki
-
Otso , niedźwiedź duchu.
-
Paara , geniusz banku.
-
Pekko (lub Pellon Pekko ), bóg upraw, a zwłaszcza jęczmienia.
-
Perkele , odpowiednik diabła . Początkowo był związany z piorunami i dlatego można go postrzegać jako przodka Ukko Ylijumala.
-
Pellervo (lub Sampsa Pellervoinen ), bóg zbiorów.
- Pihatonttu
- Piru
-
Bogini słońca Päivätär .
-
Rahko , karelski bóg czasu.
-
Rajapiru , „ woźny strażnik granic”.
-
Rauni , „mała matka ziemi” i żona Ukko Ylijumala.
-
Ronkoteus , bóg żyta.
- Sampsa
-
Surma , personifikacja gwałtownej śmierci.
- Saunatonttu
-
Tapio , bóg lasu.
-
Tellervo , bogini lasu, córka Tapio i Mielikki.
- Tonttu
- Tuonetar
-
Tuoni , personifikacja śmierci.
-
Turja , duch gotujący się krwią odprawiający w Hornie obok Lempo.
-
Tursas , bóg wojny, odpowiednik Týra w mitologii skandynawskiej.
-
Tuulikki , córka Tapio i Mielikki, bogini zwierząt.
- Ukko Ylijumala
-
Vellamo , żona Ahti, bogini morza, jezior, burzy.
-
Vedenemo („matka wód”), karelska bogini wody.
- Väinämöinen
-
Virankannos , duch owsiany.
Miejsca
-
Kyöpelinvuori ( Raatikko ), gdzie idą kobiety, które umierają dziewicami.
-
Tuonela (także Manala, Pohjola ), świat umarłych.
- Kalevala
- Pohjola
-
Aarnivalkea , wieczny płomień oznaczający położenie zakopanego skarbu.
Uwagi i odniesienia
Zobacz też
Powiązane artykuły
Linki zewnętrzne