Kontrola dewizowa jest instrumentem stworzonym do walki z ucieczką kapitału i spekulacją, obejmującą w szczególności środki podjęte przez rząd w celu uregulowania kupna i sprzedaży waluty obcej przez jego obywateli.
Środek ten pojawił się po pierwszej wojnie światowej , ze względu na wywołane nią zawirowania gospodarcze.
Powszechnie stosowane mechanizmy obejmują:
Kraje, w których istnieją kontrole wymiany walut, nazywane są „krajami określonymi w art. 14”, zgodnie z nazwą postanowienia umowy z Międzynarodowym Funduszem Walutowym zezwalającym na mechanizm kontroli wymiany walut dla gospodarek znajdujących się w sytuacji. Te kontrole wymiany były szeroko stosowane na całym świecie, zwłaszcza w najbiedniejszych krajach, aż do lat 90. XX wieku, kiedy wolny handel i globalizacja zmieniły światową gospodarkę w kierunku bardziej liberalnego podejścia, tak że obecnie kraje hui narzucające kontrolę wymiany są raczej wyjątkiem niż regułą.
Kontrola dewizowa została wprowadzona we Francji po I wojnie światowej. Następnie pojawił się ponownie w latach 1939–1967, w okresie, w którym Fundusz Stabilizacji Wymiany miał przewagę nad wszystkimi wymianami walut .
Po bardzo krótkiej przerwie kontrola wymiany została przywrócona we Francji „tymczasowo” w 1968 r., A następnie trwała do 1984 r., Kiedy reżim stał się bardziej elastyczny. Dopiero w 1989 r. Dekret z 1968 r. Przywracający kontrolę wymiany został ostatecznie zniesiony.