Francois de La Planche

Francois de La Planche Biografia
Narodziny 10 marca 1573
Oudenaarde
Śmierć 1627
Paryż
Zajęcia Biznesmen , tkacz , tapicer
Dziecko Raphaël de La Planche ( d )

François de La Planche lub Frans van der Plancke w flamandzki, to flamandzka tapicer, urodzony w Oudenaarde na10 marca 1573i zmarł w Paryżu między kwietniem a czerwcem 1627 .

Biografia

Pochodzący z Oudenaarde opuścił swój kraj w wieku 28 lat. François de La Planche udaje się, aby jego szlachetne roszczenia zostały zaakceptowane przez króla Francji, który uznaje go za flamandzkiego dżentelmena i giermka. W niektórych aktach, które go dotyczą, kwalifikuje się również jako władca Fontruisseau, Croissant i Bois, małych lenna położonych w pobliżu Oudenaarde.

Już w 1583 roku Duplessis-Mornay zaproponował Henriemu de Navarre założenie w jego dziedzicznych posiadłościach wysokiego i niskiego zakładu gobelinowego , przyciągając flamandzkich tapicerów. W trosce o zmniejszenie deficytu handlowego z hrabstwem Flandrii , król, wstąpiwszy na tron ​​Francji, podjął się utworzenia warsztatów w Fontainebleau, a następnie w Paryżu, rue Saint-Antoine , w celu unieważnienia zależności królestwa. na flamandzkim gobelinie. W tym celu podejmuje również propozycję z 1583 roku i wzywa do uznawania kwalifikacji pracowników flamandzkich.

Aktem 20 stycznia 1601, Marc de comans (lub Coomans), jego brat Jérôme de comans i jego François brat-in-law de La Planche łączą siły, aby gobeliny. Patent12 stycznia 1601poddaje je zwierzchnictwu Jeana de Fourcy, zarządcy i zarządcy królewskich budynków . To tylko na mocy edyktuStyczeń 1607, który przywrócił w Paryżu i innych miastach królestwa manufaktury gobelinów, którym przyznaje się realne korzyści przybyszom. Według inwentarza po śmierci François de La Planche, the3 sierpnia 1627François de La Planche i Marc de Comans przybyli do Paryża między ostatnimi dniami 1600 r. A pierwszymi dniami 1601 r. Następnie w kwietniu 1601 r. Założyli swój warsztat gobelinowy w Faubourg Saint-Marcel , zajmując kilka budynków zachowanych z hotelu des Tournelles . W akcie z 1603 r. Zostali zakwalifikowani jako „reżyserzy tkaniny gobelinowej Roya”, a François de La Planche pojawia się w innym akcie pod nazwiskiem dyrektora „Manufacture de tappisseries de Flandre, które są produkowane we Francji dla służba Króla ”. Plik26 października 1608, Jérôme de Comans wycofuje się ze spółki.

Dzięki rodzinnym więzom, które ich łączą, François de La Planche odzyskuje z rodziny Gobelin szkarłatny warsztat farbiarski założony około 1440 roku przez Jeana Gobelina wzdłuż Bièvre (między młynem Croulebarbe a rue de la Reine-Blanche, dziś rue des Gobelins ). Rzeczywiście, Balthazar Gobelin, zostając prezesem Izby Obrachunkowej i zapisując zarzuty swojemu synowi, porzuca rodzinny zakład, w którym obaj partnerzy osiedlają się odtąd.

