Antoine Destutt de Tracy

Antoine Destutt de Tracy Obraz w Infobox. Grawerowanie Destutt de Tracy autorstwa Labadye . Funkcje
Zastępca
Senator
Peer z Francji
Fotel 40 Akademii Francuskiej
Tytuł szlachecki
Hrabstwo
Biografia
Narodziny 20 lipca 1754
Paryż
Śmierć 9 marca 1836(81 lat)
Paryż
Pogrzeb Cmentarz Pere Lachaise
Imię w języku ojczystym Antoine-Louis-Claude Destutt de Tracy
Narodowość Francuski
Trening Uniwersytet w Strasburgu ( d )
Uniwersytet w Strasburgu
Zajęcia Filozof , polityk , ekonomista , żołnierz
Dzieci Victor Destutt autorstwa Tracy
Émilie Destutt autorstwa Tracy ( d )
Inne informacje
Pole Filozofia
Partia polityczna Stowarzyszenie ideologów
Członkiem Akademia Nauk Moralnych i Politycznych
Akademia Francuska (1808)
Nagrody Dowódca Szlachty Cesarskiej Legii Honorowej
Père-Lachaise - Division 10 - Tracy-Durfort-Laubespin-Sieyes 02.jpg Pogrzeb w Père-Lachaise .

Antoine Destutt de Tracy , urodzony dnia20 lipca 1754w Paryżu , gdzie zmarł dalej9 marca 1836, Jest wojskowym, politologiem i filozofem francuskim , założycielem Towarzystwa Ideologów .

Biografia

Wynikające ze szlacheckiej rodziny Szkocji , od Stutt, powstała we Francji w początkach XV -go  wieku, był synem Claude-Louis-Charles Destutt, markiza de Tracy, wojskowej kariery śmierci w 1766 roku w wyniku ran, które wpłynęło do Bitwa o Minden . Wykształcona więc przez matkę, przeniosła się do Paryża, aby zapewnić mu gubernatora, u którego odbył staranne studia klasyczne. Następnie wstąpił do szkoły artyleryjskiej Uniwersytetu w Strasburgu , gdzie doskonalił jazdę konną, szermierkę, pływanie i strzelanie. Wymyślił nawet taniec wiejski, który nosi jego imię „Tracy”.

Po ukończeniu edukacji wstąpił do muszkieterów dworu królewskiego i otrzymał kompanię w pułku Delfinów-Kawalerii. Został drugim pułkownikiem królewskiego pułku kawalerii w 1776 roku, w wieku dwudziestu dwóch lat, w tym samym roku, w którym został inicjowany w masonerii , w loży La Candeur w Wielkim Wschodzie Francji . Z pasją do nowych pomysłów udał się do Ferneya i Voltaire'a, którzy ciepło go przywitali.

Stając się w 1776 roku, po śmierci swojego dziadka, hrabiego Tracy w Nivernais, pana Paray-le-Freil en Bourbonnais i posiadacza znacznej fortuny, wkrótce potem ożenił się z Émilie-Louis de Durfort-Civrac, blisko krewny księcia Penthièvre, który dał mu dowództwo nad regimentem jego imienia , w ramach którego stworzył lożę masońską „Bellone de Penthièvre Infanterie” , której był czcigodnym mistrzem.

Członek Zgromadzenia Ustawodawczego

W wieku trzydziestu pięciu lat, u progu rewolucji, brał czynny udział w operacjach poszczególnych stanów Bourbonnais , wListopad 1788. Nazwij to24 stycznia 1789, przez szlachtę tego spotkania prowincji w Moulins , jednego z jej trzech zastępców do Stanów Generalnych , był jednym z pierwszych ze swojego zakonu, który zgromadził20 czerwca 1789, w trzecim stanie , po przysiędze Jeu de Paume , i zasiąść w Zgromadzeniu Ustawodawczym , obok księcia La Rochefoucauld i jego przyjaciela Lafayette przez pięćdziesiąt lat. W nocy 4 sierpnia był jednym z pierwszych, którzy dobrowolnie zrzekli się swoich przywilejów i tytułów.

Zastąpienie Zgromadzenia Ustawodawczego przez władzę ustawodawczą wWrzesień 1791przywracając go do życia prywatnego, chciałby walczyć na czele pułku Penthièvre, którego był pułkownikiem w 1789 roku, ale minister wojny Narbonne , jego kolega student na Uniwersytecie w Strasburgu, mianował go, wbrew sobie, marszałek-de-camp , the6 lutego 1792i wystawił na swoje dowództwo całą kawalerię Armii Północy , dowodzoną przez generała Lafayette'a. Po dniu 10 sierpnia 1792 r. , Który uświęca upadek monarchii konstytucyjnej, odmawia wygnania za Lafayette'em, który udziela mu nieograniczonego urlopu, na który wraca do Paryża.

Jego matka, żona i trójka jego dzieci, którzy dołączyli do Auteuil , udali się tam z nimi, na te rekolekcje, spotykając tam Condorceta i innych drogich przyjaciół. Zaprzyjaźnia się z Cabanisem, który mieszka z Catherine Helvétius . Wracając do życia cywilnego, poświęcił się nauce, najpierw studiując Buffona , który go nie przekonał, i przeszedł od historii naturalnej do chemii z Lavoisierem i Fourcroyem , którzy lepiej pasowali do jego rygorystycznego umysłu. . Następnie przeszedł do badań Locke'a i Condillaca , którzy byli jego bezpośrednimi inspiratorami „  ideologii  ”, którą miał nazwać filozofią sprowadzoną do badania idei ludzkiego umysłu, odrzucając termin „  psychologia  ”, odnosząc się do zbyt wyraźnie do pojęcia duszy . Ten system filozoficzny ma na celu przede wszystkim budowanie wiedzy, oparcie treningu na racjonalności.

Więzienie w opactwie i karmelitach

Podczas Terroru , 12 Brumaire Year II (2 listopada 1793) rano, po wizycie domowej oddziału armii rewolucyjnej dowodzonej przez generała Ronsina , który odkrywa jedynie zapiski filozoficzne i naukowe, zostaje aresztowany jako podejrzany i przewieziony do Paryża, gdzie na sześć tygodni przetrzymywany w refektarzu z opactwa , z trzystu więźniów. Poznał jednak starszego urzędnika Jean-Baptiste Jolliveta , przyszłego założyciela systemu hipotecznego , obliczonego wówczas w księdze wieczystej Francji. Przeniesiony do karmelitańskiego więzienia , zamkniętego w tej samej celi co Jollivet, praca pomogła im przetrwać w niewoli: po przeczytaniu całego Condillaca, który doprowadził go do Locke'a, zaczął od filozofii sensualizmu, aby dojść do wniosku, że wszystko jest dokonane w wyniku wrażeń. wytwarzane na zmysłach. Wrażenie jest więc jedynym źródłem wszystkich funkcji rozumienia, zasadą wszystkich władz, które są jedynie przeobrażonymi wrażeniami.

Tracy zdał sobie sprawę z całej swojej spójności teorii, która miała służyć jako podstawa dla wszystkich jego przyszłych pism, 5 Termidorów, sześć dni przed 11 Termidorem, który miał rozpocząć proces. Kiedy Robespierre spadł na 9 Thermidor, był w stanie odzyskać wolność i wrócić do Auteuil, wPaździernik 1794, po jedenastu miesiącach uwięzienia i dokończenie systemu, który naszkicował w swojej karmelitańskiej celi. Wrażenie stanowi tam jedyny w swoim rodzaju element inteligencji, percepcji, pamięci, osądu, woli, będąc niczym innym jak czuciem obiektów, odczuwaniem wspomnień, uczuciowymi związkami, odczuwaniem pragnień. Jej moralność, jeśli chodzi o nią, wypływa z woli, wolność jest jedynie mocą do spełnienia jej pragnień, cnota, że ​​mądrość mierząca je swoimi środkami, szczęście wynikałoby z używania wolności regulowanej przez rozeznanie cnoty. .

Ideolog

Po ujawnieniu swojej doktryny Cabanisowi , ten ostatni wprowadził go jako wolny członek do działu analizy idei do klasy nauk moralnych i politycznych Instytutu Narodowego, utworzonego w 1795 r. Przez Konwent . To właśnie podczas lektury siedmiu wspomnień z analizy ludzkiego rozumienia, które podał,  po raz pierwszy pojawiło się pojęcie „  ideologii ”. Jeden z nich, to wspomnienia na Wydziale myśleć , czytać na 2 floreal Roku IV (21 kwietnia 1796), rygorystycznie definiuje słowo „ideologia”, czyli „nauka o ideach”. Odpowiedział na pytanie: „Jakie są sposoby ustanowienia moralności w narodzie?” »Wystawiony na konkurs przez klasę nauk moralno-politycznych Instytutu, w roku V, z Jakimi metodami buduje się moralność w narodzie , który był tematem trzech numerów w Mercure de France z 10, 20 i 30 ventôse rok VI (20 marca 1798). Te wspomnienia, wydrukowane w zbiorach Akademii, wywarły bardzo duży wpływ. Jest to druga forma, jaką Tracy nadała swoim myślom, napisana początkowo poufnymi listami, które pozostały w rękach jej rodziny, a które miały otrzymać nieco później, w specjalnych traktatach, ostateczny charakter teorii.

Na początku 1798 r. Generał Caffarelli du Falga zaproponował mu, w imieniu Napoleona, przyłączenie się w randze marszałka obozu do wyprawy do Egiptu . Po dwóch dniach refleksji odmówił wznowienia kariery zbrojnej. Wybrany jako członek i sekretarz komitetu edukacji publicznej, brał udział w reorganizacji edukacji narodowej we Francji iz tej okazji opublikował Obserwacje na temat obecnego systemu edukacji publicznej w 1800 roku.

Po zamachu stanu 18 Brumaire , do którego znaczący wkład wnieśli jego przyjaciele z Société d'Auteuil , której wówczas przewodził Abbé Sieyès , został mianowany jednym z pierwszych trzydziestu senatorów. Szef „  ideologów  ” wzgardzony przez Napoleona I er , który nadal dokonał hrabia imperium , tym26 kwietnia 1808, zdecydowanie popierał swoje poglądy w konserwatywnym Senacie .

W 1801 roku opublikował swój słynny traktat o ideologii, który zawierał jego doktrynę o postaciach, liczbie, działaniu władz rozumienia, naturze idei, sile przyzwyczajeń, wartości i działaniu znaków. Rok później7 czerwca 1802, jego córka Émilie poślubiła syna generała Lafayette . Wciąż mieszkając w Auteuil, był jednym z najbardziej wytrwałych i znanych członków społeczeństwa Auteuil, które wyróżniało się filozoficznym sprzeciwem wobec potęgi Napoleona. Rozgniewany intelektualną niezależnością tego małego stowarzyszenia, ten ostatni, po lekceważącym potraktowaniu swoich ostatnich przeciwników jako „ideologów”, zdusił w 1803 roku klasę nauk moralnych i politycznych, do której należały prawie wszystkie, nie przeszkadzając w istnieniu i nadal swobodnie myśleć. Pozbawiona Instytutu, ale nieusuwalna członkini Senatu, Tracy kontynuowała swoją pracę, kontynuując głosowanie zgodnie ze swoimi pomysłami.

W 1803 r. Zastosowanie jego doktryny do wyrażania idei i ich dedukcji dało początek gramatyce ogólnej i jej logice (1805), w której przedstawił filozoficzną teorię języka i rozwinął zasady rozumowania. W swoim Traktacie o woli , który jest jednocześnie traktatem o ekonomii politycznej, docenia wartość pracy, teorię walut, naturę i wpływ podatków oraz rygorystycznie obnaża wszystkie fundamentalne prawdy. bogactwo. Książki te, publikowane w krótkich odstępach czasu, podniosły i tak już zaawansowaną reputację ich autora.

Komentarz Monteskiusza Ducha U.

W 1806 roku skomponował ostatnie dzieło, zatytułowane Commentary on the Spirit of the Laws of Montesquieu , które zawierało jego Politykę, ale którego publikacja nie mogła nastąpić ze względu na ówczesny reżim polityczny we Francji, ponieważ jego rzeczywistym celem było bronić republikańskich i demokratycznych tez. Opierając się bardziej na czystym rozsądku niż na praktycznym doświadczeniu, zauważył błędy ducha praw Monteskiusza , atakując w szczególności swoją tezę, zgodnie z którą demokracja może prosperować tylko w małych państwach, zanim ujawnił swój własny system oparty wyłącznie na dwóch porządkach rządów. : Rządy generalne i rządy specjalne, z których pierwsze mają za początek wolę, a przedmiotem interesu wszystkich, podczas gdy drugie są oparte na interesach partykularnych. Idealny rząd to czysta reprezentacja pod jedną lub kilkoma głowami, zrodzona z ogólnej woli i oparta na niej, mająca z zasadniczego powodu wolność dla swoich środków i szczęście dla swoich skutków. Władcy państwa są sługami praw, te ostatnie są konsekwencjami naturalnych potrzeb, a kary są zwykłymi przeszkodami dla nadchodzącego zła. W tej teorii poszczególne uprawnienia są rozdzielone, urzędnicy są wybierani. Władza ustawodawcza należy do dużej grupy przedstawicieli podzielonych na sekcje i odnawianych w częściach. Władzę wykonawczą sprawuje kilku mężów stanu, którzy sprawują ją tylko tymczasowo. Za kontrolowanie tych dwóch ciał odpowiedzialny jest trzeci autorytet, złożony z ludzi dojrzałych pod względem wieku i doświadczenia.

Tracy wysłał go latem 1809 r. Do Thomasa Jeffersona , który właśnie opuścił prezydenturę Stanów Zjednoczonych; ten ostatni sam przetłumaczył go na język angielski i opublikował w Filadelfii w 1811 r. Z przedmową i wykładał w kolegium im. William i Mary , gdzie studiował od 1760 do 1762 r. W 1815 r., Kiedy wrócił do Stanów Zjednoczonych podczas Stu Dni , Dupont de Nemours , sekretarz rządu tymczasowego 1814 r. , Odkrył angielską wersję komentarza i przyniósł do Francji. Przekonany, że praca wyszła spod pióra Jeffersona, wrócił, aby pokazać Tracy swoje odkrycie i zalecić jej przeczytanie. Gdy Tracy odpowiedziała, że ​​osłabienie jej wzroku na to nie pozwala, Dupont de Nemours nie zniechęcił się i zaczął tłumaczyć ją na francuski. Po tym ogłoszeniu Tracy nie wierzyła, że ​​musi już dłużej utrzymywać swój sekret. Wstał, otworzył szufladę i zabrał rękopis Komentarza , który przedstawił Dupontowi de Nemours, który początkowo był nieco zaskoczony, a potem śmiał się dużo z jego pomyłki. Zdecydował się, przez ten incydent, opublikować tę pracę, która była jego ostatnią do tej pory, ale po gramatyce, logice, ekonomii politycznej i prawodawstwie zamierzał rozszerzyć ją na uczucia poprzez traktat o moralności, właściwościach ciał lub fizyce, o zakres lub geometria, te dotyczące ilości lub obliczeń, ale w 1808 r., wezwany, po śmierci swojego przyjaciela Cabanisa, do zastąpienia go na 40 katedrze Akademii Francuskiej , ograniczył się od tego czasu do śmierci do ścisłe wypełnianie swoich obowiązków.

Peer z Francji

W 1814 r. Upadek Napoleona był dla niego sygnałem powrotu do wolności i głosując za jego stratą, uważał, że powrócił do idei starego Zgromadzenia Ustawodawczego, dopóki zarządzenie Ludwika XVIII nie nada mu cofnął tytuł hrabiego, którego się zrzekł, i że został powołany na członka Izby Parów , gdzie wypowiadał się przeciwko ekscesom reakcji 1815 roku . Odmówił udziału w procesach politycznych i odrzucił wszelkie prawa sprzeczne z duchem i osiągnięciami rewolucji. Śledził postęp nauk przyrodniczych z większym zainteresowaniem niż nurtem filozofii, a potem podążał innymi ścieżkami niż jego własna. Kant, którego obalenia podjął się swoją teorią wiedzy, i zdrowy rozsądek Thomasa Reida rzuciły wyzwanie jego filozofii, podczas gdy spirytualistyczna moralność zatriumfowała, co miało dać początek eklektyzmowi Victora Cousina .

Wrócił w 1832 roku do Akademii Nauk Moralnych i Politycznych , którą wcześniej ilustrował, uczestniczył tylko w jednej ze swoich sesji. Jego intelektualna niezłomność sprawiła, że ​​nazwał go „Upartym Tracy”, co, jak powiedział, było znakomitym imieniem. W ostatnich latach jego jedyną rozrywką było to, że Voltaire czytał i ponownie czytał, co nazwał „bohaterem ludzkiego rozumu”, ponieważ stał się prawie ślepy. Cierpiąc na zaćmę, po roku całkowitej ślepoty udał się na operację u okulisty Michela Jean Baptiste Bon de Wenzel. Ta operacja nie przywróciła mu całkowicie wzroku, ale widzieliśmy go ubranego na czarno, w jedwabnych pończochach, z twarzą okrytą wielkim zielonym abażurem, z długą laską w dłoni, który w wieku siedemdziesięciu sześciu lat angażował się w pośrodku barykad 1830 roku .

Kiedy umarł, został pochowany na cmentarzu Père-Lachaise . Po otrzymaniu Legię Honorową na 9 vendémiaire Rok XII , został podniesiony do rangi dowódcy na 25 Prairial Rok XII . Jego syn Victor Destutt de Tracy był parlamentarzystą w okresie monarchii lipcowej i ministrem marynarki wojennej.

Dziedzictwo intelektualne

Współczesny ideolog, pragnący zrewolucjonizować nauki społeczne, dostarczając Elementy ideologii jako podstawową książkę dla nowych szkół, był w swoim czasie bardzo sławny. Spadkobierca i kontynuator Oświecenia, w polityce i filozofii, pojawienie się w polityce Napoleona zniweczyło wszelkie projekty ideologiczne poprzez zlikwidowanie komitetu nauczania publicznego i szkół centralnych, bastionu pedagogiki ideologicznej, podczas gdy takie obce dzieła do Oświecenia, które Geniusz chrześcijaństwa otwierają drogę do litanii tych, którzy chcą oskarżyć Oświecenie o przyczyny i ekscesy Rewolucji. Idąc za Adamem Smithem, ostro skrytykował wywyższanie rolnictwa, którego bronili fizjokraci, i dostrzegł możliwe pułapki konkurencji i wolnego handlu. Jego myśli świadczy również o istnieniu Maltuzjańskim optymistycznego myślenia we Francji na początku XIX -go  wieku. Jego praca miała realny wpływ na filozofów i ekonomistów XIX th  century, w tym szkocki filozof Thomas Brown , Thomas Jefferson , John Stuart Mill , Herbert Spencer , Taine i Ribot , ale także Stendhala , historyk Augustin Thierry , ekonomistów Charles Comte i Charles Dunoyer , a nawet Karol Marks, który przejął termin „ideologia”.

Będąc prawie zapomnianym filozofem od prawie dwóch stuleci, zaczynamy czytać i doceniać teorie tego myśliciela, który odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu jednego lub dwóch pokoleń, a nawet rozważać zastąpienie jego idei współczesnymi studiami. Jego idee ekonomiczne zostały bardzo zaniedbane, ponieważ jego Traktat o ekonomii politycznej został opublikowany w Stanach Zjednoczonych, Włoszech i Hiszpanii i wpłynął na karbonariuszy i dekabrystów .

Publikacje

Tytuły i herby

Papiery wartościowe

Herb

Postać Ozdobić herbem
Orn ext count senator of the Empire ComLH.svgHerb Antoine Destutt de Tracy (1754-1836). Svg Broń hrabiego Destutta-Tracy'ego i Imperium

Kwatera senatorska; do drugiego i trzeciego Lub do serca Gules; do czwartego bladego Or and Sable z sześciu kawałków.

  • Dla malowań: czerwony, żółty i czarny.
Orn ext Marquis (count-peer) ComLH.svgHerb fam fr Destutt de Tracy.svg Broń hrabiego Destutta de Tracy, dziedzicznego hrabiego

Kwartalnik, 1. i 4. blady Sable i Or z sześciu części (Tracy); do 2 i 3 złota w sercu gules. .

 

Uwagi i odniesienia

  1. Genealogia domu Stuttgar, markiza de Solminiac, hrabiów Assay, markiza de Tracy , zgodnie z elementami zebranymi przez markiza de La Guère, 1885, przeczytane online na Gallica , jego biografia, patrz str. 124.
  2. François-Auguste Mignet , „  Życie i twórczość Destutta de Tracy: czytaj na publicznej sesji Akademii Nauk Moralnych i Politycznych w dniu 28 maja 1842 r.  » , Ogłoszenia i wspomnienia historyczne m. In. Mignet , Paryż, Paulin, t.  1,1843, s.  245-88 ( czytaj online ).
  3. (w) Emmett Kennedy, Filozof w dobie rewolucji: Destutt de Tracy and the Origins of Ideology , Filadelfia, Amerykańskie Towarzystwo Filozoficzne,1978, xviii , 382  s. ( OCLC  940993541 , czytaj online ) , str.  12.
  4. Georges Renauld, Antoine Destutt de Tracy, człowiek wolności, pionier świeckiego i republikańskiego szkolnictwa średniego , Paryż, Detrad,2000, s. 30.
  5. Georges Renauld, Antoine Destutt de Tracy, człowiek wolności, pionier świeckiego i republikańskiego szkolnictwa średniego , Paryż, Detrad,2000, s. 41.
  6. Georges Barral, Historia nauki pod wodzą Napoleona Bonaparte , Paryż, Albert Savine,1889, IX , 290  s. , 18 cm ( ISBN  978-2-335-07503-8 , OCLC  651415148 , czytaj online ) , s.  132.
  7. Członkowie ustawodawcy nie mieli prawa kandydować w wyborach do Legislatywy.
  8. Projekt elementów ideologicznych (1801) , Paryż, L'Harmattan,2005, 360  s. ( ISBN  978-2-296-38359-3 , czytaj online ) , str.  5.
  9. Serge Nicolas, "  Historia psychologii francuskiej XIX th  century  " (dostęp 20 lipca 2019 ) .
  10. Georges Radet , The National Convention, jego praca: 1792-1795 , Paryż, Charavay,1886, 320  s. ( czytaj online ) , s.  191.
  11. Émile Cailliet i Gilbert Chinard, La Tradition littéraire des ideologues , American Philosophion Philosophical Society,1943( czytaj online ) , s.  322.
  12. Elisabetta Arosio i Michel Malherbe, French Philosophy and Scottish Philosophy: 1750-1850 , Paryż, Joseph Vrin,2007, 221  s. ( ISBN  978-2-7116-1895-8 , uwaga BnF n o  FRBNF41141501 , czytaj online ) , s.  27.
  13. Claude Jolly ( red. ), First Writings (1789-1794): o edukacji i nauczaniu publicznym (1798-1805) , t.  1, Paryż, Joseph Vrin,2011, 252  pkt. ( ISBN  978-2-7116-2133-0 , uwaga BnF n o  FRBNF42379425 ).
  14. René Grevet, Adwent współczesnej szkoły we Francji (1789-1835) , Villeneuve-d'Ascq, University Press of the Septentrion,2001, 358  str. , 24 cm ( ISBN  978-2-85939-706-7 , OCLC  949100792 , prezentacja online ) , s.  45.
  15. Antoine Guillois, Salon Madame Helvétius: Cabanis and the ideologues , Paryż, Calmann Lévy,1894, 2 II  wyd. , 340  s. ( czytaj online ) , s.  137.
  16. Auguste Dide, Rewolucja francuska: przegląd historii nowożytnej i współczesnej , t.  28, Paryż, bracia Charavay,1895( czytaj online ) , s.  215.
  17. Jean-Claude Yon, Historia kultury Francji w XIX th  century , Paryż, Armand Colin,2010, 320  s. ( ISBN  978-2-200-25610-4 , prezentacja online ) , str.  22.
  18. Rose Goetz i Alain Trognon, The Invention of the People , Presses Universitaires de Nancy,1993, 148  str. ( ISBN  978-2-86480-686-8 , czytaj online ) , str.  141.
  19. (en) William Howard Adams, Paryskie lata Thomasa Jeffersona , Yale University Press,2000, 354  str. ( ISBN  978-0-300-08261-6 , prezentacja online ) , str.  155.
  20. (w) Robert Leroux i David M. Hart, Francuski liberalizm w XIX wieku: An Anthology , Paryż, Routledge,2012, 318  str. ( ISBN  978-0-415-68742-3 , prezentacja online ) , str.  34.
  21. Portrety historyczne: Thomas Jefferson, trzeci prezydent Stanów Zjednoczonych , t.  2, Bruksela, Méline, Cans & Co,1837, 598,  str. ( czytaj online ) , s.  239.
  22. (w :) Andrew Holowchak (przypis 19), Jefferson's Political Philosophy and the Metaphysics of Utopia , Leiden; Boston, Brill,2017, 212  s. ( ISBN  978-90-04-33942-2 , prezentacja online ) , str.  138.
  23. (w) RB Bernstein, Thomas Jefferson: rewolucja idei , Oxford; Nowy Jork, Oxford University Press,2004, 251  str. ( ISBN  978-0-19514-368-3 , OCLC  566274968 , czytaj online ) , str.  19.
  24. Joseph-François Michaud i Louis-Gabriel Michaud , Universal Biography, Ancient and Modern: lub, Historia, w porządku alfabetycznym, życia publicznego i prywatnego wszystkich ludzi, którzy wyróżniali się swoimi pismami, czynami, talentami, cnoty lub ich przestępstwa , t.  42 Tos-Vat, Paryż, AT Desplaces,1864, 708,  str. ( czytaj online ) , s.  78.
  25. Joseph Alexandre Lardier i Charles Ozé Barbaroux, Biograficzna historia Izby Parów od czasów restauracji: poprzedzona esejem o instytucji i wpływie parostwa esejem o instytucji i wpływie parostwa we Francji , Paryżu,1829, 337  pkt. ( czytaj online ) , s.  112.
  26. (w) Elizabeth A. Williams, The Physical and the Moral: Anthropology, Physiology, and Philosophical Medicine in France, 1750-1850 , Cambridge, Cambridge University Press,2002, 304  s. ( czytaj online ) , s.  176.
  27. 10- ty podział. Zobacz Jules Moiroux , Le cimetière du Père Lachaise , Paryż, S. Mercadier,1908( czytaj online ) , s.  132
  28. „  Notice N ° L0761040: Cote LH / 761/40  ” , dotyczące National Archives (dostęp 21 lipca 2019 r . ) .
  29. Gustave Vapereau , Universal Dictionary of Contemporaries: zawierający wszystkich znanych ludzi z Francji i innych krajów , Paryż, L. Hachette et Cie,1861, 2 II  wyd. , 1840  s. , 1 obj. gr. in-8 ° ( czytaj online ) , str.  1712.
  30. Wilhelm Tennemann (tłum .  Victor Cousin), Podręcznik historii filozofii , t.  2, Paryż, Landrage,1839, 2 II  wyd. ( czytaj online ) , s.  359.
