Inwazja Islandii kryptonim Operation Widelec , to brytyjska operacja wojskowa przeprowadzona przez Royal Navy i Royal Marines na10 maja 1940podczas II wojny światowej . Miał na celu zapewnienie brytyjskiej obecności w Arktyce i utrzymanie kontroli nad konwojami aliantów na północnym Atlantyku w ramach bitwy o Atlantyk . Siły amerykańskie zastąpią siły brytyjskie od 1941 roku.
Operacja zakończyła się prawdziwym sukcesem; Islandia pozostaje odtąd oficjalnie neutralna, chociaż współpracuje z mocarstwami alianckimi . Siły okupacyjne, które liczyły do około 40 tysięcy amerykańskich żołnierzy na 126 tysięcy Islandczyków, wycofały się z wyspy po kapitulacji Niemiec w 1945 roku.
Inwazja jest następstwem odmowy przez rząd Królestwa Islandii Hermanna Jónassona (wówczas zależnego od Danii pod okupacją niemiecką aż do ogłoszenia przez Islandię niepodległości w 1944 r.) Bycia współwalczącym z aliantami i zezwoleniem Brytyjczykom na osiedlenie się na wyspie i tym samym utrzymywać placówkę w Arktyce . Dla aliantów stało się oczywiste, że Islandia będzie głównym celem III Rzeszy po jej sukcesach przeciwko Danii i Norwegii w operacji Weserübung , ponieważ tego samego dnia Niemcy rozpoczęli wielką ofensywę przeciwko Holandii , Belgii i Francji, która stała się walka z Francji .
Brytyjczycy osiedlili się już w kwietniu 1940 roku na Wyspach Owczych , które uważali za „strategicznie ważne”, aby pokrzyżować plany ekspansjonizmu niemieckiego w Arktyce.
Rozpoczyna się inwazja 10 maja, tego samego dnia co inwazja wojsk niemieckich na Belgię . Wojska brytyjskie wylądowały w Reykjaviku , stolicy neutralnej Islandii. Ci ostatni nie napotykają żadnego oporu, Islandia nie ma siły militarnej. Szybko dezaktywują islandzkie sieci komunikacyjne w strategicznych punktach i aresztują niemieckich obywateli. Brytyjczycy rekwizują lokalne środki transportu i wysyłają do Hvalfjörður , Kaldaðarnes, Sandskeiði i Akranes, aby przejąć kontrolę nad lądowiskami w celu przeciwdziałania możliwej niemieckiej ofensywie na wyspie. Wieczorem w10 maja, protestuje rząd Islandii, twierdząc, że jego neutralność „została rażąco naruszona” i że jest to „zamach na jego niepodległość”. Zwraca się także o odszkodowanie od Brytyjczyków, którzy w zamian obiecują „nieingerencję w islandzkie sprawy wewnętrzne” i wycofanie wszystkich sił po zakończeniu wojny.
Siły inwazyjne składały się z 746 marines , słabo wyposażonych i tylko częściowo przeszkolonych. Chociaż operacja zakończyła się sukcesem i odbyła się bez strat w ludziach, okazała się niewystarczająca do obrony wyspy o powierzchni 103 000 km 2 . Plik17 majaWładze przejęło 4 000 regularnych żołnierzy Armii Brytyjskiej , następnie 25 000 żołnierzy , w tym dwie brygady 49 Dywizji Piechoty (West Riding) .
Jednostki Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych , składające się w sumie z 28 000 żołnierzy dowodzonych przez 1 Tymczasową Brygadę Morską , również zajmowały pozycje na wyspie od czerwca 1941 r. Po podpisaniu traktatu obronnego między obiema stronami, chociaż Stany Zjednoczone były wtedy nadal oficjalnie neutralny w tym czasie i zrezygnował z sił brytyjskich, pozostawiając dowództwo włączone22 września 1941. Następnie Islandia zapewnia faktyczną współpracę z mocarstwami sojuszniczymi .
Chociaż Oberkommando der Wehrmacht (OKW) planowało inwazję na Islandię ( operacja Ikarus ), plan został porzucony z powodu problemów logistycznych. Jedna potyczka ma miejsce na Islandii podczas I wojny światowej, kiedy Focke-Wulf Fw 200 z Luftwaffe stacjonujący w Norwegii zaatakował i zatopił tankowiec brytyjski SS El Grillo w fiordzie Seyðisfjörður .17 lutego 1944jednak nie powodując żadnych strat.
Islandia pozostaje oficjalnie neutralna, choć w czasie wojny współpracuje z Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi, w szczególności w zakresie surowców energetycznych. Siły okupacyjne, które liczyły do około 40 tysięcy żołnierzy amerykańskich na 126 tysięcy Islandczyków, wycofały się z wyspy po kapitulacji Niemiec w 1945 roku.
Amerykańska baza lotnicza działała na lotnisku Keflavík od 1951 do 2006 roku w ramach NATO , kraju nie posiadającego sił zbrojnych.