Dwóch dyrektorów, tapicerów króla, zostaje uszlachetnionych listami patentowymi, a następnie zostaje podniesionych do godności komensali i sług Domu Królewskiego . W konsekwencji cieszą się wszystkimi prerogatywami, zwolnieniami i immunitetami, które są związane z tą cechą. W ten sposób uzyskują wyłączny piętnastoletni przywilej na produkcję i sprzedaż gobelinów, co stawia ich w sytuacji monopolu poprzez zakaz zagranicznych gobelinów. Otrzymują również 1500  funtów renty i 100 000 więcej jako wydatki na pierwsze założenie, do tego dochodzi królewska ochrona przed ewentualnymi procesami sądowymi, zapewnienie 25 praktykantów w pierwszym roku i 20 w drugim na koszt Skarbu Królewskiego. oraz generalna licencja na otwieranie browarów piwnych. Te różnorodne korzyści budzą wrogość Parlamentu Paryża , który powoli rejestruje patent na listy, oraz Biura Miasta Paryża z powodu zwolnienia z podatków i opłat. Po latach blokowania parlament ostatecznie akceptuje rejestrację, pod warunkiem sine qua non , aby wszystkie produkcje warsztatu królewskiego były oznaczone fleur-de-lis poprzedzonym literą P dla wieszaków wykonanych w Paryżu. W rzeczywistości twierdzi się, że gładki gobelin, który „dyktuje cy devant Fleury w tym mieście, a porzucony i zaniechany przez kilka lat, jest o wiele cenniejszy i lepszy niż chodzenie, którego używają w Holandii. ten, który chcemy założyć […] ” .

Sprzeciw administracji królewskiej i trudności Skarbu Królewskiego prowadzą do opóźnień w wypłacie obiecanych emerytur, zwłaszcza ze strony księcia Sully .

Gobeliny François de La Planche noszą monogram FVDP (dla Fransa van der Plancke).

Miasto z Tours, który posiadał wysoką osnowę unosi się XVI th  wieku , Marc comans i Francois de La Planche połączyć23 lutego 1613przez piętnaście lat, wraz z Jeanem Gaboury i Jacquesem Cottartem, mistrzami tapicerskimi w Paryżu, założyli tam fabrykę gobelinów. Znakiem manufaktury Tours jest litera T, po której następuje fleur-de-lis. Nie opiera się jednak Frondzie i politycznym wstrząsom, które wstrząsają mniejszością Ludwika XIV . Śmierć François de La Planche w 1627 roku doprowadziła do zamknięcia kont firmy24 lutego 1628między jego wdową Catherine Hennecart, Markiem de Comans i Alexandre Matheronem, kupcem tapicerskim z Tours, reprezentującym Jeana Gaboury'ego i Jacquesa Cottarta. Od tego czasu Manufaktura Tours tonie, zanim ostatecznie zniknie około 1650 roku. To samo dotyczy warsztatów w Calais i Amiens , utworzonych około 1614 roku, z których pozostało niewiele elementów historycznych.

Aby sfinansować swoje warsztaty, Marc de Comans i François de La Planche rozpoczynają nowe działania:

Aby walczyć z tapicerami z Flandrii, Comans wezwał Rubensa do dostarczenia pudełek z gobelinami . W liście z datą26 lutego 1626Rubens skarży się, że ma trudności z otrzymaniem wypłaty świadczeń. Chodzi zapewne o dwanaście pudeł arrasów z Historii Konstantyna , przeznaczonych dla króla bez jego rozkazu, pudeł zamówionych w 1622 r., Powielanych potem kilkakrotnie i dla których z pewnością konieczne było, aby ` ` zwracał się do kardynała Richelieu. .

W spisie z 1627 roku wymieniono gobeliny w magazynie lub w produkcji:

Z inwentaryzacji po śmierci w 1627 r. Wynika, że ​​biznes gobelinowy odniósł niekwestionowany sukces. Jednak ze wszystkich wymienionych tam gobelinów i dokumentów nic nie pozostaje.