  31. Claude Jolly ( red. ), Listy do Josepha Reya (1804-1814) , Genewa, Droz,2003, 115  str. ( ISBN  978-2-600-00819-8 , prezentacja online ) , str.  10.
  32. (w) Manuela Albertone, National Identity and the Agrarian Republic: The Transatlantic Trade of Ideas entre America and France (1750-1830) , Farnham, Surrey, England, Ashgate Publishing,2014, 342  str. ( ISBN  978-1-4724-2136-4 , uwaga BnF n o  FRBNF43795733 , czytaj online ) , s.  189.
  33. Jean Cruet, Moralna i społeczna filozofia Destutta de Tracy (1754-1836) , Paryż, P. Bousrez,1909, 176  str. ( czytaj online ) , s.  76.
  34. Patrick Guillaumont, The Demo-Economic Thought of Jean-Baptiste Say and Sismondi , Paris, Cujas,1969, 144  str. ( czytaj online ) , s.  48.
  35. (w) George Croom Robertson, Elementy psychologii , John Murray,1896, 268  str. ( czytaj online ) , s.  110.
  36. (w) Russell Kirk, Modern Age , t.  1-2, Fundacja do Spraw Zagranicznych,1957( czytaj online ) , s.  55.
  37. Éric Gasparini, La Pensée politique d'Hippolyte Taine: między tradycjonalizmem a liberalizmem , Aix-en-Provence, Presses Universitaires d'Aix-Marseille,1993, 450  pkt. , 25 cm ( ISBN  978-2-7314-0052-6 , OCLC  912979947 , czytaj online ) , s.  40.
  38. Ludovic Dugas, Filozof Théodule Ribot , Paryż, Payot,1924, 158  str. ( czytaj online ) , s.  152.
  39. (i) Ronald Hamowy, Encyklopedia Libertarianizmu , Paryż, sza2008, 623  str. ( ISBN  978-1-4129-6580-4 , prezentacja online ) , str.  509.
  40. (w) Joel Krieger i Craig N. Murphy, The Oxford Companion to Comparative Politics: Index , t.  2, OUP Stany Zjednoczone,2013, 1320  s. ( ISBN  978-0-19-973859-5 , prezentacja online ) , str.  553.
  41. Jean Stéfanini, „  Sensualist grammarian: Destutt de Tracy  ”, Geschichte der Sprachphilosophie und der Sprachwissenschaft , Walter de Gruyter GmbH & Co KG,2016, s.  229 ( ISBN  978-3-11086-372-7 , czytaj online , dostęp 20 lipca 2019 ).
  42. Guy Thuillier, La Monnaie we Francji na początku XIX th  century , Genewa, Droz,1983, 450  pkt. ( ISBN  978-2-600-03395-4 , czytaj online ) , str.  235.
  43. „  roglo.eu  ” , Claude Louis Charles Destutt de Tracy (dostęp 8 lipca 2011 ) .
  44. (en) François Velde, „  Armory of the French Hereditary Peerage (1814-30)  ” , Lay Peers , na www.heraldica.org ,27 września 2005(dostęp 18 czerwca 2011 ) .
  45. „  BB / 29/974, strona 31: Tytuł hrabiego przyznany Antoine, Louis, Claude Destutt-Tracy. Bayonne (26 kwietnia 1808)  ” , w: National Archives , Historical Centre of the National Archives (przeglądano 21 lipca 2019 ) .
  46. Alcide Georgel , Herbarz Cesarstwa Francuskiego  : Broń: herby, a czasem herb, legenda i motto, lokatorzy i podpory oraz inne ozdoby zewnętrzne ,1870( czytaj online )
  47. Nicolas Roret , Nowy kompletny podręcznik herbu lub kod heraldyczny, archeologiczny i historyczny: z herbem Imperium, genealogią cesarskiej dynastii Bonapartego do dnia dzisiejszego itd. , Encyclopédie Roret ,1854, 340  s. ( czytaj online ).
  48. Jean-Baptiste Rietstap , General Armorial , t.  1 i 2 , Gouda , GB van Goor zonen, 1884-1887

Bibliografia

Linki zewnętrzne