Mbete (ludzie)
Mbete (lub Mbede ) ludzie są ludzie z Afryki Środkowej powstała w południowo-zachodniej części Republiki Konga oraz w południowo-wschodniej części Gabonie . Mbede-Obamba to odrębna grupa od Kota. należą do grupy Kota , która migrowała z Kamerunu w ciągu ostatnich trzech stuleci, z jednej strony na południe od rzeki Likouala , w regionie Owando , az drugiej strony na południe od Franceville , nad rzeką Ogooué rzeka . Nadal się poruszają.
Etnonimia
Według źródeł istnieje kilka wariantów: Ambete, Bamba, Bambete, Mbede, Obamba, Umbete.
„ Obamba ” jest czasami uważana za inną nazwę tej samej populacji, czasem jako podgrupę.
Już w 1980 roku Marie-Claude Dupré sprzeciwiała się asymilacji Obamby i Mbete przez Louisa Perroisa do grupy Kota . Wszyscy Obamba, z którymi spotkał się ten etnolog, „stanowczo odmawiali pomylenia ich z Kotą”, argumentują jego krytyką pod adresem Louisa Perroisa, podejmując wraz z nim cztery inne badania naukowe w tej dziedzinie, które wykluczają Obambę z grupy Kota, ale także Mbete . Dla tych autorów Obamba byłby w rzeczywistości Mbete, a Mbete nie byłby Kota. Niedawno w książce Native forests: Arts of Atlantic Equatorial Africa , po artykułach L. Perroisa, Gabońskiego historyka, Guya Clavera Loubamono-Bessacque, podejmuje tę krytykę dotyczącą asymilacji Obamby do Kota, lokalizując źródło nieporozumień ze szwedzkim misjonarzem Efraimem Anderssonem, gdzie „byli błędnie postrzegani jako Bakota”. Dlatego należy definitywnie odróżnić Obambę od grupy Kota; mówią mbede (en), a nie kota . Ich ruchy XVIII th do XIX th century wybrać swój początek na Wschodzie, średnio Sangha , podczas gdy grupa Kota z północy, zgodnie z Guy-Claver Loubamono Bessacque.
Język
Jego językiem jest mbete (lub mbere, mbede), język bantu . Łączną liczbę mówców oszacowano na 105,9 tys. W 2000 r., W tym 60 400 w Republice Konga i 45 500 w Gabonie.
Kultura
Uwagi i odniesienia
-
(w) James Stuart Olson , „Mbete” w The Peoples of Africa: An Ethnohistorical Dictionary , Greenwood Publishing Group,1996( ISBN 9780313279188 ) , str. 383
-
Yves Le Fur (reż.), 2018 , s. 22 i 23, mapy ruchów w atlantyckiej Afryce równikowej od XII do XIX wieku. Strona 105: Migracje i ekspansje grup kota od XVII wieku. zgodnie z ustnymi tradycjami.
-
Source Library of Congress (w języku angielskim) „ Mbete (African people) ”
-
Jean-Jérôme Adam (kompil.), Przysłowia, zagadki, baśnie mbédé , 1971, 359 str. - wydanie dwujęzyczne
-
Generalna Dyrekcja Statystyki Gabonu [1]
-
Marie-Claude Dupré, 1980 , str. 343-355
-
( s. 344 ).
-
Ta recenzja jest skierowana bardziej niż Louis Perrois, ponieważ jest skierowana przede wszystkim do tych, którzy zainspirowaliby się tylko tym autorem bez przeczytania go w całości, ani odniesień do ich własnej bibliografii, autorów L'art kota , Alain i Françoise Chaffin, 1979.
-
Od asymilacji Obamby do Kota , Guy Claver Loubamono-Bessacque w Yves Le Fur (reż.), 2017 , s. 119
-
Mapa tych podróży w Panorama des voyages, Guy Claver Loubamono-Bessacque w Yves Le Fur (reż.), 2017 , s. 23
-
Pawilon Sesji, Luwr , opis online „ Sculpture M'bété ”
-
(en) Plik językowy[mdt] w lingwistycznej bazie danych Ethnologue .
Zobacz też
Bibliografia
-
Jean-Jérôme Adam (kompil.), Przysłowia, zagadki, bajki mbédé ,1971, 359 str. - wydanie dwujęzyczne
- Martin Alihanga , „Rites of death in Gabon” , w Jean Guiart (red.), Men and death: funeral rituals at the world , Paris, Le Sycomore,1979, s. 275-279
- (en) Eliot Elisofon , „Ambete relikwiarze figurki” , w: William Fagg, Sculpture of Africa , Nowy Jork, Frederick A. Praeger,1958, s. 156-157
-
Marie-Claude Dupré: „ Czy sztuka kota to naprawdę kota? », L'Ethnographie , t. 76 N O 83,1980, s. 343-355( s. 355 : mapa [od Lastourville i Okondja do Mossendjo i Zanaga] populacji i granicy lasu / sawanny: źródła Soret 1955)
- Yves Le Fur (kurator i dyrektor publikacji), Louis Perrois (doradca naukowy) et al. (Wystawa: Quai Branly Museum, 2017-2018), Native forest: Arts of Atlantic Equatorial Africa , Actes Sud i Quai Branly Museum,2017, 367 s. , 33 cm ( ISBN 978-2-35744-097-5 ) , s. 15 (mapa głównych grup kulturowych biorących udział w wystawie)
- Raoul Lehuard , „ About La Voie des Ancêtres ”, Arnouville: Arts d'Afrique noire , n o 61,wiosna 1987, s. 11-13
- Alfred Marche , " Voyage au Gabon et sur le rivière Ogooué in ", Le Tour du monde , n o 2,1878, s. 369-416 ( czytaj online )
- Miletto (dr), „ Uwagi na temat grup etnicznych regionu Haut-Ogooue ” Biuletyn Instytutu Studiów Afryki Środkowej (nowa seria) , Brazzaville, n O 2,1951, s. 19-48
- (w) Louis Perrois , „ Ambete sztuki i Kota tradycja ” , sztuki plemiennej , Paryż, n o 1,zima 2002, s. 74-103
Powiązane artykuły
Linki zewnętrzne