Rodzina

Uwagi i odniesienia

  1. Ogólny stan gobelinów z fabryki gobelinów, tom 1 , s.  1-4
  2. Catherine Hennecart, wdowa po nim, mieszkanka hotelu Canayes, upoważnia Roberta Sadricqa do oddania hołdu panowaniu Ascending M me of Mortemart w czerwcu 1627 r. (Jules Guiffrey, The Parisian factory , s.  44 ).
  3. Jules Guiffrey, Niepublikowane dokumenty dotyczące bardzo gładkich gobelinów pod rządami Henryka IV i jego następców , w Nouvelles archives de l'art français , 1879, s.  233-241 ( czytaj online )
  4. W patencie Henryk IV pisze, że chcąc „wziąć pewną ilość d. gobeliny do wyposażenia jego domów i zamków „powierzył de Fourcy” obowiązek i zarządcę wszystkiego, co będzie zależało od faktu założenia desd. Flamandzki tapicerów „( Bernard Barbiche, Henri IV i budowy Nadzoru w Biuletynie Monumentalna , 1984, tom 142, N O  1, str.  24, 29 )
  5. Ogólny zbiór starożytnych francuskich praw od roku 420 do rewolucji 1789 , Belin-Leprieur libraire-éditeur, Paryż, 1829, tom XV, sierpień 1589-maj 1610 , s.  322
  6. Ogólny stan gobelinów z fabryki gobelinów, tom 1 , s.  37-57
  7. Według Jules Guiffrey.
  8. The Gobelin farbiarzy w szkarłat w Faubourg Saint-Marcel , s.  11
  9. The Gobelin farbiarzy w szkarłat w Faubourg Saint-Marcel , s.  52
  10. Lub „otwierać” zgodnie z terminologią tamtych czasów, autorstwa Jeana Gobelina z 1603 roku
  11. Gobelin stopnia to niski, gładki gobelin.
  12. Król napisał do Sully'ego 17 marca 1607 r .: „Mój przyjacielu, miałem kilka skarg od Sieurs de Comans i de la Planche, że odkąd przybyli do Francji i założyli tam fabrykę gobelinów, nie otrzymali pomocy środkami. […] ” .
  13. Eugène Giraudet, Les Artistes tourangeaux , Tours, 1885, s.  304-307 ( czytaj online )
  14. W kwietniu 1607 Henryk IV był ogłoszony się edykt na wysuszenie bagna , w którym przypomina, że przywiózł Humphrey Bradleya z Holandii i wyznaczył mu mistrz wałów królestwa, w kwietniu 1599 ( ogólne kolekcję dawnych francuskich ustaw z roku 420 aż do rewolucji 1789 roku , Belin-Leprieur libraire-éditeur, Paryż, 1829, XV głośności, sierpień 1589-maj 1610 , str.  313-322 ). W tym edykcie cytowani są Jérôme de Comans, Marc de Comans, François de La Planche i Jérôme van Ufle.
  15. Hrabia Dienne 1891 , str.  36
  16. Guy Delmarcel, flamandzki gobelin z XV TH do XVIII th wieku , s.  230 , Imprimerie nationale, Paryż, 1999 ( ISBN  2-7433-0337-9 )
  17. Utpictura 18: Constantine kieruje budową Konstantynopola
  18. O historii gobelinów z cyklu Życie Konstantyna , patrz: Alexis Merle du Bourg, Peter Paul Rubens et la France , str.  25-33 , Presses universitaire du Septentrion, Villeneuve-d'Ascq, 2004 ( ISBN  2-85939-827-9 ) ( czytaj online ) .
  19. Jules Guiffrey , Nicolas Houel, paryski aptekarz, założyciel Domu Chrześcijańskiej Miłości i pierwszy autor wiszącego na ścianie Artémise , w Mémoires de la Société de l'histoire de Paris et de l'Ile-de-France , 1898, p.  179-270 ( czytaj online )
  20. Patricia Bouchenot-Déchin, André Le Nôtre , Librairie Arthème Fayard, Paryż, 2013 ( ISBN  978-2-213-67622-7 )
  21. Le Plessis-Robinson: Châtelains of Robinsonnais
  22. La Lorinerie, Les Comans directors de la Manufacture de tapisseries de Gobelins , w: Revue nobiliaire, historique et biographique , Paryż, 1867, s.  1-12 ( czytaj online )
  23. Antoine Louis Lacordaire , Stan cywilny gobelinów gobelinów w XVII i XVIII wieku , w Nouvelles archives de l'art français , 1897, s.  20-21 ( czytaj online )
  24. Louis Édouard Marie Hippolyte Dienne, Historia wysychania lasów i bagien we Francji przed 1789 r. , H. Champion, Paryż, 1891, s.  81 ( czytaj online )

Zobacz też

Bibliografia

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne