Dziennik pokojówki | |
![]() Wydanie z 1915 r | |
Autor | Octave Mirbeau |
---|---|
Kraj | Francja |
Uprzejmy | Powieść |
Redaktor | Fasquelle |
Data wydania | 1900 |
Numer stron | 519 |
Le Journal d'une femme de chambre jest francuski powieść przez Octave Mirbeau , opublikowane przez Charpentier-Fasquelle w lipcu 1900 roku . Cztery adaptacje zostały dokonane w kinie i niezliczone w teatrze, we Francji i za granicą.
Pierwsza wersja została opublikowana w L'Écho de Paris ,20 października 1891 w 26 kwietnia 1892podczas gdy powieściopisarz przeżywa poważny kryzys moralny i literacki i zaniedbuje udoskonalanie swoich seriali, aby opublikować je w dużych ilościach. Druga, mocno poprawiona wersja pojawiła się w Dreyfusard Revue Blanche zimą 1900 roku.
Kształt dziennika, który pozwala na zestawianie sekwencji, ciągłe przechodzenie z teraźniejszości w przeszłość według wspomnień, przemieszanie tonów i gatunków, przyczynia się do zerwania z liniowością powieści tradycyjnej, z priorytetem fabuła, a przede wszystkim rzekoma obiektywność powieści, które twierdzą, że są realistyczne.
Mirbeau daje podłogi do pokojówki , Celestyna , który jest już wywrotowe w sobie, a przez jego spojrzenia, które postrzega świat przez dziurkę od klucza, robi nam odkryć mdłości pod tym „pięknym świecie”, w "guzki moralne„z klasy rządzące i zepsucie społeczeństwa burżuazyjnego , którego broni. Célestine , zagubiona w normandzkim miasteczku , pośród Lanlaire'ów , o groteskowych nazwiskach, którzy zawdzięczają swoje nieuzasadnione bogactwo oszustwom swoich „honorowych” rodziców, wspomina o wszystkich miejscach, które stworzyła przez lata w najbardziej ekskluzywne domy i wyciąga wniosek, że czytelnik jest proszony o stworzenie własnego:
„Choć łajdacy są niesławni, nigdy nie są tak źli jak przyzwoici ludzie. "
Opowieść, wybitnie demistyfikująca, jest sposobem na edukacyjną eksplorację społecznego piekła, w którym panuje prawo najsilniejszych, ledwo zakamuflowane grymasami zamożnych. Nowoczesną formę niewolnictwa, stan służby i „gospodyni”, jak powiedzieli, potępia pokojówka, której powieściopisarz obdarza bezwzględną klarownością:
„Mówią, że nie ma już niewolnictwa… Ach! na przykład dobry żart… A słudzy, jeśli nie niewolnicy?… Faktycznie, niewolnicy, z całym tym niewolnictwem wiąże się z moralną podłością, nieuniknionym zepsuciem, buntem rodzącym nienawiść. "
Sługa jest istotą „odmienną”, „monstrualną hybrydą ludzką”, która „nie jest już z ludu, z którego pochodzi”, nie będąc dla tego wszystkim „burżuazją, w której żyje i do której dąży”. Jeśli wszyscy współcześni chłopi pańszczyźniani są skazani na niestabilność, nadmierną eksploatację i wieczne poniżanie, pokojówki są ponadto traktowane jako prostytutki w domu, co często jest pierwszym krokiem w kierunku prostytucji.
Ale Mirbeau nie mieć złudzeń co do zbuntowanych pojemnościach szlacheckiej rodzinie, która jest ideologicznie wyobcowani i prawie zawsze uszkodzony przez swoich mistrzów: po odmowie miejsce służąca pani oferowaną mu przez groteski Kapitan Mauger , Celestine , pomimo jej jasność i jej wstręt, w końcu zostaje z kolei kochanką i strofując swoje pokojówki w „małej kawiarni” w Cherbourgu, gdzie podążyła za ogrodnikiem-woźnicą Josephem , antysemitą i sadystą, wzbogaconą brawurową kradzieżą sztućców Lanlaire , i była pewna, że zgwałcił i zamordował małą dziewczynkę ...
Poza tym buntem, bez przyszłości, przeciwko obłudnemu i niesprawiedliwemu porządkowi społecznemu, dziennik pokojówki świadczy o egzystencjalnej nienawiści, jaką jest pisarz. Mirbeau rzeczywiście działa, by wywołać w nas prawdziwe mdłości i uwydatnić tragedię kondycji ludzkiej, malując życie codzienne we wszystkim, co jest puste, wulgarne i obskurne.
Ale dzięki magii stylu i pomocy słów, które pomszczą nas za wszystkie nasze bolączki, ujście powieści jest paradoksalnie orzeźwiające i radosne, a mdłości pojawiają się jako warunek uniesienia.
Dziennik pokojówki był wyświetlany na ekranie cztery razy:
Powieść, która wspaniale nadaje się do teatralizacji, dała również początek wielu adaptacjom teatralnym na całym świecie we wszystkich językach, najczęściej w „ jednym przedstawieniu kobiecym” : ponad czterdzieści zostało nagranych od 1990 roku . Najbardziej znany i najdłużej koncertował, od 1982 roku , to Jacques Destoop z Geneviève Fontanel w roli Celestine.
W latach 2007-2009 Karine Ventalon wystawiała sztukę w teatrze Guichet Montparnasse w Paryżu (Gaieté) w reżyserii Williama Malatrata oraz w adaptacji Virginie Mopin. Ten spektakl wznawiano od 2014 roku, najpierw w teatrze Tremplin w Paryżu (Abbesses), a następnie w Pixel Théâtre. Karine Ventalon dostaje „Little Molieres w 2015 roku dla najlepszej aktorki w 1 st roli”, a show jest nominowany w kategorii „najlepszy single-en-scene”. Zgrudzień 2016 i do marzec 2017 spektakl jest wystawiany w La Folie Théâtre (Paryż 11) i korzysta ze wsparcia Société Octave Mirbeau.
W 2011 roku René Bocquier zaprojektował dwugodzinny spektakl, który powstał w Angers w czerwcu i wznowiony we wrześniu w Challans w nowej scenografii.
W 2012 roku Jonathan Duverger i Jean-Marie Villégier wyreżyserowali nową Célestine, Natachę Amal .
W 2013 roku Isabelle Hollensett przejęła rolę Célestine w nowej adaptacji i inscenizacji Nicolasa Luquina, stworzonej w Théâtre du Nord-Ouest .
W 2014 roku Agnès Croutelle uosabiała to z kolei w adaptacji i inscenizacji Dany'ego Majeura w Théâtre du Bocal w Nicei.
„… Ten smutek i komedia bycia mężczyzną. Smutek, który cię rozśmiesza, komedia, która sprawia, że dusze wzniosłe płaczą. "
„To nie moja wina, że dusze, których zasłony są zrywane i pokazywane nago, wydychają tak silny zapach zgnilizny. "
„Ach! ci, którzy w człowieku dostrzegają tylko wygląd i tylko formy zewnętrzne oślepiają, nie mogą podejrzewać, że piękny świat, że wyższe społeczeństwo jest brudne i zgniłe. "
„Ach! w toaletach, jak maski opadają!… Jak najbardziej dumne fasady kruszą się i pękają!… ”
„Choć łajdacy są niesławni, nigdy nie są tak źli jak przyzwoici ludzie. "
„Bycie pracownikiem domowym mamy we krwi…”
„Idea śmierci, obecność śmierci na łożach pożądania jest strasznym, tajemniczym podnieceniem przyjemności. "
„Ze mną każda zbrodnia - głównie morderstwo - ma tajne korespondencje z miłością… No tak, tam!… Piękna zbrodnia chwyta mnie jak przystojnego mężczyznę…”
„Uwielbienie miliona!… To niskie uczucie, wspólne nie tylko burżuazyjnym, ale większości z nas, małych, pokornych, bez grosza na tym świecie. "