Lina sport jest lina przeznaczona do stosowania jako część systemu asekuracji podczas praktyki sportu. Każdy sport wymaga określonych cech, a zatem specyficznych lin, ale w każdej dyscyplinie sportowiec będzie musiał wybrać swoją linę zgodnie z jej najczęstszym zastosowaniem. Dobra znajomość sprzętu jest niezbędnym elementem zapobiegania wypadkom.
Naturalne liny używane w przeszłości w górach miały wiele wad w porównaniu z obecnymi linami z włókien syntetycznych. Straciły dużo odporności w wilgotnych warunkach i szybciej starzały się pod wpływem pleśni. Ponadto mieli główną wadę polegającą na obijaniu się o śmierć pod wpływem gwałtownego wstrząsu. Promienie słoneczne również sprawiły, że ulegały one szybszej degradacji. Wykorzystano różne włókna roślinne: głównie konopie , ale także bawełnę , sizal i włókno kokosowe . Liny z włókien naturalnych nie są już dziś używane w górach przez mieszkańców Zachodu.
Liny z włókien naturalnych były wykonane wyłącznie z włókien plecionych. Obecnie liny sportowe składają się z plecionego oplotu (przeplatanych włókien) i plecionego rdzenia z włókien. Te dwie części nie zawsze są wykonane z tego samego materiału. W sportach górskich nie stosuje się wyłącznie lin plecionych.
Pod względem sprężystości liny dzielą się na dwie szerokie grupy: dynamiczne i statyczne . Ostatnio znaleziono również liny półstatyczne, które są zwykle używane w zastosowaniach przemysłowych.
Liny dynamiczne są używane głównie we wspinaczce i alpinizmie . Nazywa się je dynamicznymi, ponieważ mają pewną zdolność wydłużania, od 8 do 10% (do 20% podczas upadku). Zachowanie tej elastyczności, która umożliwia amortyzację, jest jedną z głównych cech tych lin.
Na trasie wspinaczkowej wspinacz rozwija się, będąc na stałe połączonym liną, która przechodzi przez punkt kotwiczący znajdujący się pod nim. W przypadku upadku jest przytrzymywany przez linę. Jeśli nie ma zdolności do wydłużania, istnieje ryzyko:
Aby zdefiniować ten rodzaj zastosowania, stosuje się współczynnik upadku . Jest to stosunek między długością upadku (z wyłączeniem wydłużenia liny) a długością liny, na której ten upadek zostanie wchłonięty. Czas upadku nie przeszkadza. Współczynnik ten waha się od 0 do 2 na trasie wspinaczkowej; może to być znacznie ważniejsze, zwłaszcza na via ferrata.
Aby spełnić europejskie normy bezpieczeństwa, dynamiczna lina musi być w stanie (weryfikacja poprzez testy podczas homologacji) wytrzymać i prawidłowo absorbować upadki co najmniej 5-krotnie 2. Jednak producenci zapowiadają większą liczbę wstrząsów wspartych, od 7 do 12.
Wciąż w ramach norm europejskich istnieje środek mający na celu narzucenie minimalnego komfortu podczas uderzenia. Nazywa się to maksymalną siłą przechwytywania (ogólnie oznaczoną jako MFW ). Odpowiada maksymalnej sile (opóźnieniu) wywieranej na ciało zachowane podczas jego upadku, między początkiem hamowania a zatrzymaniem ruchu. Zwykle jest wyrażany w dekanewtonach (zanotowany daN ). Wartość ta jest ograniczona do 800 daN dla lin podwójnych i 1200 daN dla lin pojedynczych.
Podczas korzystania z górnej liny, liny szybko tracą elastyczność, ponieważ wspinacz jest często naprężony na linie. Nie dzieje się tak w przypadku wspinacza wspinającego się na smyczy, ponieważ jego lina jest zwykle pod nim. Lina jest wybierana zgodnie z praktyką: liny odpowiednie do górnego użytku absorbują mniej wstrząsów, ale mają dłuższą żywotność, a liny, które najlepiej amortyzują wstrząsy, szybko tracą zdolność wydłużania, jeśli są regularnie używane do tworzenia lin.
Liny półstatyczne, zwane „statycznymi”, są używane głównie w kanioningu i speleologii . Ich elastyczność nie przekracza 4%, więc nie nadają się do wspinaczki. Ich główne cechy techniczne to:
Niektóre liny oferujące maksymalne wydłużenie dla lin statycznych (około 5%), zwane „półstatycznymi”, są ściśle zastrzeżone do tego zastosowania. Zostały zaprojektowane tak, aby zapewnić użytkownikowi większy komfort i lepszą odporność na tarcie. Jednak są one trudne w użyciu podczas długich lub akrobatycznych zjazdów po linie, ponieważ utrudniają zarządzanie zjazdem.
Mówi się, że użycie jest jednorazowe, gdy użytkownik jest zabezpieczony pojedynczym splotem liny, i podwójne, gdy jest zabezpieczone dwoma niezależnymi splotkami. Norma EN- 902 / UIAA- 101 określa specyfikacje dynamicznych lin wspinaczkowych w zależności od ich przeznaczenia. Rodzaj sznurka jest oznaczony na etykiecie sznurka, jeśli taki istnieje, przez „1” lub „½” wpisane w kółko.
Liny specyficzne dla kanioningu mają polipropylenowy rdzeń, aby unosić się na powierzchni wody. Ponieważ ten polimer ma dość niską temperaturę topnienia (około 180 ° C ), należy bezwzględnie stosować go na mokro i „podwójnie” (dla modeli obecnie dostępnych na rynku). Ogrzewanie urządzenia zjazdowego może rzeczywiście spowodować osłabienie liny, a nawet jej zerwanie, podczas użytkowania na sucho.
Niektóre liny są poddawane „obróbce na sucho” mającej na celu uszczelnienie liny. Zabieg ten ogranicza wchłanianie wody przez linę; zwiększa również odporność na poślizg i ścieranie. Zabieg na sucho jest zalecany w alpinistyce, do ćwiczeń na śniegu i lodzie .
Lina nadal posiada właściwości niezbędne do jej normalnego użytkowania po 10-letnim starzeniu w doskonałych warunkach przechowywania i bez użycia. Ten czas trwania stanowi „maksymalny wiek” dla struny, każde użycie zmniejsza tę możliwość zachowania cech. Dlatego lina używana sporadycznie nie powinna być używana dłużej niż sześć lat. Przy normalnym użytkowaniu linę należy regularnie sprawdzać w celu wykrycia wszelkich miejsc zużycia, w których oplot ujawniłby rdzeń lub obszary o mniejszej odporności na zginanie, co mogłoby sugerować pogorszenie stanu wykładziny. do zgniatania podczas upadku skały).
Lina musi być zreformowana dla każdego kontaktu z produktami korozyjnymi ( kwas , zasada , rozpuszczalniki), a tym bardziej, jeśli jest to substancja, której właściwości nie znamy.
W alpinistyce lina musi być chroniona przed rakami, których ostrza mogą uszkodzić ją podczas progresji, jeśli nie jest napięta ( postęp z naprężoną liną ).
Przewód jest statyczne lub pół-statyczne przewód o średnicy mniejszej niż lub równej 8 mm . Sznury te mogą służyć do wykonywania systemów bezpieczeństwa, cumowania, pedałów , samozamykających się węzłów . Dostępne są wszystkie średnice od 2 do 8 mm i różne kompozycje. Sznury półstatyczne o średnicy 8 mm (w rozumieniu obowiązujących norm europejskich) są stosowane w zawałach, ale ich wytrzymałość i tolerancja na tarcie mniejsze niż liny o większej średnicy wymagają rygorystycznego stosowania przy ścisłym przestrzeganiu zasad montażu.